Συνέντευξη στον Βαγγέλη Ηλία
Αυτό που συχνά δεν καλύπτεται ή αποσιωπάται επιμελώς στην ειδησεογραφία σχετικά με τις εξελίξεις στις ΗΠΑ, είναι οι διεργασίες εντός της κοινωνίας και οι μετατοπίσεις που έχουν συντελεστεί τα τελευταία χρόνια, στους ανθρώπους που έτσι κι αλλιώς μένουν εκτός του κυρίαρχου αστικού πολιτικού αφηγήματος. Ποιοι είναι αυτοί; Είναι οι άνθρωποι της μεγάλης πλειοψηφίας της κοινωνίας, η εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα. Πώς συγκροτείται η συνείδηση αυτών των ανθρώπων; Τι συντελείται στους κόλπους τους και ποια είναι τα νέα ρεύματα που αναδύονται;
Αυτά τα ερωτήματα επιχειρεί να φωτίσει η παρακάτω συνέντευξη με δύο Αμερικανούς αγωνιστές με μεταναστευτική καταγωγή, τον Μανόλο Ντε Λος Σάντος και τη Λεϊχάν Φουλεϊχάν, ιδρυτικά μέλη του People’s Forum, ενός πολιτικοκοινωνικού χώρου στο Μανχάταν που δημιουργήθηκε το 2018, με σκοπό να στηρίξει την αυτοοργάνωση, την επικοινωνία μεταξύ οργανώσεων, την πολιτική εκπαίδευση και
την ανάπτυξη διεθνιστικών δεσμών ανάμεσα σε κινήματα άλλων χωρών και των ΗΠΑ.
Πρώτα απ’ όλα, θα ήθελα να συστηθείτε. Πείτε μου μερικά πράγματα για εσάς και τη συμμετοχή σας εδώ στο People’s Forum.
ΜΣ: Λοιπόν, εγώ προέρχομαι από μια μεταναστευτική, οικογένεια της εργατικής τάξης και εμπλέκομαι για αρκετό καιρό σε κινήματα εδώ στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό οδήγησε εμένα και άλλους οργανωτές να δημιουργήσουμε το People’s Forum το 2018. Από τότε, χρησιμοποιούμε και δουλεύουμε μέσα σε αυτόν τον χώρο, ως έναν τρόπο να ενισχύσουμε την οικοδόμηση του εργατικού κινήματος στις Ηνωμένες Πολιτείες. Θέλουμε ένα εργατικό κίνημα διεθνιστικό, ριζωμένο στη θεωρία και ταυτόχρονα επικεντρωμένο στη δράση.
Τώρα θα ήθελα να κάνω μια πολιτική ερώτηση. Όπως βλέπουμε, η κατάσταση είναι ρευστή, αλλά αυτό που μας μένει από πέρσι στις ΗΠΑ είναι η στάση της κυβέρνησης Μπάιντεν, η στήριξη και η ενίσχυση στο κράτος του Ισραήλ. Είδαμε, ωστόσο, να γίνονται πολύ μεγάλες συγκεντρώσεις υπέρ της Παλαιστίνης, σε αμερικανικές πόλεις και στη Νέα Υόρκη, με τεράστια συμμετοχή νεολαίας. Κορυφώθηκαν και με καταλήψεις σε ορισμένα αμερικανικά πανεπιστήμια. Κι όμως, η χρονιά έκλεισε με τη νίκη του Τραμπ στις εκλογές, που αρκετά ξένα αλλά και αμερικανικά ΜΜΕ περιέγραψαν σαν σοκ. Πώς το εξηγείτε αυτό;
ΜΣ: Για εμάς, νομίζω πως τα κινήματα υπέρ της Παλαιστίνης επηρέασαν σε βάθος την κοινή γνώμη στις ΗΠΑ. Ποτέ ξανά στην ιστορία των ΗΠΑ δεν υπήρξε τόσο μεγάλη στροφή στην κατανόηση της πραγματικότητας στην Παλαιστίνη. Το ζήτημα της Παλαιστίνης, από ζήτημα «περιθωριακό», έγινε κεντρικό θέμα συζήτησης για τον καθένα. Όλοι έπρεπε να τοποθετηθούν υπέρ ή κατά. Ήταν ένα σημαντικό ερώτημα.
