Ο Πρόεδρος, ένα Πορτοκαλί Σκάνδαλο κι ένας Πόλεμος… με το Ιράν

Πηγή: Juan Cole – Informed Comment
Μετάφραση/Επιμέλεια: Ανδρέας Κοσιάρης
Ο τρελός στον Λευκό Οίκο βρίσκεται εδώ και εβδομάδες σε κατάσταση μιζέριας και οργής για τη διαδικασία αποπομπής του, γράφοντας μανιωδώς στο Twitter, σε κάποιες μέρες και πάνω από 100 φορές. Με τη διαρροή από το JustSecurity.org ολοκληρωμένων e-mail για το σκάνδαλο της Ουκρανίας που δείχνουν ότι ο ίδιος ο Τραμπ προσωπικά (και παράνομα) παρακράτησε εγκεκριμένη από το Κογκρέσο στρατιωτική βοήθεια σε σύμμαχο, η Ρεπουμπλικανική άμυνα του προέδρου καταρρέει. Κάποιοι γερουσιαστές των Ρεπουμπλικανών όπως η Susan Collins και η Lisa Murkowski δείχνουν να υποχωρούν στο ζήτημα της κλήσης μαρτύρων και της κλήτευσης εγγράφων για τη δίκη στη Γερουσία, και οι Δημοκρατικοί χρειάζονται μονάχα τέσσερις Ρεπουμπλικανούς για να σιγουρευτούν ότι θα υπάρξει μια ορθή διαδικασία, κάτι που σίγουρα θα έθετε την προεδρία του Τραμπ σε κίνδυνο.

Είναι εξαιρετικά ύποπτο ότι ο Τραμπ έχει ξαφνικά ξεκινήσει να πουλά τα ματωμένα προϊόντα του ολοκληρωτικού πολέμου, ακριβώς τη στιγμή που ο θρόνος του είναι πρόθυρα της πτώσης.

Ο τίτλος του άρθρου είναι αναφορά στην ταινία παραγωγής 1997 του Μπάρι Λέβινσον, «Wag the Dog» [ελληνικός τίτλος: «Ο Πρόεδρος, ένα Ροζ Σκάνδαλο κι ένας Πόλεμος»] με πρωταγωνιστές την Αν Χες, τον Ντάστιν Χόφμαν και τον Ρόμπερτ ντε Νίρο. Το σενάριό της, όπως περιγράφεται στο IMDB: «Αφότου πιάνεται στη μέση ενός σκανδάλου μέρες πριν από τις εκλογές, ο πρόεδρος δε δείχνει να έχει ελπίδες επανεκλογής. Ένας από τους συμβούλους του επικοινωνεί με κορυφαίο παραγωγό του Χόλιγουντ για να κατασκευάσει έναν πόλεμο στην Αλβανία που ο πρόεδρος να μπορεί αποφασιστικά να τελειώσει, χρησιμοποιώντας τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.» Μόνο που το Ιράν δεν είναι η Αλβανία.

Ντόναλντ Τραμπ Ντάστιν Χόφμαν
Ο Ντάστιν Χόφμαν σε σκηνή από το Wag the Dog και ο Ντόναλντ Τραμπ σε σκηνή από τα νιάτα του.

Από την αρχή της προεδρικής του καμπάνιας, ο Τραμπ απευθύνθηκε στα χειρότερα και πιο φασιστικά στοιχεία της Αμερικανικής πολιτικής ζωής. Σε μια στιγμή που οι ΗΠΑ δεν έχουν έναν αξιόπιστο αντίπαλο σε στρατιωτικό επίπεδο, προσέθεσε εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια στον προϋπολογισμό του Πενταγώνου. Μέχρι πρότινος όμως, ο Τραμπ είχε υπολογίσει ότι η βάση του είναι κουρασμένη από τη θυσία αίματος και χρημάτων στους ατελέσφορους πολέμους της Μέσης Ανατολής, και είχε αποφύγει να κάνει περισσότερα από μερικά συμβολικά βήματα. Έριξε έναν μεγάλο πύραυλο στο Αφγανιστάν και μερικούς πυραύλους Τόμαχοκ στη Συρία. Αλλά έκανε πίσω στο μεταίχμιο πιο εκτεταμένων στρατιωτικών συμπλοκών.

Τώρα, με τη δολοφονία του Qasem Soleimani, του επικεφαλής της Ταξιαρχίας της Ιερουσαλήμ (Qods) των Ιρανικών Φρουρών της Επανάστασης, ο Τραμπ έχει φέρει τις ΗΠΑ στο χείλος ενός πολέμου με το Ιράν. Έχετε στον νου πως η ηγεσία του Ιράν είναι πολύ οξυδερκής για να τρέξει στους προμαχώνες αμέσως, και θα είναι έτοιμη να παίξει το μεγάλο παιχνίδι. Η υπόθεση είναι ότι το Ιράν θα ενθαρρύνει τους συμμάχους του ανάμεσα στους Ιρακινούς Σιίτες για να διοργανώσουν μεγάλες διαδηλώσεις στην πρεσβεία των ΗΠΑ και σε βάσεις που φιλοξενούν αμερικανικά στρατεύματα.

