Πηγή: zerohedge.com
Οχτώ χρόνια μετά τον πόλεμο του ΝΑΤΟ στη Λιβύη, καθώς η χώρα περνά σε μία νέα φάση της διαμάχης, υπολογίζεται ότι οι χώρες όπου η εξαπλώθηκε η τρομοκρατία ως άμεσο αποτέλεσμα του πολέμου αυτού είναι τουλάχιστον 14.
Ο απόηχος της ανατροπής του Μουαμάρ Καντάφι – πράγμα που πέτυχαν ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί και ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα– έχει γίνει αισθητός τόσο στους Ευρωπαίους, όσο και στους Αφρικανούς. Παρόλα αυτά, σπάνια κατηγορεί κανείς σήμερα τους ηγέτες αυτούς για την απόφασή τους να ξεκινήσουν τον πόλεμο.
Η σύρραξη του 2011, στην οποία το ΝΑΤΟ συνεργάστηκε με Ισλαμιστικές δυνάμεις με σκοπό να ανατρέψει τον Καντάφι, δημιούργησε ένα κυβερνητικό κενό στη Λιβύη, η οποία ήταν γεμάτη όπλα, ιδανικές συνθήκες δηλαδή για να ευδοκιμήσουν τρομοκρατικές ομάδες. Ωστόσο η Συρία ήταν η χώρα που επλήγη πρώτη.
Μετά το ξέσπασμα του εμφυλίου πολέμου στη Συρία, στην αρχή του 2011, την ίδια περίοδο με τη Λιβύη δηλαδή, η τελευταία αποτέλεσε βάση εκπαίδευσης για περίπου 3.000 πολεμιστές στον δρόμο τους προς την Συρία. Πολλοί από αυτούς συμμετείχαν στην συνεργαζόμενη με την Al-Qaeda ομάδα, Jabhat al-Nusra, και με το συνεργαζόμενο με το Ισλαμικό Κράτος Katibat al-Battar al-Libi (KBL), το οποίο ιδρύθηκε από στρατιωτικούς στη Λιβύη.
Στην ίδια τη Λιβύη, ομάδες που συνδέονταν με την Al-Qaeda στην περιοχή της Ντέρνα δημιούργησαν το πρώτο επίσημο παρακλάδι του Ισλαμικού Κράτους στη χώρα, στα μέσα του 2014, συμπεριλαμβάνοντας μέλη του ΚΒL. Μέσα στo 2015 το Ισλαμικό Κράτος της Λιβύης πραγματοποίησε βομβαρδισμούς αυτοκινήτων και αποκεφαλισμούς. Επέβαλε τον έλεγχό του στην περιοχή, καθώς και τη διακυβέρνηση κάποιων περιοχών της Ντέρνα και της Βεγγάζης στα ανατολικά και της Σαμπράθα στα δυτικά. Αποτέλεσε επίσης τη μοναδική εξουσία που κυβερνούσε την πόλη Σύρτη, με περίπου 5.000 πολεμιστές να καταλαμβάνουν την πόλη.
Μέχρι τα τέλη του 2016, το Ισλαμικό Κράτος της Λιβύης εκδιώχτηκε από αυτές τις περιοχές, κυρίως λόγω των αεροπορικών επιθέσεων των ΗΠΑ, αλλά μεταφέρθηκε στις ερημικές περιοχές νότια της Σύρτης, όπου συνέχισε τη δράση του με μικρότερης έκτασης επιθέσεις. Τα τελευταία δύο χρόνια οι ομάδες αυτές έχουν κάνει την επανεμφάνιση τους ως μία μεγάλη επαναστατική δύναμη. Πραγματοποιούν και πάλι πολύκροτες επιθέσεις σε εγκαταστάσεις κρατικών ιδρυμάτων και διεξάγουν συχνά επιθέσεις τύπου “hit-and-run” στην νοτιοδυτική έρημο. Τον περασμένο Σεπτέμβρη, ο Ειδικός Απεσταλμένος του ΟΗΕ στη Λιβύη, Γκασάν Σαλαμέ, ενημέρωσε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ πως «η παρουσία και οι επιθέσεις του Ισλαμικού Κράτους στη Λιβύη εξαπλώνονται».
