«Αν αποδειχθεί ότι το τρένο μετέφερε νατοϊκά καύσιμα για drones δεν σας σώζει τίποτα», είναι η φράση που επαναλαμβάνεται μαζικά από το πρωί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αφορμή αποτέλεσε σχετική ερώτηση που έθεσε στην κυβέρνηση ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ Θανάσης Παφίλης στη συζήτηση για τη σύσταση Προανακριτικής Επιτροπής.
Να ξεκαθαρίσω εξ’ αρχής ότι στόχος αυτού του κειμένου δεν είναι να θέσει υπό αμφισβήτηση τις καταγγελίες για τη παράνομη μεταφορά εύφλεκτου υλικού. Η έκθεση του ΕΟΔΑΣΑΑΜ κάνει λόγο για άγνωστη ουσία και αυτό αποτελεί αδιαμφισβήτητη βάση κάθε σχετικής συζήτησης, όσο και αν η κυβέρνηση προσπαθούσε για χρόνια να παρουσιάσει τις καταγγελίες σαν θεωρίες συνομωσίας. Επίσης το ΚΚΕ δίνει εδώ και δεκαετίες την πιο συνεπή μάχη απέναντι στην μετατροπή της Ελλάδας σε διάδρομο ανεφοδιασμού του ΝΑΤΟ και γνωρίζει όσο κανένα άλλο κόμμα το σχετικό θέμα. Ακούμε λοιπόν με προσοχή όσα καταγγέλλει.
Υπάρχει όμως ένα ευρύτερο πρόβλημα στο πώς διεξάγεται ο δημόσιος διάλογος για το θέμα. Το ενδεχόμενο μεταφοράς νατοϊκών καυσίμων δεν ήταν το βασικό σημείο στην ομιλία του Παφίλη. Ο ίδιος τόνισε ότι η έκρηξη ήταν το αποτέλεσμα της σύγκρουσης που προηγήθηκε των δύο τρένων, τα οποία κινούνταν στην ίδια γραμμή, χωρίς συστήματα ασφαλείας, εξαιτίας της πολιτικής που εφαρμόστηκε όλα τα προηγούμενα χρόνια από τις κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ. Όπως σημείωσε τα βασικά αίτια του δυστυχήματος ήταν «η υποχρηματοδότηση, η δραματική μείωση του προσωπικού με αποτέλεσμα 50 άνθρωποι να συντηρούν ολόκληρο το δίκτυο, η εντατικοποίηση της εργασίας με 9ωρο για τους μηχανοδηγούς που δουλεύουν για 9 συνεχόμενες μέρες (το θέσπισε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ), η ελλιπής εκπαίδευση και ο διαχωρισμός του ΟΣΕ σε τέσσερα κομμάτια, εκ των οποίων τα κερδοφόρα πήγαν στους ιδιώτες και τα ζημιογόνα έμειναν στο κράτος για να τα πληρώνει ο λαός».
Όλα αυτά αρκούν και περισσεύουν για να παραιτηθεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη αλλά και για να αναζητηθούν ευθύνες στις προηγούμενες κυβερνήσεις. Η έκρηξη, χωρίς να είναι διόλου ασήμαντη, είναι το κερασάκι στην τούρτα και δεν αλλάζει τις βασικές ευθύνες. Για να το πούμε πιο απλά, οι υπεύθυνοι θα έπρεπε ούτως ή άλλως να τρέχουν να κρυφτούν και χωρίς αυτή. Τι γίνεται όμως εδώ και μήνες; Κάποιοι μας έχουν πείσει ότι η δικαίωση των θυμάτων και η απονομή δικαιοσύνης θα έρθει μόνο αν διαλευκανθεί πέραν πάσης αμφιβολίας η φωτιά που ακολούθησε τη σύγκρουση.
