Παρακολούθησα τη Δευτέρα την παράσταση Μαουτχάουζεν σε σκηνοθεσία του Θέμη Μουμουλίδη, που στηρίζεται στο αυτοβιογραφικό έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη. Συγκλονιστική παράσταση με ορισμένες πολύ καλές ερμηνείες και φυσικά τη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη.
Όσο και αν γνωρίζεις το περιεχόμενο του έργου, όσα και αν έχεις διαβάσει για την αγριότητα στα στρατόπεδα εξόντωσης η εικόνα του ναζιστικού χαιρετισμού αποκτά διαφορετική σημασία στην Ελλάδα της Χρυσής Αυγής. Οι αξιωματικοί που έβαζαν μωρά να βυζαίνουν αίμα από τις νεκρές μανάδες τους αποκτούν άλλη εικόνα αν σκεφτείς ότι οι θιασώτες τους βρίσκονται σήμερα στη βουλή.
Πολύ περισσότερο που οι δικοί μας ναζιστές, αντί να κρύβονται στις γωνιές, παρελαύνουν στα μεγαλύτερα μέσα ενημέρωσης.
Υπάρχει όμως και μια άλλη θλιβερή ιστορία στο δικό μας Μαουτχάουζεν. Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης βρισκόταν μέχρι τα τελευταία χρόνια της ζωής του στο διοικητικό συμβούλιο του μορφωτικού ιδρύματος της Εθνικής Τράπεζας. Τη θέση του, με απόφαση του Γιάννη Στουρνάρα, καταλαμβάνει σήμερα ο Λουκάς Παπαδήμος.
Ο πρώτος έζησε το φασισμό στο πετσί του. Ο Δεύτερος προκειμένου να καταλάβει χωρίς εκλογές τον πρωθυπουργικό θώκο στηρίχθηκε στη φασίζουσα δεξιά του ΛΑΟΣ – την κερκόπορτα για την ηθική και πολιτική νομιμοποίηση του νεοναζισμού στην Ελλάδα.
Η πρωθυπουργοποίηση του Παπαδήμου αποτέλεσε ένα κοινοβουλευτικό πραξικόπημα. Η επιλογή του για να αντικαταστήσει τον Ιάκωβο Καμπανέλλη αποτελεί σημείο καμπής για εκείνο το κομμάτι του ελληνικού πολιτισμού που οικοδομήθηκε από την ελληνική αστική δημοκρατία μετά την πτώση της δικτατορίας.
Ακόμη και σε ορισμένα από τα πιο απολυταρχικά καθεστώτα του 20ου αιώνα η τέχνη διατήρησε τη θέση της ανάμεσα στις πολιτικές και οικονομικές ελίτ. Οι ναζιστές αξιωματικοί μπορεί το πρωί να εκτελούσαν και να βασάνιζαν τους αντιπάλους τους αλλά το βράδυ άκουγαν κλασική μουσική – σαν τον μυθικό Μολώχ έπιναν το νέκταρ του πολιτισμού μέσα στα κρανία των θυμάτων του.
Ακόμη και σε προηγούμενους αιώνες οι βασιλείς κρατούσαν για τον εαυτό τους ότι καλύτερο είχε να προσφέρει η τέχνη της εποχής τους και άφηναν τα φτηνά θεάματα για τους υποτακτικούς τους. Καμία ηγέτιδα τάξη όμως δεν θα σκεφτόταν να αναθέσει την τέχνη της σε έναν… τεχνοκράτη.
Η Ελλάδα φαίνεται να παρουσιάζει έτσι μια παγκόσμια ιδιαιτερότητα: το πολιτισμικό επίπεδο ενός μεγάλου μέρους των κυβερνωμένων είναι ανώτερο από αυτό των κυβερνόντων. Οι Έλληνες δεν έχουν την ηγεσία που τους αρμόζει.
Μια χώρα που ανταλλάζει τους Καμπανέλληδές της με Παπαδήμους δεν είναι απλώς καταδικασμένη σε μαρασμό. Κινδυνεύει με ολοκληρωτική εξαφάνιση.
Άρης Χατζηστεφάνου
Σχετικά θέματα:
- Απαγόρευση Χ.Α: Νυν απολύεις τον δούλο σου;
- Why are Golden Dawn members the darlings of popular Greek TV shows?
- Η δικτατορία των τεχνοκρατών
