Οι ΗΠΑ τη Δευτέρα ανακοίνωσαν την αλλαγή της επί 40ετία θέσης τους για τους εποικισμούς του Ισραήλ στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, λέγοντας ότι δεν είναι «ασύμφωνοι με το διεθνές δίκαιο». Η κίνηση αυτή της κυβέρνησης Τραμπ αποτελεί άλλο ένα βήμα όξυνσης μιας ήδη εξαιρετικά τεταμένης κατάστασης, που αντιβαίνει στη Σύμβαση της Γενεύης, σύμφωνα με την οποία οι εποικισμοί είναι παράνομοι.
«Η θεμελίωση Ισραηλινών πολιτικών οικισμών δεν είναι, καθαυτή, ασύμβατη με το διεθνές δίκαιο», είπε στους δημοσιογράφους ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, προσθέτοντας, «η σκληρή αλήθεια είναι πως δε θα υπάρξει ποτέ μια δικαστική διευθέτηση της διαμάχης, […] και οι διαφωνίες για το ποιος έχει δίκιο και ποιος άδικο ως ζήτημα του διεθνούς δικαίου δε θα φέρουν την ειρήνη».
Με αυτές τις δηλώσεις, ο Πομπέο άλλαξε θεμελιωδώς την επίσημη νομική άποψη της χώρας του, που είχε παρθεί υπό τον πρώην πρόεδρο Τζίμι Κάρτερ το 1978.
«[…] οι Ισραηλινές στρατιωτικές δυνάμεις εισήλθαν στη Γάζα, τη Δυτική Όχθη, το Σινάι και τα υψώματα του Γκολάν τον Ιούνιο του 1967, κατά τη διάρκεια ένοπλης σύρραξης. Οι περιοχές αυτές δεν ήταν προηγουμένως κομμάτι του κυρίαρχου εδάφους του Ισραήλ ούτε με άλλον τρόπο υπό την διοίκησή του. Εξαιτίας της αναφερθείσας εισόδου των στρατιωτικών του δυνάμεων, το Ισραήλ εδραίωσε τον έλεγχό του και ξεκίνησε να ασκεί εξουσία σε αυτές τις περιοχές· και υπό το διεθνές δίκαιο, το Ισραήλ έγινε επιθετικός κάτοχος αυτών των περιοχών», έλεγε η νομική άποψη που υπήρξε μέχρι χθες η βάση της πολιτικής των ΗΠΑ απέναντι στους εποικισμούς του Ισραήλ.
Αναμενόμενα, τα σχόλια του Πομπέο επαινέθηκαν από τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, το γραφείο του οποίου χαρκτήρισε την κίνηση «μια σημαντική πολιτική που διορθώνει ένα ιστορικό λάθος» και κάλεσε άλλες χώρες να πράξουν παρομοίως. Ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ, Ίσραελ Κατζ, είπε πως η απόφαση έκανε ξεκάθαρο ότι «δεν υπάρχει αμφισβήτηση περί του δικαιώματος του Εβραϊκού λαού επί τη γης του Ισραήλ».
Η Τέταρτη Σύμβαση της Γενεύης, την οποία οι ΗΠΑ έχουν υπογράψει, λέει πως μια κατοχική δύναμη δεν μπορεί να μετακινεί τον πληθυσμό της στις περιοχές που κατέχει. Υπάρχουν περίπου 200 επίσημοι Ισραηλινοί εποικισμοί στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, συμπεριλαμβανόμενης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, με περίπου 620.000 κατοίκους, σύμφωνα με την ισραηλινή οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων B’Tselem.
