του Λεωνίδα Βατικιώτη
Πηγή: ΚΟΜΜΟΝ
Οι προγραμματικές δηλώσεις του νέου υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ξεκίνησαν από έναν απολογισμό των πεπραγμένων στην οικονομία της προηγούμενης κυβέρνησης. Ο Κ. Χατζηδάκης εμφάνισε ως επίτευγμα της προηγούμενης κυβέρνησης, τις επιδόσεις σε 5 ξεχωριστά πεδία: Τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, το ρεκόρ στις άμεσες ξένες επενδύσεις και τις εξαγωγές, τη μείωση της ανεργίας κατά 6 μονάδες και τις 12 αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας.
Εξετάζοντας ένα προς ένα τα επιτεύγματα της κυβέρνησης, εύκολα διαπιστώνουμε ότι δεν είναι καν… παλάτια στην άμμο. Πλαστές ειδήσεις είναι!
Πρώτο, οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης των τελευταίων ετών (2022: 5,9%, 2021: 8,4%, 2020: -9%, κ.λπ.) δεν έχουν καταφέρει να επιστρέψουν το ΑΕΠ της Ελλάδας στα προ κρίσης επίπεδα. Διαφορετικά ειπωμένο, η ζημιά που προκάλεσαν στην ελληνική οικονομία τα τιμωρητικά Μνημόνια, τα οποία επιβλήθηκαν με την ψήφο ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, κ.α. ακόμη δεν έχει διορθωθεί. Προς τι λοιπόν οι διθύραμβοι;
Δεύτερο, το ρεκόρ στις άμεσες ξένες επενδύσεις δεν ισοδυναμεί με ποιοτικές θέσεις εργασίας ή νέες επενδύσεις. Από το σύνολο των 7,221 δισ. ευρώ καθαρών άμεσων ξένων επενδύσεων το 2022, το 61% τουλάχιστον είναι καθαρά κερδοσκοπικού χαρακτήρα, καθώς προέρχονται από χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες (2.424 εκ. ευρώ), διαχείριση ακίνητης περιουσίας (1.033 εκ. ευρώ) και ιδιωτικές αγοραπωλησίες ακινήτων (923 εκ. ευρώ). Κι από τους άλλους τομείς επίσης μεγάλο μέρος των ξένων επενδύσεων είναι «μηδενικού κοινωνικού αποτυπώματος» καθώς αφορούν ιδιωτικοποιήσεις, δηλαδή μεταβίβαση περιουσίας κι όχι κατασκευή νέων μονάδων και δημιουργία θέσεων εργασίας.
Τρίτο, η μανία με τις εξαγωγές υπακούει σε ένα μοντέλο αποσύνδεσης της παραγωγικής δομής κάθε οικονομίας από την εγχώρια αγορά ώστε να μπορεί να επιβάλλεται λιτότητα χωρίς επιπτώσεις στη ζήτηση των επιχειρήσεων. Το σημαντικότερο είναι ότι γεννάει ελλείμματα στο εμπορικό ισοζύγιο και το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, δεδομένου ότι κάθε εξαγωγή αντιστοιχεί και σε ένα μερίδιο εισαγωγών. Η άλλη όψη των εξαγωγών επομένως είναι η αύξηση των εισαγωγών που, στο τέλος της ημέρας, οξύνει τις δομικές αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας.
