Άρης Χατζηστεφάνου – Εφημερίδα των Συντακτών
Οι οπαδοί (και όσοι ανέχονται) τη ρωσική εισβολή εκστασιάστηκαν με την αποκάλυψη των New York Times ότι η Ουκρανία χρησιμοποίησε βόμβες διασποράς. Από την πλευρά τους τα κυρίαρχα ΜΜΕ αναφέρονταν εκτενώς στη χρήση βομβών διασποράς από τη Ρωσία. Ελάχιστοι, όμως, θέλουν να θυμούνται ότι η δική μας χώρα όχι μόνο κατασκεύαζε, αλλά και στήριζε ενεργά τη χρήση αυτών των απάνθρωπων όπλων.
«Eίμαστε μαζί σας», είπε ο Ελληνας διπλωμάτης. Η φράση του πρέπει να ακούστηκε δυνατά -και σίγουρα εντυπώθηκε στο μυαλό τού τότε πολιτικού συμβούλου της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα, Τζέφρι Χόβενιε. Τόσο, ώστε να την καταγράψει στο τηλεγράφημα που θα έστελνε λίγο αργότερα στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, με ημερομηνία 12 Δεκεμβρίου του 2007 και σήμανση «ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΙΚΟ». Οταν το τηλεγράφημα διέρρευσε, μέσω των WikiLeaks, ήταν πλέον σαφές ότι ο διπλωμάτης που στεκόταν απέναντι από τον Χόβενιε είχε πάρει εντολή από την τότε υπουργό Εξωτερικών, Ντόρα Μπακογιάννη, να μεταφέρει την απόλυτη στήριξη της Αθήνας σε μια από τις σκοτεινές αποστολές των ΗΠΑ: να μπλοκάρουν κάθε προσπάθεια απαγόρευσης της χρήσης βομβών διασποράς.
Τα συγκεκριμένα όπλα αναπτύχθηκαν για πρώτη φορά για τη Λουφτβάφε, την πολεμική αεροπορία της ναζιστικής Γερμανίας, και σύντομα έγιναν αναπόσπαστο τμήμα του οπλοστασίου των μεγαλύτερων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων του πλανήτη –αλλά και της Ελλάδας. Η βασική αρχή λειτουργίας τους περιλαμβάνει ένα όπλο, το οποίο μετά την εκτόξευσή του διασκορπίζει μικρότερες βόμβες που μπορούν να πλήξουν περισσότερους στόχους –συνήθως ανθρώπινο προσωπικό. Καθώς αρκετές από τις βόμβες δεν εκρήγνυνται, έχουν ως αποτέλεσμα να «ναρκοθετούν» μεγάλες περιοχές, σκοτώνοντας αμάχους για πολλά χρόνια ή και δεκαετίες. Ισως για αυτό οι ναζιστές αποκαλούσαν τις μικρές βόμβες «τα αυγά του διαβόλου», ενώ στον φορέα που τις μετέφερε είχαν δώσει τον πιο ρομαντικό τίτλο, «βόμβα πεταλούδα».
Οι ΗΠΑ πιστεύεται ότι έριξαν 260 εκατομμύρια βομβίδια μόνο στο Λάος, από τα οποία τα 80 εκατομμύρια δεν εξερράγησαν. To 98% των χιλιάδων θυμάτων από τις αμερικανικές βόμβες διασποράς πιστεύεται ότι ήταν άμαχοι και από αυτούς το 40% ήταν παιδιά.
Advertisement
Η Σοβιετική Ενωση χρησιμοποίησε βόμβες διασποράς στο Αφγανιστάν, η Μεγάλη Βρετανία στην Αργεντινή, το Ισραήλ στον Λίβανο και στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, ενώ οι ΗΠΑ και σύμμαχοί τους επανήλθαν, χρησιμοποιώντας βόμβες διασποράς από τη Γρενάδα μέχρι το Ιράκ και από την πρώην Γιουγκοσλαβία μέχρι τη Συρία.