Αλλά δεν ήταν αυτό που καθόρισε τις εκλογές στις ΗΠΑ. Αυτό που καθόρισε τις εκλογές ήταν ένα πολύ βαθύτερο ζήτημα: « Σε τι είδους κοινωνία και τι είδους χώρα θέλουν να ζήσουν οι άνθρωποι;
Η αλήθεια είναι, θα έλεγα «Ο Genocide Joe»… Που ήταν το σύνθημα το οποίο χρησιμοποιούσαμε για να περιγράψουμε την κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν… Η οποία ήταν αναμφίβολα μια γενοκτονική κυβέρνηση, μια κυβέρνηση που στήριξε την γενοκτονία… Αλλά ήταν επίσης μια κυβέρνηση που δεν ενδιαφέρθηκε να βρει λύσεις για τις ανάγκες της πλειοψηφίας του λαού σε αυτή τη χώρα. Στην πραγματικότητα, προτίμησε να ξοδέψει δισεκατομμύρια δολάρια για να υποστηρίξει τον πόλεμο στην Ουκρανία, να περικυκλώσει την Κίνα, να επιδιώξει σύγκρουση με τη Ρωσία, να χρηματοδοτήσει γενοκτονίες στο Ισραήλ, παρά να ασχοληθεί με τις πραγματικές συνθήκες διαβίωσης εκατομμυρίων απλών ανθρώπων στις ΗΠΑ.
Είχες λοιπόν έναν υποψήφιο του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος που, όλοι γνώριζαν τη γλώσσα που χρησιμοποιούσε. Κανείς δεν ήταν μπερδεμένος για τη ρατσιστική, «λευκή-υπερμαχιστική», ακροδεξιά ρητορική του Τραμπ. Δεν υπήρχε κάποια σύγχυση ως προς αυτό.
Όμως, η εκστρατεία του Τραμπ κατάφερε σε μεγάλο βαθμό να εκμεταλλευτεί το συναίσθημα που είχε η πλειοψηφία των εργαζόμενων σε αυτή τη χώρα ότι οι Δημοκρατικοί απλά δεν νοιάζονται. Αυτό επέτρεψε στους Ρεπουμπλικάνους να κερδίσουν στις εκλογές. Είναι εύκολο να πει κανείς «Η Κάμαλα Χάρις έχασε επειδή… πόσες εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι δεν ψήφισαν λόγω της γενοκτονίας…», αλλά δεν νομίζω ότι αυτό ήταν το κύριο.
Πιστεύετε ότι αυτό έπαιξε κάποιο ρόλο;
ΜΣ: Όχι! Για την ακρίβεια, νομίζω ότι εκατομμύρια άνθρωποι επέλεξαν να μην ψηφίσουν απλώς επειδή δεν πιστεύουν πια στο σύστημα, επειδή κανένας από τους υποψήφιους δεν τους έπεισε, επειδή οι Δημοκρατικοί δεν απέδειξαν ότι θα κάνουν στην πράξη κάτι από αυτά που λένε.
ΛΦ: Συμφωνώ. Και σε αυτό το σημείο, δεν νομίζω πως το κίνημα υπέρ της Παλαιστίνης ήταν ο καθοριστικός παράγοντας στο εκλογικό αποτέλεσμα, γιατί και η ψήφος στις ΗΠΑ δεν αντικατοπτρίζει άμεσα τις απόψεις του κόσμου, καθώς δεν είναι στην ουσία μια δημοκρατική διαδικασία. Οπότε ένα μαζικό κίνημα δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα δούμε ευθέως την επίδρασή του στα εκλογικά νούμερα.
Ωστόσο, πιστεύω ότι το κίνημα υπέρ της Παλαιστίνης συνέβαλε μαζί με μια σειρά άλλες διεργασίες– όπως οι προηγούμενοι ξεσηκωμοί γύρω από τον Τζορτζ Φλόιντ και η εμπειρία της πανδημίας – στο να ενισχυθεί η αίσθηση της μη νομιμοποίησης της κυβέρνησης στα μάτια πολύ μεγάλου μέρους του πληθυσμού.
Για πάρα πολύ κόσμο, αυτό που συνέβη στη διάρκεια της χρονιάς της Γενοκτονίας– η απαίτηση «Άμεση κατάπαυση του πυρός τώρα» και η αδυναμία του Μπάιντεν να προφέρει καν τη λέξη «Κατάπαυση του πυρός» – έδειξε ότι η κυβέρνηση δεν νοιαζόταν ούτε για την άποψη, ούτε για τα αιτήματα του λαού εντός των Ηνωμένων Πολιτειών, πόσο μάλλον για τις ζωές των ανθρώπων εκτός ΗΠΑ.
