του Ανδρέα Κοσιάρη
Τον γύρο του διαδικτύου σε ξένα και ελληνικά δημοσιεύματα κάνει τις τελευταίες ημέρες ένα βίντεο, με συνέντευξη της δημοσιογράφου Λάρα Λόγκαν στο αμερικανικό υπερσυντηρητικό δίκτυο Real America’s Voice. Η συνέντευξη αφορά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, με πολλά μέσα να την αναδεικνύουν με τίτλους που περιέχουν φράσεις όπως «καταγγελίες κόλαφος», «μας λένε ψέμματα για την Ουκρανία», «παγκόσμιος σάλος» κ.ο.κ.
Ποια είναι όμως η Λάρα Λόγκαν, ποιο είναι το δίκτυο στο οποίο μιλά και πόσο αξιόπιστα μπορεί να είναι όσα λέει;
Στις περισσότερες αναδημοσιεύσεις της συνέντευξης, η Λάρα Λόγκαν περιγράφεται ως «διάσημη πολεμική ανταποκρίτρια του CBS» — και πράγματι, στο παρελθόν η περιγραφή θα ίσχυε. Η νοτιοαφρικανικής καταγωγής Λόγκαν ξεκίνησε την καριέρα της στα τέλη της δεκαετίας του 1980 στη Νότιο Αφρική, και αφότου συνεργάστηκε με σειρά διεθνών μέσων τη δεκαετία του 1990, εντάχθηκε στο αμερικανικό δίκτυο CBS το 2002. Το 2006 έγινε Επικεφαλής Ανταποκρίτρια Υποθέσεων Εξωτερικού για το δίκτυο, ενώ στην καριέρα της έχει λάβει σειρά βραβεύσεων. Έχει στείλει ανταποκρίσεις από μεγάλο πλήθος πολεμικών μετώπων, συχνά ενσωματωμένη στις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις, «χτίζοντας» ουσιαστικά την καριέρα της πάνω στην προπαγάνδιση των πολέμων της κυβέρνησης Μπους.
Σημαντικά όμως, όλα αυτά ίσχυαν μέχρι το 2013 — την τελευταία δεκαετία η Λόγκαν έχει απολέσει κάθε ίχνος της όποιας αξιοπιστίας της. Στις 27 Οκτωβρίου 2013, η εκπομπή 60 Minutes του CBS, δημοσίευσε ένα ρεπορτάζ της Λόγκαν για τις επιθέσεις εναντίων αμερικανικών στόχων στη Βεγγάζη της Λιβύης τον Σεπτέμβριο του προηγούμενου έτους.
Το ρεπορτάζ βασιζόταν εξολοκλήρου στη μαρτυρία ενός ιδιωτικού στρατιωτικού εργολάβου με το ψευδώνυμο «Μόργκαν Τζόουνς» και απηχούσε πλήρως τις κατηγορίες για συγκάλυψη των γεγονότων που εξαπέλυαν τότε (και για μεγάλο διάστημα ύστερα) οι Ρεπουμπλικάνοι εναντίον της κυβέρνησης Ομπάμα και της υπουργού Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον.
Όμως το ρεπορτάζ της Λόγκαν αποδείχθηκε πλήρως ψευδές. Ο Τζόουνς, του οποίου το πραγματικό όνομα ήταν Ντίλαν Ντέιβις, είχε επιχειρήσει μέσω της «μαρτυρίας» του να πουλήσει ένα βιβλίο με το ίδιο περιεχόμενο. Ενώ ισχυρίστηκε ότι βρισκόταν στο σημείο της πρώτης επίθεσης στο αμερικανικό διπλωματικό συγκρότημα στη Βεγγάζη, στην πραγματικότητα η ιστορία του ήταν πλήρως ψεύτικη.
Η Λόγκαν και το δίκτυο CBS υπερασπίστηκαν αρχικά το ρεπορτάζ για πάνω από μία εβδομάδα, μέχρι που στις 8 Νοεμβρίου 2013 η δημοσιογράφος αναγκάστηκε να ζητήσει δημοσίως συγγνώμη. Το δίκτυο την έθεσε σε αδιευκρίνιστης διάρκειας άδεια, αποπέμποντάς την εν τέλει το 2018.
Από τότε έχει συνεργαστεί με συντηρητικά (έως ακροδεξιά) ειδησεογραφικά δίκτυα. Ένα παράδειγμα είναι το Sinclair Broadcasting Group, που έχει υπό την ιδιοκτησία του σχεδόν 200 τοπικά τηλεοπτικά κανάλια κυρίως στις συντηρητικές Πολιτείες των ΗΠΑ και έχει κατηγορηθεί ότι επιβάλλει τη μετάδοση πανομοιότυπων ειδησεογραφικών αναφορών. Ένα άλλο είναι το πασίγνωστο τηλεοπτικό δίκτυο δεξιάς προπαγάνδας Fox News, που έδωσε στη Λόγκαν τη δική της εκπομπή το 2019. Εσχάτως, και στο βίντεο που αποτέλεσε την αφορμή για αυτό το άρθρο, η Λόγκαν έχει πιάσει «στασίδι» στο δίκτυο Real America’s Voice, ένα υπερσυντηρητικό δίκτυο που έχει στηθεί σχεδόν εξολοκλήρου πάνω στον «πατερούλη» του αμερικανικού νεοφασισμού, Στιβ Μπάνον.
