της Δανάης Μαραγκουδάκη
Πηγή: ΠΡΙΝ
Την ώρα που ο πόλεμος συνεχίζεται και η Ευρώπη είναι διαιρεμένη ως προς τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας στον ενεργειακό τομέα, τα πετρελαιοφόρα ελληνικών συμφερόντων που μεταφέρουν πετρέλαιο από τη Ρωσία αυξάνουν το μερίδιό τους, που πλέον ξεπερνά το 50%.
Σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινστιτούτου (IIF), πριν τον πόλεμο τα ελληνικά τάνκερ μετέφεραν το 39% του ρωσικού πετρελαίου, ποσοστό που πλέον έχει φτάσει στο 52%. Όπως σημείωσε ο Ρόμπιν Μπρουκς, επικεφαλής οικονομολόγος του Ινστιτούτου, σχετικά με τα πετρελαιοφόρα που φεύγουν από τη Ρωσία το 2022: «Όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, τα δυτικά τάνκερς που μετέφεραν πετρέλαιο από τη Ρωσία προχωρούσαν σε αυτο-κυρώσεις. Όπως όλα δείχνουν, τα ελληνικά τάνκερ κάλυψαν αυτό το κενό, αυξάνοντας τα φορτία από τη Ρωσία τις εβδομάδες μετά το ξέσπασμα του πολέμου».
Πέρα από το ηθικό της υπόθεσης, πολλά τάνκερς που μεταφέρουν ρωσικό αργό έχουν κατασχεθεί προσωρινά ή συναντούν καθυστερήσεις στα τελωνεία των ευρωπαϊκών λιμανιών. Οι καθυστερήσεις αυτές, αυξάνουν το κόστος μετακίνησης του πετρελαίου, καθώς τα πετρελαιοφόρα παραμένουν στη θάλασσα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Για παράδειγμα, η δανέζικη εταιρεία Bunker Holding ανακοίνωσε ότι σταμάτησε όλες τις παραδόσεις στα ρωσικά λιμάνια από τις αρχές Μαρτίου. «Γνωρίζουμε τις προκλήσεις που επιφέρει αυτή η απόφαση (…) αλλά με αυτήν την τρομερή κατάσταση στην Ουκρανία πρέπει να δράσουμε άμεσα και αποφασιστικά απέναντι στη Ρωσία», ανέφερε η εταιρεία.
Στην ίδια κατεύθυνση και η Μαρία Αγγελικούση, επικεφαλής του ομίλου Αγγελικούση που διαχειρίζεται έναν στόλο από 146 πλοία, δήλωσε στο συνέδριο των Financial Times «Global Commodities Summit» πως «δεν θα μεταφέρουμε ρωσικά φορτία». Όπως τόνισε, αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία αλλά είναι απόρροια μιας σειράς παραγόντων. Οι κυρώσεις εμπεριέχουν υψηλό βαθμό δυσκολίας, ενώ υπάρχουν και ζητήματα ασφάλειας για τα πλοία και τα πληρώματα.
Από την άλλη, σύμφωνα με εργαλεία που καταγράφουν τις κινήσεις πλοίων στη θάλασσα, υπάρχουν και τάνκερ ελληνικών συμφερόντων που -εφόσον ακόμα δεν έχει απαγορευτεί- μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο.
Το τάνκερ NISSOS CHRISTIANA (Kyklades Maritime Corp) εντοπίστηκε στις 13 Μαρτίου 2022 στη Μαύρη Θάλασσα να κινείται από το ρωσικό λιμάνι Νοβοροσίσκ προς το λιμάνι της Κωνσταντινούπολης μεταφέροντας περίπου 100.000 τόνους ρωσικού πετρελαίου. Το τάνκερ ανήκει στην Kyklades Maritime Corporation, συμφερόντων της οικογένειας Αλαφούζου.
