της Ιωάννας Αρχοντάκη
Με background πολιτικού μηχανικού και ταλέντο στην αυτοσκηνοθεσία, ο Ποσειδώνας εμφανίζεται καθημερινά στις οθόνες εκατοντάδων χιλιάδων χρηστών των social media ως «λαϊκός εκφραστής της αλήθειας», καταδεικνύντας την κρατική ανεπάρκεια στη συντήρηση δημόσιων κτηρίων και έργων υποδομής. Ο αγαπημένος TikToker του ΣΚΑΪ, του Πρώτου Θέματος και του Άδωνι Γεωργιάδη καλεί τώρα σε πογκρόμ εναντίων των προσφύγων στο Ρέθυμνο και αμφισβητεί τον «ανδρισμό» των Κρητικών που δεν παίρνουν τα όπλα.
Ο δημοφιλής TikToker κατέβασε σε λίγα μόλις εικοσιτετράωρα τα επίμαχα βίντεο από τους λογαριασμούς του. Δυστυχώς για αυτόν, τα είχαμε αποθηκεύσει. Πάμε όμως να δούμε πρώτα ποιος είναι ο Ποσειδώνας.
Από την Ομάδα Αλήθειας στα 200 TikTok την εβδομάδα
Ο Ποσειδώνας δεν είναι ακριβώς καινούργιος στο παιχνίδι. Σύμφωνα με δικές του δηλώσεις, υπήρξε ενεργό μέλος της Ομάδας Αλήθειας, του επικοινωνιακού μηχανισμού της Νέας Δημοκρατίας που δραστηριοποιείται κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προκειμένου να ενισχύει το κυβερνητικό αφήγημα και να υποβαθμίζει τους πολιτικούς της αντιπάλους. Επίσης, φέρεται να έχει διατελέσει social media manager για το κόμμα του Τζήμερου «Δημιουργία Ξανά» και διοργανωτής πολιτικών δράσεων, όπως τα συλλαλητήρια «Μένουμε Ευρώπη». Σήμερα, έχει μετατραπεί σε έναν φανατικό «ανεξάρτητο» δημιουργό περιεχομένου που συνδυάζει πολιτική προπαγάνδα, θεωρίες συνωμοσίας και ψευδοσάτιρα σε ένα μείγμα ακραίας δημαγωγίας.
O ίδιος γνωρίζει πολύ καλά πώς να χειρίζεται τα εργαλεία της ψηφιακής επικοινωνίας. Το 2023-2024, έκανε στροφή στην «ανεξάρτητη καταγγελία» ζητώντας από το κοινό του οικονομική υποστήριξη. Κακές γέφυρες, διαλυμένα σχολεία, δημόσια κτήρια σε αχρηστία — όλα καταγράφηκαν από το κινητό του και ανέβηκαν σε TikTok, Reels και Shorts. Μέσα σε λίγους μήνες, τα βίντεό του είχαν ξεπεράσει τις τρία εκατομμύρια θεάσεις. Μαθητές, γονείς και πολίτες άρχισαν να του στέλνουν καταγγελίες, τις οποίες εκείνος αναλάμβανε να αναδείξει. Ο λαϊκός ήρωας του ψηφιακού ρεπορτάζ ήταν γεγονός.
Όμως, το κοινό του δεν περιορίζεται στους αγανακτισμένους πολίτες. Πολύ σύντομα, η ίδια η κυβέρνηση άρχισε να ανταποκρίνεται στις καταγγελίες του Ποσειδώνα με ρυθμούς που ο Συνήγορος του Πολίτη δεν τολμάει να φανταστεί. Ο ίδιος ο Υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, φέρεται να παρενέβη σε θέματα υποδομών σε νοσοκομείο μετά από σχετικό του βίντεο. Εντυπωσιακό, αν σκεφτεί κανείς ότι για τα ίδια ζητήματα, σωματεία και σύλλογοι ασθενών και εργαζομένων διαμαρτύρονται για χρόνια χωρίς καμία ανταπόκριση.
