Του Μωυσή Λίτση – prin.gr
Από την Τουρκία μέχρι την Αργεντινή και την Ιταλία, τα συστατικά μιας νέας α λα Lehman Brothers κρίσης είναι εδώ.
Το ενδεχόμενο, ωστόσο, μιας νέας διεθνούς χρηματοπιστωτικής αναταραχής έρχεται σε μία περίοδο έντονων διεθνών γεωπολιτικών ανταγωνισμών που καθιστούν ακόμη πιο γκρίζο το παγκόσμιο πολιτικό και οικονομικό τοπίο.
Οι ίδιοι οι απολογητές άλλωστε του συστήματος, με αφορμή την επέτειο των δέκα χρόνων από την κατάρρευση της Lehman, που σηματοδότησε την μεγαλύτερη καπιταλιστική κρίση από τη δεκαετία του ’30, δεν χάνουν ευκαιρία να μιλούν για το… αναπόφευκτο μιας νέας κρίσης.
Χαρακτηριστική η πρόσφατη διαπίστωση του πρώην πρωθυπουργού της Βρετανίας την τριετία 2007-2010 στον Γκάρντιαν, ότι ο κόσμος «υπνοβατεί προς την επόμενη κρίση». Σε αντίθεση με το 2008-2010, όπως χαρακτηριστικά λέει ο Μπράουν, δεν υπάρχει «διεθνής συνεργασία για να μας βγάλει από μία παγκόσμια κρίση». Δήλωση που δεν είναι τίποτα άλλο παρά η παραδοχή, πως το καπιταλιστικό στρατόπεδο δεν είναι σήμερα αρραγές όπως το 2008-10, με μικρούς και μεγάλους περιφερειακούς ανταγωνισμούς να εκδηλώνονται πλέον με οξύτητα, μπροστά στα αδιέξοδα που έχει δημιουργήσει η χρόνια οικονομική στασιμότητα: Εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας, αντιπαράθεση ΗΠΑ-ΕΕ-Γερμανίας, Διχασμός ΕΕ, περιφερειακοί ανταγωνισμοί στη Συρία.
Οι νομισματικές εξελίξεις σε Τουρκία και Αργεντινή (υποτιμήσεις- παρέμβαση ΔΝΤ), οι πιέσεις στα ιταλικά ομόλογα εν μέσω αυξανόμενων τριβών ανάμεσα στη Ρώμη και τις Βρυξέλλες και το ενδεχόμενο ενός άτακτου Brexit τον Μάρτιο του 2019 στέλνουν τα πρώτα σήματα κινδύνου για έναν επερχόμενο γύρο διεθνούς χρηματοπιστωτικής αναταραχής. Οι αυξήσεις επιτοκίων σε ΗΠΑ και Βρετανία και σύντομα ίσως και στην ευρωζώνη, δυσχεραίνουν την αποπληρωμή του δυσθεώρητου συσσωρευμένου ιδιωτικού και δημόσιου χρέους, με τη δυνατότητα παρεμβάσεων μέσω φθηνού χρήματος να έχει πλέον εξαντληθεί.
Στην Αργεντινή, μετά τη χρεοκοπία του 2001, το ΔΝΤ επιστρέφει, καθώς το πέσο έχει υποτιμηθεί κατά 60% έναντι του δολαρίου, προκαλώντας σοβαρά προβλήματα χρηματοδότησης του αργεντίνικου χρέους και υψηλού πληθωρισμού. Στην Τουρκία, η πτώση κατά 40% της τουρκικής λίρας και η μεγάλη αύξηση των επιτοκίων, οδηγούν τον Ερντογάν επίσηςστην πόρτα του διεθνούς οργανισμού. Η φούσκα της μεγάλης ανάπτυξης (με δανεικά) που δημιούργησε η άνοδος Ερντογάν στην εξουσία για πρώτη φορά το 2002, μετά την τότε πιστωτική κρίση του 2001, σπάει… O Τούρκος πρόεδρος κόμπαζε μάλιστα πριν μερικά χρόνια, πως αποπλήρωσε το ΔΝΤ, την ώρα που η γειτονική Ελλάδα βούλιαζε στην κρίση…
Αργεντινή και Τουρκία είναι από τις μεγαλύτερες αναδυόμενες οικονομίες, μέλη της Ομάδας των 20 πιο Αναπτυσσόμενων Οικονομιών στον Κόσμο(G20). Επιπλέον, η Τουρκία παίζει σημαίνοντα στρατηγικό ρόλο στις εξελίξεις στη Συρία, με τον Ερντογάν να ονειρεύεται νεοθωμανικά μεγαλεία, πουλώντας σωβινισμό στο εσωτερικό της χώρας.
Όσο για την Ιταλία, η άνοδος του κόστους δανεισμού, ξαναφέρνει στο προσκήνιο την ευρωπαϊκή κρίση χρέους. Η Ιταλία με χρέος πάνω από δύο τρισ. ευρώ(130% του ΑΕΠ), έχει το δεύτερο μεγαλύτερο δημόσιο χρέος στην ευρωζώνη. Το 2012 απέφυγε την ταπεινωτική λύση ,ιας διάσωσης, χάρη στην ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ. Σήμερα, η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική, με την ακροδεξιά Λέγκα πλέον στην κυβέρνηση και τις ψυχροπολεμικές σχέσεις Ρώμης-Βρυξελλών, λόγω της μεταναστευτικής κρίσης και της προσπάθειας της ιταλικής κυβέρνησης να παρακάμψει τον κορσέ του Συμφώνου Σταθερότητας.
Την ίδια στιγμή, οι εσωτερικές αντιθέσεις στην ΕΕ οξύνονται, ενώ το ίδιο το Brexit, στην περίπτωση μη συμφωνίας απειλεί με σοβαρές οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές επιπτώσεις τη Βρετανία αλλά και την ίδια την ΕΕ. Σε διεθνές επίπεδο η πολιτική του Τραμπ «πρώτα η Αμερική» οξύνει τον ανταγωνισμό ΗΠΑ-Κίνας και ΗΠΑ-Γερμανίας(ΕΕ). Στη Μέση Ανατολή, ΗΠΑ/ΕΕ, Ρωσία, Τουρκία, Ιράν και Ισραήλ παρεμβαίνουν ανοικτά επιχειρώντας να διαμορφώσουν την επόμενη μέρα στη Συρία, ενώ στη νοτιοανατολική Ασία ο οικονομικός ανταγωνισμός, οδηγεί σε μεγαλύτερη στρατιωτικοποίηση την Κίνα.
Οι εξελίξεις αυτές συνθέτουν ένα δύσκολο γεωπολιτικό πάζλ, στο οποίο αν δεν υπάρξει σύντομα μια διεθνής αριστερή, αντιπολεμική και αντικαπιταλιστική εγρήγορση, ίσως να οδηγηθούμε σε νέα πολύ μεγαλύτερα μακελειά…lehma