Η είδηση, λοιπόν, ότι η Ρωσία αλλά και η Ουκρανία χρησιμοποιήσαν βόμβες διασποράς στην εν εξελίξει ρωσική εισβολή (και παλαιότερα στις συγκρούσεις στο Ντονιέτσκ) εύλογα προκάλεσε φρίκη. Το πρόβλημα είναι ότι οι εν Ελλάδι σχολιαστές «παρέλειψαν» να αναφέρουν τον δολοφονικό ρόλο που παίζει η χώρα μας στον συγκεκριμένο τομέα. Η Ελλάδα όχι μόνο είναι μία από τις λίγες χώρες (μαζί με τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και την Ουκρανία) που δεν έχουν υπογράψει τη Σύμβαση για τα Πυρομαχικά Διασποράς (ΣΠΔ), αλλά εισήγε και κατασκεύαζε και η ίδια βόμβες διασποράς. Σύμφωνα με διεθνείς οργανώσεις, όπως η Human Rights Watch, η Landmine Action κ.ά., στη χώρα μας κατασκευάζονταν τα βομβιδιοφόρα βλήματα GRM49 και GRM20.
Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι η ναζιστική συμμορία της Χρυσής Αυγής είχε καταθέσει ερώτηση στη Βουλή, με την οποία διαμαρτυρόταν, γιατί δεν αναπτύχθηκαν ρομποτικά συστήματα που θα επέτρεπαν την ταχύτερη συναρμολόγηση των συγκεκριμένων βλημάτων. Παράλληλα, η Ελλάδα εισήγαγε μεγάλες ποσότητες βομβών διασποράς αμερικανικής, γερμανικής και γαλλικής κατασκευής (μεταξύ αυτών και το γερμανικό Autonomous Free Flight Dispenser System, το οποίο δεν φαίνεται να έχει αγοράσει καμία άλλη χώρα στον κόσμο). Να σημειωθεί ότι, το 2004, βομβίδια ελληνικής προέλευσης βρέθηκαν και καταστράφηκαν από τον ΟΗΕ στη μακρινή Ερυθραία.
Από το ίδιο τηλεγράφημα της αμερικανικής πρεσβείας έγινε γνωστό ότι η Αθήνα είχε μπλοκάρει πρωτοβουλία της πορτογαλικής προεδρίας της Ε.Ε., η οποία στήριζε τη λεγόμενη διαδικασία του Οσλο για την απαγόρευση της χρήσης Οπλων Διασποράς. Εκείνη την εποχή (2008), ο Περικλής Κοροβέσης, ως βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και χωρίς να γνωρίζει τις διεργασίες στους διαδρόμους της αμερικανικής πρεσβείας, έθετε επίκαιρη ερώτηση για το τι σκοπεύει να κάνει η Ελλάδα για την «απαγόρευση και καταστροφή των απάνθρωπων αυτών όπλων». Οταν, βέβαια, ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε στην εξουσία φαίνεται ότι τα όπλα είχαν πάψει να είναι απάνθρωπα και έτσι οι Ελληνες διπλωμάτες, το 2015, το 2016 και το 2017 έλαβαν εντολή να απέχουν από σχετικές ψηφοφορίες της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών. Η επίσημη θέση της Αθήνας ήταν και παραμένει ότι «λόγοι εθνικής άμυνας και ζητήματα επιχειρησιακού και οικονομικού σχεδιασμού δεν μας επιτρέπουν να αποδεχθούμε της Σύμβαση για τα Πυρομαχικά Διασποράς». Μια άρνηση που κατά διαστήματα «πασπαλίζεται» με δακρύβρεχτες αναφορές για την κατανόηση των «ανθρωπιστικών στόχων της Σύμβασης».
Ισως, λοιπόν, ο κόσμος να ήταν απειροελάχιστα καλύτερος, εάν όλοι εμείς (που ξιφουλκούμε στα πληκτρολόγια για το αν η Ρωσία ή η Ουκρανία χρησιμοποιούν βόμβες διασποράς) είχαμε πράξει το καθήκον μας, να στραφούμε πρώτα και κύρια εναντίον των δικών μας κυβερνήσεων που παρήγαν και στήριζαν τη χρήση των φονικών όπλων. Και, αν ο κόσμος δεν ήταν καλύτερος, θα ήταν τουλάχιστον λίγο πιο ειλικρινής.