Η στροφή στη ρητορική του μίσους
Πίσω, ωστόσο, από τη δήθεν αγνή αποστολή του Ποσειδώνα, αποκαλύπτεται ένα ετερόκλητο μείγμα θεωριών συνωμοσίας, ισλαμοφοβίας, αντικομμουνισμού και ξενοφοβίας. Σε σειρά από TikTok που έχουν πλέον διαμοιραστεί ευρέως, ο ίδιος αναφέρεται στους Παλαιστίνιους ως «τρομοκράτες που δεν έχουν σηκώσει ποτέ ελληνική σημαία», τους αριστερούς ως «άπλυτους σκλάβους των ισλαμοκομμουνιστών», και τις γυναίκες που διαδηλώνουν ως «αξύριστες θεραπαινίδες της Χαμάς».
Η ρητορική του, αν και μασκαρισμένη ως κοινωνική ευαισθησία, συχνά καταφεύγει ανοιχτά στην πρόσκληση σε πράξεις βίας. Στα ελληνικά πανεπιστήμια, προτρέπει σε «ξεκαθάρισμα» των «ανθελλήνων» που «λατρεύουν τον Μπιν Λάντεν και μισούν την Ελλάδα», ενώ στοχοποιεί μειονότητες ως «καρκίνωμα που θα ξεριζωθεί με ένα άρθρο και έναν νόμο». Παράλληλα, προωθεί την αντίληψη ότι οι μετανάστες «έρχονται για να μας αντικαταστήσουν» — μια θεωρία συνωμοσίας που έχει τροφοδοτήσει βίαιες επιθέσεις και τρομοκρατικές ενέργειες διεθνώς.
Η βία στο Ρέθυμνο και η σιωπηρή επιδοκιμασία
Η πιο ανησυχητική πτυχή του φαινομένου δεν είναι τα ίδια τα βίντεο, αλλά η απήχησή τους και η κάλυψη που τυγχάνουν από μερίδα του κράτους και των ΜΜΕ. Χαρακτηριστικό είναι το περιστατικό που συνέβη στο Ρέθυμνο στις 23 Ιουνίου, όταν 501 πρόσφυγες, διασωθέντες από ναυάγιο νότια της Κρήτης, φιλοξενούνταν προσωρινά στο γήπεδο του Τσεσμέ.
Κατά τη διάρκεια ακροδεξιάς συγκέντρωσης, φασίστες πέταξαν φωτοβολίδες εντός του χώρου φιλοξενίας, προκαλώντας τρόμο ανάμεσα σε γυναίκες και ανήλικα παιδιά. Κάτοικοι είχαν προηγουμένως αποκλείσει δρόμους, διαμαρτυρόμενοι για την «παρουσία μεταναστών».
Τις ίδιες μέρες, ο Ποσειδώνας έβγαλε σειρά από βίντεο στα οποία χλεύαζε τους Κρητικούς, κατηγορώντας τους ως υπεύθυνους για τους μετανάστες που έρχονται στην Κρήτη. Όπως ισχυρίζεται, αφενός ψηφίζουν για δεκαετίες ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ, τους οποίους θεωρεί υπεύθυνους για την κρίση, και αφετέρου δεν υποστηρίζουν την πατρίδα γιατί απλά βάζουν τις επιχορηγήσεις πάνω από τον πατριωτισμό.
Με την αντίδραση διάφορων Κρητικών τα βίντεο συνέχισαν να έρχονται όλο και πιο δυναμικά. Ο Ποσειδώνας τους προέτρεπε πλέον να κατέβουν στην παραλία με τα όπλα και να ρίχνουν μπαλωθιές, να πάνε εκατό χιλιάδες να περικυκλώσουν το hotspot και να τραγουδήσουν τον εθνικό ύμνο, διότι αν δεν το κάνουν οι κόρες τους θα γονιμοποιηθούν από ισλαμιστές (που σε αντίθεση με τους Κρητικούς «έχουν μπαλάκια»). Ισχυρίζεται ότι στην Κρήτη καταφθάνουν καθημερινά «1.000 δολοφόνοι, 1.000 βιαστές και 1.000 κλέφτες», καταγγέλλοντας ότι οι Κρητικοί ενώ έχουν όπλα δεν τα χρησιμοποιούν.
Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που ο Ποσειδώνας καλεί ανοιχτά σε βιαιοπραγίες κατά προσφύγων. Στις αρχές Ιουνίου εντόπισε «εκατομμύρια Οθωμανούς στρατιώτες του ισλαμικού χαλιφάτου» να κάνουν απόβαση στη Σάμο.
