σκαι τεστ

Τεστ ανά επιβεβαιωμένο κρούσμα: Η δημιουργική στατιστική του θανάτου

To υπουργείο Υγείας ανάρτησε στο λογαριασμό του στο Twitter απόσπασμα από δελτίο ειδήσεων του ΣΚΑΪ, σύμφωνα με το οποίο η Ελλάδα βρίσκεται «στις πρώτες θέσεις των χωρών με το μεγαλύτερο αριθμό τεστ ανά επιβεβαιωμένο κρούσμα».

Δεν ξέρουμε από πού να αρχίσουμε και πού να τελειώσουμε με αυτό το θέμα, οπότε ας πάρουμε τα πράγματα με την σειρά.

Κατ’αρχάς η Ελλάδα πρέπει να είναι η μόνη χώρα στον κόσμο όπου δεν μεταδίδουν τα ΜΜΕ όσα λέει το υπουργείο Υγείας στον πληθυσμό, αλλά το υπουργείο μεταδίδει στους πολίτες όσα λένε τα (φιλοκυβερνητικά) ΜΜΕ. Στη συγκεκριμένη περίπτωση μάλιστα έχουμε ένα σταθμό που κατ’επανάληψη έχει αλλοιώσει γραφήματα και επίσημα στοιχεία για να προωθήσει τις πολιτικές του θέσεις.

γράφημα σκαι fake news

Ας περάσουμε όμως στην ουσία του προβλήματος. Οι δημοσιογράφοι του σταθμού ισχυρίζονται ότι η στρατηγική της Ελλάδας να κάνει στοχευμένα τεστ ανίχνευσης του ιού «δικαιώνεται έναντι της στρατηγικής που ακολούθησαν άλλες χώρες». Ουσιαστικά δηλαδή πανηγυρίζουν γιατί η χώρα μας αγνοεί τις συστάσεις του ΠΟΥ, οι οποίες συνοψίζονται στη φράση test, test, test και αντίθετα κάνει επιλεκτικά τεστ.

Όπως εξηγούσαν οι καθηγητές του κορυφαίου αμερικανικού πανεπιστημίου Dartmouth College, Ντάνιελ Ρόκμουρ και Μάικλ Χίρον (οι οποίοι ειδικεύονται στην υπολογιστική μοντελοποίηση στατιστικών δεδομένων) η καλύτερη αντιμετώπιση θα ήταν να γίνονται τεστ σε τυχαίο δείγμα του πληθυσμού και όχι στοχευμένα. «Το να εξετάζουμε συμπτωματικούς ασθενείς αποτελεί τυπικό λάθος» αναφέρουν στο κείμενό τους εξηγώντας ότι έτσι λαμβάνουμε δείγμα από ένα τμήμα του πληθυσμού με πολύ μεγαλύτερο ποσοστό κρουσμάτων του κορονοϊού».

Προφανώς όταν δεν υπάρχουν επαρκή τεστ οι συμπτωματικοί (ή αυτοί που πηγαίνουν σε ένα νοσοκομείο πιστεύοντας ότι μπορεί να έχουν προσβληθεί), πρέπει να έχουν προτεραιότητα. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι τα στοιχεία που εξάγουμε μας βοηθούν να καταλάβουμε το μέγεθος της πανδημίας στον πληθυσμό. Ακριβώς το αντίθετο. Για την ακρίβεια χάνουμε και την ικανότητα να προσδιορίσουμε το ποσοστό των ασυμπτωματικών ασθενών, το οποίο είναι κρίσιμο για να γνωρίζουμε πότε και πως πρέπει να εφαρμοστούν μέτρα απαγόρευσης μετακινήσεων, social distancing κτλ.

Είναι λοιπόν άλλο να κάνεις ότι καλύτερο μπορείς με όσα μέσα έχεις στη διάθεσή σου και άλλο να παρουσιάζεις την αδυναμία σου σαν παγκόσμια πρωτιά.