Wrong;
– #Israel‘s #settlements in the occupied #WestBank are grave violations of int’l law.And, no;
– Int’l law is not an obstacle to peace, but continued violations of int’l law with impunity are.https://t.co/uAIxH2h0Pw— Lotte Leicht (@LotteLeicht1) November 18, 2019
Ο εκπρόσωπος του Παλαιστίνιου προέδρου Μαχμούντ Αμπάς, είπε σε δήλωσή του πως «Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν πληρούν τις προϋποθέσεις, ούτε είναι εξουσιοδοτημένες να ακυρώνουν διεθνείς αποφάσεις νομιμότητας και δεν έχουν δικαίωμα να προσφέρουν όποιαδήποτε νομιμότητα σε έναν Ισραηλινό εποικισμό».
Ο επικεφαλής διαπραγματευτής των Παλαιστινίων, Σαέμπ Ερεκάτ, είπε πως η κυβέρνηση Τραμπ απειλεί «να αντικαταστήσει το διεθνές δίκαιο με τον νόμο της ζούγκλας».
Έντονη ήταν και η αντίδραση αναλυτών και οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που υπογράμμισαν την επικινδυνότητα της απόφασης και τις δυσκολίες που θα προσθέσει σε μία ήδη πολύ δύσκολη προσπάθεια επίλυσης της αντιπαράθεσης.
H συν-διευθύντρια της οργάνωσης Jewish Voice for Peace, Ραββίνος Αλίσα Γουάιζ, σε δήλωσή της ανέφερε: «Η κυβέρνηση Τραμπ δεν εστίασε ποτέ στην προώθηση της ειρήνης, αλλά αντίθετα στην υποστήριξη της καριέρας του Νετανιάχου και του ίδιου του Τραμπ, και στην συνέχιση του ελέγχου και της κυριαρχίας του Ισραήλ επί της γης και των ζωών των Παλαιστινίων, με κάθε κόστος».
«Μπορεί να δηλώσει πως η νύχτα είναι μέρα, αλλά αυτό δε θα αλλάξει το γεγονός ότι οι Ισραηλινοί εποικισμοί είναι παράνομοι υπό το διεθνές δίκαιο κι επίσης ένα τεράστιο εμπόδιο στην ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή», είπε η Χαγκίτ Οφράν, της Ισραηλινής οργάνωσης Peace Now.
Η απόφαση έρχεται μερικές μέρες αφότου το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ επιτέθηκε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, κατηγορώντας το για «αντι-Ισραηλινή μεροληψία», έπειτα από την απόφαση του δικαστηρίου ότι προϊόντα που προέρχονται από εποικισμούς τους Ισραήλ θα πρέπει να αναγράφουν σαφώς την προέλευσή τους.
Αυτή είναι η τρίτη φορά που οι ΗΠΑ παίρνουν μια μεγάλης σημασίας απόφαση προς υποστήριξη του Ισραήλ, κατά τη θητεία του προέδρου Τραμπ, χωρίς να έχουν ακόμα δώσει στη διασημότητα το, επί καιρό καθυστερημένο, σχέδιο ειρήνευσης μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης.
Το 2017 ο Τραμπ αναγνώρισε την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ και το 2018 μετακίνησε την πρεσβεία των ΗΠΑ από το Τελ Αβίβ στην διαφιλονικούμενη πόλη.
Τον Μάρτιο του 2019, οι ΗΠΑ αναγνώρισαν την προσάρτηση των υψωμάτων του Γκολάν από το Ισραήλ το 1981, σε άλλη μία κίνηση υποστήριξης προς τον Νετανιάχου καθώς ο Ισραηλινός πρωθυπουργός πάσχιζε να κρατηθεί στην εξουσία.
Το Ισραήλ βρίσκεται σε πολιτικό αδιέξοδο έπειτα από δύο ατελέσφορες εκλογικές αναμετρήσεις τον Απρίλιο και τον Σεπτέμβριο. Ο πρώην αρχηγός του στρατού Μπένι Γκαντζ ήρθε σχεδόν ισόπαλος με τον Νετανιάχου, και αμφότεροι δεν έχουν καταφέρει να σχηματίσουν μέχρι στιγμής κυβέρνηση συμμαχίας.
Πηγή: telesur
