Με Δελτίο Τύπου τους, 28 οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ανακοινώνουν πως κατέθεσαν αναφορά προς τους Εισαγγελείς του Ναυτοδικείου Πειραιά, Πρωτοδικείου Μυτιλήνης και Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, ώστε να διερευνηθούν τυχόν αξιόποινες πράξεις που προκύπτουν από δημοσίευμα των New York Times για περιστατικό επαναπροώθησης αιτούντων άσυλο από τις ελληνικές αρχές.
Υπενθυμίζεται πως στις 19 Μαΐου, η αμερικανική εφημερίδα είχε δημοσιεύσει ρεπορτάζ και υλικό βίντεο με λεπτομερή καταγραφή επιχείρησης επαναπροώθησης που συνέβη στις 11 Απριλίου στη Λέσβο. Στο βίντεο των NYT, φαίνονται 12 αιτούντες άσυλο πρώτα να αποβιβάζονται από λευκό βαν χωρίς διακριτικά, έπειτα να μεταφέρονται σε ταχύπλοο το οποίο τους οδηγεί σε σκάφος του ελληνικού Λιμενικού Σώματος. Στη συνέχεια το Λιμενικό τους οδηγεί στα ανοιχτά και τους παρατά εκεί, μέσα σε μία φουσκωτή σχεδία έκτακτης ανάγκης.
Οι υπογράφουσες οργανώσεις, μεταξύ των οποίων το ελληνικό τμήμα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, και το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, τονίζουν πως για το περιστατικό «πέραν της ανάθεσης της υπόθεσης στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας, Αρχή η οποία έχει πολλαπλώς επικριθεί ως προς την έλλειψη αποτελεσματικότητας στη διερεύνηση παρόμοιων περιστατικών, καμία άλλη έρευνα σχετικά με το περιστατικό δεν είχε γίνει γνωστή.»
Αναδημοσιεύουμε το σύνολο του Δελτίου Τύπου, το οποίο μπορείτε να δείτε και εδώ. Την αναφορά προς τις Αρχές και τις οργανώσεις που συνυπογράφουν μπορείτε να δείτε εδώ.
Παρέμβαση 28 οργανώσεων προς Εισαγγελικές Αρχές για το περιστατικό επαναπροώθησης σε δημοσίευμα των New York Times
Αθήνα, 27 Ιουλίου 2023:
Με κοινή Αναφορά προς τους Εισαγγελείς του Ναυτοδικείου Πειραιά, Πρωτοδικείου Μυτιλήνης και Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, 28 οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ζητούν την αποτελεσματική διερεύνηση τυχόν αξιοποίνων πράξεων σε σχέση με τα όσα δημοσιεύθηκαν στις 19 Μαΐου 2023 από τους New York Times (ΝΥΤ).
Υπενθυμίζεται ότι στα μέσα Μαΐου οι NYT δημοσιοποίησαν βιντεοληπτικό υλικό φερόμενης επαναπροώθησης από το νησί της Λέσβου, που φέρεται να έλαβε χώρα τις μεσημεριανές ώρες της 11ης Απριλίου 2023.[1] Μεταξύ άλλων, το δημοσίευμα είχε προκαλέσει την αντίδραση της Επιτρόπου Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κας. Ylva Johansson, η οποία είχε ζητήσει από τις ελληνικές Αρχές να διεξάγουν πλήρη και ανεξάρτητη έρευνα για το αναφερόμενο περιστατικό, ενώ ο Πρωθυπουργός, σε συνέντευξή του στο CNN, είχε δεσμευθεί για τη διερεύνηση του περιστατικού, χαρακτηρίζοντάς το ως μια «απολύτως απαράδεκτη πρακτική».[2]
Ωστόσο, πέραν της ανάθεσης της υπόθεσης στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας,[3] Αρχή η οποία έχει πολλαπλώς επικριθεί ως προς την έλλειψη αποτελεσματικότητας στη διερεύνηση παρόμοιων περιστατικών,[4] καμία άλλη έρευνα σχετικά με το περιστατικό δεν είχε γίνει γνωστή.
Υπενθυμίζεται, επιπλέον, ότι μέχρι και σήμερα και παρά τον σημαντικό αριθμό αξιόπιστων και συνεκτικών αναφορών για φερόμενες επαναπροωθήσεις στα σύνορα της Ελλάδος, που καταγράφονται συστηματικά τα τελευταία χρόνια σε εκθέσεις οργάνων του ΟΗΕ και της ΕΕ, όπως και σε πρόσφατη έκθεση του Μηχανισμού Καταγραφής Περιστατικών Άτυπων Αναγκαστικών Επιστροφών, που έχει ιδρυθεί και λειτουργεί στο πλαίσιο της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ),[5] δεν έχει γίνει γνωστή καμία υπόθεση που να έχει εξεταστεί πέραν του προκαταρκτικού σταδίου από την ελληνική Δικαιοσύνη και να έχει τύχει αποτελεσματικής εξέτασης.[6]
Η απουσία αποτελεσματικής έρευνας από την ελληνική Δικαιοσύνη, αποτέλεσε άλλωστε έναν από τους λόγους για τους οποίους το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου διαπίστωσε παραβίαση των ελληνικών Αρχών, στην εμβληματική απόφαση που εκδόθηκε ένα χρόνο πριν για την υπόθεση του Φαρμακονησίου.
Η κοινή αναφορά, με τη λίστα των υπογραφουσών οργανώσεων, είναι διαθέσιμη εδώ
[1] https://www.nytimes.com/2023/05/19/world/europe/greece-migrants-abandoned.html
[2] https://www.primeminister.gr/2023/05/23/31874
[3] https://www.kathimerini.gr/society/562438798/metanasteytiko-ereyna-apo-tin-ethniki-archi-diafaneias-gia-to-vinteo-apo-ti-lesvo/
[4] https://rsaegean.org/el/michanismoi-dierevnisis/
[5] Η ΕΕΔΑ αποτελεί το ανεξάρτητο συμβουλευτικό όργανο της ελληνικής Πολιτείας σε ζητήματα προστασίας και προώθησης των δικαιωμάτων του ανθρώπου σύμφωνα με τον ν. 4780/2021.
[6] https://www.gcr.gr/media/k2/attachments/GCR_HLHR_letter_final.pdf