Αν το συνδυάσεις αυτό με το ότι, όπως είπε ο Μανόλο, οι Δημοκρατικοί δεν πρότειναν καμία λύση για τα οξυμένα προβλήματα των καθημερινών ανθρώπων στη χώρα – οικονομικά, κοινωνικά, υπηρεσίες που συνεχίζουν να περικόπτονται, η οικονομία που επιδεινώνεται όλο και περισσότερο, τότε καταλαβαίνεις. Ο Τραμπ είπε «εγώ θα τα διορθώσω αυτά», «θα λύσω τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η εργατική τάξη σε αυτή τη χώρα».
Δεν σημαίνει πως οι πάντες παραπλανήθηκαν από αυτόν. Για την ακρίβεια, δεν θεωρώ πως οι άνθρωποι παραπλανήθηκαν από αυτόν. Απλώς, γιατί να ψηφίσεις το «status quo», όταν μπορείς να ταρακουνήσεις λίγο τα πράγματα;
Σε αυτό το πλαίσιο, νομίζω πως το κίνημα για την Παλαιστίνη πράγματι συνέβαλε στον τρόπο που βλέπει ο κόσμος την κυβέρνηση, ακόμα κι αν δεν το βλέπουμε άμεσα στα εκλογικά νούμερα.
Γιατί πιστεύετε ότι συνέβη αυτή η αλλαγή τώρα; Η δυσαρέσκεια και η απογοήτευση των νέων ψηφοφόρων, που δεν πήγαν να ψηφίσουν; Προφανώς υπήρχε και σε προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις η εναλλαγή ανάμεσα στο Ρεπουμπλικανικό και το Δημοκρατικό Κόμμα. Η απογοήτευση ή ο θυμός μπορούσαν να επηρεάσουν την εναλλαγή στην πολιτική εξουσία. Υπάρχουν βαθύτερες αλλαγές στην κοινωνία και στη νέα γενιά που το προκάλεσαν;
ΜΣ: Είναι πολύ ενδιαφέρουσα η ερώτηση, σηκώνει πολλή συζήτηση. Αλλά για μένα ένα σημείο καμπής είναι το 2008, η οικονομική κρίση του 2008.
Διότι, αν και σε όλη την αμερικανική ιστορία υπήρχαν ομάδες ανθρώπων – μαύροι Αμερικανοί, μετανάστες, ιθαγενείς – που δεν ένιωθαν ποτέ ότι εντάσσονται πλήρως στην κοινωνία και θεωρούσαν ανέκαθεν πως η κυβέρνηση δεν θα τους φροντίσει. Όμως, για ένα μεγάλο κομμάτι Αμερικανών που μεγάλωσαν με την ιδέα, τη διδαχή, την υπόσχεση, ότι η ζωή στις ΗΠΑ σημαίνει εγγυημένα υψηλότερο βιοτικό επίπεδο από οπουδήποτε αλλού στον κόσμο… Με ό,τι συνεπαγόταν αυτό: εγγυημένη κατοικία, πρόσβαση σε πανεπιστήμιο που οδηγεί σε μια καλοπληρωμένη δουλειά κλπ.
Η κρίση του 2008 διέλυσε αυτή τη φούσκα. Για πρώτη φορά πολλοί στις ΗΠΑ άρχισαν να βλέπουν πως η ζωή και το μέλλον τους – το λεγόμενο «αμερικανικό όνειρο» – δεν ήταν καθόλου εγγυημένα. Ότι μπορεί να δουλέψεις σκληρά όλη σου τη ζωή, να πας σε ένα καλό σχολείο, να αποφοιτήσεις με άριστα, και παρ’ όλα αυτά να ζεις άστεγος/η στο αυτοκίνητό σου. Να μην μπορείς να πληρώσεις το νοίκι, να δουλεύεις δυο και τρεις δουλειές και πάλι να μη βγάζεις τα προς το ζην. Να πληρώνεις κάθε μήνα τη δόση του στεγαστικού κι όμως από τη μια μέρα στην άλλη να σου πάρουν το σπίτι.
Αυτή η βαθιά διάρρηξη του αισθήματος δικαιοσύνης νομίζω ότι ήταν ο καταλύτης. Και από τότε υπάρχουν κύκλοι προοδευτικών «ξεσπασμάτων» στην κοινωνία: το κίνημα Occupy Wall Street, το Φέργκιουσον, η εξέγερση για τον Τζορτζ Φλόιντ.
