Tου Κώστα Ράπτη
Πηγή: Capital.gr
Άρκεσε η απομάκρυνση από τον Ντόναλντ Τραμπ του συμβούλου εθνικής ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Τζον Μπόλτον, φανατικού θιασώτη της πολιτικής της “μέγιστης πίεσης” επί του Ιράν, για να υπάρξει τις προηγούμενες μέρες αισθητή αποκλιμάκωση των τιμών του πετρελαίου. Όμως το πλήγμα των ανταρτών Χούθι στην καρδιά της σαουδαραβικής πετρελαιοπαραγωγής οδηγεί πολλούς σε σκέψεις αν επίκειται άλμα στα 100 δολάρια ανά βαρέλι.
Η επίθεση, για την οποία ανέλαβαν την ευθύνη οι Χούθι, σημειώθηκε το πρωί του Σαββάτου με δέκα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) εναντίον δύο εγκαταστάσεων του σαουδαραβικού κρατικού πετρελαϊκού κολοσσού Aramco στις επαρχίες Αμπκάικ και Χουράις, προκαλώντας πυρκαγιές που, κατά το Ριάντ, τέθηκαν υπό έλεγχο. Οι ακριβείς στόχοι και η έκταση των ζημιών δεν έχουν γνωστοποιηθεί, καθώς η ενημέρωση έχει ανασταλεί.
Η οργάνωση Ανσαρουλάχ, όπως ονομάζονται επισήμως οι αντάρτες Χούθι, κυριαρχεί πολιτικά μεταξύ των Ζαϊδιτών (παρακλαδιού του σιιτισμού, με εστία τον Βορρά της Υεμένης) κατέχει από τα τέλη του 2013 την πρωτεύουσα Σανάα και θεωρείται σύμμαχος του Ιράν. Αντίστοιχες επιθέσεις έχει εξαπολύσει και τον Μάιο, εναντίον δύο σταθμών άντλησης πετρελαίου, καθώς και τον Αύγουστο, πλήττοντας με drones το πετρελαϊκό κοίτασμα Σαϊμπάχ.
Μολονότι λοιπόν η επίθεση του Σαββάτου δεν είναι η πρώτη του είδους αυτού εις βάρος της Σαουδικής Αραβίας, είναι πολλά τα γνωρίσματά της που εντυπωσιάζουν.
Οι στόχοι βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση από τα σύνορα Σαουδικής Αραβίας και Υεμένης, ουσιαστικά στο άλλο άκρο της Αραβικής Χερσονήσου.
Πρόκειται για εξαιρετικά ευαίσθητες εγκαταστάσεις, αν κρίνουμε από το ότι στο Αμπκάικ, 60 χλμ. νοτιοδυτικά της έδρας της Aramco στο Νταχράν, βρίσκεται το μεγαλύτερο στον κόσμο εργοστάσιο επεξεργασίας πετρελαίου, από όπου περνούν τα τρία τέταρτα της σαουδαραβικής παραγωγής, ενώ στο Χουράις, 190 χιλιόμετρα μακρύτερα προς τα νοτιοδυτικά, υπάρχει το δεύτερο μεγαλύτερο κοίτασμα πετρελαίου της χώρας.
Το ανατολικό τμήμα της Σαουδικής Αραβίας κατοικείται, ως γνωστόν, από την καταπιεζόμενη σιιτική μειονότητα – από την οποία κάλλιστα μπορεί να προέρχεται η “έσωθεν πληροφόρηση” για την οποία κάνουν λόγο οι Χούθι.
Το βασίλειο των Σαούντ αποτελεί τον μεγαλύτερο αγοραστή οπλισμού στον κόσμο. Και μολονότι η σπατάλη τόσων δισεκατομμυρίων λειτουργεί αρκετά αποτελεσματικά ως μέσο εξαγοράς του πολιτικού προσωπικού της Δύσης, δεν έχει κανένα αποτέλεσμα απέναντι σε ασύμμετρες απειλές προερχόμενες από αντιπάλους με θεαματικά λιγότερους πόρους.
