Αν οι εκλογές θεωρούνται εκ των προτέρων «παράνομες», μήπως κάποιος φοβάται ότι μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο; Απαραίτητη η αντιστροφή του γνωστού συνθήματος για όσους θα επιχειρήσουν τις επόμενες ημέρες να παρακολουθήσουν και να κατανοήσουν το διακύβευμα των προεδρικών εκλογών που θα πραγματοποιηθούν στη Βενεζουέλα στις 20 Μαΐου.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες με τους συμμάχους τους αλλά και η δεξιά αντιπολίτευση έχουν ήδη αποφασίσει ότι το αποτέλεσμα θα είναι προϊόν νοθείας – πριν ακόμη προσέλθει ο πρώτος ψηφοφόρος. Έχοντας χάσει σειρά εκλογικών αναμετρήσεων, είτε γιατί απείχαν είτε γιατί προκαλούν τρόμο ακόμη και σε δυσαρεστημένους ψηφοφόρους του Μαδούρο, οι υποψήφιοι του κόμματος Στρογγυλή Τράπεζα Δημοκρατικής Ενότητας (MUD) συντονίζουν το μποϊκοτάζ των εκλογών σε στενή συνεργασία με την Ουάσιγκτον και με τη διαρκή στήριξη διεθνών μέσων ενημέρωσης.
Σε αυτό το σκηνικό ο Μαδούρο βρήκε έναν απρόσμενο «σύμμαχο» στο πρόσωπο του σημαντικότερου αντιπάλου του: Ο υποψήφιος Χένρι Φάλκον, αφού πέρασε από το στρατόπεδο του Τσάβες στη δεξιά αντιπολίτευση των επίδοξων πραξικοπηματιών κατεβαίνει τώρα με το δικό του κόμμα Progressive Advance και θεωρείται ο μόνος υποψήφιος που μπορεί να απειλήσει την προεδρία του Μαδούρο. Στις προεκλογικές του εξαγγελίες προτάσσει μια φιλελεύθερη ατζέντα, με επανιδιωτικοποίηση σημαντικών επιχειρήσεων, τερματισμό της ρύθμισης στις τιμές βασικών προϊόντων που προστατεύουν τα φτωχότερα στρώματα του πληθυσμού, άνοιγμα της κρατικής εταιρείας πετρελαίου σε ιδιωτικές επενδύσεις και δολαριοποίηση μισθών και συντάξεων. Παράλληλα ζητά των τερματισμό των κοινωνικών παροχών σε αγαθά όπως το νερό, το ρεύμα και η βενζίνη, τα οποία προσφέρονται πρακτικά δωρεάν στον πληθυσμό.
Αν και σχετικές προτάσεις έχουν κατατεθεί και από προοδευτικούς οικονομολόγους, όπως ο Μαρκ Βάισμπροτ (σαν προσωρινά μέτρα για την έξοδο από την κρίση) το πακέτο που προτείνει ο Φάλκον αποτελεί ένα σαφές χτύπημα σε όσα πέτυχε η Βενεζουέλα εδώ και δυο δεκαετίες για τους φτωχότερους πολίτες της.
Η απόφαση πάντως του Φάλκον να σπάσει το μποϊκοτάζ συμμετέχοντας στις εκλογές αποτέλεσε καίριο πλήγμα για τη δεξιά αντιπολίτευση, η οποία κινδυνεύει να διασπαστεί περαιτέρω. Όπως συνέβη σε όλες τις τελευταίες αναμετρήσεις, σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, τα στελέχη του MUD καταγγέλλουν τη διαδικασία σαν παράνομη και νόθα όταν δεν εκλέγονται αλλά αποδέχονται τις θέσεις εάν κερδίσουν στις κάλπες. Από την πλευρά της η Ουάσιγκτον απείλησε αρχικά να εντάξει τον Φάλκον στους πολιτικούς στους οποίους επιβάλλει οικονομικές κυρώσεις αλλά στη συνέχεια έριξε τους τόνους όταν είδε ότι θα μπορούσε πράγματι να αμφισβητήσει τον Μαδούρο.
