Την έκθεση του για το 2022 δημοσίευσε τη Δευτέρα 24 Απριλίου το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (Stockholm International Peace Research Institute – SIPRI), σημειώνοντας πως οι παγκόσμιες στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν κατά 3,7% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, φτάνοντας σε ποσό-ρεκόρ όλων των εποχών — 2,24 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Πρόκειται για την όγδοη συναπτή χρονιά αύξησης των παγκόσμιων στρατιωτικών δαπανών, με την Ευρώπη να σημειώνει τη μεγαλύτερη αύξηση δαπανών εδώ και 30 χρόνια, της τάξης του 13% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
«Η συνεχής άνοδος των παγκόσμιων στρατιωτικών δαπανών τα τελευταία έτη είναι σημάδι ότι ζούμε σε έναν αυξανόμενα ανασφαλή κόσμο», δήλωσε ο δρ. Ναν Τιάν, Ανώτερος Ερευνητής στο Πρόγραμμα Στρατιωτικών Δαπανών και Παραγωγής Όπλων του SIPRI. «Τα κράτη ενδυναμώνουν τη στρατιωτική τους ισχύ ως απάντηση σε ένα επιδεινούμενο περιβάλλον ασφάλειας, το οποίο δεν προβλέπουν να βελτιωθεί στο εγγύς μέλλον.»
Σύμφωνα με την ανάλυση του SIPRI, τα κράτη της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης αύξησαν τις στρατιωτικές τους δαπάνες κατά 30% σε μία δεκαετία, φτάνοντας τα 345 δισ. δολάρια το 2022, ποσό που για πρώτη φορά ξεπερνά αυτό του 1989, τον καιρό που ο Ψυχρός Πόλεμος έφτανε στο τέλος του.
Κάποιες από τις μεγαλύτερες αυξήσεις σημειώθηκαν στη Φινλανδία (+36%), τη Λιθουανία (+27%), τη Σουηδία (+12%) και την Πολωνία (+11%), ενώ μακράν η μεγαλύτερη αύξηση υπήρξε αυτή της Ουκρανίας, που λόγω του πολέμου αυξήθηκε κατά 640%, φτάνοντας τα 44 δισ. δολάρια, ποσό που αντιστοιχεί στο 34% του ΑΕΠ της χώρας. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξηση που έχει καταγραφεί ποτέ από το SIPRI.
Αντίστοιχα, αύξηση σημείωσαν και οι στρατιωτικές δαπάνες της επιτιθέμενης Ρωσίας, κατά 9,2% φτάνοντας σε περίπου 86,4 δισ. δολάρια ή 4,1% του ΑΕΠ της χώρας.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής παραμένουν το μακράν πιο δαπανηρό κράτος της υφηλίου σε στρατιωτικές δαπάνες, ξοδεύοντας 877 δισ. δολάρια το 2022, ποσό που αντιστοιχεί στο 39% του συνόλου των παγκόσμιων εξόδων. Το ποσό αυτό είναι τρεις φορές μεγαλύτερο από την επόμενη σε μέγεθος δαπανών χώρα, την Κίνα. Οι τρεις μεγαλύτερες σε στρατιωτικές δαπάνες χώρες (ΗΠΑ, Κίνα και Ρωσία) αποτελούν μαζί το 56% του παγκόσμιου συνόλου.
Σύμφωνα με το SIPRI, η Ελλάδα σημείωσε μείωση δαπανών κατά περίπου 2,3% το 2022 (αύξηση 0,5% χωρίς πληθωριστική προσαρμογή), έπειτα από μία αύξηση της τάξης του 43,7% το 2021. Αντίστοιχα, η Τουρκία σημείωσε τρίτη συναπτή χρονιά μείωσης δαπανών, κατά 26% σε σχέση με το 2021.
Οι ερευνητές του SIPRI σημειώνουν πως η παρατηρημένη παγκόσμια αύξηση θα ήταν αρκετά μεγαλύτερη σε απόλυτους αριθμούς, δηλαδή σε τρέχουσες τιμές χωρίς προσαρμογή για τον πληθωρισμό. Σε αυτήν την περίπτωση, η αύξηση δαπανών θα ήταν της τάξης του 6,5%.