Κείμενο: Kirkpatrick Sale
Πηγή: Counterpunch
Μετάφραση/Επιμέλεια: Ανδρέας Κοσιάρης
Όπως ήδη θα ξέρετε, διεξάγεται στο Μανχάταν μια αξιοσημείωτη εκδήλωση με τον τίτλο «Σύνοδος Κλιματικής Δράσης», καλεσμένη από το Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, για να καταφέρουν επιτέλους τα κράτη του πλανήτη να πάρουν στα σοβαρά την απειλή της «παγκόσμιας υπερθέρμανσης» και να δεσμευτούν να λάβουν άμεσα δράση για να σώσουν τον κόσμο από την καταστροφή.
Οι πιθανότητες να συμβεί κάτι τέτοιο είναι μηδενικές.
Ναι, θα υπάρξουν ομιλίες κι υποσχέσεις. Υπό την αυξανόμενη πίεση από ανήσυχους πολίτες, υπό την καθοδήγηση της πεφωτισμένης νεολαίας του κόσμου που ξέρει ότι θα αποτελέσει το κύριο θύμα της επερχόμενης κλιματικής καταστροφής, οι περισσότεροι ηγέτες θα πετάξουν ιδέες όπως φόρους στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, απαγορεύσεις στην εξόρυξη άνθρακα και την πυρηνική ενέργεια, τη δημιουργία ανανεώσιμων ηλιακών καυσίμων, την παγίδευση διοξειδίου του άνθρακα, και «ουδέτερες» εκπομπές αερίων «θερμοκηπίου». Ορισμένοι θα είναι πρόθυμοι να αρχίσουν να κάνουν κάτι για τη μία ή την άλλη ιδέα, ενώ παράλληλα θα ζητούν από κάποιον άλλο να πληρώσει τα αστρονομικά κόστη.
Αλλά όλο αυτό είναι μια ψευδαίσθηση. Το πρόβλημα είναι υπερβολικά μεγάλο, οι λύσεις υπερβολικά ατελείς, και ακόμα κι αν τα πάντα διορθώνονταν σε μια δεκαετία, είναι πολύ αργά.
Οι περισσότεροι επιστήμονες πιστεύουν, μαζί με τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ, ότι αν η θερμοκρασία της γης αυξανόταν κατά 2 βαθμούς Κελσίου, η άνοδος της στάθμης των ωκεανών θα «κατάπινε» 280 εκατ. ανθρώπους, σεισμοί θα μπορούσαν να απαλείψουν 17,6 εκατ., και οι επακόλουθες ξηρασίες και λιμοί θα προκαλούσαν πιθανότατα άλλα 231 εκατ. θανάτους — για να μην αναφερθούμε στις ανεξέλεγκτες παγκόσμιες μετατοπίσεις πληθυσμών, την κατάρρευση πολλών εύθραυστων κρατών, και την απειλή κοινωνικής αναταραχής σε όλο τον αναπτυγμένο κόσμο.
Αυτός είναι ο λόγος που η τελευταία κλιματική συνάντηση, στο Παρίσι το 2015, έθεσε στόχο τόση μείωση των παγκόσμιων εκπομπών αερίων μέχρι το 2050, όση χρειάζεται για να αποφύγει ο πλανήτης την αύξηση των 1.5 βαθμών Κελσίου. Αυτό θα σήμαινε τη μείωση των εκπομπών κατά 45% μέχρι το 2030 και ουσιαστικά 100% μέχρι την ημερομηνία στόχο.
Και τι συμβαίνει; Οι παγκόσμιες εκπομπές αερίων έχουν αυξηθεί κάθε χρόνο τα τελευταία 20 έτη, με τη μεγαλύτερη το 2018 (στην οποία οι ΗΠΑ προσέφεραν το δικό τους ρεκόρ του 3,4%), και με αυτόν τον ρυθμό, εκτός κι αν γίνουν θαύματα, θα φτάσουμε τους 1,5 βαθμούς Κελσίου μέχρι το 2030 και τους 2 βαθμούς λίγο αργότερα.
Ας μιλήσουμε για δύο σκληρές αλήθειες. Για να φτάσουμε τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού, σύμφωνα με τη Διακυβερνητική Επιτροπή, ο πλανήτης θα έπρεπε να δει «άμεσες και ευρείες» αλλαγές στα συστήματα ενέργειας (άμεσο τέλος των ορυκτών καυσίμων), τη χρήση γης (αναδάσωση αγροτοκτηνοτροφικής γης), την αστική διαρρύθμιση και τις μεταφορές (μείωση χρήσης αυτοκινήτων), τα κτίρια (μετατροπή όλων σε ανανεώσιμη ενέργεια), τη συντριπτική μείωση ή και εξάλειψη των ταξιδιών από αέρος και δρόμου, και παγκόσμιο έλεγχο της ανθρώπινης κατανάλωσης αγαθών. Με άλλα λόγια, το τέλος του κεφαλαιακού πολιτισμού όπως τον ξέρουμε και την αντικατάστασή του με χαμηλής ενέργειας, προβιομηχανικές, αυτόνομες τοπικές και περιφερειακές οικονομίες – μέσα σε μία δεκαετία.
Και δύο, ακόμα κι αυτά τα θαύματα θα έρχονταν πιθανότατα πολύ αργά. Τα δέκα πιο θερμά έτη στη γη, από τότε που κρατούνται (σχεδόν) παγκόσμιες μετρήσεις το 1895, ήταν μεταξύ του 2005 και του 2019, και τα μακράν θερμότερα ήταν τα τελευταία πέντε έτη. (Ο Ιούλιος ήταν ο θερμότερος μήνας από την έναρξη των μετρήσεων). Οι υψηλές θερμοκρασίες προκαλούν λιώσιμο των πάγων, στους πόλους, τη Γροιλανδία και τους παγετώνες σε όλο τον κόσμο, μειώνοντας την αντανάκλαση του ηλιακού φωτός στην ατμόσφαιρα και αυξάνοντας το ποσό που θερμαίνει την επιφάνεια. Το λιώσιμο μόνιμα παγωμένου υπεδάφους απελευθερώνει μεγάλες ποσότητες μεθανίου, ενός πολύ πιο ισχυρού αερίου του θερμοκηπίου από το CO2, αυξάνοντας τις θερμοκρασίες παγκοσμίως.
Η τραγωδία είναι πως ήδη έχουμε αυξήσει τις θερμοκρασίες τόσο πολύ, και δημιουργήσει συνθήκες που θα τις αυξήσουν αναπόφευκτα κι άλλο, που δεν υπάρχει τίποτα που να μπορεί να κάνει η επιστήμη – ή οποιαδήποτε εντολή των Ηνωμένων Εθνών – για να μειώσει τις θερμοκρασίες σε δέκα χρόνια. Τελεία.