Και κάθε φορά, με κάθε νέο κύκλο διαδηλώσεων και αγώνα, κάθε φορά συσσωρεύεται ακόμα περισσότερη οργή… Για το «Γιατί πρέπει να ζούμε έτσι;», «Γιατί δεν μπορούμε να ζήσουμε πραγματικά καλά;», «Που είναι το αμερικανικό όνειρο;».
Αυτό οδηγεί έναν μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων, νεαρών ειδικά, που το 2008 μπορεί να ήταν ενθουσιασμένοι που ψήφιζαν τον Ομπάμα ελπίζοντας σε αλλαγή, το 2024 να αναρωτιούνται: «Πού είναι η ελπίδα για αλλαγή;» Ποιος υποψήφιος εκπροσωπούσε κάτι πραγματικά διαφορετικό, υποσχέθηκε μια ριζική μεταμόρφωση της κοινωνίας; Κανείς, στην πραγματικότητα. Και νομίζω πως αυτή είναι η βαθύτερη ρήξη.
Λοιπόν, μια ερώτηση που μου έρχεται με βάση τα λεγόμενά σας, είναι: Πώς γίνεται, μετά από όλη αυτή τη βαθιά απογοήτευση, να μην έχει αναδειχθεί κάποιο τρίτο κόμμα με πραγματικά μαζική απήχηση και ικανό να διαμορφώσει διαφορετική πολιτική ατζέντα, για να αντιμετωπίσει όσα λέτε; Ποιοι είναι οι βασικοί λόγοι που εμποδίζουν κάτι τέτοιο και βλέπετε να υπάρχει προοπτική να συμβεί στο μέλλον;
ΜΣ: Νομίζω ότι έχει να κάνει με τις ιδιαιτερότητες της «αμερικανικής δημοκρατίας» (σε πολλά εισαγωγικά): Πώς σχεδιάστηκε, πώς λειτουργεί καθημερινά, σε σύγκριση με άλλες λεγόμενες δυτικές δημοκρατίες, όπως στην Ευρώπη, όπου υπάρχει (έστω ελάχιστα) μια πιθανότητα για προοδευτικά ή αριστερά κόμματα, τα οποία μπορούν να κερδίσουν κάποιες έδρες και να έχουν βήμα έκφρασης.
Υπάρχει επίσης μεγαλύτερος χώρος στα μέσα ενημέρωσης ώστε να προβάλουν τις θέσεις τους. Δεν είναι κάτι ασυνήθιστο σε άλλες χώρες, ένας ηγέτης αριστερού κόμματος να δώσει συνεντεύξεις σε μεγάλες εφημερίδες, κ.λπ. Μπορεί να μην προβάλλονται θετικά, αλλά τουλάχιστον τους δίνεται ένα μίνιμουμ βήμα.
Στις ΗΠΑ, αυτή η «δικτατορία των δύο κομμάτων» που υπάρχει σε αυτή τη χώρα για αιώνες, δεν επιτρέπει την παρουσία ενός τρίτου ή ανεξάρτητου κόμματος της εργατικής τάξης να έχει δική του φωνή στο Κογκρέσο ή στα κέντρα εξουσίας.
Στην πράξη, κάθε προσπάθεια έστω και ελαφρώς διαφορετικής φωνής μέσα σε – θα μπορούσες να πεις στην λαϊκίστικη πτέρυγα του Δημοκρατικού Κόμματος ή την αριστερή πτέρυγα του Δημοκρατικού Κόμματος– συνθλίβεται ολοκληρωτικά.
Ο Μπέρνι Σάντερς, που κατά τη γνώμη μας δεν είναι ριζοσπαστικός σοσιαλιστής, αλλά είχε τουλάχιστον βασικά αιτήματα, έβαλε τη λέξη «σοσιαλισμός» στη συζήτηση για πρώτη φορά στα αυτιά εκατομμυρίων ανθρώπων σε αυτή τη χώρα… Κι όμως, και αυτή η εκστρατεία τσακίστηκε, απλώς επειδή προσπάθησε να ξεφύγει έστω ελαφρώς από την κανονικότητα που επιτρέπει το δικτατορικό δικομματικό σύστημα. Και νομίζω πως αυτό είναι το κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμα της πολιτικής ζωής στις ΗΠΑ.
