του Ανδρέα Κοσιάρη
Τι κοινό μπορεί να έχει η πόλη του Βόλου με το Ισλαμικό Κράτος, περισσότερο γνωστό ως ISIS; Τα συμφέροντα μιας εταιρείας.
Στην πόλη του Βόλου, οι εγκαταστάσεις της ΑΓΕΤ Ηρακλής καίνε άγνωστη ποσότητα και ποιότητα σκουπιδιών σε απόσταση αναπνοής από το κέντρο της πόλης, ρυπαίνοντας ανεξέλεγκτα τον αέρα αλλά και το έδαφος της περιοχής. Η ΑΓΕΤ Ηρακλής από το 1991 έχει εξαγοραστεί από τη γαλλική εταιρεία Lafarge. Ενάντια στην καύση σκουπιδιών από την εταιρεία, που σύμφωνα με τον δήμαρχο Βόλου «θα καίει ό,τι γουστάρει», διαδήλωνε ο Βασίλης Μάγγος που ξυλοκοπήθηκε άγρια τον Ιούνιο του 2020 από άνδρες των ΜΑΤ και πέθανε έναν μήνα αργότερα από υπερβολική δόση νόμιμων και παράνομων φαρμάκων που χρησιμοποιούσε για να ανταπεξέλθει στα τραύματά του.
Η Lafarge, που από το 2015 έχει συγχωνευτεί με την ελβετική Holcim, παραδέχτηκε την Τρίτη 18 Οκτωβρίου την ενοχή της ενώπιον αμερικανικού δικαστηρίου για την πληρωμή τρομοκρατικών οργανώσεων στη Συρία ώστε να συνεχίσει να λειτουργεί εργοστάσιό της εκεί.
Η Lafarge και η θυγατρική της Lafarge Cement Syria κατηγορούνταν πως μεταξύ του 2013 και του 2014 πλήρωσαν μέσω ενδιάμεσων το αντίστοιχο περίπου 5,92 εκατ. δολαρίων στο Ισλαμικό Κράτος και το Μέτωπο Αλ-Νούσρα, ώστε να συνεχίζει να λειτουργεί απρόσκοπτα εργοστάσιο της εταιρείας στη βόρεια Συρία και να περνούν από τα σημεία ελέγχου των τρομοκρατικών οργανώσεων οι υπάλληλοι, οι πελάτες και οι προμηθευτές της. Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, μάλιστα, οι πληρωμές στις τρομοκρατικές οργανώσεις έγιναν και για να εμποδίσουν αυτές τη δραστηριοποίηση στην περιοχή ανταγωνιστών της Lafarge.
Η γαλλική εταιρεία παραδέχτηκε την ενοχή της και προέβη σε εξωδικαστικό συμβιβασμό, αποδεχόμενη να πληρώσει πρόστιμο ύψους 778 εκατ. δολαρίων στο αμερικανικό κράτος. Πρόκειται για την πρώτη ιστορικά παραδοχή ενοχής εταιρείας στα αμερικανικά δικαστήρια για υλική στήριξη τρομοκρατικών οργανώσεων.
Ο εξωδικαστικός συμβιβασμός στα αμερικανικά δικαστήρια ενδέχεται να βοηθήσει τη Lafarge και τη Holcim (η οποία αρνείται κάθε γνώση για τα πεπραγμένα της Lafarge στο διάστημα πριν τη συγχώνευση) στην αντίστοιχη υπόθεση ενώπιον της γαλλικής δικαιοσύνης. Σύμφωνα με έγγραφα του αμερικανικού δικαστηρίου, κατηγορούμενοι ήταν έξι στελέχη της Lafarge, που η εταιρεία δηλώνει ότι δεν βρίσκονται από το 2017 σε αυτήν και τα ονόματα των οποίων παραμένουν μυστικά.
Η γαλλική οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων Sherpa, εξ αιτίας αποκαλύψεων της οποίας ξεκίνησε έρευνα κατά της Lafarge από τις γαλλικές αρχές για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, εξέφρασε φόβους πως ο συμβιβασμός αυτός ενδέχεται να «εμποδίσει την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για τα θύματα και να τους στερήσει τη δημόσια δίκη». Παρόμοιους φόβους εξέφρασε και ο δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων Γουίλιαμ Ζουλιέ, σχολιάζοντας τον συμβιβασμό στο κανάλι France24. «Ενδέχεται να μπορέσουν (να πουν στις γαλλικές αρχές) ότι έχουν ήδη διωχθεί και καταδικαστεί για το ίδιο πράγμα», σχολίασε ο Ζουλιέ, προσθέτοντας πως ίσως η Lafarge μπορέσει να εκμεταλλευτεί την αρχή «ne bis in idem» (ελληνιστί «ου δις δικάζειν»).
Τι σχέση μπορεί να έχουν όμως οι πρακτικές της Lafarge στη Συρία με την πόλη του Βόλου; Μα φυσικά το κέρδος και την πάση θυσία των άλλων απόκτησή του.
Από τις αμερικανικές διωκτικές αρχές υπολογίστηκε πως στο διάστημα Αυγούστου 2013 έως τον Νοέμβριο του 2014, που συνέχιζε η Lafarge τις δραστηριότητές της στη βόρεια Συρία, έβγαλε κέρδος περίπου 70 εκατ. δολαρίων. Για να το επιτύχει δεν δίστασε να συνεργαστεί με σκληρούς τρομοκράτες, χρηματοδοτώντας ουσιαστικά τη δράση τους στη Συρία και το Ιράκ, με αποτέλεσμα τον θάνατο χιλιάδων.
Στον Βόλο, τα κέρδη της Lafarge από την καύση σκουπιδιών για την τροφοδοσία του εργοστασίου της είναι άγνωστα. Αλλά το όποιο κέρδος, βγαίνει και πάλι εις βάρος κάποιων: των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής, που αναπνέουν τις τοξικές αναθυμιάσεις και ξυλοκοπούνται από την ΕΛ.ΑΣ. όταν διαμαρτύρονται.
Σε μία αναλογία, όχι και τόσο τραβηγμένη όσο εκ πρώτης όψεως φαίνεται, τον ρόλο που είχε το Ισλαμικό Κράτος στη Συρία για τη διασφάλιση των κερδών της Lafarge, έχει στην Ελλάδα η Ελληνική Αστυνομία.