Τέταρτο, η μείωση της ανεργίας κατά 6 μονάδες δεν αναιρεί τα εξής γεγονότα: Πρώτο, ότι η Ελλάδα έχει τη δεύτερη μεγαλύτερη ανεργία στην ΕΕ μετά την Ισπανία. Δεύτερο, ότι η ανεργία παρέμεινε σε τόσο υψηλό ποσοστό, 10,8% τον Μάιο του 2023 βάσει ανακοίνωσης της Στατιστικής Υπηρεσίας, παρότι η Ελλάδα το 2022 κατέγραψε ένα τόσο υψηλό ποσοστό μεγέθυνσης του ΑΕΠ. Μεγαλύτερη απόδειξη της αποσύνδεσης των ρυθμών αύξησης ενός ΑΕΠ από την κοινωνική ανάπτυξη δεν θα μπορούσε να υπάρξει! Ο ίδιος βέβαια ο Κ. Χατζηδάκης συνέβαλε τα μέγιστα σε αυτό το κατόρθωμα κυρίως με τον αντεργατικό του νόμο που μέσω της διευθέτησης των ωρών εργασίας επέτρεψε στη μεγάλη εργοδοσία να μην προσλαμβάνει νέο προσωπικό, αλλά να κάνει τη ζωή – λάστιχο στο υπάρχον. Τρίτο, η ΝΔ όπως και όλες οι μνημονιακές κυβερνήσεις 2010-2018 κατέστρεψαν την αγορά εργασίας της Ελλάδας, μέσω της υποβάθμισής της. Υποτιμώντας μισθούς, ημερομίσθια, ωράρια και συνθήκες εργασίας από την Ελλάδα δεν φεύγουν μόνο πτυχιούχοι (γιατροί, μηχανικοί, κ.α.), αλλά ακόμη και μετανάστες – εργάτες γης και τεχνικά επαγγέλματα όπως ηλεκτρολόγοι ή υδραυλικοί που πάνε στη Γερμανία με πολύ καλύτερες αμοιβές. Δεν το χαρακτηρίζεις κι επίτευγμα…
Το πέμπτο και τελευταίο κατόρθωμα της προηγούμενης κυβέρνησης, κανονικά, θα έπρεπε να αποτελεί ένδειξη αποτυχίας: Είναι οι 12 αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας. Οι βαθμολογίες των οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης ωστόσο δεν διακρίνονται από τα σερί που καταγράφουν, αλλά κατ’ αρχάς από μια βασική διάκριση: αν μια χώρα είναι σε μη επενδυτικό επίπεδο – επίπεδο σκουπιδιών στην καθομιλουμένη, ή σε επίπεδο επενδυτικό. Κι η Ελλάδα μαζί με την Κολομβία, το Αζερμπαϊτζάν, το Βιετνάμ κ.α. χώρες κατά την S&P’s βρίσκεται σε μη επενδυτικό επίπεδο. Με άλλα λόγια, τα 4 προηγούμενα χρόνια η ΝΔ απέτυχε να βγάλει την Ελλάδα από τον υποβιβασμό που της εξασφάλισαν η χρεοκοπία και τα μνημόνια που επέβαλε η Τρόικα.
Η απογοήτευση που προκαλούν τα παραπάνω δεδομένα στην οικονομία αποτυπωνόταν ανάγλυφα σε όλες τις δημοσκοπήσεις το 2022 ακόμη και το 2023, ενδεικτικά εδώ. Οι απαντήσεις που έδιναν οι πολίτες σε οποιαδήποτε ερώτηση για την οικονομία ήταν σταθερά αρνητική για την κυβέρνηση της ΝΔ. Κατά συνέπεια, η οικονομική πολιτική της ΝΔ δεν επικροτήθηκε από την κοινωνία. Οπότε οι αιτίες για τον εκλογικό της θρίαμβο πρέπει να αναζητηθούν σε άλλες αιτίες.
Το οικονομικό μέλλον, όπως περιγράφηκε στις προγραμματικές του αρμόδιου υπουργού, δεν είναι πολύ πιο ρόδινο από το παρελθόν, για την κοινωνία. Για τις μεγάλες επιχειρήσεις, αντίθετα, προαλείφεται μια νέα εποχή παχιών αγελάδων… Ας δούμε μία – μία τις εξαγγελίες του Κ. Χατζηδάκη.
Η δημοσιονομική σταθερότητα που υποσχέθηκε ισοδυναμεί με συρρίκνωση των δημοσίων δαπανών και, μεταξύ πολλών άλλων, υποβάθμιση των δημόσιων νοσοκομείων. Επίσης, με ακόμη λιγότερους γιατρούς στην δημόσια πρωτοβάθμια υγεία με αποτέλεσμα οι πολίτες να πρέπει να συνεχίσουν να πληρώνουν από την τσέπη τους επισκέψεις σε γιατρούς.
Η εξαγγελθείσα συνέχιση της πτωτικής πορείας του δημόσιου χρέους, με στόχο το 2027 να πέσει κάτω από 140% του ΑΕΠ, κρύβει το γεγονός ότι το 2010 η Ελλάδα χρεοκόπησε με δημόσιο χρέος ύψους 115% του ΑΕΠ. Επομένως ακόμη και στην καλύτερη των περιπτώσεων, που θα υλοποιηθούν οι προσπάθειες της κυβέρνησης, η Ελλάδα θα είναι πιο εκτεθειμένη σε κερδοσκοπικές επιθέσεις σε σχέση με το παρελθόν.
