Αλιεύσαμε και αναδημοσιεύουμε ανάρτηση από τον λογαριασμό στο Facebook του Αντώνη Γαλανόπουλου, υποψήφιου διδάκτορα στη Σχολή Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης:
Λίγες μέρες πριν το ναυάγιο ανοικτά της Πύλου, η Nassim Madjidian, υποψ. διδακτόρισσα στο πανεπιστήμιο του Αμβούργου, με ειδίκευση στο ζήτημα της διάσωσης στη θάλασσα έγραψε ένα άρθρο με τίτλο: «Το ναυάγιο στην Crotone και η αναζήτηση του νομικά υπεύθυνου».
Στην εισαγωγή σημειώνεται ότι: «Λόγω των σκληρών συνθηκών για τους αιτούντες άσυλο στην Ελλάδα, των ελληνικών επαναπροωθήσεων (pushbacks) και του κλεισίματος των συνόρων από τα βαλκανικά κράτη, οι αιτούντες άσυλο άρχισαν να διασχίζουν την ανατολική Μεσόγειο για να φτάσουν στην Ιταλία. Αυτή η θαλάσσια διαδρομή είναι πολύ μεγαλύτερη και, ως εκ τούτου, πιο επικίνδυνη».
Το θέμα του άρθρου είναι ένα ναυάγιο που συνέβη έξω από την πόλη Crotone της Ιταλίας τον Φεβρουάριο του 2023 και οδήγησε 94 ανθρώπους στο θάνατο. Η Frontex εντόπισε τη βάρκα με τους 180 επιβαίνοντες, ενημέρωσε τις ιταλικές αρχές, το ιταλικό λιμενικό δεν κινητοποιήθηκε και 5 ώρες αργότερα η βάρκα βυθίστηκε. Η ερευνήτρια καταλήγει, όπως και άλλοι ερευνητές και δημοσιογράφοι, ότι «οι ιταλικές αρχές και η Frontex παραβίασαν τις νομικές υποχρεώσεις τους για έρευνα και διάσωση (SAR): Και οι δύο αρχές απέτυχαν να αξιολογήσουν επαρκώς την υπόθεση και να δρομολογήσουν τα επείγοντα απαιτούμενα μέτρα διάσωσης».
Παρακάτω σημειώνει ότι «δεδομένης της σημασίας του δικαιώματος στη ζωή, η νομική βιβλιογραφία τονίζει ότι ο όρος “κίνδυνος” δεν πρέπει να ερμηνεύεται πολύ στενά. (…)Πράγματι, μια αδικαιολόγητα περιοριστική ερμηνεία του όρου “κίνδυνος”, όπως αυτή που περιλαμβάνει μόνο σενάρια στα οποία ένα πλοίο ήδη ή σχεδόν βυθίζεται, μειώνει σημαντικά την πιθανότητα να φτάσει έγκαιρα βοήθεια στα άτομα που βρίσκονται σε κίνδυνο». Και περιγράφει ως κριτήρια που στοιχειοθετούν τον κίνδυνο σε αυτές τις περιπτώσεις: τη συνθήκη όπου ένα σκάφος είναι υπερφορτωμένο, την απουσία επαρκών σωστικών μέσων επί του σκάφους, την απουσία εξειδικευμένου πληρώματος, τις επικίνδυνες καιρικές και θαλάσσιες συνθήκες, τις βλάβες στο σκάφος.
Το άρθρο, το οποίο δημοσιεύθηκε στις 12 Ιουνίου, κλείνει με την ακόλουθη επισήμανση: «Ναυάγια όπως αυτό στην Crotone προσελκύουν μεγάλη προσοχή από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ιδίως αν συμβαίνουν εντός της επικράτειας της ΕΕ. Ωστόσο, αυτή τελικά ξεθωριάζει μέχρι να συμβεί το επόμενο ναυάγιο. Εάν τα κράτη μέλη της Ε.Ε. θέλουν πραγματικά να σταματήσουν αυτές τις τραγωδίες, πρέπει να δημιουργήσουν νόμιμες οδούς προς την Ευρώπη, να μην εμποδίζουν τα εγχειρήματα έρευνας και διάσωσης της κοινωνίας των πολιτών και να υλοποιούν κρατικά προγράμματα διάσωσης. Εάν δεν το κάνουν, ο αριθμός των νεκρών της ευρωπαϊκής νεκροπολιτικής θα συνεχίσει να αυξάνεται».
Και λίγες μέρες αργότερα ήρθε το ναυάγιο έξω από την Πύλο.