Είναι μια ασφυκτική αρένα όπου η διαφωνία δεν επιτρέπεται. Σε μια «φυσιολογική» αστική δημοκρατία, θα είχαμε δυο-τρεις εκπροσώπους στο Κοινοβούλιο, διαρκώς να επιτίθενται στους Δημοκρατικούς και τους Ρεπουμπλικανούς, διαρκώς να καταγγέλουν, να υπερασπίζονται τα δικαιώματα των εργαζομένων, να προπαγανδίζουν μέσα στο Κοινοβούλιο. Ακόμα και όταν ψηφίζουμε ή κινητοποιούμαστε για υποψήφιους τρίτων κομμάτων στις ΗΠΑ, συνεχώς τους μπλοκάρουν και τους επιτίθενται.
Στις τελευταίες εκλογές, σε πολλές πολιτείες εμπόδισαν υποψηφίους σοσιαλιστικών κομμάτων να καταγραφούν στα ψηφοδέλτια.
ΛΦ: Μάλιστα, σε μια πολιτεία – τη Τζόρτζια – υπήρχαν πινακίδες σε κάθε εκλογικό τμήμα, που έλεγαν «αν ψηφίσετε αυτόν τον Σοσιαλιστή υποψήφιο, η ψήφος σας δεν θα καταμετρηθεί», επειδή, παρότι το κόμμα είχε καλύψει τα τυπικά κριτήρια… Καθώς χρησιμοποίησαν το όπλο των δικαστηρίων, τα δικαστήρια το έκριναν άκυρο. Και μιας και δεν μπορούσαν να αφαιρέσουν το όνομα αφού τα ψηφοδέλτια είχαν ήδη τυπωθεί, έβαλαν πινακίδες σε κάθε εκλογικό τμήμα «αν ψηφίσετε αυτόν τον υποψήφιο, η ψήφος σας δεν θα καταμετρηθεί». Η λέξη είναι, συμφωνώ, ασφυξία! Στραγγάλισμα!
Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι είναι αδύνατο. Σημαίνει απλώς πως ο δρόμος δεν είναι ο ίδιος με αυτόν που μπορεί να έχουμε δει αλλού. Δεν αρκεί η εκλογική οδός.
Δεν λέμε να μην ασχολούμαστε – είναι ίσως η μοναδική στιγμή όπου η εργατική τάξη έχει μια ευκαιρία να συμμετάσχει σε μια πολιτική διαδικασία, δηλαδή η ψήφος. Δεν έχουμε άλλες δυνατότητες: δεν υπάρχουν ανοιχτές συνελεύσεις, ανοιχτές συζητήσεις, δημόσιες ακροάσεις κ.λπ. Δεν υπάρχει κάτι άλλο για τους ανθρώπους ώστε να είναι πολιτικά ενεργοί εκτός των εκλογών.
Όλα περιστρέφονται γύρω από την ψηφοφορία. Άρα είναι σημαντικό να υπάρχουν τρίτα κόμματα, σοσιαλιστικές καμπάνιες. Πολύ σημαντικό!
Όμως αυτά πρέπει να συνδέονται με ένα μαζικό κίνημα, με την ταξική πάλη που θα αλλάξει τη συνείδηση του κόσμου σχετικά με το τι είναι αυτή η δημοκρατία σε τούτη την χώρα, και στην πράξη να ανατρέψουν αυτή τη «δικτατορία των δύο κομμάτων» που ζούμε.
Δεν μπορούμε να έχουμε το αφήγημα που λέει «Θα κερδίσουμε την επανάσταση με το να την ψηφίσουμε», όχι με αυτούς τους όρους. Όμως αυτό δεν σημαίνει πως δεν θα συμβεί ποτέ. Η αλλαγή της συνείδησης τρέχει ραγδαία, και ειδικά στους νέους βλέπουμε πολύ υψηλά επίπεδα ενεργής συμμετοχής. Ο κόσμος διψά να κάνει κάτι. Οπότε οι συνθήκες εξελίσσονται, κι αυτό μας δίνει αισιοδοξία – όχι το αντίθετο.
Από τη σκοπιά σας, ως αγωνιστές, επαναστάτες, ποια βήματα θεωρείτε ότι πρέπει να γίνουν προς αυτή την κατεύθυνση; Και ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζετε ως προς αυτό;
ΜΣ: Για εμάς, το πιο σημαντικό είναι ο κόσμος να περάσει στη δράση. Αυτή τη στιγμή, στις πρώτες εβδομάδες της διακυβέρνησης Τραμπ, η άκρα δεξιά προσπαθεί να επιβάλει ένα καθεστώς φόβου, τρόμου, να απομαζικοποιήσει, να σπείρει απαισιοδοξία και απελπισία πως «δεν γίνεται τίποτα».