Βία στην Ευρώπη
Μετά την πτώση του Καντάφι το Ισλαμικό Κράτος της Λιβύης ίδρυσε στρατόπεδα εκπαίδευσης κοντά στη Σαμπράθα, τα οποία συνδέονται με μία σειρά τρομοκρατικών επιθέσεων και συνωμοσιών. «Οι περισσότερες εντυπωσιακές επιθέσεις με χρήση όπλων και βομβών στην Ευρώπη ξεκίνησαν στην πραγματικότητα από την εποχή που η ισλαμιστική ομάδα Katibat al-Battar al-Libi (KBL) επέστρεψε στη Λιβύη», είπε στους New York Times ο Cameron Colquhoun, πρώην αναλυτής αντιτρομοκρατίας για τη Βρετανική Κυβέρνηση. «Τότε ξεκίνησε η μεταφορά της απειλής προς την Ευρώπη – όταν αυτοί επέστρεψαν στη Λιβύη και είχαν τον κατάλληλο χώρο».
Ο Salman Abedi, που ανατίναξε 22 άτομα σε μία ποπ συναυλία στο Μάντσεστερ το 2017, είχε συναντηθεί πολλές φορές με μέλη της ομάδας Katibat al-Battar al-Libi στη Σαμπράθα, όπου πιθανώς εκπαιδεύτηκε. Άλλα μέλη της ίδιας ομάδας ήταν ο Abdelhamid Abaaoud, ο επικεφαλής των επιθέσεων του 2015 στο Παρίσι, στο Μπατακλάν, που είχε ως αποτέλεσμα να σκοτωθούν 130 άτομα, καθώς και εκείνοι που σχεδίαζαν επίθεση στο Βέλγιο το 2015. Ο δράστης της επίθεσης με φορτηγό το 2016 στο Βερολίνο, που σκότωσε 12 άτομα, είχε επίσης επαφές με άτομα από τη Λιβύη που συνδέονταν με το Ισλαμικό Κράτος. Το ίδιο συνέβη και στην Ιταλία, όπου η τρομοκρατική δραστηριότητα συνδέθηκε με το Ισλαμικό Κράτος στη Λιβύη, καθώς πολλά άτομα που είχαν ως έδρα την Ιταλία εμπλέκονταν στην επίθεση στο Μουσείο Μπραρντό της Τύνιδας το 2015, όπου σκοτώθηκαν 22 άτομα.
Οι γειτονικές χώρες της Λιβύης
Η Τυνησία δέχτηκε την πιο θανατηφόρα τρομοκρατική επίθεση το 2015, όταν ένας εικοσιτριάχρονος Τυνήσιος οπλισμένος με πολυβόλο δολοφόνησε 38 τουρίστες, κυρίως Βρετανούς, σε ένα παραθαλάσσιο ξενοδοχείο στο λιμάνι Ελ Κανταουί. Ο δράστης φαίνεται να είχε δεσμούς με το Ισλαμικό Κράτος και, όπως ο Salman Abedi, είχε λάβει εκπαίδευση στο στρατόπεδο της Σαμπράθα, όπου και στήθηκε η επίθεση.
Η γειτονική χώρα της Λιβύης στα ανατολικά, η Αίγυπτος, επίσης χτυπήθηκε από τη τρομοκρατία που αναδύθηκε από τη Λιβύη. Ηγέτες του Ισλαμικού Κράτους συνδέονται με τις δραστηριότητες του Wilayat Sinai, της τρομοκρατικής οργάνωσης που ήταν παλιότερα γνωστή με το όνομα Ansar Bayt al-Maqdis, και η οποία πραγματοποίησε μια σειρά από θανατηφόρες επιθέσεις στην Αίγυπτο. Μετά την ανατροπή του Καντάφι, η Δυτική Έρημος μετατράπηκε σε πέρασμα για το λαθρεμπόριο όπλων και για τους πολεμιστές στην διαδρομή τους προς τη χερσόνησο του Σινά. Η Αίγυπτος πραγματοποίησε αεροπορικές επιθέσεις εναντίον στρατοπέδων στη Λιβύη το 2015, το 2016 και το 2017. Η τελευταία επίθεση οδήγησε στον θάνατο 29 Κοπτών Χριστιανών κοντά στο Κάιρο.
Στο Σαχέλ
H Λιβύη αποτέλεσε επίσης βάση για τζιχαντιστικά δίκτυα, που εκτείνονται προς το Νότο, στο Σαχέλ, δηλαδή στη γεωγραφική ζώνη της Αφρικής ανάμεσα στην έρημο της Σαχάρας και στη Σαβάνα του Σουδάν.
