Τριάντα ένα χρόνια πέρασαν από τη στιγμή που το «βαθύ λαρύγγι» αποκάλυψε το σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ μέχρι την ώρα που θέλησε να γίνει γνωστό το όνομά του.
Τριάντα ένα χρόνια στα οποία ο Μπομπ Γούντγουορντ και ο Καρλ Μπερνστάιν της Washington Post διαφύλαξαν όχι μόνο την ανωνυμία της πηγής τους αλλά και το κύρος της –ειδικά τους πρώτους μήνες όταν βάλλονταν από τον Λευκό Οίκο. Ηταν μια σχέση «ιερή».
Προφανώς οποιαδήποτε σύγκριση με τα ιερά τέρατα της αμερικανικής δημοσιογραφίας αποτελεί τουλάχιστον ύβριν. Υπάρχουν όμως κάποια στοιχεία αυτής της ιερής σχέσης δημοσιογράφου-πηγής από τα οποία μπορούμε κάτι να διδαχτούμε.
Με αφορμή την κυκλοφορία του ντοκιμαντέρ «This is not a coup» με dvd από την «Εφημερίδα των Συντακτών», παρουσιάσαμε αποσπάσματα συνεντεύξεων που δεν είχαν περιληφθεί στο σενάριο.
Μεταξύ άλλων, πρώην ανώτατο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, που θέλησε να κρατήσει την ανωνυμία του, μίλησε σε εμένα και τον Λ. Βατικιώτη για μια μυστική συνάντηση που πραγματοποιήθηκε δύο ημέρες μετά την προκήρυξη του δημοψηφίσματος στο γραφείο του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Γ. Δραγασάκη, παρουσία του Γ. Σταθάκη και του Σπ. Σαγιά. Αντικείμενο, όπως μας είπε, ήταν η προσπάθεια ακύρωσης του δημοψηφίσματος.
Την ημέρα κυκλοφορίας του dvd ο συντάκτης Κ.Τ. δημοσίευσε στην «Εφ.Συν.» ρεπορτάζ (;) με τίτλο «Η διάψευση μιας συνάντησης» με δηλώσεις («ελεύθερες», «αβίαστες», «λιτές» και «κατηγορηματικές», όπως τις χαρακτήριζε) του Δραγασάκη και του Σταθάκη, με τις οποίες επιχειρούσαν να διαψεύσουν την πηγή μας. Μιλούσαν μάλιστα για «στημένο» ρεπορτάζ και το συνέδεαν εμμέσως με παρόμοιες κινήσεις της Ν.Δ.
Οπως εξηγεί ο Κ.Τ., οι δηλώσεις έγιναν σ’ αυτόν πριν λάβει την πρωτοβουλία να τις αναζητήσει. Πρέπει οι υπουργοί να εκτιμούν ιδιαίτερα την πένα του Κ.Τ., γιατί όταν εμείς ρωτήσαμε ανθρώπους από το περιβάλλον Δραγασάκη εάν θα ήθελαν να δημοσιεύσουμε κάποια διάψευση, μας απάντησαν πως «για τα γεγονότα εκείνης της περιόδου θα μιλήσει επώνυμα ο αντιπρόεδρος όταν η χρονική συγκυρία θα είναι η κατάλληλη».
Ηρθε λοιπόν το πλήρωμα του χρόνου (δύο μέρες μετά το δικό μας αίτημα) και μίλησε ο αντιπρόεδρος αλλά και ο υπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού. Τι ακριβώς είπαν όμως;
Με πολύ προσεκτικές διατυπώσεις υποστήριξαν ότι δεν έγινε σύσκεψη «με αυτό το αντικείμενο» -δηλαδή την ακύρωση του δημοψηφίσματος. Συνεπώς δεν διέψευσαν τη συνάντηση, όπως ανέφερε ο τίτλος του άρθρου, αλλά το αντικείμενό της.
Γράφει λοιπόν ο Κ.Τ.: «Βεβαίως αυτό το “πραξικόπημα” δεν το είδαμε ποτέ και δεν μάθαμε το αποτέλεσμα της σύσκεψης, αν αυτή έγινε πράγματι». Το μεγάλο «πραξικόπημα», να του θυμίσουμε, είναι ότι ένας λαός ψήφισε «όχι» στο δημοψήφισμα και η κυβέρνηση το μετέτρεψε σε «ναι».
Αξίζει όμως να θυμηθούμε ορισμένα στοιχεία από τις ημέρες του δημοψηφίσματος που σχετίζονται με τους τρεις υπουργούς.
26 Ιουνίου: Ο πρωθυπουργός ανακοινώνει την πρόθεσή του να προκηρύξει δημοψήφισμα, κάτι με το οποίο διαφωνεί ανοιχτά ο Γιώργος Σταθάκης» («Καθημερινή»).
30 Ιουνίου: Στο Μαξίμου στήνεται «άγριος καβγάς» («Τα Νέα»), καθώς έχουν προκύψει δύο στρατόπεδα: Δραγασάκης, Σταθάκης, Σαγιάς, Τσακαλώτος εναντίον Βαρουφάκη, Παππά («Καθημερινή»).
Το ίδιο βράδυ ο Δραγασάκης αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο ακύρωσης του δημοψηφίσματος με συνέντευξή του στην ΕΡΤ.
2 Ιουλίου: Κυβερνητικές πηγές διαψεύδουν πληροφορίες για παραίτηση του Σπύρου Σαγιά (ΕΡΤ).
3 Ιουλίου: Ο Πίτερ Σπίγκελ παρουσιάζει στους Financial Times ως πιθανότερο σενάριο, στην περίπτωση επικράτησης του «ναι», τη δημιουργία κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας με επικρατέστερο πρωθυπουργό τον Δραγασάκη -στο πρότυπο, όπως λέει, του Παπαδήμου.
Οι υπουργοί λοιπόν που ύψωσαν τη φωνή τους απέναντι στο δημοψήφισμα διαψεύδουν τώρα ότι συζήτησαν για το θέμα -και ο Κ.Τ. δέχεται τον λόγο τους σαν συμβόλαιο.
Εμείς, η ομάδα των δημιουργών του «This is not a coup», επιμένουμε απόλυτα στην αξιοπιστία της πηγής μας, την οποία δοκιμάσαμε αρκετούς μήνες με επαφές και ανταλλαγή πληροφοριών. Και φυσικά εννοείται ότι δεν πρόκειται ποτέ να αποκαλύψουμε την ταυτότητά της. Κάνουμε ρεπορτάζ κρίνοντας συνεχώς κάθε εξουσία και όχι αναπαράγοντας αυτούσιες δηλώσεις υπουργών.
Το αποτέλεσμα αυτής της δουλειάς κρίνεται αποκλειστικά από τον κόσμο, που μας τίμησε για άλλη μια φορά παίρνοντας και το dvd του ντοκιμαντέρ. Και για αυτό ευχαριστούμε την «Εφημερίδα των Συντακτών» που φιλοξένησε αυτήν την προσπάθεια, αρχικά ως χορηγός επικοινωνίας και στη συνέχεια με τη διανομή του dvd.
Άρης Χατζηστεφάνου
Εφημερίδα των Συντακτών 8/10/2016