Οι δολοφονίες πολιτών και η εν γένει αστυνομική βία στις ΗΠΑ δεν ξεκίνησαν τον Νοέμβριο του 2016. Ούτε η φτώχεια, η γκετοποίηση, ο ρατσισμός. Και σίγουρα δεν θα τελειώσουν τον φετινό Νοέμβριο αν ο Ντόναλντ Τραμπ χάσει τις εκλογές, ακόμα κι αν ο Τζο Μπάιντεν επιλέξει για συνυποψήφιά του μαύρη γυναίκα, όπως ακούγεται έντονα το τελευταίο διάστημα.
Πώς το ξέρουμε; Μα διότι δεν σταμάτησαν αυτά τα φαινόμενα ούτε όταν πρόεδρος επί 8 χρόνια ήταν ένας μαύρος Δημοκρατικός, με μαύρο υπουργό Δικαιοσύνης. Η διαφορά των Δημοκρατικών από τους Ρεπουμπλικάνους ίσως συμπυκνώνεται καλύτερα στο «μην τους πυροβολείτε στην καρδιά, πυροβολήστε τους στα πόδια», που είπε πριν λίγες μέρες ο Μπάιντεν.
Η σημερινή εξεγερσιακή δυναμική στις ΗΠΑ είναι αποτέλεσμα δεκαετιών συστημικού ρατσισμού. Και το σύστημα που τον παράγει ονομάζεται καπιταλισμός. Το χρώμα του δέρματος των θυμάτων του, δεν είναι παρά ένα χρήσιμο εργαλείο – είναι πιο εύκολο να ελέγξεις τους φτωχούς που καταπιέζεις, όταν μπορείς να τους χωρίσεις σε ομάδες και να στρέψεις τη μία ενάντια στην άλλη. Τα δεδομένα μπορεί να είναι κάπως άνισα, αλλά το ίδιο συμβαίνει όπου γης, κι εδώ στα μέρη μας. Ο φτωχός γηγενής στρέφεται εύκολα από την εξουσία προς τον φτωχό μετανάστη, πρόσφυγα, ξένο.
Υπό αυτό το πρίσμα, ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι παρά άλλη μία έκφραση αυτού του συστήματος. Ως ιδιοκτήτης διαμερισμάτων, έκανε ό,τι μπορούσε για να μην μένουν στην ιδιοκτησία του μαύροι. Ως πλούσιος λευκός γόνος ρατσιστών, είχε πάντοτε τα χρήματα και τις ευκαιρίες να διάγει ζωή χαρισάμενη, να αποτυγχάνει χωρίς κόστος, να βρίσκεται πάντα στα φώτα των ΜΜΕ, να προβάλλεται και να κερδίζει.
Ως πρόεδρος, έκανε τα προβλεπόμενα, και μερικά απρόβλεπτα. Η ευκολία της χρήσης της εθνοφρουράς για την καταστολή των διαδηλωτών (που έχει παρελθόν και μέλλον στις ΗΠΑ), οι απειλές για ζωντανά πυρά και χρήση του στρατού και το γενικότερο αμόρφωτο νταηλίδικο πρωτο-φασιστικό στυλ του, είναι οι αστερίσκοι σε μία κατά τα άλλα προβλεπόμενη αμερικανική προεδρία – τουλάχιστον ως προς τη διαιώνιση των κοινωνικών ανισοτήτων.
Δεν θα ήταν διαφορετική η κατάσταση αν πρόεδρος ήταν ο Μάικ Πενς, ή ο ζάμπλουτος θρησκόληπτος μαύρος νευροχειρούργος Μπεν Κάρσον. Ή οποιοσδήποτε άλλος Ρεπουμπλικάνος, ή σχεδόν οποιοσδήποτε άλλος Δημοκρατικός. Μπορεί να έλειπαν οι αστερίσκοι, μπορεί το σύστημα να ήταν περισσότερο ενδεδυμένο με κάποιον μανδύα «κανονικότητας», μπορεί να ήταν λιγότερο προκλητικό, αλλά θα παρέμενε στην ουσία του ίδιο.
Ήταν επί προεδρίας Ομπάμα που οι, κυρίως αυτόχθονες, διαδηλωτές κατά του αγωγού Dakota Access Pipeline αντιμετωπίζονταν με απίστευτη βία. Επί προεδρίας Ομπάμα δολοφονούνταν άοπλοι μαύροι από την αστυνομία, η οικονομική και κοινωνική ανισότητα εντεινόταν, και οι ΗΠΑ συνέχιζαν να δολοφονούν σκουρόχρωμους ανθρώπους σε όλο τον πλανήτη.
Ο Τραμπ δεν είναι ΤΟ πρόβλημα. Είναι απλά κομμάτι του προβλήματος. Ένα αγράμματο, ναρκισσιστικό, προκλητικό και εγωκεντρικό κομμάτι του προβλήματος – αλλά όπως και να έχει, όχι το όλον. Μία ψήφος προς τους Δημοκρατικούς στις εκλογές του Νοεμβρίου δεν πρόκειται να λύσει το πρόβλημα, όπως διατείνονται συνεχώς τις τελευταίες μέρες σχολιαστές και δημοσιογράφοι στις ΗΠΑ που πρόσκεινται σε αυτούς. Θα απομακρύνει απλά αυτό το κομμάτι, τον προκλητικό Ντόναλντ Τραμπ.
Οι φτωχοί Αμερικανοί δεν θα δουν τη ζωή τους να εξισώνεται με αυτή των ανώτερων τάξεων – ίσως να αποκτήσουν λίγο πιο εύκολη πρόσβαση σε υγειονομική ασφάλιση. Η αμερικανική αστυνομία δεν θα πάψει να στοχοποιεί φτωχούς μαύρους – ίσως απλά να τους πυροβολεί στα πόδια αντί για την καρδιά. Ο Τραμπ δεν είναι το πρόβλημα – είναι το σύμπτωμα.
Ανδρέας Κοσιάρης