Άρης Χατζηστεφάνου | Η Εφημερίδα των Συντακτών 15/06/2024
Με αφορμή τη συναυλία που θα δώσει στην Αθήνα ένας από τους πιο πολιτικοποιημένους ραπ καλλιτέχνες των ΗΠΑ περπατήσαμε στους δρόμους και στα μαγαζιά της Νέας Υόρκης όπου πραγματοποιούνται τα περίφημα Rap Battles – οι μάχες της ραπ από όπου γεννήθηκε καλλιτεχνικά και ο ίδιος.
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
Kάθε Παρασκευή βράδυ, εδώ και σχεδόν δέκα χρόνια, εκατοντάδες άτομα σχηματίζουν έναν κύκλο στη Union Square (πλατεία) στο Μανχάταν. Στο κέντρο της θα βρεις τα μέλη της ομάδας Legendary Cypher να πραγματοποιούν, α καπέλα, έναν διαρκή ραπ διάλογο – το λεγόμενο cipher ή cypher. Αν και θεωρείται από ορισμένους σαν υποκατηγορία της battle rap, όπου οι αντίπαλοι ράπερ κερδίζουν το ακροατήριο προσβάλλοντας με χυδαίο τρόπο τους αντιπάλους τους, τα ciphers κινούνται ανάμεσα σε φιλικό ματς ποδοσφαίρου και σε jazz τζαμάρισμα. Εδώ είναι όλοι ευπρόσδεκτοι, από διάσημους ράπερ μέχρι ερασιτέχνες που θα βρουν το θάρρος να σπάσουν τον κύκλο και να συνομιλήσουν με ρίμες.
Η αρχική αίσθηση που αποκόμισα το πρώτο βράδυ Παρασκευής στη Union Square ήταν ότι παρακολουθούσα ένα συναρπαστικό αλλά απολιτικό μουσικό γεγονός. Όπως συμβαίνει συχνά, όμως, με τη χιπ χοπ, η πολιτική κρύβεται συχνά στο παρασκήνιο. Οι Legendary Cyphers δημιουργήθηκαν στο Μπρονξ ως συνέχεια μιας ακτιβιστικής δράσης του μακαρίτη Daniel «Majesty» Sanchez, ο οποίος «περιπολούσε» με κάμερες στους δρόμους για να καταγράφει (και να αποτρέπει) περιστατικά αστυνομικής βαναυσότητας. Ο ίδιος μάλιστα μετέφερε κάποτε την εμπειρία του και στα παλαιστινιακά εδάφη, όπου πραγματοποιούσε σεμινάρια χιπ χοπ κάτω από τη μύτη των ισραηλινών στρατευμάτων κατοχής, που απαγόρευαν τις μεγάλες συναθροίσεις.
Το cipher γνωρίζει άνθηση τα τελευταία χρόνια μαζί με τα πραγματικά Rap Battles που αναβιώνουν σε αυτοσχέδιες αρένες στο Χάρλεμ, το Μπρονξ αλλά και στο Μπρούκλιν. Εδώ δεν πρόκειται να βρεθείς κατά τύχη, όπως όταν περπατάς νύχτα στη Union Square. Επίσης, τίποτα δεν θυμίζει τα επιτηδευμένα σκοτεινά πλάνα της ταινίας «8 Mile» με την οποία ο Eminem παρουσίασε τη Battle Rap σε ένα ευρύτερο ακρωτήριο. Στριμωγμένοι μέσα σε βαρετά λευκά δωμάτια, που θυμίζουν ξενοίκιαστο δυάρι στην Κυψέλη, οι ράπερ προσβάλλουν τους αντιπάλους άλλοτε με ιδιοφυή ποιητικό τρόπο και άλλοτε απλώς εξηγώντας τους τι έκαναν στη μάνα τους το προηγούμενο βράδυ.
Εκ πρώτης όψεως τα πολιτικά και κοινωνικά στοιχεία είναι και πάλι απόντα από τις ρίμες. Μέσα από τέτοιες ραπ μάχες, όμως, ξεπηδούν κατά διαστήματα καλλιτέχνες που θα έκαναν τους Public Enemy υπερήφανους για τον πολιτικό τους στίχο. Και ένας από αυτούς είναι και ο Immortal Technique.