Οι υποσχέσεις του Κ. Χατζηδάκη για «ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας εντός του 2023 ώστε να μειωθεί το κόστος δανεισμού της οικονομίας» ισοδυναμούν με κοροϊδία επειδή το κόστος δανεισμού κυρίως εξαρτάται από τη διεθνή πορεία των επιτοκίων. Η άνοδός τους τα τελευταία χρόνια και η ακύρωση της πολιτικής νομισματικής χαλάρωσης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την αμερικανική Fed έχει τετραπλασιάσει το κόστος δανεισμού για την Ελλάδα: από 1% κι ακόμη χαμηλότερα το καλοκαίρι του 2021 έχει φτάσει τον τελευταίο χρόνο από 4% ως και 5%, όπως φαίνεται και στο κάτωθι διάγραμμα…
Η ταξική πολιτική της Νέας Δημοκρατίας αποκαλύπτεται αν σταθούμε στη μείωση του φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίου από 0,5% σε 0,2% και κατά 50% του φόρου χρηματιστηριακών συναλλαγών προς ενίσχυση της κεφαλαιαγοράς. Τα μέτρα αυτά θα μειώσουν τα δημόσια έσοδα και από την άλλη θα ευνοήσουν την αφρόκρεμα του ελληνικού κεφαλαίου, δηλαδή τις εισηγμένες, που καταγράφουν το ένα ρεκόρ κερδών μετά το άλλο.
Το 2022 οι 124 (μη τραπεζικές) εισηγμένες εμφάνισαν κέρδη ύψους 5,53 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 54,7% σε σχέση με το 2021 όταν είχαν εμφανίσει κέρδη ύψους 3,57 δισ. Η μείωση της φορολογίας στις χρηματιστηριακές συναλλαγές ευνοεί την περαιτέρω χρηματιστικοποίηση της ελληνικής οικονομίας, που αποδεδειγμένα δεν δημιουργεί νέες επενδύσεις, δεν αυξάνει μισθούς και ημερομίσθια, δεν ευνοεί την ευημερία. Το μόνο που καταφέρνει είναι να φουσκώνει τους τραπεζικούς λογαριασμούς μιας διεφθαρμένης ελίτ που ζει στην απόλυτη χλιδή. Έτσι, αποκαλύπτεται επίσης πόσο κενές περιεχομένου είναι οι υποσχέσεις για αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής την ίδια ώρα που η ολιγαρχία του χρήματος απαλλάσσεται ακόμη και των υπαρχόντων, σκανδαλωδώς χαμηλών, φόρων.
Κι αν δεν είναι κενή περιεχομένου η υπόσχεση αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής, θα αφορά μικρο-επαγγελματίες και εμπόρους, δηλαδή πενταροδεκάρες. Η χονδρή φοροδιαφυγή μεγαλογιατρών με τα φακελάκια, μεγαλοδικηγόρων και πολλών άλλων θα εξακολουθήσει να είναι στο απυρόβλητο δεδομένου ότι αυτή η διαφθορά αποτελεί κοινωνική συμμαχία της ΝΔ.
Τράπεζες: επαγγελματίες φοροκλέφτες!
Η σχέση αγάπης της ΝΔ με τη φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή αποκαλύπτεται επίσης αν δούμε τη σιωπή του αρμόδιου υπουργού για τους απλήρωτους φόρους των τραπεζών. Οι ελληνικές τράπεζες αν πλήρωναν φόρους θα είχαν χρεοκοπήσει εδώ και χρόνια. «Οι αναβαλλόμενες φορολογικές υποχρεώσεις εξακολουθούν να αποτελούν μεγάλο μέρος των κεφαλαίων των τραπεζών», τόνιζε η έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας για τη Νομισματική Πολιτική. Ο νόμος του Γκίκα Χαρδούβελη, επί Λ. Παπαδήμου, που απαλλάσσει τις τράπεζες από την καταβολή φορολογίας προστατεύεται από όλες τις κυβερνήσεις σαν κόρη οφθαλμού.