Εμείς πιστεύουμε ακράδαντα ότι τώρα είναι ακριβώς η στιγμή να κινητοποιηθούμε! Τώρα ακριβώς είναι που πρέπει να βγάλουμε περισσότερο κόσμο στον δρόμο, όχι απλώς για να δείξουμε ότι «είμαστε πολλοί», αλλά και για να δείξουμε την αυτοπεποίθηση ότι οι εργαζόμενοι μπορούν να αλλάξουν την κατάσταση σε αυτή τη χώρα.
Ο μόνος τρόπος να σταματήσει αυτή η κυβέρνηση είναι η κινητοποίηση του λαού. Δεν θα τη σταματήσουν οι Δημοκρατικοί, διότι έχουν ολοκληρωτικά παραδοθεί στην κυβέρνηση Τραμπ. Δεν υπάρχει αντιπολίτευση. Βασικά, μπορούμε να πούμε πως δεν υπάρχει επίσημο «κόμμα αντιπολίτευσης» στις ΗΠΑ αυτή τη στιγμή. Αν βρείτε κάποιο ίχνος αντιπολίτευσης, πείτε μας.
Άρα, για εμάς, μόνο ο λαός μπορεί να βάλει φρένο στις μαζικές απελάσεις και στο πρόγραμμα περικοπών των εργατικών δικαιωμάτων, μέσα από τη δική του κινητοποίηση. Και η κινητοποίηση δεν σημαίνει μόνο διαδήλωση, σημαίνει και οργάνωση. Είναι το ερώτημα πως οργανώνονται οι άνθρωποι. Πώς αντιστέκονται. Σημαίνει αλλαγή στην πολιτική συνείδηση, το να καταλάβει ο κόσμος πως το πρόβλημα δεν είναι «είναι πολλοί οι μετανάστες;», αλλά «γιατί έχουμε δισεκατομμυριούχους που κάνουν κουμάντο;». Γιατί είναι αυτοί οι δισεκατομμυριούχοι που καθορίζουν την κρατική πολιτική για τις κοινωνικές υπηρεσίες, ενώ δεν πληρώνουν καν φόρους όπως όλοι οι υπόλοιποι.
Αυτή η απάντηση ανοίγει συνειρμούς για μια ακόμη σχετική ερώτηση: Μέσα σε όλα αυτά, υπάρχει η εικόνα από τα προηγούμενα χρόνια πως το εργατικό κίνημα στις ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια δείχνει κάποια σημεία ανάκαμψης – π.χ. πριν λίγους μήνες, την περίοδο των Χριστουγέννων, υπήρξε η μεγάλη απεργία των εργαζομένων στην Amazon. Μπορείτε να μας δώσετε μια εικόνα;
ΛΦ: Λοιπόν, είναι πολύπλοκες οι συνθήκες στις ΗΠΑ καθώς υπάρχουν τόσοι πολλοί περιορισμοί προς το εργατικό κίνημα. Για παράδειγμα, έχει γίνει παράνομο για οποιοδήποτε συνδικάτο να απεργήσει για πολιτικούς λόγους. Υπάρχουν τεράστιοι περιορισμοί στο πως η εργατική τάξη μπορεί να οργανωθεί. Αν ένα συνδικάτο έκανε απεργία για την Παλαιστίνη, θα κήρυτταν τότε το συνδικάτο παράνομο στα δικαστήρια γιατί παραβιάζει αυτή την πολιτική για τις πολιτικές απεργίες. Μπορούν να απεργούν μόνο για συμβάσεις εργασίας, τους όρους διαπραγμάτευσης και τις συνθήκες εργασίας κλπ. όχι όμως για θέματα πολιτικής. Είναι σαν μια προσπάθεια να ξεριζώσουν την πολιτική συνείδηση από το εργατικό κίνημα.
Ταυτόχρονα, εξαιτίας των αυξανόμενων αντιφάσεων και της επιδείνωσης των συνθηκών για τους εργαζομένους, υπάρχει μεγαλύτερη δραστηριότητα και θέληση από τους ίδιους τους εργάτες να προωθήσουν το εργατικό κίνημα.
