«Στον πρόεδρο του εφετείου αντισταθείτε», έλεγε ο ποιητής Μιχάλης Κατσαρός. Αλλά η φωνή του πνίγηκε στις σχολικές αίθουσες, τα συνέδρια των κομμάτων και τις τηλεοπτικές οθόνες που μας μάθαιναν ότι δεν υπάρχει άλλη επιλογή απ’το να σεβόμαστε τις αποφάσεις της δικαιοσύνης.
Γιατί πρέπει να σεβόμαστε όμως τις αποφάσεις ενός σώματος μη εκλεγμένων ανθρώπων που ελέγχουν σε σημαντικό βαθμό τη χώρα ενισχύοντας συγκεκριμένα συμφέροντα, πολιτικών και επιχειρηματιών ενώ αποφασίζουν να εργαστούν με κόπο μόνο όταν πρέπει να λάβουν μια απόφαση που θα οδηγήσει σε αύξηση του μισθού τους;
Επειδή υπηρετούν τους νόμους, θα υποστηρίξει κάποιος. Και τι είναι οι νόμοι πέρα από την καταγραφή σε χαρτί των κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών ισορροπιών κάθε χρονικής περιόδου;
Νόμους έχουν και τα πιο απολυταρχικά καθεστώτα και τους εφαρμόζουν παρόμοιοι δικαστές. Νόμους ακολουθούσαν και στις δίκες της Μόσχας αλλά και στο κυνήγι μαγισσών που εξαπέλυσε ο γερουσιαστής Μακάρθι στις ΗΠΑ.
Ακόμη όμως και όταν οι νόμοι προσφέρουν κάποιες δικλείδες ασφαλείας για την προστασία των ατομικών και συλλογικών δικαιωμάτων (στις ημέρες που ζούμε, αυτό συνήθως συμβαίνει μόνο εάν είναι κατάλοιπα μιας άλλης εποχής, όπου οι κοινωνικές ισορροπίες ήταν ελάχιστα πιο ευνοϊκές για τους πολλούς και φτωχούς) οι δικαστές φροντίζουν να τους ερμηνεύουν με τρόπο που θα εξυπηρετήσει τους σημερινούς κυρίαρχους.
Για αυτό βλέπουμε ότι στα ΜΜΕ αλλά ακόμη και στα social media, εναντίον της Ηριάννας τάσσονται οι ίδιοι άνθρωποι που αποτελούν ή υπηρετούν το κυρίαρχο σύστημα. Για αυτό η κυβέρνηση, που υπηρετεί τα ίδια συμφέροντα, δεν τόλμησε να αγγίξει τον τρομονόμο αλλά επιχείρησε να τον ενισχύσει κρυφά, ποινικοποιώντας ακόμη και το δημόσιο λόγο – αν και τελικά αναγκάστηκε να υποχωρήσει υπό το βάρος των αντιδράσεων που ακολούθησαν.
Όταν ο προεδρεύων ενός δικαστηρίου, όπως στην περίπτωση της Ηριάννας, προάγεται σε πρόεδρο Εφετών λίγες ημέρες μετά την καταδικαστική απόφαση – η οποία έχει προκαλέσει την οργισμένη αντίδραση νομικών και ιατροδικαστών – γιατί πρέπει να έχουμε εμπιστοσύνη στη δικαιοσύνη;
Όταν ένας εισαγγελέας, όπως ο κ.Προβατάρης, ζητά την αποφυλάκιση των ναζιστών της Χρυσής Αυγής με πρόσχημα ότι παρήλθε το 18μηνο – ενώ άλλοι κατηγορούμενοι παραμένουν έως και τρία χρόνια προφυλακισμένοι κατά παράβαση του Συντάγματος – και στη συνέχεια ο ίδιος άνθρωπος κρίνει ως επικίνδυνη την Ηριάννα, γιατί πρέπει να εμπιστευτούμε την ελληνική δικαιοσύνη;
Όταν προηγούμενος εισαγγελέας ρωτούσε την Ηριάννα γιατί συνέχιζε να έχει σχέσεις με τον σύντροφό της, ο οποίος είχε αθωωθεί αμετάκλητα για κάθε κατηγορία, δεν αμφισβητούσε προηγούμενη απόφαση παραβιάζοντας ακόμη και τους νόμους της αστικής δημοκρατίας που υποτίθεται ότι υπηρετεί;
Όταν μια ημέρα μετά την απόφαση για την Ηριάννα αφήνουν να διαφύγει αστυνομικός που φέρεται να είναι επικίνδυνος νονός της νύχτας, δεν είναι σαν να μας καλούν να αμφισβητήσουμε την απόλυτη και εκτός ελέγχου εξουσία που ασκούν;
Ποια διεστραμμένη έννοια δικαιοσύνης και δημοκρατίας μας επιβάλλει να μην ασκούμε κριτική, να μην δικάζουμε και να μην καταδικάζουμε τους δικαστές και τους εισαγγελείς; Γιατί δεν πρέπει να δούμε ορισμένους από αυτούς να μπαίνουν φυλακή, να πληρώνουν πρόστιμα ή να χάνουν το δικαίωμα άσκησης επαγγέλματος; Γιατί απαιτούμε να έχουμε τέτοιες εξουσίες απέναντι σε έναν γιατρό και όχι σε ένα δικαστή;
Οι κοινωνίες μας χρειάζονται νόμους για να λειτουργήσουν αλλά υπάρχουν λάθος νόμοι όπως υπάρχουν και εισαγγελείς και δικαστές που νομίζουν ακόμη ότι ζουν στη χούντα του Παπαδόπουλου – και η πλειονότητα των ανώτατων δικαστικών λειτουργών θα ήθελε να ζει εκεί. Οι ανώτεροι δικαστές μας είναι οι μορφωμένοι Κοτζαμάνηδες ενός παρακρατικού μηχανισμού που νέμεται την εξουσία.
Αν οι νόμοι είναι η πολαρόιντ μιας άδικης πραγματικότητας και οι δικαστές/εισαγγελείς οι φωτογράφοι της, πρέπει να τους αλλάξουμε, και μαζί να απομακρύνουμε αυτούς που επιμένουν να τους εφαρμόζουν.
Εάν δεν σπάσουμε αυτό το απόστημα που αυτο-αποκαλείται “ελληνική δικαιοσύνη” οι επόμενες δίκες θα αφορούν εμάς. Και θα είναι γραμμένες από τον Κάφκα.
Άρης Χατζηστεφάνου
Αντισταθείτε πάλι σ’ όλους αυτούς που λέγονται μεγάλοι
στον πρόεδρο του Εφετείου αντισταθείτε
στις μουσικές τα τούμπανα και τις παράτες
σ’ όλα τ’ ανώτερα συνέδρια που φλυαρούνε
πίνουν καφέδες σύνεδροι συμβουλατόροι
σ’ όλους που γράφουν λόγους για την εποχή
δίπλα στη χειμωνιάτικη θερμάστρα
στις κολακείες τις ευχές τις τόσες υποκλίσεις
από γραφιάδες και δειλούς για το σοφό
αρχηγό τους.
Μιχάλης Κατσαρός