Συμπτωματικά λίγες μέρες έπειτα από την εξαφάνιση (και τελική συντριβή) ενός μαχητικού F-35 πάνω από την πολιτεία της Βόρειας Καρολίνας, μία έκθεση αμερικανικού κυβερνητικού παρατηρητηρίου αποκαλύπτει ότι τα πανάκριβα αυτά αεροσκάφη είναι αναγκασμένα να είναι καθηλωμένα στο έδαφος σχεδόν τον μισό χρόνο υπηρεσίας τους.
Έκθεση της Υπηρεσίας Λογοδοσίας της αμερικανικής Κυβέρνησης (Government Accountability Office – GAO), του ανώτατου ανεξάρτητου ομοσπονδιακού οργάνου ελέγχου των ΗΠΑ, που δημοσιεύθηκε την περασμένη Πέμπτη, αποκαλύπτει πως το μαχητικό αεροσκάφος F-35 έχει τη δυνατότητα να εκπληρώνει τις απαιτήσεις των αποστολών του μονάχα σε ποσοστό 55% του διαθέσιμου χρόνου. Στο υπόλοιπο 45% το μαχητικό είναι υποχρεωμένο να βρίσκεται καθηλωμένο στο έδαφος. Ο στόχος του Πενταγώνου για αυτά τα αεροσκάφη είναι να βρίσκονται σε «ικανότητα αποστολής» σε ποσοστό 80-90%.
Το F-35, κόστους περίπου 100-160 εκατ. δολαρίων έκαστο, πρόκειται να είναι στα επόμενα χρόνια ο κεντρικός άξονας γύρω από τον οποίο θα κινείται η πολεμική αεροπορία, το πολεμικό ναυτικό και οι Πεζοναύτες των ΗΠΑ, αλλά και οι στρατοί πολλών συμμάχων τους. Ήδη οι ΗΠΑ διαθέτουν περίπου 450 τέτοια τζετ, και σε βάθος δεκαετίας πρόκειται να προμηθευτούν ακόμα 2.000, σε ένα πρόγραμμα συνολικού κόστους 1,7 τρισ. δολαρίων, το ακριβότερο στο είδος του παγκοσμίως. Τεράστιο κομμάτι αυτού του κόστους, περίπου 1,3 τρισ. δολάρια, είναι το κόστος συντήρησης των αεροσκαφών, που όπως και η παραγωγή τους, κυριαρχείται από την εταιρεία Lockheed Martin.
Σε αυτή την κυριαρχία, χαρακτηριστική του αποκαλούμενου «στρατιωτικού βιομηχανικού συμπλέγματος», έγκεινται και πολλά από τα προβλήματα που, σύμφωνα με την έκθεση της GAO, αναγκάζουν το αεροσκάφος να μην είναι «ικανό για αποστολές» στον μισό χρόνο ζωής του. Κι αυτό διότι ολόκληρη η αλυσίδα συντήρησης, από τη βάση δεδομένων των ανταλλακτικών μέχρι την εκπαίδευση τεχνικών για την εγκατάστασή τους και τις αποθήκες στις οποίες πραγματοποιείται η συντήρηση, βρίσκεται υπό τον έλεγχο της Lockheed Martin και άλλων ιδιωτών εργολάβων.
Σύμφωνα με την έκθεση, στρατιωτικό προσωπικό συντήρησης σε τρεις ξεχωριστές στρατιωτικές βάσεις δήλωσε ότι δεν τους επιτρεπόταν να αναζητήσουν αριθμούς ανταλλακτικών για το F-35 επειδή η αποκλειστική βάση δεδομένων ελεγχόταν από την εταιρεία. Άλλες καθυστερήσεις που καθιστούν το F-35 μη λειτουργικό οφείλονται επίσης στην έλλειψη ανταλλακτικών, στην ανεπαρκή εκπαίδευση συντήρησης, στον ανεπαρκή εξοπλισμό υποστήριξης και στην έλλειψη τεχνικών δεδομένων που απαιτούνται για την εκτέλεση των επισκευών.
Αυτή η ανεπάρκεια υποστήριξης σημαίνει πως το περασμένο Μάρτιο (μήνα που χρησιμοποίησε η GAO ως μήνα αναφοράς για την «επιχειρησιακή ετοιμότητα» του αεροσκάφους) περισσότερα από 10.000 εξαρτήματα των διάφορων F-35 του αμερικανικού στρατού βρίσκονταν σε λίστα περιμένοντας επισκευή. Το 73% των εξαρτημάτων που έχρηζαν επισκευής στέλνονταν πίσω στον αρχικό κατασκευαστή. Τέτοιου είδους προβλήματα έχουν οδηγήσει το Πεντάγωνο προς την απόφαση να αναλάβει το ίδιο την αλυσίδα συντήρησης των αεροσκαφών, κάτι όμως που σίγουρα δεν πρόκειται να συμβεί πριν το 2027.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός πως, σύμφωνα με τους Financial Times, αυτά τα προβλήματα συντήρησης μειώνουν τον χρόνο «επιχειρησιακής ετοιμότητας» μονάχα κατά 10%. Ο υπόλοιπος «χαμένος χρόνος» προέρχεται από διάφορα άλλα προβλήματα που προκύπτουν στην κορωνίδα της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας.
Άλλη έκθεση της υπηρεσίας GAO από τον περασμένο Μάιο αποκάλυπτε προβλήματα με τους κινητήρες των αεροσκαφών που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αναγκαίες επιπλέον επισκευές ύψους 38 δισ. δολαρίων. Και μόλις το περασμένο Σαββατοκύριακο, ένα F-35 του Σώματος Πεζοναυτών των ΗΠΑ «χάθηκε» στον ουρανό της Βόρειας Καρολίνας, με τα συντρίμμια του να ανακαλύπτονται περισσότερο από μία ημέρα μετά την εξαφάνισή του.
Ο πιλότος του αεροσκάφους είχε προλάβει να εκτιναχθεί και αφότου προσγειώθηκε με αλεξίπτωτο κάλεσε από παρακείμενο σπίτι τον αριθμό υπηρεσιών εκτάκτου ανάγκης 911 για να ζητήσει ασθενοφόρο για τις πρώτες βοήθειες. Σύμφωνα με το Σώμα Πεζοναυτών, το αεροσκάφος συνέχισε την πτήση του σε υψόμετρο 300 μέτρων καλύπτοντας απόσταση 100 χιλιομέτρων προτού συντριβεί. Η αιτία του συμβάντος αναφέρθηκε μονάχα ως «άγνωστη βλάβη».
Αξίζει να υπενθυμίσουμε πως και η Ελλάδα έχει μπει στο πλάνο απόκτησης τουλάχιστον μίας μοίρας F-35 με ορίζοντα το 2028, κάτι για το οποίο πανηγύριζε το εθνικό πολιτικό σύστημα, ειδικά έπειτα από την «αποβολή» της Τουρκίας από το κοινό πρόγραμμα παραγωγής των αεροσκαφών. Τα πανηγύρια επεκτείνονται τακτικά και στον ελληνικό Τύπο, που είθισται να αναπαράγει πληροφορίες απευθείας από τις ανακοινώσεις τύπου της Lockheed Martin. Για την έγκριση της πώλησης των F-35 στην Ελλάδα, το χέρι του και την υπογραφή του ως πρόεδρος της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας είχε βάλει και ο Ρόμπερτ Μενέντεζ, που πλέον βρίσκεται κατηγορούμενος για δωροδοκία εκ μέρους αξιωματούχων της Αιγύπτου.