Φάρσες και θεωρίες συνωμοσίας
Όμως η έλλειψη αξιοπιστίας της Λόγκαν δεν βασίζεται απλά στο ποιον των δικτύων με τα οποία συνεργάζεται, ούτε σε ένα ψεύτικο ρεπορτάζ προ εννέα ετών — αν και εκείνο το περιστατικό έδωσε σαφείς ενδείξεις ότι η Λόγκαν δεν ενδιαφέρεται τόσο να διασταυρώσει τα ρεπορτάζ της, όσο να προωθήσει μέσω αυτών την ιδεολογική της άποψη.
Τα τελευταία τρία χρόνια η Λόγκαν έχει πιαστεί επανειλημμένα να προωθεί ως «αποδείξεις» γνωστές φάρσες/απάτες. Αυτές αφορούν κυρίως τη δράση των «Antifa», που η Τραμπική ακροδεξιά θεωρεί ότι είναι ένα κεντρικά σχεδιασμένο τρομοκρατικό δίκτυο με χρηματοδότηση από το αμερικανικό «βαθύ κράτος».
Επίσης αναπαρήγαγε τη θεωρία συνωμοσίας ότι η ασθένεια AIDS δεν προκαλείται από τον ιό HIV και πως τα φάρμακα εναντίον του ιού είναι «οι αληθινοί δολοφόνοι». Επικαλέστηκε υποτιθέμενους «ειδικούς στον βιολογικό πόλεμο» για να ισχυριστεί πως οι μετανάστες που προσπαθούν να μπουν στις ΗΠΑ είναι «βιολογικά όπλα ξένων κυβερνήσεων για να εξαπολύσουν “ιικές επιθέσεις”» εναντίον της Αμερικής.
Έφτασε στο σημείο να την απαρνηθεί ακόμα και το Fox News, όταν παραλλήλισε ευθέως τον διευθυντή του αμερικανικού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων, Άντονι Φάουτσι, με τον Γιόζεφ Μένγκελε. Μάλιστα μπήκε σε δημόσια αντιπαράθεση με το Μουσείο του Άουσβιτς, όταν το τελευταίο την κατέκρινε για τη σύγκριση.
Έχει προωθήσει ιδέες βγαλμένες από τη σφαίρα του «παραφυσικού», ισχυριζόμενη ότι έχει λάβει πληροφορίες από ανθρώπους που εφάρμοζαν «αστρική προβολή».
Και η Ουκρανία;
Η συνέντευξη της Λόγκαν για την Ουκρανία, που τόσο άρεσε σε διάφορα ακροδεξιά και φιλορωσικά σάητ και μπλογκ (και άλλα, μη ακροδεξιά και φιλορωσικά, που θα έπρεπε να ξέρουν καλύτερα) είναι ένα συνονθύλευμα από μισές αλήθειες και θεωρίες συνωμοσίας.
Μια θεωρία συνωμοσίας που σέβεται τον εαυτό της, πατάει πάντα πάνω σε κάτι έστω εν μέρει αληθινό, για να τραβήξει από εκεί τον δρόμο των αναπόδεικτων ισχυρισμών.
Έτσι και η Λόγκαν, χρησιμοποιεί το πραγματικό γεγονός ότι ο γιος του σημερινού προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, Χάντερ, εργαζόταν πλουσιοπάροχα για μία ουκρανική εταιρεία χωρίς να είναι σαφές το περιεχόμενο της εργασίας του. Από αυτό, η Λόγκαν συμπεραίνει ότι η Ουκρανία ήταν «το κέντρο ξεπλύματος χρημάτων» για την αμερικανική (φιλελεύθερη, αλλά όχι τη συντηρητική) ελίτ. Στην πραγματικότητα βέβαια, η διαφθορά στην Ουκρανία ήταν και είναι εκτεταμένη, και αφορά επιχειρηματικά συμφέροντα ντόπια, αμερικανικά, αλλά και ρωσικά. Όπως έχουμε σημειώσει στο παρελθόν, πολλοί από τους ρωσόφιλους ολιγάρχες της Ουκρανίας, δεν είχαν κανένα απολύτως πρόβλημα να αλλάξουν «στρατόπεδο» και τούμπαλιν, αρκεί να συνέχιζαν πάντα να αποκομίζουν κέρδη.