Στη συνέχεια του ρεπορτάζ οι δημοσιογράφοι εισάγουν την έννοια των «τεστ ανά επιβεβαιωμένο κρούσμα». Είναι δύσκολο να καταλάβουμε σε τι αναφέρονται αφού κάθε δημοσιογράφος φαίνεται να δίνει διαφορετική ερμηνεία στον όρο. Κάποιοι υπέθεσαν ότι αναφέρεται στο μέγεθος που είναι γνωστό ως test-positivity rate. Όταν δηλαδή στις ΗΠΑ έλεγαν, στα μέσα Απριλίου, ότι είχαν test positivity rate 20% αυτό σήμαινε ότι «σχεδόν ένας στους πέντε ασθενείς που έκανε το τεστ του κορονοϊού είχε τον ιό». Αυτό ήταν ένα τρομακτικά μεγάλο ποσοστό καθώς στόχος είναι να έχεις όσο το δυνατόν χαμηλότερο test-positivity rate (την ίδια περίοδο ο Καναδάς, η Γερμανία και η Δανία είχαν από 6 έως 8% και η Νέα Ζηλανδία 2%).

Η Σία Κοσιώνη βέβαια, εξηγεί διαφορετικά τον όρο «τεστ ανά επιβεβαιωμένο κρούσμα» λέγοντας ότι «για κάθε ένα κρούσμα που εντοπιζόταν γίνονταν άλλα 33 τεστ στον περίγυρο του». Εξηγεί δηλαδή ότι γίνεται πολύ καλή ιχνηλάτηση των κρουσμάτων.

Εδώ έχουμε δυο άλλα προβλήματα. Κατ’αρχάς αναφερόμαστε και πάλι σε στοχευμένα τεστ, τα οποία αποτελούν λύση ανάγκης και όχι ενδεδειγμένη πρακτική. Το δεύτερο πρόβλημα είναι ότι η θέση της Ελλάδας σε αυτή την «ιχνηλάτηση» δεν είναι και η καλύτερη. Δείτε παραδείγματος χάριν το βίντεο που φτιάξαμε εμείς από την εφαρμογή του Our world in Data (που χρησιμοποιούν τα περισσότερα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ) για να δούμε την εξέλιξη σε αυτό που αποκαλούν test per confirmed cases – τεστ ανά επιβεβαιωμένο κρούσμα.

Βάζοντας διαφορετικές χώρες θα μπορούσαμε προφανώς να δείχνουμε την Ελλάδα στην τελευταία θέση. Το συμπέρασμα είναι ότι μπορείς να φτιάξεις την δική σου εικόνα επιλέγοντας τις χώρες που εσύ θέλεις να παρουσιάσεις.

Όπως και αν ερμηνεύσουμε όσα ειπώθηκαν στο δελτίο ειδήσεων του ΣΚΑΪ έχουμε πρόβλημα. Είτε έχουμε πολύ υψηλό test-positivity rate οπότε η κατάσταση είναι ανησυχητική είτε η ιχνηλάτηση που πραγματοποιούμε είναι κατώτερη αρκετών άλλων χωρών.

Σε κάθε περίπτωση η ουσία είναι ότι έχουμε από τα χαμηλότερα ποσοστά τεστ ανά 1.000 κατοίκους. Κάποια στιγμή μάλιστα θα πρέπει να ελέγξουμε και την αύξηση του συνολικού αριθμού των νεκρών στη χώρα από τις αρχές Ιανουαρίου, όπως έκαναν οι Financial Times και απέδειξαν ότι τα θύματα σε αρκετές χώρες ήταν έως και 60% περισσότερα από όσα παρουσίαζαν οι κυβερνήσεις.

Εμείς απλώς δίνουμε πολλά χρήματα στα μέσα ενημέρωσης, τα οποία στη συνέχεια μπορούμε να επικαλούμαστε για να δείχνουμε ότι είμαστε οι καλύτεροι.

Αρης Χατζηστεφάνου

inffowar logo

Βοήθησε το INFO-WAR να συνεχίσει την ανεξάρτητη δημοσιογραφία

Για περισσότερες επιλογές πατήστε εδώ