Η εξέγερση του 2011 στη Λιβύη άνοιξε τον δρόμο για την εισροή όπλων στο βόρειο Μάλι, πράγμα που βοήθησε στη αναζωπύρωση μιας εθνοφυλετικής διαμάχης που ζυμωνόταν από τη δεκαετία του ’60. Από το 2012, σύμμαχοι της Al-Qaeda στο Ισλαμικό Μάγκρεμπ πήραν στα χέρια τους την εξουσία στις πόλεις Γκάο, Κιντάλ και Τιμπουκτού, στο βόρειο Μάλι. Μετά την επέμβαση της Γαλλίας στο Μάλι, η έλλειψη διακυβέρνησης στη Λιβύη επέτρεψε σε διάφορες ομάδες να μετακινήσουν τα επιχειρησιακά τους κέντρα στη Λιβύη. Ανάμεσα στις ομάδες αυτές ήταν η Al-Qaeda του Ισλαμικού Μάγκρεμπ και το παρακλάδι της, Al-Mourabitoun. Εκεί οι οργανώσεις αυτές θα μπορούσαν να έχουν πιο εύκολη πρόσβαση σε όπλα.
Έχοντας ως βάση τη Λιβύη, η ομάδα Al-Mourabitoun πραγματοποίησε την επίθεση στις εγκαταστάσεις φυσικού αερίου στο Ιν Αμένας, στην ανατολική Αλγερία, τον Ιανουάριο του 2013, που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 40 ξένων εργατών. Επίσης πραγματοποίησε την ένοπλη επίθεση στο ξενοδοχείο Radisson Blu στο Μπαμακό του Μάλι τον Νοέμβριο του 2015, όπου σκοτώθηκαν 22 άνθρωποι, και τέλος την επίθεση στο ξενοδοχείο Splendid στη Μπουρκίνα Φάσο, όπου τον Ιανουάριο του 2016 σκοτώθηκαν 20 άνθρωποι. Η Al-Mourabitoun επιτέθηκε επίσης σε μια στρατιωτική ακαδημία και σε ένα γαλλικής ιδιοκτησίας ορυχείο εξόρυξης ουρανίου στον Νίγηρα.
Καταστροφική εξωτερική πολιτική
Παρόλα αυτά, το ξέσπασμα από τη Λιβύη έχει ακόμα μεγαλύτερες προεκτάσεις. Μέχρι το 2016 αξιωματούχοι των ΗΠΑ ανέφεραν πως υπήρχαν ενδείξεις ότι τζιχαντιστές από την Μποκό Χαράμ της Νιγηρίας (υπεύθυνοι για πολυάριθμες βίαιες επιθέσεις και απαγωγές) έστελναν μαχητές για να ενισχύσουν το Ισλαμικό Κράτος στη Λιβύη και ότι η συνεργασία μεταξύ των δύο ομάδων ήταν αυξημένη.
Η οργάνωση International Crisis Group αναφέρει ότι η μεταφορά όπλων και εμπειρίας από τη Λιβύη και το Σάχελ ήταν που ενθάρρυνε τη Μποκό Χαράμ να οργανώσει το ξέσπασμα που ταλαιπωρεί σήμερα τη βορειοδυτική Νιγηρία. Λέγεται επίσης ότι η Μποκό Χαράμ δέχεται εντολές από ηγέτες του Ισλαμικού Κράτους στη Λιβύη.
Εκτός από αυτές τις 14 χώρες, μαχητές από πολλά άλλα κράτη έχουν ενταχθεί στους μαχητές του Ισλαμικού Κράτους της Λιβύης τα τελευταία χρόνια. Υπολογίζεται ότι σχεδόν το 80% των μελών του Ισλαμικού Κράτους στη Λιβύη είναι άνθρωποι που προέρχονται από άλλες χώρες, εκτός Λιβύης, μεταξύ των οποίων η Κένυα, το Τσαντ, η Σενεγάλη και το Σουδάν. Αυτοί οι ξένοι μαχητές είναι πιθανό να επιστρέψουν στη χώρα τους όταν ολοκληρώσουν την εκπαίδευσή τους.
Οι πραγματικές προεκτάσεις του πολέμου στη Λιβύη είναι πολύ σημαντικές: Ώθησε την τρομοκρατία στην Ευρώπη, τη Συρία, τη Βόρεια και την Υποσαχάρια Αφρική. Το Ισλαμικό Κράτος, παρόλο που τώρα έχει σχεδόν ηττηθεί στη Συρία και το Ιράκ, δεν έχει πεθάνει. Την ώρα που οι ηγέτες της Δύσης αναζητούν τρόπους να καταπολεμήσουν την τρομοκρατία με στρατιωτικά μέσα σε κάποια μέρη, η καταστροφικές τους επιλογές στην εξωτερική πολιτική, ενισχύουν την τρομοκρατία σε άλλα.