Γεννημένος το 1978 σε ένα στρατιωτικό νοσοκομείο στη Λίμα του Περού, ο κατά κόσμον Φελίπε Αντρές Κορονέλ μεγάλωσε στο Χάρλεμ όπου οι γονείς του ήρθαν ως πρόσφυγες για να γλιτώσουν από τον εμφύλιο πόλεμο στη χώρα τους. Το αμερικανικό σωφρονιστικό σύστημα του διέκοψε για έναν χρόνο τις πανεπιστημιακές σπουδές στις πολιτικές επιστήμες για να τον υποδεχτεί σε μια φυλακή, όπου όμως ο Immortal Technique εξάσκησε φανατικά τις ικανότητές του στη ραπ. Το αποτέλεσμα από τον συνδυασμό πανεπιστημίου και φυλακής θα γίνει εμφανές στο πρώτο του άλμπουμ με τίτλο Revolutionary Vol.1, το οποίο έχει στο εξώφυλλο νεκρούς αστυνομικούς κάτω από ένα σφυροδρέπανο και τραγούδια με τίτλους όπως «Η αθλιότητα της φιλοσοφίας» – μια αναφορά στο θρυλικό βιβλίο του Καρόλου Μαρξ το οποίο, παρεμπιπτόντως, θα μπορούσε να θεωρηθεί και σαν μια φιλοσοφική rap battle με τον Προυντόν.
Ξεκινώντας ουσιαστικά τη δισκογραφική πορεία του αμέσως μετά την 11η Σεπτεμβρίου, ο Immortal Technique μετατρέπεται σε έναν από τους σκληρότερους επικριτές του Τζορτζ Μπους, χωρίς να χαρίζεται όμως ούτε για ένα λεπτό στους Δημοκρατικούς και την Αμερική του φιλελευθερισμού. Όπως γίνεται φανερό και στο δεύτερο άλμπουμ (με τον όχι και τόσο πρωτότυπο τίτλο, Revolutionary Vol.2) ο Immortal Technique αντιμετωπίζει συνολικά τις ΗΠΑ σαν ένα νεο-αποικιακό σύστημα που εδραιώθηκε πάνω στη γενοκτονία των ιθαγενών της αμερικανικής ηπείρου – τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο.
Όπως και πολλοί άλλοι καλλιτέχνες που ξεκίνησαν από την Battle Rap, θα κινηθεί αρχικά παράλληλα με τη βιομηχανία των δισκογραφικών εταιρειών. Αυτό δεν τον εμποδίζει όμως να κερδίσει αρκετά από δικές του δισκογραφικές δραστηριότητες – τόσα ώστε με τα χρήματα από το τρίτο του άλμπουμ να καταφέρει να ταξιδέψει στο Αφγανιστάν για να συμβάλει στην οικοδόμηση ενός ορφανοτροφείου.
Δύο δεκαετίες μετά την πρώτη του δισκογραφική δουλειά ο Immortal Technique διατηρεί τον επαναστατικό του στίχο χωρίς και πάλι να πέφτει στην παγίδα της δικομματικής αντιπαράθεσης. Σε πρόσφατo σχόλιό του στο instagram για τη γενοκτονία στη Γάζα, έκανε λόγο για τους φιλελεύθερους New York Times που απλώς ανατυπώνουν τις ανακοινώσεις του ισραηλινού στρατού, χωρίς κανέναν έλεγχο, αλλά και για τους λεγόμενους BlueMaga – λογοπαίγνιο με το μπλε χρώμα των Δημοκρατικών και το σύνθημα Make America Great Again του Τραμπ. Και αυτή είναι μια προσβολή που κερδίζει κάθε rap battle.
Info
Ο Immortal Technique θα εμφανιστεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα την Παρασκευή 21 Ιουνίου στο ARCH Club, Κωνσταντινουπόλεως 111, Αθήνα. Στη συναυλία του θα τον συνοδέψουν ο Poison Pen και ο dj Static.