Οι ένοπλες δυνάμεις της Σαουδικής Αραβίας δεν μπορούν να θεωρηθούν αξιόμαχες. Το μαρτυρεί αυτό το γεγονός ότι, παρά την τεράστια ανθρωπιστική καταστροφή στην Υεμένη, όπου χρησιμοποιείται ως όπλο η λιμοκτονία του άμαχου πληθυσμού, ο πόλεμος που μαίνεται εδώ και πέντε χρόνια όχι μόνο δεν έχει κάμψει τους Χούθι, αλλά έχει εν μέρει μεταφερθεί στο εσωτερικό της Σαουδικής Αραβίας.
Άλλωστε, η αποκλειστική επικέντρωση στους Χούθι είναι παραπλανητική. Οι σιίτες αντάρτες συμπολεμούν με τον τακτικό στρατό της Υεμένης (που είχε εν πολλοίς μείνει πιστός στον άλλοτε πρόεδρο Σάλεχ), συνεπώς οι επιχειρησιακές ικανότητες των αμυνομένων δεν είναι αμελητέες.
Το πλήγμα του Σαββάτου αφορά προσωπικά τον διάδοχο και ισχυρό άνδρα της Σαουδικής Αραβίας πρίγκηπα Μοχάμαντ μπιν Σαλμάν – έχει όμως και πολλούς άλλους αποδέκτες.
Οι αμερικανικοί πύραυλοι Patriot που φυλάσσουν το βασίλειο, με το βλέμμα στραμμένο προς Ανατολάς, δεν απέτρεψαν την προερχόμενη από τα νότια και από χαμηλό ύψος επίθεση, ενώ drones σαν αυτά που χρησιμοποιήθηκαν, πιθανότατα ιρανικής προελεύσεως, δεν μπορεί να μην έχουν περάσει και στα χέρια της Χεζμπολλάχ του Λιβάνου – με ό,τι αυτό σημαίνει για την ασφάλεια του Ισραήλ.
Ο Σαουδάραβας διάδοχος δεν είναι μόνο ο υπουργός Άμυνας του βασιλείου και ο εμπνευστής του πολέμου στην Υεμένη – είναι και αρμόδιος για την πετρελαϊκή πολιτική, με όραμα την εισαγωγή της Aramco στο χρηματιστήριο. Μόλις τα τελευταία 24ωρα, γινόταν λόγος για επιτάχυνση της προετοιμασίας της δημόσιας εγγραφής της Aramco, μετά από ένα διάστημα κατά το οποίο το σχέδιο έμοιαζε να έχει ατονίσει.
Μετά την επίθεση των Χούθι το διεθνές ακροατήριο αναρωτιέται σε τι ποσοστό θα υποχωρήσουν οι σαουδαραβικές πετρελαϊκές εξαγωγές μέχρι την αποκατάσταση των βλαβών. Κατά την Wall Street Journal η απώλεια υπολογίζεται σε 5 εκατ. βαρέλια ημερησίως, ήτοι το ήμισυ της σαουδαραβικής και το 5% της παγκόσμιας παραγωγής.
Είναι βέβαιο ότι τα τελευταία γεγονότα, τα οποία το Ριάντ ασφαλώς επιρρίπτει στην Τεχεράνη, θα ανεβάσουν περαιτέρω το θερμόμετρο της έντασης ανάμεσα στις δύο ακτές του Περσικού Κόλπου. Όμως είναι εξίσου βέβαιο ότι η Σαουδική Αραβία, έχει, όπως αποδεικνύεται, χάσει επί της ουσίας τον πόλεμο στην Υεμένη. Με το δημοσιονομικό της έλλειμμα να αγγίζει φέτος το 7% του ΑΕΠ, την δημόσια εγγραφή της Aramco να τίθεται εκ των πραγμάτων και πάλι εν αμφιβόλω και με τις κρισιμότερες υποδομές της χώρας να απειλούνται, η συνέχιση της περιπέτειας αποτελεί πολυτέλεια.