Στις 10 Οκτωβρίου 1998, ο Ισπανός δικαστής Μπαλτασάρ Γκαρθόν άσκησε δίωξη κατά του πρώην δικτάτορα της Χιλής, Αουγκούστο Πινοσέτ, για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που είχε διαπράξει το καθεστώς του. Ο γηραιός Πινοσέτ συνέχιζε να είναι σημαίνουσα προσωπικότητα στη Χιλή, καθώς αρχικά έπειτα από την παράδοση της εξουσίας το 1989 διατηρούσε την ηγεσία του Στρατού μέχρι τον Μάρτιο του 1998 και έκτοτε είχε τον τίτλο του «ισόβιου γερουσιαστή» — μαζί του και ασυλία από διώξεις.
Έξι ημέρες έπειτα από την αναγγελία της δίωξης, ο Πινοσέτ θα συλλαμβανόταν στο Λονδίνο, όπου βρισκόταν για ιατρικούς λόγους — σύμφωνα με κάποιες πηγές, βρισκόταν επίσης στο Ηνωμένο Βασίλειο επικεφαλής αντιπροσωπείας για την αγορά οπλικών συστημάτων από βρετανικές εταιρείες. Έπειτα από τη σύλληψή του, ο πρώην δικτάτορας τέθηκε σε κατ’οίκον περιορισμό έως ότου αποφασιστεί εάν θα εκδοθεί στην Ισπανία για να δικαστεί ή εάν θα απελευθερωθεί και θα επιστρέψει στη Χιλή.
Στη μάχη του για να αποφύγει τη λογοδοσία για τα εγκλήματά του, ο Πινοσέτ είχε στο πλευρό του, πέρα από τη «δημοκρατική» κυβέρνηση της χώρας του, δύο σημαντικούς υποστηρικτές: τους παλιούς του ιδεολογικούς συμμάχους και προστάτες, τον Τζορτζ Χ.Γ. Μπους και τη Μάργκαρετ Θάτσερ. Ειδικά η πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας, προσωπική φίλη του αιμοσταγούς δικτάτορα, έκανε τα αδύνατα δυνατά για να σιγουρέψει ένα θετικό για τον Πινοσέτ αποτέλεσμα, αλλά και για να τον στηρίξει υλικά και πνευματικά.
Στην υλική στήριξη, επικεφαλής της νομικής ομάδας του πρώην δικτάτορα τέθηκε ένας προστατευόμενος της Θάτσερ, ο σύμβουλος πολιτικής στρατηγικής Πάτρικ Ρόμπερτσον, ενώ στην πνευματική μπορούν να συμπεριληφθούν οι δημόσιες δηλώσεις και η επιστολές της Σιδηράς Κυρίας υπέρ του Πινοσέτ, όπως και οι επισκέψεις της στο σπίτι όπου βρισκόταν περιορισμένος. Μάλιστα, ο δικτάτορας έλαβε και ένα μπουκάλι ακριβό ουίσκι από την επιστήθια φίλη του, με το μήνυμα «Το σκωτσέζικο είναι ένας βρετανικός θεσμός που δεν θα σε απογοητεύσει ποτέ».
Σημαντικότερα, ίσως, η Θάτσερ άπλωσε το χέρι στους (θεωρητικά) μεγάλους αντιπάλους της, την κυβέρνηση των Εργατικών, στέλνοντας επιστολή στον πρωθυπουργό Τόνι Μπλερ με την οποία τον παρακαλούσε να δώσει εντολή στον υπουργό Εσωτερικών ώστε εκείνος να απελευθερώσει τον Πινοσέτ. Τα βρετανικά δικαστήρια είχαν ήδη αποφασίσει ότι ο δικτάτορας μπορούσε να εκδοθεί — ο υπουργός Εσωτερικών, Τζακ Στρο, ήταν εκείνος που θα έπαιρνε την τελική απόφαση.
Αξίζει μια μετάφραση της επιστολής της Θάτσερ, ώστε να γίνουν αντιληπτά τα «επιχειρήματά» της για τη μη απόδοση δικαιοσύνης:
«Αγαπητέ μου Πρωθυπουργέ,
Γνωρίζω ότι βρίσκεστε στη Βόρειο Ιρλανδία κατά την ώρα που γράφω, αλλά σίγουρα θα έχετε ενημερωθεί για την απόφαση των Νομικών Λόρδων στην υπόθεση του Γερουσιαστή Πινοσέτ. Οι αξιωματούχοι σας θα έχουν επίσης αναμφίβολα επιβεβαιώσει πως η απόφαση αυτή θέτει το ζήτημα της τύχης του Γερουσιαστή πίσω στα χέρια της κυβέρνησης, πιο συγκεκριμένα στα χέρια του υπουργού Εσωτερικών ο οποίος μπορεί να αρνηθεί την εξουσία του για να προχωρήσει η έκδοση, επιτρέποντας έτσι στον Πινοσέτ να επιστρέψει ανεμπόδιστος στη Χιλή.