Πριν από το κύμα των απεργιών στην Amazon, που ήταν μεγάλη υπόθεση μιας και προσπαθούσαν εδώ και χρόνια να οργανωθούν εκεί, αλλά ο Μπέζος και η Amazon έχουν σχεδιάσει το χώρο εργασίας έτσι ώστε να δυσκολεύουν την οργάνωση – ακραίοι ρυθμοί, δεν υπάρχει οπτική επαφή με τους συναδέλφους σου όταν δουλεύεις σε μια αποθήκη της Amazon, δουλεύεις με ένα ρομπότ. Είναι μια πολύ «αποξενωτική» εμπειρία. Και οι συνθήκες είναι τόσο τραγικές που κανείς δεν αντέχει πάνω από 3-6 μήνες. Δεν μπορείς να οργανώσεις έναν χώρο εργασίας χωρίς να έχεις ηγεσία που θα αντέξει να μείνει σε αυτές τις συνθήκες για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι οδηγοί των φορτηγών δεν έχουν διαλείμματα για τουαλέτα… Είναι ένα βάναυσο σύστημα που έχει σχεδιαστεί για να χαμηλώνει τόσο το επίπεδο της πολιτικής συνείδησης όσο και της οργάνωσης. Οπότε το γεγονός ότι έγινε αυτή η απεργία τον Δεκέμβριο ήταν σπουδαίο και νομίζω πως δείχνει ένα μεγαλύτερο επίπεδο ταξικής συνείδησης ανάμεσα στους εργαζόμενους και την θέληση να οργανωθούν.
Προηγουμένως, είχαμε το κύμα απεργιών από τους εργάτες στην αυτοκινητοβιομηχανία, πριν ξεσπάσει το κίνημα για την Παλαιστίνη. Ήταν επίσης πολύ ενδιαφέρον. Ο πρόεδρος του συνδικάτου “United Auto Workers”, που είχε προσκληθεί πριν στα δείπνα του Μπάιντεν –ξέρεις, το Δημοκρατικό Κόμμα συχνά, πραγματικά έχει προσπαθήσει να φέρει τα συνδικάτα στην γραμμή των διαδικασιών του κόμματος– βγήκε και δήλωσε ότι «δεν θα έπρεπε να υπάρχουν δισεκατομμυριούχοι», «Είναι η εργατική τάξη ενάντια στους δισεκατομμυριούχους»… Οι δηλώσεις είναι του Σον Φέιν, του προέδρου του συνδικάτου “United Auto Workers”.
Όλο αυτό δείχνει αυξανόμενη ταξική συνείδηση στον κλάδο και καθώς τα πράγματα εξελίσσονται βλέπουμε ιδιαίτερη εμπλοκή των νέων. Πολλοί νέοι ενδιαφέρονται να οργανωθούν στους χώρους εργασίας τους σήμερα. Για μια περίοδο δύο δεκαετιών, τα ποσοστά νέων που συνδικαλίζονταν έπεφταν δραματικά. Πολύ χαμηλά ποσοστά νέων που έμπαιναν στα συνδικάτα. Τώρα ανεβαίνουν ξανά.
Για να κλείσουμε, μια τελευταία ερώτηση. Ο Τραμπ είναι έξι βδομάδες στην εξουσία περίπου. Έχετε παρατηρήσει αύξηση στην επιθετικότητα της αστυνομίας ή περισσότερες εφόδους τις ICE κατά μεταναστών; Βλέπετε κάποια διαφορά;
ΜΣ: Στο θέμα της μετανάστευσης είναι ενδιαφέρουσα η κατάσταση, γιατί πρέπει να ξεκινήσουμε με σημείο αναφοράς τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Ο Ομπάμα ήταν ο «Deporter-in-Chief» (Αρχι-απελαστής)! Έκανε περισσότερες απελάσεις από οποιονδήποτε πρόεδρο στην ιστορία των ΗΠΑ. Ο Μπάιντεν επίσης είχε υψηλά ποσοστά απελάσεων!
Στις πρώτες εβδομάδες της κυβέρνησης Τραμπ βλέπουμε να προσπαθούν να απελάσουν πάνω από 11 ή 12 εκατομμύρια «χωρίς χαρτιά» μετανάστες/τριες, αλλά διαπίστωσαν στην πράξη ότι υπάρχουν αρκετές προβληματικές που αντανακλούν την κρίση του κράτους. Αρχικά, το κράτος δεν έχει την υλικοτεχνική δυνατότητα να το κάνει. Δεν έχουν αρκετές φυλακές, αρκετά αεροπλάνα μεταφοράς, την αναγκαία γραφειοκρατία για να διαχειριστούν τις απελάσεις αυτών των ανθρώπων.
Και κάτι πιο σημαντικό συνέβη και αντανακλά το επίπεδο συνείδησης των εργαζόμενων ανθρώπων σε αυτή τη χώρα. Και πολύ γρήγορα διαδόθηκε το μήνυμα ανάμεσα στους ανθρώπους σε επίπεδο κοινότητας. Κυκλοφόρησαν αφίσες: «Μην ανοίγετε την πόρτα στην ICE» (Υπηρεσία Μετανάστευσης και Τελωνείων), «Υπερασπιστείτε τα δικαιώματά σας».
