Το θέμα που προέκυψε μετά την απομάκρυνση δύο Αράβων επιβατών από πτήση της Aegean ξεπερνά τα όρια του ρατσισμού απέναντι στον παλαιστινιακό λαό και αγγίζει ζητήματα δημοκρατίας αλλά και εθνικής κυριαρχίας.
Φωτιά πήρε το στούντιο του CNN καθώς ο -πάντα θορυβώδης- οικονομικός αναλυτής Ρίτσαρντ Κουέστ φώναζε και κουνούσε με ένταση χέρια και πόδια στην προσπάθειά του να υπερασπιστεί την… Aegean.
Η αεροπορική εταιρεία είχε μόλις ζητήσει από δύο Ισραηλινούς πολίτες αραβικής καταγωγής να εγκαταλείψουν το αεροσκάφος, καθώς ήταν ανεπιθύμητοι από Ισραηλινούς Εβραίους, που εμπόδιζαν την αναχώρηση της πτήσης.
Η παρουσιάστρια του CNN δεν μπορούσε να κρύψει την οργή της για την απόφαση της Aegean, ενώ ο Κουέστ υποστήριζε ότι η συγκεκριμένη κίνηση αποτελούσε μονόδρομο για την ελληνική εταιρεία. Το βασικό επιχείρημά του ήταν ότι η απομάκρυνση των δύο επιβατών, αν και λανθασμένη, ήταν καλύτερη λύση από την απομάκρυνση όλων των Εβραίων που αντιδρούσαν στην παρουσία δύο Παλαιστινίων.
Ενδεχομένως τη λύση στην τηλεοπτική αντιπαράθεση θα μπορούσε να είχε δώσει η συντάκτρια της ισραηλινής εφημερίδας «Haaretz», Κάρολ Κουκ, που εκτός από την Aegean κατηγορούσε και τις ελληνικές αρχές, οι οποίες όπως έλεγε «παρέδωσαν την εξουσία τους σε μια συμμορία φανατικών και ανεξέλεγκτων Εβραίων του Ισραήλ».
Το ζήτημα ξεπερνά πράγματι τα όρια του ρατσισμού και αγγίζει ζητήματα που άπτονται της δημοκρατίας και της εθνικής κυριαρχίας.
Αν υποθέταμε, έστω και για μια στιγμή, ότι ο Κουέστ έχει δίκιο στην επιχειρηματολογία του, τι θα έπρεπε να κάνει η ελληνική αστυνομία όταν ομάδα φασιστών κυνηγούσε τον βουλευτή της Ν.Δ., Γ. Κουμουτσάκο, κατά τη διάρκεια συλλαλητηρίου της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδας στο Σύνταγμα, τον Νοέμβριο του 2015;
Το γεγονός ότι οι «οργισμένοι πολίτες» ήταν πολυπληθέστεροι σημαίνει ότι είχαν το δικαίωμα να απομακρύνουν διά της βίας τον βουλευτή;
Την 1η Δεκεμβρίου του 1955, όταν η Ρόζα Παρκς αρνήθηκε να υπακούσει στις εντολές οδηγού λεωφορείου να παραχωρήσει τη θέση της σε λευκούς επιβάτες, δεν συγκρουόταν μόνο με τους ρατσιστικούς κανονισμούς που ίσχυαν στην Πολιτεία της Αλαμπάμα.
Ο βασικός της αντίπαλος ήταν οι υπόλοιποι λευκοί επιβάτες που την αντιμετώπιζαν σαν μίασμα. Ηταν οι απόγονοι των κατοίκων του αμερικανικού Νότου, που λίντσαραν γυναίκες και παιδιά μαύρων και στη συνέχεια τύπωναν καρτ ποστάλ με φωτογραφίες από τα κρεμασμένα πτώματα σαν αναμνηστικά για την πόλη τους.
