Η παραίτηση του μακροβιότερου πρωθυπουργού της Ιαπωνίας σηματοδοτεί το τέλος μιας από τις πιο σκοτεινές πολιτικές δυναστείες που καθόρισαν την πορεία της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας του πλανήτη.
Όσο μεγαλύτερη είναι μια πολιτική δυναστεία τόσο δυσκολότερο είναι να κατηγοριοποιήσεις τις σχέσεις μεταξύ των μελών της. Πώς να παρουσιάσεις, λόγου χάρη, τον απερχόμενο Ιάπωνα πρωθυπουργό Σίνζο Αμπε;
Σαν δισέγγονο του μεγάλου στρατηγού του αυτοκρατορικού στρατού, Οσίμα Γιοσιμάσα; Σαν γιο του πρώην υπουργού Εξωτερικών Σιντάρο Άμπε (ο οποίος είχε καταταγεί σαν καμικάζι αλλά δεν πρόλαβε να θυσιαστεί για τον αυτοκράτορα καθώς τελείωσε ο πόλεμος); Σαν μικρότερο αδερφό του CEO της Mitsubishi, Χιρονόμπου Άμπε; Σαν μεγαλύτερο αδερφό του υφυπουργού Εξωτερικών Νομπούο Κίσι; Ή μήπως σαν γαμπρό του προέδρου της μεγαλύτερης σοκολατοβιομηχανίας της Ιαπωνίας;
Στην πραγματικότητα ο άνθρωπος που στιγματίζει το οικογενειακό δέντρο του Άμπε είναι ο παππούς -από τη μεριά της μητέρας του–, ένα ανθρωπόμορφο κτήνος που άκουγε στο όνομα Νομπουσούκε Κίσι.
«Ο Άμπε ήταν Τραμπ πριν από τον Τραμπ»
Στιβ Μπάνον, πρώην σύμβουλος του Αμερικανού προέδρου
Ως de facto κυβερνήτης του Μαντσουκούο, ενός ιαπωνικού κράτους-μαριονέτα στην ανατολική Κίνα, ο Κίσι δημιούργησε ένα από τα μεγαλύτερα συστήματα εκμετάλλευσης σκλάβων που γνώρισε η ανθρωπότητα στον 19ο και τον 20ό αιώνα. Μπλεγμένος με το εμπόριο οπίου και λευκής σάρκας δεν είχε καμία δυσκολία να μετατραπεί σε μεσάζοντα ανάμεσα στην ιαπωνική μαφία (γιακούζα) και τους μεγαλύτερους βιομηχάνους της εποχής, που αναζητούσαν τάγματα εφόδου για να ελέγχουν τους εργαζομένους τους (ρόλο τον οποίο στην Ιταλία είχε αναλάβει ο Μουσολίνι και στη Γερμανία ο Χίτλερ).
Ο Κίσι, άλλωστε, δήλωνε λάτρης του φασισμού και του ναζισμού. Αντίθετα το μόνο που συγκράτησε από το ταξίδι του στην πρώην Σοβιετική Ενωση ήταν τα πενταετή προγράμματα, τα οποία έφερε στην Ιαπωνία συνδυάζοντας τα χειρότερα χαρακτηριστικά των δύο κόσμων: το απάνθρωπο πρόσωπο του καπιταλισμού με τα πλέον δυσλειτουργικά χαρακτηριστικά του λεγόμενου σοσιαλιστικού συστήματος της ΕΣΣΔ.
Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ο παππούς του Άμπε φυλακίστηκε ως εγκληματίας πολέμου κατηγορίας Α. Ήταν μια περίοδος, όπως έλεγε και ο ίδιος, στην οποία υπέφερε γιατί δεν μπορούσε να έχει τις δεκάδες επαφές με ιερόδουλες και σκλάβες, με τις οποίες γέμιζε τον χρόνο του στην κανονική του ζωή. Ευτυχώς γι’ αυτόν η Ουάσινγκτον είδε στο πρόσωπο του φυλακισμένου φασίστα έναν πολύτιμο σύμμαχο για την επιβολή της κυριαρχίας της στην ανατολική Ασία. Και έτσι σε λίγα χρόνια ο Κίσι είχε περάσει από τη φυλακή στη θέση του πρωθυπουργού της Ιαπωνίας.