Αυτό έφτασε σε σημείο να βγει ο υπουργός Εσωτερικής Ασφάλειας, ο Τομ Χόλμαν, και να πει πολλές φορές σε δημόσια ΜΜΕ ότι αυτοί οι ακτιβιστές εμποδίζουν – σταματούν στην πράξη – να υλοποιήσουν τα σχέδιά τους για μαζικές απελάσεις. Δηλαδή, με λίγα λόγια, ο κόσμος αυτοοργανώθηκε και έβαλε φρένο στους τρομοκρατικούς, ρατσιστικούς μηχανισμούς απέλασης. Είναι ένα ενδιαφέρον φαινόμενο.
Σε άλλα πεδία δεν έχει φανεί μεγάλη αύξηση της καταστολής, αλλά τις τελευταίες μέρες βλέπουμε τη δικαιοσύνη, το Υπουργείο Δικαιοσύνης, να επιτίθεται άμεσα και να απειλεί όσους θεωρεί «υποστηρικτές της Χαμάς». Στην αντίληψή τους, αυτό σημαίνει οποιοσδήποτε είναι υποστηρικτής της Παλαιστίνης. Οποιοσδήποτε πιστεύει στα τα δικαιώματα των Παλαιστινίων στην αυτοδιάθεση. Όποιος οργάνωσε εκδηλώσεις σε πανεπιστημιουπόλεις, μπορεί τώρα να βρεθεί αντιμέτωπος με σοβαρές ποινικές κατηγορίες από την Κυβέρνηση των ΗΠΑ. Θα δούμε πώς θα εξελιχθεί, αλλά είναι μια σημαντική αλλαγή στη στάση της κυβέρνησης απέναντι σε αυτό το ζήτημα.
Η τελευταία ερώτηση αφορά τον Διεθνισμό. Βλέπετε να μπορεί να παίξει ρόλο αυτός ο παράγοντας στα κινήματα εδώ, στις ΗΠΑ; Για παράδειγμα σήμερα στην Ελλάδα που έχουμε γενική απεργία έρχονται διεθνή μηνύματα συμπαράστασης. Στις ΗΠΑ μπορεί να έχει επίδραση στους αγώνες που συμβαίνουν;
ΜΣ: Εγώ θα το έβλεπα κι από την ανάποδη: υπάρχει ένας αυξανόμενος διεθνισμός της άκρας δεξιάς. Βλέπουμε μια σύμπραξη των ακροδεξιών δυνάμεων, ειδικά στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Οι ηγέτες της άκρας δεξιάς στις ΗΠΑ, όπως ο Τραμπ, ο Στιβ Μπάνον, και τελευταία ο Έλον Μασκ, συγκροτούν ένα ενιαίο μέτωπο με τους συμμάχους τους στην Ευρώπη. Το πρόγραμμά τους δεν είναι μόνο να επιτεθούν σε μετανάστες ή σε ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα.
Ο πυρήνας της εκστρατείας τους είναι να ιδιωτικοποιήσουν και να διαλύσουν κάθε υπόλειμμα κοινωνικού κράτους και να μεταφέρουν δισεκατομμύρια αν όχι τρισεκατομμύρια δολάρια από τα χέρια των εργαζομένων σε όλο κόσμο, στις τσέπες τους. Με έναν ακόμα πιο βίαιο τρόπο συσσώρευσης κεφαλαίου από ό,τι έχουμε δει ποτέ στο παρελθόν.
Κι αν χρειαστεί να αλλάξουν μορφή διακυβέρνησης, αν χρειαστεί να περιορίσουν την ήδη περιορισμένη αστική δημοκρατία στον παγκόσμιο Βορρά για να το πετύχουν, θα το κάνουν.
Η μόνη απάντηση απέναντι σε αυτό, λοιπόν, πρέπει να είναι ο Διεθνισμός της εργατικής τάξης.
Αυτό επείγει, να ενωθεί η εργατική τάξη παγκοσμίως ενάντια στην ακροδεξιά, στον φασισμό.
Όχι μόνο για τα δικαιώματα της εργατικής τάξης, αλλά γιατί αυτή τη στιγμή η εργατική τάξη είναι η μόνη δύναμη που μπορεί να σώσει την ανθρωπότητα.
Ακούστε ολόκληρη τη συνέντευξη εδώ.
