Κενές περιεχομένου αποδεικνύονται οι «πράσινες» δεσμεύσεις των πετρελαϊκών εταιρειών και των τραπεζών που τις χρηματοδοτούν, όπως εκθέτουν σε άρθρο τους στον Guardian οι δημοσιογράφοι Μιράντα Γκριν και Σίρι Τσιλοκούρι του κλιματικού ειδησεογραφικού οργανισμού Floodlight.
Τράπεζες όπως η JP Morgan λαμβάνουν μεγάλη δημοσιότητα το τελευταίο διάστημα, με τα ΜΜΕ να προωθούν — συχνά με άρθρα στελεχών των ίδιων των τραπεζών — τις «δεσμεύσεις» τους για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Οι λεπτομέρειες όμως αυτών των δεσμεύσεων σπανίως γίνονται εξίσου ευρέως γνωστές.
Η JP Morgan δεν πρόκειται να πιέσει τις πετρελαϊκές εταιρείες να μειώσουν την εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου. Θα τις ενθαρρύνει να μειώσουν κάτι που αποκαλείται «ένταση άνθρακα» (carbon intensity).
Η μέθοδος μέτρησης αυτή επιτρέπει στις εταιρείες να δείχνουν ένα «πράσινο» προσωπείο, χωρίς να μειώνουν (υπό περιπτώσεις ακόμη και να αυξάνουν) την εξόρυξη ορυκτών καυσίμων. Το μόνο που χρειάζεται για να βελτιωθεί η «ένταση άνθρακα» είναι να μειώσουν τις εκπομπές αερίων ρύπων στις εσωτερικές τους λειτουργίες, και να επεκταθούν εμπορικά σε άλλες πιο καθαρές πηγές ενέργειας.
Τέτοιου είδους ημίμετρα προσφέρουν ελάχιστα στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, ενώ επιτρέπουν στις πετρελαϊκές εταιρείες αφενός να επεκτείνουν την κερδοφορία τους και σε άλλους ενεργειακούς τομείς, και αφετέρου να διαφημίζουν εκτενώς τις «πράσινες» πολιτικές τους.
Την ίδια ώρα, συνεχίζουν ακάθεκτες την παραγωγή προϊόντων από εξορύξεις, τα οποία ευθύνονται για συντριπτικό ποσοστό των ρύπων. Σύμφωνα με έκθεση του περασμένου Μαρτίου, οι 60 μεγαλύτερες τράπεζες του πλανήτη προσέφεραν χρηματοδότηση ύψους τεσσάρων τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε δραστηριότητες ορυκτών καυσίμων από το 2016 έως το 2020. Η JP Morgan είναι ο μεγαλύτερος χρηματοδότης, καθώς μόνο το 2020 έριξε 51 δισ. δολάρια στον τομέα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα των «πράσινων» μισόλογων είναι η πετρελαϊκή BP, που θεωρείται πως έχει το πιο επιθετικό πλάνο απεξάρτησης από τον άνθρακα. Ρητός στόχος της εταιρείας είναι να έχει μηδενικές καθαρές εκπομπές άνθρακα μέχρι το 2050, μειώνοντας παράλληλα την «ένταση άνθρακα», ενώ είναι η μόνη από τις μεγάλες εταιρείες του τομέα που έχει δεσμευτεί να μειώσει την παραγωγή της.
Όμως οι δεσμεύσεις και οι μειώσεις αυτές δεν αφορούν όλες τις δραστηριότητες της BP. Η εταιρεία επέλεξε να μην συμπεριλάβει στις μετρήσεις της τις δραστηριότητες της ρωσικής Rosneft, περισσότερο από το 20% της οποίας ανήκει στη BP. Η Rosneft διεξάγει εξορυκτικές έρευνες σε βιοκλιματικά ευαίσθητες περιοχές όπως η Σιβηρία και Αρκτική.
Παράλληλα με όλα αυτά, οι μηχανισμοί του λόμπι των πετρελαϊκών δουλεύουν ακατάπαυστα ώστε να μη νομοθετηθούν περιορισμοί που θα πλήξουν την κερδοφορία τους.
Την επόμενη φορά που θα δείτε μία από τις πάμπολλες «πράσινες» διαφημίσεις εταιρειών πετρελαίου και τραπεζών, να θυμάστε ότι κατά πάσα πιθανότητα έχει ξοδευτεί περισσότερο χρήμα για να πειστείτε εσείς, παρά για να μειωθεί όντως το περιβαλλοντικό κόστος που έχει η δραστηριότητά τους.