«Και τώρα θα σας πω κάτι που κανένας άλλος υποψήφιος δεν έχει το κουράγιο να πει… oι Sex Pistols δεν ήταν πανκ. Ηταν ένα boy band που δημιούργησαν τα καπιταλιστικά γεράκια για να κονομήσουν. Θέλετε πανκ; Ακούστε τους Crass».
Αν περιπλανηθείτε λίγο στο Ιντερνετ, ίσως διαπιστώσετε ότι η φράση αποδίδεται στον υποψήφιο για το χρίσμα των Δημοκρατικών, Μπέρνι Σάντερς.
Πρόκειται για ένα από τα εκατοντάδες χιουμοριστικά memes που κυκλοφορούν τις τελευταίες εβδομάδες αποδίδοντας στον Σάντερς φράσεις που είπαν ή θα μπορούσαν να έχουν πει τα μεγαλύτερα ονόματα της αμερικανικής πανκ σκηνής.
Σελίδες στο facebook όπως η Berned in DC (παράφραση του άλμπουμ Banned in DC – απαγορευμένο στην Ουάσινγκτον) απέκτησαν σύντομα χιλιάδες φίλους. Οπαδοί του Σάντερς άρχιζαν να διασκευάζουν τραγούδια, όπως το «I Wanna Be Sedated» των Ramones, ή έγραψαν καινούργια, με χαρακτηριστικότερο το «Feel the Bern», τα έσοδα του οποίου διατίθενται για την προεκλογική εκστρατεία του Σάντερς.
Η σύνδεση του υποψηφίου των Δημοκρατικών με την πανκ σκηνή των ΗΠΑ ίσως και να είχε ξεθυμάνει εάν το περιοδικό «Vice» δεν της προσέφερε μερικά ψήγματα εγκυρότητας, υποστηρίζοντας ότι ο Σάντερς, ως δήμαρχος στην πόλη Μπέρλινγκτον του Βερμόντ, δημιούργησε ένα από τα σημαντικότερα στέκια της πανκ στις ανατολικές ακτές των ΗΠΑ.
Αδιαφορώντας για τις απαγορεύσεις των ομοσπονδιακών αρχών, που δεν επέτρεπαν τη χρήση κτιρίων του Δημοσίου για μουσικές εκδηλώσεις, ο Σάντερς παραχώρησε τα γραφεία της υπηρεσίας ύδρευσης της πόλης σε ομάδες πολιτικοποιημένων παιδιών που το μετέτρεψαν σε συναυλιακό και εκθεσιακό χρόνο.
Ηταν η εποχή που τα μεγαλύτερα ονόματα της αμερικανικής πανκ σκηνής χτυπούσαν με λύσσα την κυβέρνηση του Ρόναλντ Ρέιγκαν αμφισβητώντας τα νεοαντιδραστικά και νεοφιλελεύθερα δόγματα του Λευκού Οίκου.
Οι Dead Κennedys διασκεύασαν το περίφημο «California Uber Alles» προκειμένου να αποκαλέσουν τον πρόεδρο «φασίστα», ενώ οι Ramones έγραψαν το «Bonzo goes to Bitburg» με αφορμή την επίσκεψη του Ρέιγκαν στο γερμανικό νεκροταφείο του Μπίτμπουργκ, όπου έχουν ταφεί αξιωματικοί των SS.
Καθώς τα συνδικάτα των Αμερικανών πιλότων έχαναν τον πόλεμο στην τελευταία μεγάλη απεργία που πραγματοποιήθηκε εναντίον του Ρέι- γκαν (ανάλογη των ανθρακωρύχων στη Βρετανία της Θάτσερ), τα μεγάλα πανκ συγκροτήματα έδιναν τις τελευταίες απέλπιδες μάχες μπροστά στην επέλαση της νέας τάξης πραγμάτων.
Εκείνη την εποχή το στέκι του Σάντερς ενοχλούσε το αμερικανικό κατεστημένο του Βερμόντ και η τοπική αστυνομία φρόντιζε να το θυμίζει στους θαμώνες αλλά και στα συγκροτήματα που γρατζουνούσαν τις κιθάρες επί σκηνής.
Αποτελεί λοιπόν ο Μπέρνι Σάντερς την εμψύχωση της πανκ στην κούρσα για την προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών; Ισως η απάντηση να εξαρτάται από τον ορισμό που δίνει κανείς στη λέξη πανκ.
Για τον Σέξπιρ ήταν συνώνυμο των ιερόδουλων, ενώ μερικούς αιώνες αργότερα έφτασε να σημαίνει αλήτης ή ρουφιάνος. Τα συντηρητικά μεσαία στρώματα των ΗΠΑ στις δεκαετίες του ’70 και του ’80 είχαν ακούσει τη λέξη μόνο από τον Κλιντ Ιστγουντ στον Ντέρτι Χάρι (feeling lucky, punk? – αισθάνεσαι τυχερός, αλήτη;) ή από τον επιθεωρητή Κότζακ με τον Τέλι Σαβάλας (you dirty punk).
Η οικονομική ελίτ του 1% λοιπόν, από την οποία ο Σάντερς απειλεί να αποσπάσει ένα μερίδιο του πλούτου για να το αναδιανείμει στα φτωχότερα στρώματα της κοινωνίας, δεν θα είχε κανένα πρόβλημα να τον αποκαλέσει πανκ, ακόμη και με τη σεξπιρική έννοια της λέξης.
Παραδόξως όμως και αρκετοί από τους οπαδούς του Μπέρνι Σάντερς δεν διστάζουν να τον αποκαλούν δημοσίως πανκ, σαν τίτλο τιμής – σχεδόν με την ίδια ευκολία με την οποία ο ίδιος εκστομίζει «δημοκρατικός σοσιαλισμός», αδιαφορώντας για τις αντιδράσεις των Ρεπουμπλικάνων, οι οποίοι έχουν φτάσει να αποκαλούν «κομμουνιστή» ακόμη και τον Μπαράκ Ομπάμα.
Ισως το πραγματικό ερώτημα δεν είναι αν ο Σάντερς είναι πανκ (ο ίδιος άλλωστε προτιμά να τραγουδά παλιούς σκοπούς του κομμουνιστή Γούντι Γκάθρι), αλλά αν θα έχει την τύχη της πανκ σκηνής.
Αν δηλαδή θα τον διαλύσει το πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο των ΗΠΑ ή αν ο ίδιος θα μεταλλαχθεί τόσο πολύ, προκειμένου να πλησιάσει την εξουσία, ώστε να καταντήσει αγνώριστος – όπως συνέβη και με αρκετά από τα πανκ συγκροτήματα της δεκαετίας του ’70 και του ’80.
Στην τελευταία περίπτωση το ερώτημα που έθετε ο Κλιντ Ιστγουντ στα θύματά του δεν θα απευθύνεται στον Σάντερς αλλά σε αυτούς που θα στηρίξουν τις ελπίδες τους σε έναν ακόμη αριστερό πολιτικό που υπόσχεται να αλλάξει το σύστημα εκ των έσω. Feeling lucky, punk?
Info
Ακούστε
Οι Ramones σε ανοιχτή αντιπαράθεση με τον πρόεδρο Ρέιγκαν σε ένα single που αρχικά δεν κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ
Διαβάστε
Outsider in the White House (εκδόσεις Verso)
Η πολιτική αυτοβιογραφία του υποψηφίου για το χρίσμα των Δημοκρατικών
Άρης Χατζηστεφάνου