Αναδημοσίευση από το alterthess
Κάθε χρόνο πλησιάζοντας στις 14 Φεβρουαρίου οι βιτρίνες των ανθοπωλείων και των ζαχαροπλαστείων γεμίζουν με κόκκινα τριαντάφυλλα, μπαλόνια, σοκολατάκια σε κόκκινες βελούδινες θήκες απαραιτήτως σε σχήμα καρδιάς, αρκουδάκια με μηνύματα αγάπης. Μαγαζιά που πωλούν εσώρουχα βγάζουν στις βιτρίνες την “Valentine’s Day” συλλογή.
Μαγαζιά της πόλης διοργανώνουν εκδηλώσεις για ερωτευμένους. Αγχωμένοι έφηβοι, χωρίς ιδιαίτερη προθυμία, αναζητούν το “σωστό” δώρο για τη σύντροφό τους.
Παρέες νεαρών γυναικών βολτάρουν αναζητώντας το “τέλειο” δώρο. Γυναίκες και άνδρες κυκλοφορούν αγκαλιά με λουλούδια στα χέρια. Το διαδίκτυο γεμίζει με άρθρα του τύπου “Ποιό είναι το καλύτερο μανικιούρ για την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου”, “Ξετρέλανε τον με τα νέα εσώρουχα της τάδε εταιρείας”, “Σε ποια εστιατόρια να περάσετε το βράδυ με τη σύντροφό σας”, “Συμβουλές για ένα καυτό “επιδόρπιο””.
Σε μια προσπάθεια να “πιάσουμε” το θέμα από μια διαφορετική οπτική κουβεντιάσαμε με την Αλεξάνδρα Κορωναίου Καθηγήτρια Κοινωνιολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
“Αναζητώντας τις ρίζες της «γιορτής των ερωτευμένων» στις 14 Φεβρουαρίου χάνεται κανείς σε παγανιστικές τελετουργίες, μεσαιωνικές δοξασίες και χριστιανικές γιορτές ενός Αγίου Βαλεντίνου που δεν ήταν «ένας», καθώς το όνομα αποδίδεται σε περισσότερες προσωπικότητες της καθολικής εκκλησίας”, μας λέει.
Σύμφωνα με τα στοιχεία η πρώτη αναφορά στο γραπτό λόγο που συνδέει τον έρωτα με τον Άγιο Βαλεντίνο γίνεται τον 15ο αιώνα από τον Άγγλο λογοτέχνη Τζέφρι Τσόσερ. Δύο αιώνες αργότερα η ημέρα εμφανίζεται και στον Άμλετ του Σαίξπηρ.
“Καλό πρωί! Είναι σύσκοτο. Τον Άγιο Βαλεντίνο
γιορτάζω κι ήρθα κόρη εδώ
στο παραθύρι σου να ιδώ
ταίρι με σε αν θα γίνω”.
Όμως περί τίνος πρόκειται; Για ημέρα των Ερωτευμένων ή των Καταναλωτών; Γιατί οι άνθρωποι νιώθουν την ανάγκη να ακολουθούν γιορτές- ορόσημα; Είναι μια επιταγή του σύγχρονου τρόπου ζωής, στα πλαίσια του καταναλωτισμού και της εμπορευματοποίησης των πάντων; Είναι μια ανάγκη να ξεφεύγουν από τη δύσκολη καθημερινότητα; Ποιος ωφελείται; Ποια πρότυπα προβάλει και από που εκπορεύονται αυτά για τη γυναίκα, τον άνδρα και τελικά τις ερωτικές σχέσεις και την κοινωνία. Και μέσα σε όλο αυτό που ακριβώς είναι ο έρωτας και οι ουσιαστικές καθημερινές σχέσεις των ανθρώπων;
“Η ιστορική αναζήτηση έχει σίγουρα λιγότερη σημασία για το ευρύ κοινό από την ίδια τη γιορτή που καθιερώθηκε πλέον σε όλες τις χώρες του κόσμου και όχι μόνο τις χριστιανικές. Όπως και άλλες ημέρες αφιερωμένες στο συμβολικό εορτασμό της μητέρας, για παράδειγμα, ή του πατέρα, έτσι και η «ημέρα των ερωτευμένων» συνδέεται πλέον με την εμπορευματοποίηση των ανθρώπινων σχέσεων”, επισημαίνει η κ. Κορωναίου.