Είμαι πεπεισμένη πως, όσο έντονα κι αν νιώθουμε για κάποιες από τις καταχρήσεις που έλαβαν χώρα όσο ο Πινοσέτ βρισκόταν στην εξουσία, η σωστή απόφαση τώρα είναι η γρήγορη δράση για να του επιτραπεί να επιστρέψει σπίτι του. Είναι ένας γηραιός, άρρωστος άνδρας ο οποίος μονάχα για λόγους συμπόνοιας θα πρέπει να γλυτώσει από όσα θα του έφερνε το μέλλον αλλιώς. Πιο σημαντικά, εάν παραμείνει εδώ και εν τέλει εκδοθεί, αυτό θα δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα για αμφότερες τη Βρετανία και τη Χιλή. Μπορεί μονάχα να βλάψει τη φήμη αυτής της χώρας εάν γίνει γνωστό πως όσοι, όπως ο Γερουσιαστής Πινοσέτ, υπήρξαν στενοί μας φίλοι σε καιρούς ακραίου εθνικού κινδύνου μπορούν έπειτα να περιμένουν να προδοθούν με τέτοιο τρόπο.
Η έκδοση του Γερουσιαστή Πινοσέτ θα ήταν επίσης κακό προμήνυμα για τη Χιλή. Η χώρα έχει πετύχει τα τελευταία χρόνια ένα αξιοθαύμαστο επίπεδο εθνικής συμφιλίωσης δίνοντας ουσιαστικά ασυλία στον Πινοσέτ και άλλους. Αυτό μπορεί να προσβάλει τους ιδεολογικά καθαρούς. Όμως όταν ήμουν Πρωθυπουργός κρίναμε πως ήταν δίκαιο στη Ζιμπάμπουε να υπάρξει μια αμνηστία για τους πρώην τρομοκράτες ως προϋπόθεση για την ειρηνική μετάβαση της χώρας στην πλειοψηφική εξουσία. Εσείς ο ίδιος έχετε λάβει μια παρόμοια απόφαση σε ό,τι αφορά τους Ιρλανδούς Ρεπουμπλικανούς και Λοϋαλιστές τρομοκράτες ως τμήμα της Συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής. Είναι σίγουρα συνεπώς διπλά λάθος για τη Βρετανία να αρνηθεί στους Χιλιανούς το δικαίωμα να λάβουν τις δικές τους αποφάσεις σε αυτά τα δύσκολα ζητήματα. Όπως έχει, η Χιλή, με την οποία οι σχέσεις μας έχουν ήδη πάθει σοβαρή βλάβη, μπορεί να ριχτεί τώρα σε πολιτική αναταραχή.
Καταλαβαίνω πλήρως πως στη λήψη αυτής της απόφασης για την οποία προτρέπω, θα δεχθείτε επικρίσεις από ορισμένους κύκλους. Όμως η εκτίμησή μου είναι ότι δεν είστε κάποιος που μπορεί να αποπροσανατολιστεί από το να κάνει τις σωστές ενέργειες λόγω αυτού. Θα προσέθετα επίσης με όλο τον σεβασμό πως το συντομότερο που θα ληφθεί και εφαρμοστεί μια τέτοια απόφαση από τον υπουργό Εσωτερικών, το καλύτερο για όλους τους εμπλεκόμενους.»
Οι προτροπές της Θάτσερ έπιασαν, παρά το γεγονός ότι δημόσια εκείνη και ο Μπλερ αντάλλασσαν κατηγορίες, με τον πρωθυπουργό να αποκαλεί τους Τόρις «κόμμα του Πινοσέτ» στο συνέδριο των Εργατικών το 1999. Ο υπουργός Εσωτερικών, Τζακ Στρο, αποφάσισε τον Μάρτιο του 2000 να αφεθεί ελεύθερος ο Πινοσέτ «για ιατρικούς λόγους». Φυσικά, οι «ιατρικοί λόγοι» ήταν μια απάτη — ο δικτάτορας βρισκόταν στη Βρετανία για μια εγχείριση στη μέση, που σίγουρα δεν είναι πάθηση που σε αποτρέπει από το να δικαστείς, ενώ οι ισχυρισμοί των δικηγόρων του, στη Βρετανία και αργότερα στη Χιλή, πως ο Πινοσέτ έπασχε από άνοια, διαψεύστηκαν πανηγυρικά όταν αργότερα ο δικτάτορας έδινε διαυγείς συνεντεύξεις.
Όμως η κυβέρνηση των «Νέων Εργατικών», τόσο νέων που θύμιζαν σε πολλά τους Συντηρητικούς, δεν μπορούσε παρά να υπακούσει στις επιταγές της Σιδηράς Κυρίας για το τι είναι «προς το εθνικό συμφέρον». Άλλωστε, η αποφυγή λογοδοσίας για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας θα ήταν κάτι που χρόνια αργότερα θα εκμεταλλευόταν και ο ίδιος ο Μπλερ.
Για την ιστορία, έπειτα από την επιστροφή του στη Χιλή ο Πινοσέτ δεν δικάστηκε ποτέ για τα εγκλήματά του. Αν και η ασυλία του ανατράπηκε έπειτα από πολυετείς μάχες των συγγενών των θυμάτων του καθεστώτος τους, ο πρώην δικτάτορας πέθανε στις 10 Δεκεμβρίου 2006 χωρίς να χρειαστεί να λογοδοτήσει.