hipster hitler

Κοίτα ποιος ξαναγύρισε

Πριν από αρκετά χρόνια κυκλοφορούσε σε μαγαζιά του Λονδίνου ένα T-shirt με την εικόνα του Χίτλερ, εν είδει ροκ σταρ, να χαιρετά ναζιστικά. Υστερα από το πρώτο σοκ, οι πελάτες συνειδητοποιούσαν ότι το T-shirt δεν απευθυνόταν στους λάτρεις του δικτάτορα, αλλά σε μέλη αντιφασιστικών οργανώσεων.

Γιατί στο πίσω μέρος υπήρχε μια λίστα με τις περιοχές στις οποίες θα έκανε «περιοδεία» ο δικτάτορας-σταρ, δηλαδή όλες τις πόλεις που κατέλαβε η Βέρμαχτ. Και στον τελευταίο σταθμό τής «τουρνέ» του, στο Στάλινγκραντ, έγραφε cancelled (ακυρώθηκε).

Οι Βρετανοί είχαν πάντα μια μεγάλη ευκολία να σατιρίζουν την εικόνα του μεγαλύτερου σφαγέα που γνώρισε ο «σύντομος 20ός αιώνας». Ηδη κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου οι στρατιώτες τραγουδούσαν το περίφημο Hitler has only got one Ball (ο Χίτλερ έχει μόνο έναν όρχι), στο οποίο υποστήριζαν ότι το «δεύτερο μπαλάκι» βρίσκεται χαμένο κάπου μέσα στον συναυλιακό χώρο του Albert Hall – πληροφορία η οποία δεν επιβεβαιώθηκε ούτε από τις ιστορικές έρευνες ούτε από τις καθαρίστριες του κτιρίου.

Μερικές δεκαετίες αργότερα οι Monty Python παρουσίαζαν τον Χίτλερ να πίνει το τσάι του με μια βρετανική οικογένεια και να κατεβαίνει για δήμαρχος στις τοπικές εκλογές, ενώ σε ένα από τα τραγούδια τους τον συνέκριναν με τον Χένρι Κίσινγκερ – σημειώνοντας μάλιστα ότι ο δεύτερος έχει πολύ πιο όμορφες γάμπες.

Φυσικά ακόμη και η καλύτερη βρετανική σάτιρα ωχριά μπροστά στην απόλυτη αντιφασιστική παραγωγή «Ο μεγάλος δικτάτορας», την οποία ο Τσάρλι Τσάπλιν γύρισε με δικά του χρήματα το 1940, σε μια εποχή δηλαδή που η αμερικανική βιομηχανία του θεάματος δεν ήθελε να προσβάλλουν τον ναζιστή ηγέτη, ο οποίος συνεργαζόταν με μεγάλες αμερικανικές εταιρείες.

Η συγκεκριμένη γελοιοποίηση του φίρερ όμως, η οποία έστω και με καθυστέρηση θεωρούνταν επιβεβλημένη για τους Αγγλοσάξονες, αποτελούσε για δεκαετίες το απόλυτο ταμπού για τους Γερμανούς. Οχι βέβαια γιατί φοβούνται για την υστεροφημία του δικτάτορα, αλλά γιατί πίστευαν ότι η ευθύνη τους για το Ολοκαύτωμα δεν τους επιτρέπει να αστειεύονται με την ιστορία τους.

Η πρώτη προσπάθεια σάτιρας έγινε αμέσως μετά το τέλος του πολέμου σε ένα καμπαρέ του Δυτικού Βερολίνου με την παράσταση του Γκίντερ Νόιμαν «Ημουν το μουστάκι του Χίτλερ». Καθώς όμως οι πληροφορίες για τη φρίκη των στρατοπέδων συγκέντρωσης συνέχιζαν να φτάνουν στα αυτιά των «ανυποψίαστων» Γερμανών πολιτών, το εγχείρημα δεν βρήκε συνεχιστές. Από τη δεκαετία του ’60 μάλιστα, όταν η γενιά του «γερμανικού Μάη» άρχισε να αποδίδει ευθύνες και στους γονείς της για την ανοχή και την έμπρακτη στήριξη του ναζισμού, το θέμα μετατράπηκε στο απόλυτο ταμπού μια ολόκληρης κοινωνίας. Σύμφωνα με τον εβραϊκής καταγωγής ακαδημαϊκό Νόρμαν Φινκελστάιν, η οικογένεια του οποίου γνώρισε τη φρίκη των στρατοπέδων συγκέντρωσης, το ταμπού αυτό ενισχύθηκε και από την προσπάθεια της ηγεσίας του ισραηλινού λόμπι να εκμεταλλευτεί οικονομικά τις μνήμες του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου σε αυτό που ο ίδιος αποκαλεί «βιομηχανία του Ολοκαυτώματος».