Το ίδιο «φορμά» χρησιμοποιεί η Λόγκαν και για άλλα ζητήματα γύρω από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ισχυρίζεται ότι «ο Πούτιν ήξερε πολύ καλά τι έκανε» όταν εισέβαλε στην Ουκρανία, διότι «στόχευσε τα εργαστήρια βιολογικού πολέμου» στον Νότο και τα Ανατολικά της χώρας. Εδώ η Λόγκαν επαναλαμβάνει αυτούσια τη ρωσική προπαγάνδα, για υπαρκτά βιολογικά εργαστήρια, που όμως δεν υπάρχουν στοιχεία ότι παρασκεύαζαν «βιολογικά όπλα». Αντίθετα, κάθε στοιχείο που έχει παρουσιάσει η ρωσική πλευρά για το θέμα, έχει αποδειχτεί ότι δεν έχει καμία σχέση με την παρασκευή «βιολογικών όπλων». Όπως άλλωστε είχαμε σημειώσει όταν κυριαρχούσαν πανομοιότυπες θεωρίες συνωμοσίας για την «παρασκευή του ιού SARS-COV-2 σε κινεζικό εργαστήριο», τέτοια εργαστήρια βιολογικών ερευνών υπάρχουν δεκάδες, σε μία σειρά χωρών ανά τον πλανήτη, συνεργάζονται συχνά μεταξύ τους με πολύ αυστηρούς κανόνες ελέγχου και αποτελούν την πρώτη γραμμή της έρευνας για την άμυνα της ανθρωπότητας απέναντι σε πιθανές νεομφανιζόμενες ασθένειες που σίγουρα θα την απειλήσουν στο μέλλον.
Άλλωστε, θα πρέπει να σημειωθεί ότι για την επικέντρωση του ρωσικού στρατού στα Νότια και Ανατολικά της Ουκρανίας υπάρχει μία πολύ πιο πιστευτή και εύκολα αποδείξιμη εξήγηση: η διασφάλιση κατοχής των ρωσόφωνων περιοχών του Ντονμπάς και της Κριμαίας, η κατοχή της πρόσβασης στη Μαύρη Θάλασσα και η σύνδεση των παραπάνω ρωσοκρατούμενων περιοχών με την επίσης ρωσοκρατούμενη Υπερδνειστερία στα ανατολικά σύνορα της Μολδαβίας με την Ουκρανία.
Η Λόγκαν παραποιεί επανειλημμένα πραγματικά στοιχεία και γεγονότα, ανάγοντάς τα σε τεράστιες συνωμοσίες. Από τους υπαρκτούς συνεργάτες των ναζί του παρελθόντος και υμνητές τους του παρόντος στην Ουκρανία, στήνει ένα αφήγημα για «σατανιστή Ζελένσκι» και ένα πλήρως ναζιστικό καθεστώς ως συνέχεια του «χιλιόχρονου Ράιχ».
Από τα υπαρκτά περιστατικά Δυτικής παραπληροφόρησης για τον πόλεμο στην Ουκρανία (αλλά χωρίς να αναφέρει τα αντίστοιχα ρωσικά), συμπεραίνει ότι «είναι μεγάλο ψέμα πως ο πόλεμος έχει να κάνει με τη Ρωσία και την Ουκρανία» — προχωρώντας έπειτα σε ακατανόητες αναφορές για «την τεχνολογία και την ψηφιοποίηση του κόσμου μας», που παραπέμπουν σε θεωρίες των QAnon.
Από τις υπαρκτές διασυνδέσεις Αμερικανών αξιωματούχων στην Ουκρανία και τη συμμετοχή της πρεσβείας των ΗΠΑ στην ανατροπή του Γιανουκόβιτς το 2014, στήνει ένα «πλέγμα συνωμοσίας» με στόχο τον Ντόναλντ Τραμπ — εμφανίζοντας ως «ψέματα» τις δικές του πιέσεις στην Ουκρανία, που έγιναν για άλλα συμφέροντα.
Μα πάνω απ’ όλα, σε όλο αυτόν τον καταιγισμό, η Λόγκαν δεν προσφέρει ούτε μισή απόδειξη των ισχυρισμών της, ούτε ένα έγγραφο, ούτε έναν σύνδεσμο έστω, κάποια μαρτυρία, κάτι. Όλες τις οι θεωρίες είναι ακριβώς αυτό — θεωρίες που απηχούν σχεδόν σε καρμπόν την αφήγηση του Πούτιν και του νεοφασιστικού συνωμοσιολογικού δικτύου στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ.
Κανείς δεν θα έπρεπε να πιστεύει τη Λάρα Λόγκαν. Ίσως δεν έπρεπε να την πιστεύει κανείς και όταν έκανε «πολεμικό ρεπορτάζ» αναπαράγοντας πιστά τα κελεύσματα του αμερικανικού στρατιωτικού βιομηχανικού συμπλέγματος πριν από 20 χρόνια. Αλλά σίγουρα κανείς δεν θα έπρεπε να την πιστεύει σήμερα — και σίγουρα όχι κάποιος που επιθυμεί να αυτοαποκαλείται «προοδευτικός».
[ΠΡΟΣΘΗΚΗ – 16:20: Για τα βιολογικά εργαστήρια και τις ψευδείς αιτιάσεις της ρωσικής κυβέρνησης, δείτε και εδώ]
