Για συγκάλυψη και παρεμπόδιση ερευνών γύρω από τα γεγονότα της 24 Ιουνίου 2022 στη Μελίγια, όπου δεκάδες πρόσφυγες και μετανάστες σκοτώθηκαν προσπαθώντας να περάσουν τα σύνορα, κατηγορεί η Διεθνής Αμνηστία τις ισπανικές και μαροκινές αρχές.
Την παραμονή της συμπλήρωσης ενός έτους από την τραγωδία, η οργάνωση εξέδωσε δελτίο τύπου με το οποίο κατηγορεί τις αρχές των δύο χωρών πως επιχειρούν να συγκαλύψουν τα γεγονότα και εμποδίζουν τους συγγενείς νεκρών και αγνοουμένων να μάθουν την αλήθεια για το τι συνέβη.
Στις 24 Ιουνίου 2022 περίπου 2.000 μετανάστες και πρόσφυγες από την υπο-Σαχάρια Αφρική επιχείρησαν να περάσουν τα σύνορα μεταξύ του Μαρόκου και του ισπανικού θύλακα της Μελίγια, που αποτελεί ένα προκεχωρημένο φυλάκιο του «φρουρίου-Ευρώπη». Ήρθαν αντιμέτωποι με τη βαρβαρότητα της ισπανικής και μαροκινής αστυνομίας, που τους αντιμετώπισε με γκλοπ, δακρυγόνα και πλαστικές σφαίρες, ενώ είναι ακόμα άγνωστο εάν χρησιμοποιήθηκαν αληθινά πυρά.
Ο τραγικός απολογισμός ήταν τουλάχιστον 37 νεκροί και 76 που ακόμα αγνοούνται. Επισήμως, οι μαροκινές αρχές έχουν καταγράψει μόλις 23 θανάτους, όπως ισχυρίζονται λόγω συνωστισμού όταν μετανάστες έπεσαν από έναν φράχτη — οι ισπανικές αρχές επιμένουν πως δεν υπήρξε θάνατος στο έδαφός τους.
«Έναν χρόνο από το μακελειό στη Μελίγια, οι ισπανικές και μαροκινές αρχές όχι μόνο συνεχίζουν να αρνούνται κάθε ευθύνη αλλά εμποδίζουν τις προσπάθειες να βρεθεί η αλήθεια. Σώματα κείτονται ακόμα σε νεκροτομείο και σε τάφους, και οι προσπάθειες να ταυτοποιηθούν οι νεκροί και να ειδοποιηθούν οι συγγενείς τους έχουν μπλοκαριστεί», είπε η Γενική Γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας, Agnès Callamard.
Οι δύο χώρες δεν έχουν δημοσιεύσει ακόμα κατάλογο με τα ονόματα των νεκρών, ούτε με τις αιτίες θανάτου, ενώ το υλικό από τις κάμερες κλειστού κυκλώματος παραμένει άφαντο.
Οι ισπανικές αρχές δεν έχουν οργανώσει ανεξάρτητη έρευνα των γεγονότων, που αποτελούν παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενώ δεν έχουν ερευνήσει συνολικά πρακτικές ρατσισμού και βίας στα σύνορά τους. Τον Δεκέμβριο του 2022, οι Ισπανοί εισαγγελείς έκλεισαν την έρευνά τους για τα γεγονότα στη Μελίγια, λέγοντας πως δεν βρήκαν στοιχεία για εγκληματική συμπεριφορά από τις αρχές ασφαλείας.
Οι μαροκινές αρχές δεν έχουν ξεκινήσει έρευνα για τη χρήση βίας από τις συνοριακές τους δυνάμεις και έχουν κάνει την αναζήτηση νεκρών και αγνοουμένων από τις οικογένειές τους και αλληλέγγυες ΜΚΟ ουσιαστικά αδύνατη.
«Τα διδάγματα της Μελίγια πρέπει να ληφθούν ή — όπως δείχνει το ναυάγιο στα ανοικτά των ελληνικών ακτών — η αυθαίρετη απώλεια ζωής, η βία και η ατιμωρησία στα σύνορα θα συνεχιστούν», προσέθεσε η Callamard.
Μια πραγματικότητα που συνεχίζουν να βιώνουν χιλιάδες άνθρωποι στα σύνορα Μαρόκου-Ισπανίας, καθώς σύμφωνα και με τη συμφωνία των δύο χωρών — παρόμοιου χαρακτήρα με αυτήν μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας — η μαροκινή αστυνομία συνεχίζει να αποτρέπει βίαια πρόσφυγες και μετανάστες από το να πλησιάσουν στα ισπανικά σύνορα και να καταθέσουν αίτημα ασύλου.