Του Λεωνίδα Βατικιώτη
Το περιστατικό με το γεράκι που χάρισε ο Βλαντίμιρ Πούτιν στη βασιλική οικογένεια της Σαουδικής Αραβίας με αφορμή την επίσκεψή του στο Ριάντ, με βεβαιότητα ήταν ο ορισμός του ατυχούς: κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει ότι θα αρχίσει να κουτσουλάει και να λερώνει τη βασιλική αίθουσα, πετώντας από τη μια άκρη του παλατιού ως την άλλη, μπροστά στα έκπληκτα μάτια όλων των παρόντων. Δεν στερούταν ωστόσο και συμβολισμών∙ καθόλου τιμητικών για το βασιλιά Σαλμάν και περισσότερο για τον διάδοχό του, σκοτεινό και αδίστακτο πρίγκηπα Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, μιας και η επίσκεψη του Ρώσου προέδρου στη σαουδαραβική πρωτεύουσα συμπύκνωσε και επισημοποίησε μια μεταβολή στην ισορροπία των δυνάμεων μεταξύ Ρωσίας και Σαουδικής Αραβίας. Στο ένα άκρο της αυτή η νέα ισορροπία έχει μια Ρωσία νικήτρια και αναβαθμισμένη, και στο άλλο άκρο την ουαχαμπίτικη μοναρχία ηττημένη και υποβαθμισμένη.
Δε γνωρίζουμε πόσο καιρό πριν είχε «κλειδώσει» η επίσκεψη του Ρώσου προέδρου στο Ριάντ, αν και με βάση δημοσιεύματα ο Σαουδάραβας βασιλιάς κάλεσε τον Πούτιν στο Ριάντ ακριβώς πριν δύο χρόνια, τον Οκτώβριο του 2017, με αφορμή τη δική του επίσκεψη στη Μόσχα. Η τωρινή συγκυρία, ωστόσο, ήταν ο ορισμός της ευτυχούς για τη Ρωσία λόγω των εξελίξεων στη Συρία. Η αποχώρηση του αμερικανικού στρατού από τη χώρα του Άσαντ κι όσα επακολούθησαν, με την υπαγωγή των Κούρδων στον έλεγχο και τη δικαιοδοσία του κρατικού συριακού στρατού κι όλων αυτών υπό την ομπρέλα της Ρωσίας, σηματοδοτεί την αναβάθμιση του ρόλου της Ρωσίας σε όλες τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Η θέση που πλέον καταλαμβάνει ξεπερνάει πιθανά κι όσα είχε καταφέρει η Σοβιετική Ένωση στην ταραγμένη αυτή περιοχή κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.
Μάρτυρας είναι οι 20 συμφωνίες που υπέγραψε ο Πούτιν στο Ριάντ (και αφορούν από ενέργεια και μεταφορικά μέχρι την τεχνητή νοημοσύνη), με την οικονομική τους αξία (2 δισ. δολ.) να είναι αντιστρόφως ανάλογη της πολιτικής. Για να την αξιολογήσουμε αρκεί μια ματιά στα όσα έχουν εξελιχθεί τα λίγα τελευταία χρόνια πέριξ κι εντός της Σαουδικής Αραβίας. Εν συντομία: Πρώτο, η επέμβαση στην Υεμένη, που χρονολογείται από το 2015, έχει μετατραπεί στο Βιετνάμ της Σαουδικής Αραβίας. Δεύτερο, οι απαντήσεις του Ιράν σε κάθε τεστάρισμα των διαθέσεων και της πολεμικής του ετοιμότητας από ΗΠΑ και Σαουδική Αραβία αποδεικνύουν αυτό που όλοι ξέρουμε: Ότι η Ισλαμική Δημοκρατία είναι πολύ σκληρή ακόμη για να της επιτεθείς. Για να πεθάνει ούτε λόγος… Τρίτο, ο στενότερος σύμμαχος και φίλος των Σαούντ δεν είναι μόνο ασταθής, αλλά αποδεικνύεται και αναποτελεσματικός. Η συμφωνία που υπέγραψε ο Ομπάμα με το Ιράν το 2015, η ευκολία με την οποία οι ΗΠΑ «άδειασαν» τον δικτάτορα της Αιγύπτου Χόσνι Μουμπάρακ στο απόγειο της Αραβικής Άνοιξης σπεύδοντας να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα και, το χειρότερο όλων, τα συμβόλαια αγοράς στρατιωτικού υλικού ύψους 100 δισ. δολ. που υπέγραψε το Ριάντ με τον Τραμπ τον Ιούνιο του 2017 τα οποία απέτυχαν να προστατεύσουν τις εγκαταστάσεις της Αράμκο από μια επίθεση μη επανδρωμένων στις 14 Σεπτεμβρίου, που είχε ως αποτέλεσμα να διακοπεί η μισή παραγωγή της Σαουδικής Αραβίας και να χάσει εκ. δολάρια σε λίγα λεπτά, αποδεικνύουν ένα πράγμα: Ότι οι ΗΠΑ είναι πολύ οπορτουνιστική δύναμη για να την εμπιστευθείς. Τουλάχιστον, για να συνεχίσει να ευδοκιμεί και στη διπλωματία η μονοκαλλιέργεια που ανθεί στη σαουδαραβική οικονομία κι αποδεδειγμένα αποτελεί μόνον αιτία δεινών.
Προφανώς, η Σαουδική Αραβία δε θα πάψει να είναι το προκεχωρημένο φυλάκιο των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, μετά εννοείται από το Ισραήλ. Και γι’ αυτό το λόγο στέλνουν 3.000 επιπλέον στρατιώτες κι αναβαθμισμένα συστήματα αεράμυνας στη χώρα. Το άνοιγμα της ωστόσο προς τη Ρωσία θα της επιτρέψει να εξομαλύνει τις σχέσεις της με το αναβαθμισμένο Ιράν, ελέω εδραίωσης του Άσαντ στην εξουσία, και να αποτρέψει τυχόν υπονομευτικά σχέδια εναντίον της, μιας και ειδικά εντός της Συρίας κανείς δεν πρόκειται να ξεχάσει ότι από τα ταμεία της σουδαραβικής οικογένειας χρηματοδοτούνταν οι κατσαπλιάδες που ξεκίνησαν τον εμφύλιο στη Συρία.
Ενδεικτικό του βάθους της φιλο-ρωσικής στροφής των Σαούντ, πέραν της κοινής γραμμής με τη Ρωσία για τη διατήρηση της παραγωγής του ΟΠΕΚ σε ελεγχόμενα επίπεδα για να μην πέσει την τιμή του – πρακτικές που μόνον εκνευρισμό προκαλούν στην Ουάσιγκτον — είναι επιπλέον και η συζήτηση με τη Ρωσία για αγορά του αναβαθμισμένου πυραυλικού συστήματος S400. Μένει να δούμε αν στο προσεχές μέλλον επαναληφθεί και στη Σαουδική Αραβία το έργο που είδαμε στην Τουρκία, με την αγορά των ρωσικών πυραύλων να εξελίσσεται σε αιτία πολιτικού πολέμου με τις ΗΠΑ, ή αν οι Σαουδάραβες απλώς εκβιάζουν τους Αμερικάνους ζητώντας λίγη παραπάνω… value for money.
Πηγή: Νέα Σελίδα