Υποταγή στην ολιγαρχία των τραπεζών υποδηλώνει κι η βιασύνη της κυβέρνησης να επιταχύνει το ξεφόρτωμα των κόκκινων δανείων μέσω του προγράμματος Ηρακλής. Η ακολουθούμενη μέθοδος έμμεσης ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών έχει δύο συνέπειες: Από τη μια να αυξάνονται οι πλειστηριασμοί ακόμη και πρώτων κατοικιών κι από την άλλη να αυξάνεται το ύψος των εγγυήσεων που έχει αναλάβει το δημόσιο, λόγω των τιτλοποιήσεων που ανακοινώνουν κάθε τρεις και λίγο οι τράπεζες και με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία ανέρχονται σε 17,66 δισ. ευρώ. Για να υπάρχει ένα μέτρο σύγκρισης να αναφέρουμε ότι το ανεξόφλητο εγγυημένο υπόλοιπο των κρατικών επιχειρήσεων (ΕΑΣ, ΕΑΒ, ΟΣΕ, Αττικό Μετρό) ως τις 31/3/23 ανερχόταν μόλις σε 2.090 εκ. ευρώ και των δημόσιων οργανισμών, πχ Εθνική Βιβλιοθήκη κ.α., μόλις σε 439,5 εκ. ευρώ! Τα προνόμια που απολαμβάνουν οι φοροκλέπτες των τραπεζών αποδεικνύουν ότι αν δεν υπήρχαν οι κρατικές πλάτες θα είχαν κλείσει προ πολλού…
Άι Βασίλης ο Κ. Χατζηδάκης για χάρη των Γερμανών
Μιλώντας από το βήμα της Βουλής ο υπουργός Οικονομίας στην προσπάθειά του να νομιμοποιήσει την πολιτική της λιτότητας, δήλωσε: «Υπογραμμίζω, λοιπόν – για να γίνει ακουστό τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό – ότι η κυβέρνηση δεν πρόκειται να γίνει πολιτικός Άι Βασίλης. Θα δίνουμε αυτά που έχουμε. Όχι αυτά που δεν έχουμε! Όπως κάνουν όλες οι προηγμένες χώρες διεθνώς!»
Στη συνέχεια όμως απέδειξε ότι αν πρέπει να εξυπηρετήσει το διεθνές κεφάλαιο ο Κ. Χατζηδάκης μπορεί να γίνει κάλλιστα Άι Βασίλης, όπως έγινε και Πινόκιο όταν έκλεινε την Ολυμπιακή Αεροπορία το 2008 υποσχόμενος ότι θα χρηματοδοτήσει νοσοκομεία αν σταματήσει να καλύπτει ο προϋπολογισμός τα ελλείμματα του πάλαι ποτέ εθνικού αερομεταφορέα. Ο κρατικός προϋπολογισμός σταμάτησε να πληρώνει τα ελλείμματα της Ολυμπιακής, αλλά οι χρηματοδοτήσεις στα δημόσια νοσοκομεία μειώθηκαν, δεν αυξήθηκαν.
Τώρα, τα «δώρα» του Άι Βασίλη Χατζηδάκη θα τα παραλάβει η γερμανική Fraport που θα αποκτήσει τον έλεγχο επιπλέον περιφερειακών αεροδρομίων, πέραν των 14 με τα οποία προικοδοτήθηκε το 2017, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Η γερμανική δημόσια (κατά ένα μέρος) εταιρεία δεν πήρε υπό τον έλεγχό της μόνο 14 κερδοφόρα φυσικά μονοπώλια τα οποία δεν αντιμετωπίζουν κανέναν ανταγωνισμό, αλλά η χρηματοδότηση της επένδυσης έγινε από την Alpha Bank, που κατέβαλε 284 εκ. ευρώ συμμετέχοντας σε κοινοπρακτικό σχήμα με άλλους ημι-κρατικούς τραπεζικούς οργανισμούς: Black Sea Trade and Development Bank, European Bank for Reconstruction and Development, European Investment Bank και International Finance Corporation. Η γερμανική Fraport με άλλα λόγια, επέβαλλε για μια ακόμη φορά ένα «αναγκαστικό δάνειο» κατά τις προσφιλείς γερμανικές συνήθειες. Ας ελπίσουμε αυτή τη φορά να το πληρώσει, θα βάλει στο χέρι αεροδρόμια — πηγές σίγουρου χρήματος που, μπορούμε να υποθέσουμε, από το 2017 όταν επέλεξε τα 14 κερδοφόρα τότε περιφερειακά αεροδρόμια, μέχρι σήμερα, πέρασαν από τις ζημιές στα κέρδη.
Επιχειρηματικότητα εκ του ασφαλούς, με ρευστότητα που στερούν από ελληνικές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, και χορηγό – διαμεσολαβητή την κυβέρνηση της ΝΔ… Κι αυτά μόνο για αρχή από τη νέα κυβέρνηση!