Το ζήτημα εδώ είναι ότι υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις που θέλουν να απομακρυνθούμε από την ουσία του προβλήματος. Είναι καταρχήν τα κόμματα της αντιπολίτευσης που προετοίμασαν το έδαφος (ΠΑΣΟΚ) και πραγματοποίησαν την ιδιωτικοποίηση (ΣΥΡΙΖΑ). Είναι αδιανόητο ότι εδώ και δυο χρόνια ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει στο απυρόβλητο και μάλιστα διεκδικεί και τη θέση του δημόσιου κατήγορου ενώ συνέβαλε στη δημιουργία των συνθηκών του δυστυχήματος ξεπουλώντας τους σιδηροδρόμους. Είναι ακόμη πιο τραγικό ότι κάποιοι μέσα στο κόμμα ονειρεύονται την επιστροφή του Τσίπρα, δηλαδή του ανθρώπου που επέβαλε τη ληστρική ιδιωτικοποίηση. Έχουμε σημειώσει βέβαια πολλές φορές ότι η καταστροφή των υποδομών προηγείται πάντα της ιδιωτικοποίησης, οπότε οι ευθύνες αφορούν όλα τα μνημονιακά κόμματα.
Υπό μια έννοια όμως η μεταφορά της συζήτησης στην έκρηξη ίσως ευνοεί και την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Αν (ή καλύτερα, όταν) θα αποδειχθεί η παράνομη μεταφορά εύφλεκτου φορτίου, είτε σχετίζεται με οργανωμένο έγκλημα ή ακόμη και με μεταφορά οπλισμού, ο κυβερνητικός μηχανισμός θα αναζητήσει μερικούς αποδιοπομπαίους τράγους στους οποίους θα φορτώσει το σύνολο της ευθύνης και η υπόθεση θα κλείσει εκεί. Η έκρηξη θα σχετίζεται πάντα με κάποιο ποινικό αδίκημα, ενώ η σύγκρουση δυο τρένων που κινούνται στην ίδια γραμμή συμβολίζει τη δομική αδυναμία του ελληνικού κράτους να προσφέρει στοιχειώδη ασφάλεια στους πολίτες του. Το πρώτο έγκλημα όμως λύνεται στα δικαστήρια, εκεί όπου η κυβέρνηση παίζει με τους δικούς της όρους και το δεύτερο στους δρόμους της οργής.
Σήμερα, ο Μητσοτάκης συμπεριφέρεται σαν να μην υπήρξαν προ ημερών οι μεγαλύτερες συγκεντρώσεις στην ιστορία του ελληνικού κράτους στις οποίες εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι φώναζαν «παραιτήσου». Στην ομιλία του στη Βουλή αναφέρθηκε στην «αξιολόγηση των δημοσίων» υπαλλήλων επαναφέροντας από το παράθυρο τη θεωρία του ανθρώπινου λάθους. Ουσιαστικά συμπεριφέρεται όπως ο Τραμπ ύστερα από το αεροπορικό δυστύχημα στην Ουάσιγκτον, όταν έλεγε ότι τα αεροπλάνα πέφτουν γιατί προσλαμβάνονται ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας που είναι μαύροι ή… νάνοι.
Ακόμη χειρότερα, όμως, ο Μητσοτάκης βγάζει τα πιο γελοία στελέχη του κόμματός του, όπως την κα Βούλτεψη, να γράφουν σε φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ ότι «ο λαός εμφανίστηκε ενωμένος στους δρόμους» λες και οργάνωσε η Νέα Δημοκρατία τις συγκεντρώσεις.
Ο λαός πράγματι εμφανίστηκε ενωμένος (όσο χρειάζεται, γιατί ως γνωστόν η απόλυτη εθνική ενότητα είναι μια απάτη) και ζήτησε κάτι πολύ απλό: Να παραιτηθεί ο άνθρωπος που ήταν πρωθυπουργός όταν συγκρούστηκαν δυο τρένα που κινούνταν στην ίδια γραμμή. Τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο.