Προφανώς η θητεία του Σίνζο Άμπε δεν θα μπορούσε να έχει κανένα από τα χαρακτηριστικά της κτηνώδους ιστορίας του παππού του. Ούτε πιστεύουμε άλλωστε ότι τα παιδιά πρέπει να «παιδεύονται» για τα εγκλήματα (πολέμου) των γονιών τους.
Παρ’ όλα αυτά ο Άμπε έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του για να στρέψει την Ιαπωνία στην πλέον ακροδεξιά και εθνικιστική γραμμή που έχει γνωρίσει η χώρα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ως μέγας αναθεωρητής της Ιστορίας αρνούνταν για χρόνια ότι η χώρα του χρησιμοποιούσε γυναίκες στην κατεχόμενη Κορέα σαν σκλάβες του σεξ.
Υποστήριζε δηλαδή ότι χιλιάδες γυναίκες εκδίδονταν με τη θέλησή τους, πολλές φορές την ημέρα, σε δεκάδες Ιάπωνες στρατιώτες. Ακόμη και οι New York Times αναρωτήθηκαν κάποτε πώς γίνεται ο πρωθυπουργός μιας χώρας σαν την Ιαπωνία να μην μπορεί να ξεχωρίσει «την πορνεία από τους ομαδικούς, κατ’ εξακολούθηση βιασμούς γυναικών».
Ο Άμπε κατέβαλε μεγάλη προσπάθεια να καθαρίσει το όνομα της οικογένειάς του υποστηρίζοντας ότι βάσει της ιαπωνικής νομοθεσίας ο αυτοκρατορικός στρατός δεν πραγματοποίησε κανένα έγκλημα πολέμου (όπως και οι πράξεις των αξιωματούχων του Χίτλερ δεν θεωρούνταν εγκλήματα βάσει της νομοθεσίας του Τρίτου Ράιχ).
Στην εξωτερική πολιτική, ο ακραία εθνικιστικός λόγος του Άμπε μετουσιώθηκε σε μια προσπάθεια μεταρρύθμισης του ιαπωνικού Συντάγματος, που απαγορεύει την επιθετική χρήση των ενόπλων δυνάμεων. Αναθεωρητής ακόμη και στη στρατιωτική ορολογία, ο Άμπε υποστήριζε ότι ο βομβαρδισμός ξένων χωρών, οι οποίες θα μπορούσαν να πλήξουν την Ιαπωνία, δεν συνιστά «πρώτο χτύπημα» και συνεπώς δεν παραβιάζει το Σύνταγμα.
Πάντα με πρόσχημα την «απειλή» της Βόρειας Κορέας, ο Άμπε δαπανούσε υπερδεκαπλάσια ποσά από την Πιονγκ Γιανγκ για τις πολεμικές ανάγκες της Ιαπωνίας ενώ προωθούσε τα πιο επιθετικά σχέδια των ΗΠΑ για τον έλεγχο της περιοχής.
Μαχητικός πολέμιος της μετανάστευσης αλλά ακόμη και της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία, ο Άμπε κατάφερε να γυρίσει το ιαπωνικό κράτος αλλά και την ιαπωνική κοινωνία πολλά χρόνια πίσω.
Πολύ πριν οι μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη αρχίσουν να περνούν στον έλεγχο πολιτικών «τεράτων», όπως ο Τραμπ στις ΗΠΑ, ο Μπολσονάρο στη Βραζιλία, ο Μόντι στην Ινδία και ο Τζόνσον στη Βρετανία, το άστρο του Άμπε μεσουρανούσε στην Ιαπωνία για 2.802 ημέρες – από την πρώτη ημέρα που ανέλαβε πρωθυπουργικά καθήκοντα μέχρι την ανακοίνωση της παραίτησής του την Παρασκευή.
Άρης Χατζηστεφάνου | Εφημερίδα των Συντακτών 29/08/2020
Πρωτότυπος τίτλος – Σίνζο Άμπε: Ένας Τραμπ λιγότερος