Θα βοηθηθούν στην κινητοποίηση των Ιρακινών από την ταυτόχρονη αμερικανική δολοφονία του Abu Mahdi al-Muhandis, του αναπληρωτή επικεφαλής των Λαϊκών Δυνάμεων Κινητοποίησης. Ο al-Muhandis είναι κορυφαία στρατιωτική φιγούρα στις Ιρακινές ένοπλες δυνάμεις, όχι ένα απλό μέλος πολιτοφυλακής. Επιπλέον, η οργάνωση Kata’ib Hizbullah της οποίας ηγείτο είναι κομμάτι ενός δυνατού πολιτικού μπλοκ, της al-Fath, που έχει 48 μέλη στο κοινοβούλιο και είναι συνεταίρος-κλειδί στην συμμαχική κυβέρνηση του παρόντος, υπηρεσιακού πρωθυπουργού, Adil Abdulmahdi. Το Ιρακινό κοινοβούλιο δε θα αφήσει τόσο εύκολα να περάσει αυτό το εξοργιστικό γεγονός.

Οι αξιωματούχοι του αμερικανικού στρατού είναι πεπεισμένοι πως τα στρατεύματα που βρίσκονται στην πρεσβεία των ΗΠΑ και αλλού στη Βαγδάτη είναι αρκετά για να αντιμετωπίσουν οποιαδήποτε επίθεση από πολιτοφυλακές. Δεν είμαι σίγουρος όμως ότι έχουν λάβει υπόψη την πιθανότητα δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές να εισβάλλουν στην πρεσβεία, κάτι που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί τόσο εύκολα.

Ο Τραμπ πιθανόν ποντάρει στην αντιδημοτικότητα του Soleimani και του al-Muhandis στις τάξεις της νεολαίας που διαδηλώνει στο κέντρο της Βαγδάτης, της Βασόρας, της Νασιρίγια και άλλων πόλεων, για να αμβλυνθούν οι Ιρακινές αντιδράσεις σε αυτές τις δολοφονίες. Οι χιλιάδες των νέων διαδηλωτών ζητωκραύγασαν στην είδηση των θανάτων των δύο στρατιωτικών, καθώς αυτοί κατηγορούνταν ότι σχεδίαζαν μια αιματηρή καταστολή των διαδηλώσεων που απαιτούν να μπει ένα τέλος στη διαφθορά.

Εντούτοις, το Ιράκ είναι μια μεγάλη, πολύπλοκη κοινωνία και υπάρχουν αναρίθμητοι Ιρακινοί Σιίτες που στηρίζουν τις Λαϊκές Δυνάμεις Κινητοποίησης και που τις βλέπουν ως τις δυνάμεις που έσωσαν το Ιράκ από τον κίνδυνο της τρομοκρατικής οργάνωσης ISIS. Οι σκληροπυρηνικοί Σιίτες δε θα χρειάζονταν τη στήριξη όλων των Ιρακινών στην αντιμετώπιση της Αμερικανικής παρουσίας, μόνο μερικές εκατοντάδες χιλιάδες για την άμεση δράση του πλήθους.

Πρέπει επίσης κανείς να αναρωτηθεί κατά πόσο ο Τραμπ και η κλίκα του σχεδιάζουν ένα πραξικόπημα στο Ιράκ. Χωρίς ένα πραξικόπημα, το Ιρακινό κοινοβούλιο θα αναγκαστεί σχεδόν σίγουρα να ψηφίσει την εκδίωξη των αμερικανικών στρατευμάτων, υπό το βάρος αυτής της παραβίασης της εθνικής κυριαρχίας της χώρας. Αυτό είναι προβλέψιμο. Οπότε είτε η δολοφονία ήταν ένα ξεκαθάρισμα καθ’οδόν προς την έξοδο, ή το πολεμικό συμβούλιο του Τραμπ δε σχεδιάζει να αφήσει το Ιράκ έτσι εύκολα.

Παρά το γεγονός πως ο Τραμπ δικαιολόγησε τη δολοφονία του Soleimani αποκαλώντας τον τρομοκράτη, αυτά είναι ανοησίες με όρους διεθνούς δικαίου. Οι Ιρανοί Φρουροί της Επανάστασης είναι το αντίστοιχο της Ιρανικής Εθνικής Φρουράς. Αυτό που έκανε ο Τραμπ είναι σαν κατ’αντιστοιχία κάποια άλλη χώρα να ανακήρυσσε τον στρατό των ΗΠΑ ως τρομοκρατική οργάνωση (κάποιες το έχουν ήδη κάνει) και να δολοφονούσε τον Αρχηγό του Γραφείου Εθνικής Φρουράς.