Το βέβαιο είναι ότι χρειάστηκε να περάσουν σχεδόν έξι δεκαετίες για να γυριστεί η πρώτη γερμανική κωμωδία «My Fuhrer», που παρουσίαζε τον Χίτλερ σαν μανιοκαταθλιπτικό, δυσλεκτικό ηγέτη με… στυτική ανεπάρκεια. Και αυτή η η προσπάθεια όμως αποτέλεσε εισπρακτικό ναυάγιο και ίσως ο μόνος λόγος για τον οποίο οι συντελεστές δεν κατηγορήθηκαν για προσβολή της μνήμης των θυμάτων του Oλοκαυτώματος ήταν ότι και ο ίδιος ο σκηνοθέτης ήταν Εβραίος.

Το συγκεκριμένο ταμπού όμως φαίνεται πως έσπασε εδώ και μερικά χρόνια με την κυκλοφορία στη Γερμανία ενός βιβλίου του Τίμους Βερνς με τίτλο «Κοίτα ποιος ξαναγύρισε». Αυτή τη φορά ο Χίτλερ συνέρχεται από κώμα έχοντας χάσει τη μνήμη του (το τελευταίο που θυμάται είναι να επιδεικνύει το περίστροφό του στην Εύα Μπράουν) και καταλήγει να κάνει stand up comedy σε νυχτερινά κέντρα. Το βιβλίο έχει πουλήσει ήδη 1.4 εκατ. αντίτυπα στη Γερμανία και σύντομα θα κυκλοφορήσει και στα αγγλικά θέτοντας σε ένα ευρύτερο ακροατήριο το ερώτημα: Εχουμε το ηθικό δικαίωμα να γελάμε με έναν άνθρωπο που αιματοκύλισε έναν ολόκληρο πλανήτη;

Αρκετοί επικριτές υποστηρίζουν ότι ακόμη και η γελοιοποίηση του Χίτλερ οδηγεί στον εξανθρωπισμό του και συνεπώς απαλύνει την εικόνα του τέρατος με την οποία μεγάλωσαν αρκετές γενιές Ευρωπαίων πολιτών. Στην αντίπερα όχθη τα επιχειρήματα λένε ότι ο φίρερ δεν ήταν κάποιο ανθρωπόμορφο κτήνος ούτε ένας σχιζοφρενής ηγεμόνας, όπως παρουσιάζεται στα σύγχρονα μέσα ενημέρωσης, αλλά ένα δημιούργημα του οικονομικού και πολιτικού κατεστημένου της προπολεμικής Γερμανίας. Αν λοιπόν αποδώσουμε στα εγκλήματά του μια «μοναδικότητα» και τα τοποθετήσουμε έξω από το ιστορικό τους πλαίσιο, κινδυνεύουμε να μην καταλάβουμε ποτέ τα βαθύτερα οικονομικά και πολιτικά αίτια που κρύβονται πίσω από αυτά και συνεπώς διατρέχουμε τον κίνδυνο να τα επαναλάβουμε. Μια συζήτηση που όπως φαίνεται θα συνεχίζεται για αρκετές δεκαετίες ακόμη…

Info

Δείτε:
Τα βίντεο των Monty Python στο youtube με τον Χίτλερ σαν υποψήφιο των τοπικών εκλογών.

Διαβάστε:
Look Who’s Back
H αναμενόμενη έκδοση και στα αγγλικά του σατιρικού βιβλίου για τον Χίτλερ που αγόρασαν τουλάχιστον 1,4 εκατομμύριο Γερμανοί αναγνώστες

Η βιομηχανία του Ολοκαυτώματος εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου
O Εβραίος Νόρμαν Φινκελστάιν τιμά με τον δικό του τρόπο τα θύματα του Ολοκαυτώματος με επίθεση στην ηγεσία των ισραηλινών λόμπι στις ΗΠΑ και την Ευρώπη

Άρης Χατζηστεφάνου
Εφημερίδα των Συντακτών – 30/03/2014

inffowar logo

Βοήθησε το INFO-WAR να συνεχίσει την ανεξάρτητη δημοσιογραφία

Για περισσότερες επιλογές πατήστε εδώ