Λίγες μέρες αργότερα, τα βίντεο έχουν κατέβει από τις πλατφόρμες που δραστηριοποιείται ο ινφλουένσερ, πιθανώς μετά από παραίνεση τρίτων. Ωστόσο, τα έχουμε αποθηκεύσει. Διότι ότι ανεβαίνει στο ίντερνετ δεν εξαφανίζεται έτσι απλά.
Ο αγαπημένος των δεξιών ΜΜΕ
Όλα αυτά δεν θα ήταν τόσο ανησυχητικά αν ο Ποσειδώνας δεν απολάμβανε τέτοιας εύνοιας από μερίδα του κρατικού μηχανισμού και των μεγάλων ΜΜΕ. Στον ΣΚΑΪ και στο Action 24 εμφανίζεται επανειλημμένα καταγγέλλοντας την κρατική αδιαφορία για δρόμους, σχολεία και γέφυρες, καταδεικνύοντας το «ξεχαρβαλωμένο κράτος».
Οι παρουσιαστές των τηλεοπτικών εκπομπών μιλούν για τον «Ποσειδώνα που ξύπνησε το Υπουργείο», και παρουσιάζουν τα TikTok του ως τη «νέα μορφή δημοσιογραφίας». Οι ερωτήσεις είναι πάντα φιλικές, οι απαντήσεις ποτέ διασταυρωμένες, και το αποτέλεσμα είναι ένα ψευδο-ρεπορτάζ που απλώς επικυρώνει το αφήγημα του ινφλουένσερ.
Στο Πρώτο Θέμα δημοσιεύματα παρουσιάζουν τις δράσεις του ως επιτυχημένα παραδείγματα λαϊκής πίεσης που «συγκινούν» την κυβέρνηση. Φυσικά, πουθενά δεν αναφέρεται η ανοιχτή του ταύτιση με θέσεις της άκρας δεξιάς, ούτε τα δεκάδες βίντεο του που προσβάλλουν πρόσφυγες, ΛΟΑΤΚΙ+, αριστερούς και φοιτητές.
Γιατί να το κάνουν άλλωστε; Στην εποχή του επικοινωνιακού μάρκετινγκ, ο λόγος του Ποσειδώνα προσφέρει στο κράτος αυτό που χρειάζεται: αποσυμπίεση χωρίς την παραμικρή αλλαγή πολιτικής.
Κλείνοντας, υπενθυμίζουμε ότι ο Ποινικός Κώδικας και ο αντιρατσιστικός νόμος 4285/2014 προβλέπουν σαφείς κυρώσεις για τη δημόσια υποκίνηση σε βία ή μίσος, την πρόκληση διακρίσεων και τη διάδοση επικίνδυνων θεωριών που θέτουν σε κίνδυνο την κοινωνική συνοχή. Οι εκκλήσεις σε έμμεσες ή άμεσες πράξεις βίας, η συστηματική υποκίνηση φόβου και η στοχοποίηση προσώπων ή ομάδων βάσει της ταυτότητάς τους, αποτελούν σαφείς παραβιάσεις του ποινικού δικαίου και των διεθνών υποχρεώσεων της Ελλάδας.
Γνωρίζουμε όλοι ότι η περίπτωση του Ποσειδώνα δεν είναι μεμονωμένη. Αντιθέτως, είναι ενδεικτική της ενίσχυσης ενός νέου ακροδεξιού λαϊκιστικού ρεύματος που αναπτύσσεται στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης χωρίς καμία λογοδοσία. Ευτυχώς όμως, η κυβέρνηση και τα συστημικά μέσα ενημέρωσης αγκαλιάζουν και στηρίζουν τέτοιες πρωτοβουλίες.
Ενημέρωση: Όσο γραφόταν το άρθρο ο Ποσειδώνας ανάρτησε ακόμα ένα βίντεο στο οποίο δηλώνει ότι καθώς η Κρήτη «είναι ανεξάρτητο κράτος» με τους δικούς της κανόνες, δεν θα ασχοληθεί ξανά. Στο εξής «θα καταπιάνεται με την υπόλοιπη Ελλάδα».