Η Ειδική Εισηγήτρια των Ηνωμένων Εθνών για τις Εξωδικαστικές Εκτελέσεις, Άγκνες Καλαμάρντ, έγραψε σε tweet:

«Η ανακοίνωση του Πενταγώνου για την στοχευμένη δολοφονία του Σουλεϊμάνι: 1. Αναφέρει ότι στόχευε στην “αποθάρρυνση μελλοντικών σχεδίων επίθεσης του Ιράν”. Αυτό εντούτοις είναι πολύ ασαφές. Το μέλλον δεν είναι το ίδιο με το επικείμενο, που είναι ο σχετιζόμενος με τον χρόνο όρος που απαιτείται από το διεθνές δίκαιο.
«2. Εν γένει, η ανακοίνωση προσδίδει πολύ μεγαλύτερη έμφαση σε παρελθούσες ενέργειες και παραβιάσεις που φέρεται να έχει κάνει ο Σουλεϊμάνι. Βάσει αυτών η θανάτωση δείχνει να είναι περισσότερο αντίποινα για παρελθούσες ενέργειες, παρά σε αναμονή επικείμενης ανάγκης για αυτοάμυνα.
«3. Ο ισχυρισμός πως ο Σουλεϊμάνι ήταν “ενεργός στην εκπόνηση σχεδίων” είναι περίεργος από αμφότερες την εννοιολογική και την στρατιωτική οπτική. Επαρκεί για να εκπληρώσει τους όρους της αναγκαιότητας και της αναλογικότητας;
«4. Η ανακοίνωση δεν αναφέρει το άλλο άτομο που σκοτώθηκε μαζί με τον Σουλεϊμάνι. Παράπλευρη απώλεια; Πιθανόν. Μη νόμιμη. Σίγουρα.»

Αυτό που τα αμερικανικά εταιρικά μέσα δεν πρόκειται να αναφέρουν είναι ότι ο Τραμπ έχει θέσει το Ιράν υπό σχεδόν παντελή οικονομικό αποκλεισμό, αφότου παραβίασε την πυρηνική συμφωνία του 2015, που οι ΗΠΑ είχαν υπογράψει. Η συμφωνία εκείνη αφαιρούσε τις οικονομικές κυρώσεις από το Ιράν, με αντάλλαγμα το πάγωμα του 80% του προγράμματος πυρηνικού εμπλουτισμού. Η συμφωνία εκείνη είχε τη δυνατότητα να δημιουργήσει τη βάση μιας επαναφοράς του Ιράν στο παγκόσμιο σύστημα και να μειώσει δραστικά τις εντάσεις στην περιοχή.

Παρά το γεγονός ότι οι επιθεωρητές του ΟΗΕ είχαν πιστοποιήσει ότι το Ιράν είχε συμμορφωθεί με τους όρους της συμφωνίας, όσο αυτή βρισκόταν εν ισχύ, ο Τραμπ την πέταξε εν μία νυκτί στα σκουπίδια. Έπειτα, όχι μόνο επέβαλε στο Ιράν τις πιο σκληρές οικονομικές κυρώσεις που έχουν επιβληθεί ποτέ σε χώρα εν καιρώ ειρήνης, αλλά γυρνούσε και τον κόσμο πιέζοντας χώρες όπως η Νότιος Κορέα, η Ιαπωνία, η Ινδία, ακόμα και η Κίνα, να σταματήσουν να αγοράζουν Ιρανικό πετρέλαιο. Δεν υπάρχει κάποια απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που να επιβάλλει οικονομικές κυρώσεις στο Ιράν, κάτι που κάνει αυτήν την κίνηση έναν ανέντιμο μονόπλευρο αποκλεισμό που ο Τραμπ επέβαλε μοναχός του. Έχει στραγγαλίσει την Ιρανική οικονομία, και οι άνθρωποι εκεί δεν μπορούν να αγοράσουν σημαντικά φάρμακα για τους οικείους τους. Ο ναυτικός αποκλεισμός θεωρείται πράξη πολέμου υπό το διεθνές δίκαιο, και το εμπορικό εμπάργκο του Τραμπ αντιστοιχεί σε κάθε πτυχή του με έναν τέτοιο αποκλεισμό.

Όταν ο Τραμπ ξεκίνησε να κάνει τέτοιες ενέργειες, η πρόβλεψη ήταν ότι θα οδηγούσε σε σύγκρουση μεταξύ του Ιράν και των ΗνωμένωνΠολιτειών με τρόπους που ο ίδιος ο Τραμπ δεν μπορεί να περιμένει. Ο οικονομικός στραγγαλισμός του Ιράν ήταν βέβαιο πως θα οδηγούσε σε αντίδραση, όπως την ενθάρρυνση των Ιρακινών Σιίτων να στοχοποιήσουν τους Αμερικανούς, και σε μία κλιμάκωση μεταξύ των δύο χωρών.

Αν η Μέση Ανατολή φύγει ξανά εκτός ελέγχου, θα είναι ευθύνη του Τραμπ και της απελπισίας του να αναιρέσει το παραμικρό καλό που έκανε ποτέ ο Μπαράκ Ομπάμα.

inffowar logo

Βοήθησε το INFO-WAR να συνεχίσει την ανεξάρτητη δημοσιογραφία

Για περισσότερες επιλογές πατήστε εδώ