“Το «μάρκετινγκ του έρωτα» δεν περιορίζεται πλέον στην ανταλλαγή καρτών με κόκκινες καρδούλες ή πολύχρωμα λουλουδάκια αλλά επεκτείνεται σε πολύ πιο «σοβαρές» αγορές, από την προώθηση προϊόντων ομορφιάς και για τα δύο φύλα μέχρι τις «προσφορές» για ταξίδια μακρινά και πανάκριβα σε μυθικούς προορισμούς”, προσθέτει.
Τα τελευταία χρόνια η εμπορευματοποίηση της γιορτής έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο με τη βιομηχανία των λουλουδιών, των κοσμημάτων, της σοκολάτας και των σχετικών δώρων να συγκρίνει το τζίρο της με εκείνο των Χριστουγέννων. Είναι χαρακτηριστικό πως το 2010 ο τζίρος του Αγίου Βαλεντίνου μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες ξεπέρασε τα 15 δισεκατομμύρια δολάρια.
Μάλιστα κάθε χρόνο, σύμφωνα με τα στοιχεία, στις ΗΠΑ εκείνη την ημέρα πωλούνται τουλάχιστον 189 εκατομμύρια λουλούδια και 35 εκατομμύρια κουτιά σοκολατάκια σε σχήμα καρδιάς.
“Καμία σχέση δεν έχουν όλα τούτα με τις πραγματικές και συμβολικές σχέσεις, ερωτικές ή/και φιλικές, ανάμεσα στους άντρες και τις γυναίκες. Σχέσεις πολύπλοκες που εξακολουθούν να αντανακλούν όχι μόνο τις διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα αλλά και τις κοινωνικές ανισότητες που σημαδεύουν την πορεία τους στο διάβα της ιστορίας.”, μας λέει κατηγορηματικά η κ. Κορωναίου.
“Έτσι, το αιώνιο ερωτικό παιχνίδι, η γοητεία, το κυνήγι της ομορφιάς , κ.λπ. όσο κι αν αλλάζουν μέσα στο χρόνο εξακολουθούν να νοηματοδοτούνται από τις σχέσεις των δύο φύλων με την (και στην) εργασία, την οικογένεια και την εξουσία”, υπογραμμίζει.
“Καθώς μάλιστα ζούμε στην εποχή της κρίσης, διαπιστώνουμε πως, παρά τις κατακτήσεις του παρελθόντος, η ισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα παραμένει ζητούμενο. Και θα παραμένει όσο οι κοινωνίες εξακολουθούν να συνδέουν τον άντρα, πρωτίστως, με τη θέση και το ρόλο του στη δημόσια σφαίρα και τη γυναίκα με το ρόλο και τη θέση της στον ιδιωτικό χώρο, την αισθητική και το συναίσθημα”, επισημαίνει.
“Τελικά φαίνεται πως οι σύγχρονες δημοκρατίες έχουν ακόμη να διανύσουν πολύ δρόμο για μια πραγματική δημοκρατία στο πεδίο των πολύπλοκων και λεπτών σχέσεων ανάμεσα στους άντρες και τις γυναίκες: από τον έρωτα και τη φιλία μέχρι την εργασία, τον ελεύθερο χρόνο τους και τη συμμετοχή τους στην πολιτική”, καταλήγει και δεν μπορούμε παρά να συμφωνήσουμε απόλυτα μαζί της.
Κα. Μπα.