Αντίστοιχα στις 17 Μαρτίου 2022, ρωσικό πετρέλαιο μετέφερε (με σημαία Λιβερίας) από το Νοβοροσίσκ προς το Ντέλαγουερ και το IRIDESCENT (Stealth Maritime Corp) συμφερόντων του εφοπλιστή Χάρη Βαφειά, το STEMNITSA (Eastern Mediterranean Maritime Ltd) με σημαία Μάλτας του εφοπλιστή Θανάση Μαρτίνου, από το ρωσικό λιμάνι Τουαπσέ προς το Μαρσασλόκ της Μάλτας το SEAFRIEND και από το Νοβοροσίσκ στην Καλαμάτα το SEASALVIA (THENAMARIS SHIPS MANAGEMENT) του Νικόλα Μαρτίνου, το LIPARI (TMS Tankers) με σημαία Μάλτας συμφερόντων του εφοπλιστή Γιώργου Οικονόμου και το MINERVA SYMPHONY (Minerva Marine Inc) του εφοπλιστή Ανδρέα Μαρτίνου.
Ποιος αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο;
Η Αυστραλία, η Βρετανία, ο Καναδάς και οι ΗΠΑ έχουν απαγορεύσει την αγορά ρωσικού πετρελαίου μετά την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση όμως παραμένει διχασμένη, με αποτέλεσμα -παρά τις εξαγγελίες για κυρώσεις που στοχεύουν στην αποσταθεροποίηση της ρωσικής οικονομίας- ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να συνεχίζουν τις αγορές καυσίμων.
Σημειώνεται πως η παραγωγή πετρελαίου της Ρωσίας επιβραδύνθηκε τον Μάρτιο, για πρώτη φορά το τελευταίο επτάμηνο, παραμένοντας ωστόσο πάνω από το όριο των 11 εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα. Σύμφωνα με το πρακτορείο Interfax, την τελευταία φορά που η Ρωσία εμφάνισε μείωση της παραγωγής ήταν τον Αύγουστο του 2021, μετά την πυρκαγιά που ξέσπασε σε μονάδα επεξεργασίας της Gazprom PJSC στη Δυτική Σιβηρία.
Μεταξύ των μεγαλύτερων αγοραστών ρωσικού πετρελαίου είναι οι Neftohim Burgas, ένα βουλγαρικό διυλιστήριο που ανήκει στη ρωσική Lukoil. Επίσης, η MiRo, η μεγαλύτερη πετρελαϊκή της Γερμανίας, η οποία ανήκει κατά 24% στη ρωσική Rosneft. Η PCK Schwedt, επίσης γερμανική, η οποία ανήκει κατά 54% στη Rosneft. Τα Ελληνικά Πετρέλαια, το μεγαλύτερο διυλιστήριο της Ελλάδας βασίζεται στο ρωσικό αργό για περίπου 10%-15% των ετήσιων προμηθειών του.
Μεταξύ των εταιρειών που σταμάτησαν να αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο συγκαταλέγονται οι BP, Eneos, ENI, Bayernoil, Equinor, Repsol, Shell, TotalEnergies.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος
Τη Δευτέρα 4 Απριλίου σε σχετική ερώτηση που τέθηκε στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου σημείωσε: «Ο ενεργειακός εφοδιασμός της Ευρώπης και του υπόλοιπου κόσμου από τη Ρωσία, δεν έχει σταματήσει από καμία χώρα. Εξακολουθεί να είναι ζητούμενο η μείωση της εξάρτησης σε όλα τα πεδία, πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Στο σχεδιασμό και τη συζήτηση αυτή η χώρα μας λαμβάνει μέρος. Πρέπει να γίνει με τρόπο τέτοιο ώστε να μην διαταραχθεί η ασφάλεια στην αγορά ενέργειας για την Ευρώπη και την υπόλοιπη Υφήλιο. Η χώρα μας δεν δίστασε από την πρώτη στιγμή να πρωταγωνιστήσει στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, ώστε να μην χρηματοδοτεί με τα χρήματά της η Ευρώπη και ο υπόλοιπος κόσμος την εισβολή και τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία».