Αρκετές από εκείνες τις εκτελέσεις ήταν παράνομες και θα μπορούσαν να αποδοθούν στη δράση του ανεξέλεγκτου «όχλου». Παρά το γεγονός όμως ότι ήταν άνομες, ήταν σύμφωνες με τον θεσμοθετημένο ρατσισμό του αμερικανικού κράτους και κυρίως των τοπικών αρχών στις Πολιτείες του Νότου.
Ο εκάστοτε σερίφης εκχωρούσε σιωπηρά το μονοπώλιο στην άσκηση βίας, όχι γιατί ο κρατικός μηχανισμός δεν ήταν σε θέση να το διατηρήσει για τον εαυτό του αλλά γιατί οι στόχοι του όχλου συνέπιπταν με αυτούς του κράτους.
Μερικές δεκαετίες αργότερα, οι καταστηματάρχες που κρεμούσαν έξω από τα καταστήματά τους πινακίδες ότι προσφέρονται υπηρεσίες μόνο για λευκούς το έκαναν γιατί συμφωνούσαν με αυτή την πρακτική – την οποία ο κρατικός μηχανισμός άλλοτε στήριζε έμπρακτα και άλλοτε ανεχόταν σιωπηρά.
Η στάση της Aegean δεν είναι ξένη προς παρόμοιες ρατσιστικές πρακτικές που ακολουθούνται τελευταία σε όλο τον κόσμο – τα Χριστούγεννα η αστυνομία στο αεροδρόμιο του Γκάτγουικ αρνήθηκε την επιβίβαση οικογένειας μουσουλμάνων που ταξίδευε για την Disneyland.
Παλαιότερα είχε προταθεί να ζητείται από τις εταιρείες να «φακελώνουν» τους επιβάτες που έχουν ιδιαίτερες προτιμήσεις για το φαγητό (προκειμένου, προφανώς, να καταγράφονται οι πιστοί μουσουλμάνοι που δεν τρώνε χοιρινό).
Το πραγματικό ερώτημα που θα έπρεπε λοιπόν να μας απασχολεί δεν είναι μόνο η στάση των Ισραηλινών Εβραίων και της αεροπορικής εταιρείας, αλλά κυρίως η απόφαση της ελληνικής αστυνομίας να παραδοθεί στην εξουσία του όχλου.
Θα συνέβαινε άραγε το ίδιο εάν Αραβες επιβάτες ζητούσαν την απομάκρυνση δύο Ισραηλινών Εβραίων; Αν τους ζητούσαν να κατέβουν, θα σήμαινε και πάλι ότι το ελληνικό κράτος έχει χάσει το μονοπώλιο στην άσκηση νόμιμης βίας.
Αν δεν τους ζητούσαν να αλλάξουν πτήση, σημαίνει ότι αντιμετωπίζουν ρατσιστικά συγκεκριμένους επιβάτες ανάλογα με τη θρησκεία και την καταγωγή τους.
Η απόφαση που έπρεπε να λάβει η Aegean και η ελληνική αστυνομία ήταν απλή, αν και δύσκολη. Οι Ισραηλινοί Εβραίοι που παρεμπόδιζαν την αναχώρηση της πτήσης έπρεπε να συλληφθούν και να καταδικαστούν για παρακώληση συγκοινωνιών – ακόμη και αν αυτό σήμαινε ότι το αεροπλάνο θα πραγματοποιούσε την πτήση με μόνο δύο επιβάτες.
Μια δύσκολη απόφαση για τον αξιωματικό υπηρεσίας, ιδιαίτερα αν το ζήτημα τίθεται λίγες μόλις εβδομάδες πριν από τη (δεύτερη) προγραμματισμένη επίσκεψη του πρωθυπουργού στο Ισραήλ, όπου θα συμμετάσχει σε κοινό υπουργικό συμβούλιο των δύο χωρών. Ελπίζουμε όχι ως… υπουργός του Νετανιάχου.
Info
Διαβάστε
Israeli Apartheid: A Beginner’s Guide
Ο Βρετανός συγγραφέας Ben White παρουσιάζει τη μετατροπή του Ισραήλ σε κράτος απαρτχάιντ
Άρης Χατζηστεφάνου
Εφημερίδα των Συντακτών 09/01/2016