Η πολιτική της Ουάσιγκτον είναι ένα μίγμα ανοιχτών απειλών στρατιωτικής επέμβασης (σενάριο στο οποίο αναφέρθηκε ο ίδιος ο Τραμπ) και ανελέητου οικονομικού πολέμου που στραγγαλίζει την ούτως η άλλως ασθμαίνουσα οικονομία της Βενεζουέλας. Ο οικονομικός αποκλεισμός ευθύνεται για τις σημαντικότερες ελλείψεις φαρμάκων που παρατηρούνται τους τελευταίους μήνες αλλά και για την αδυναμία της χώρας να διαπραγματευτεί το εξωτερικό της χρέος στις διεθνείς αγορές. Οι ΗΠΑ προσπαθούν να κλείσουν και το τελευταίο παράθυρο οικονομικής επαφής με τον έξω κόσμο απειλώντας ακόμη και όσους τολμούν να χρησιμοποιήσουν το «πέτρο» – το κρυπτονόμισμα με το οποίο ο Μαδούρο προσπαθεί να παρακάμψει τις οικονομικές κυρώσεις.
Αρκετοί υποστηρικτές του προέδρου αναμένουν να παρατηρηθούν και πάλι ελλείψεις σε ήδη πρώτη ανάγκης (η διανομή των οποίων ελέγχεται από ιδιωτικές εταιρείες που στηρίζουν την αντιπολίτευση) και αυξήσεις τιμών (που επιτυγχάνονται με την χειραγώγηση της ισοτιμίας με το δολάριο στη μαύρη αγορά). Όπως μας εξηγούσε παλαιότερα η οικονομολόγος Πασκουαλίνα Κούρτσιο οι συγκεκριμένες τεχνητές κρίσεις σημειώνονταν πριν από κάθε μεγάλη εκλογική αναμέτρηση προκειμένου να αυξηθεί η δυσφορία του πληθυσμού απέναντι στον Τσάβες και αργότερα τον Μαδούρο. Αυτή τη φορά όμως η αντιπολίτευση απειλεί και με γενικευμένη απεργία στις μεταφορές (πρακτική βγαλμένη από τις προσπάθειες ανατροπής του Αλιέντε στην Χιλή πριν από το 1973) η οποία θα μπορούσε να προκαλέσει χάος σε όλη τη χώρα.
Οι προεδρικές εκλογές βρίσκουν τη χώρα σε μια από τις χειρότερες καταστάσεις των τελευταίων δυο δεκαετιών καθώς το αμερικανικό εμπάργκο σε συνδυασμό με την πτώση της τιμής του μαύρου χρυσού αλλά και την αδυναμία συντήρησης βασικών εγκαταστάσεων άντλησης πετρελαίου, προκαλεί ασφυξία στην οικονομία. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι επιχειρούν να μετακινηθούν σε γειτονικές χώρες αναζητώντας καλύτερες συνθήκες και συχνά πέφτουν θύματα συμμοριών αλλά και παραστρατιωτικών ομάδων από την Κολομβία. Παρά το γεγονός ότι τέτοιου είδους μετακινήσεις είναι απόλυτα συνηθισμένες σε περιόδους κρίσεων στη Λατινική Αμερική (η Βενεζουέλα υποδέχθηκε αγόγγυστα περισσότερους από 5 εκατομμύρια Κολομβιανούς πρόσφυγες) το μεταναστευτικό ρεύμα δίνει την ευκαιρία σε ξένες κυβερνήσεις και στα διεθνή μέσα ενημέρωσης να παρουσιάζουν μια εικόνα απόλυτης διάλυσης, η οποία απέχει παρασάγγας από την πραγματικότητα.
Θα μπορέσει ο Μαδούρο να επικρατήσει και σ’ αυτή την αναμέτρηση αντιμέτωπος με τις ΗΠΑ αλλά και μια αντιπολίτευση που δεν διστάζει να ζητήσει ακόμη και ξένη στρατιωτική επέμβαση για να καταλάβει την εξουσία; Αν τα καταφέρει η Δύση θα φωνάξει και πάλι «δικτάτορας» προσπαθώντας να ακυρώσει τη δημοκρατική του νίκη. Αν αποτύχει, θα αναγνωρίσει ότι η διαδικασία ήταν απόλυτα δημοκρατική. Στην αστική δημοκρατία δεν υπάρχουν διέξοδα.
Οι δημιουργοί των ντοκιμαντέρ Χρεοκρατία, Catastroika, Φασισμός Α.Ε. και This is not a coup θα βρεθούν στη Βενεζουέλα την περίοδο των εκλογών. Μάθε περισσότερα στη διεύθυνση maketheconomyscream.com
Άρης Χατζηστεφάνου
Εφημερίδα Πριν – 13/5/2018
