Του Γ. ΔΕΛΑΣΤΙΚ*
Υπάρχει ένας μύθος πολιτικής σκοπιμότητας – ότι δήθεν υπεύθυνος για την υπερδιόγκωση του ελληνικού δημόσιου χρέους ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου με τη φιλολαϊκή πολιτική που ακολούθησε. Πρόκειται για ανακριβή ισχυρισμό. Πολλοί σίγουρα θα εκπλαγούν αν μάθουν πως οι αριθμοί αποδεικνύουν ότι π.χ. κατά την τετραετή διακυβέρνηση της χώρας από τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη (1990-1993) το δημόσιο χρέος αυξήθηκε ποσοστιαία περισσότερο από όσο κατά την ανδρεϊκή οκταετία 1981-1989! Πόσοι άραγε γνωρίζουν ότι τα ελλείμματα τα χρόνια που ήταν πρωθυπουργός ο Κ. Μητσοτάκης ήταν τα… χειρότερα (!) της μεταπολίτευσης παρ’ όλο που ο ίδιος ισχυριζόταν ότι «νοικοκυρεύει» το κράτος;
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά. Το 1975, την πρώτη χρονιά μετά την κατάρρευση της χούντας των συνταγματαρχών που η εξουσία ασκήθηκε σε όλη τη διάρκεια του έτους από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, το δημόσιο χρέος διαμορφώθηκε στο 24,7% του ΑΕΠ. Το 1981, η ΝΔ παρέδωσε το χρέος στο 34,5% στον Ανδρέα Παπανδρέου. Το 1988, τελευταία ολόκληρη χρονιά που ο Ανδρέας άσκησε την εξουσία, το δημόσιο χρέος ήταν πάνω από 30 ολόκληρες εκατοστιαίες μονάδες υψηλότερο – είχε φτάσει στο 66,8% του ΑΕΠ. Το 1989, μια ταραγμένη χρονιά που την εξουσία μοιράστηκαν… τρεις (!) κυβερνήσεις -Α. Παπανδρέου, Τζανετάκη και Ζολώτα- το δημόσιο χρέος αυξήθηκε ελάχιστα. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης το παρέλαβε στο ύψος του 69,9% του ΑΕΠ. Το απογείωσε κυριολεκτικά καθώς το 1993 το παρέδωσε πάνω από… 40 (!) εκατοστιαίες μονάδες υψηλότερο – για την ακρίβεια στο 111,6% του ΑΕΠ.
Μόνο μέσα στο 1993 το χρέος εκτοξεύθηκε πάνω από 20 εκατοστιαίες μονάδες – από το 89% στο προαναφερθέν 111,6%! Ολέθρια αύξηση, αλλά οφειλόμενη και στα τεράστια ελλείμματα των χρόνων της διακυβέρνησης Μητσοτάκη. Ξεκίνησε κατευθείν το 1990 με… ρεκόρ μεταπολίτευσης: 16,1% του ΑΕΠ! Συνέχισε με ανάλογο ρυθμό: 11,5% του ΑΕΠ το 1991 και 12,8% το 1992, για να κλείσει με έλλειμμα 13,8% του ΑΕΠ το 1993 (Η ελληνική οικονομία 1961-1997, Μελέτη Ι. Σηδηρόπουλου, υπουργείο Εθνικής Οικονομίας). Ακόμη και με διορθωμένα στοιχεία της Γιούροστατ, της στατιστικής υπηρεσίας της ΕΕ, αναθεωρημένα το 2009, το έλλειμμα του 1990 προσδιορίζεται στο 14% του ΑΕΠ και των τριών επόμενων χρόνων στο 9,9% και 10,9% και 11,9% του ΑΕΠ! Το 1994 και το 1995 που κυβέρνησε πάλι ο Ανδρέας Παπανδρέου το δημόσιο χρέος μειώθηκε οριακά στο 109,3% και 110,1% του ΑΕΠ. Την οκταετία του Κώστα Σημίτη (1996-2003) το δημόσιο χρέος της Ελλάδας παρέμεινε σταθερό σε αυτό το ύψος.
Παραδόθηκε ελαφρά μειωμένο το 2003 στο 107,8% του ΑΕΠ, έχοντας φτάσει στο μέγιστο το 2001 με 114,1% του ΑΕΠ και στο ελάχιστο το 1999 με 104,6% του ΑΕΠ. Ο Κώστας Καραμανλής το παρέλαβε λοιπόν στο ύψος του 107,8% το 2004 και το παρέδωσε γύρω στο 115% του ΑΕΠ στα τέλη Σεπτεμβρίου, με το τελικό ύψος του για το 2009, μετά από τρεις μήνες διακυβέρνησης του Γιώργου Παπανδρέου και πολλές λαθροχειρίες να ανέρχεται στο 129,7% του ΑΕΠ. Κατά τη μνημονιακή τετραετία 2010-2013, με τον Γιώργο Παπανδρέου πρωθυπουργό τα δύο πρώτα χρόνια και τον Αντώνη Σαμαρά στη συνέχεια (συν το εξάμηνο του Λουκά Παπαδήμου), το ελληνικό δημόσιο χρέος έγινε κυριολεκτικά… πύραυλος! Από το 130% εκτινάχθηκε στο φετινό 175%, αυξανόμενο κατά 45 (!) ολόκληρες εκατοστιαίες μονάδες μέσα σε τέσσερα μόλις χρόνια – και μάλιστα με «κούρεμα» του δημόσιου χρέους κατά 53%!
Μιλάμε πραγματικά για εξωφρενικές καταστάσεις, ιδίως αν λάβει κανείς υπόψη του ότι για… 16 (!) ολόκληρα χρόνια, από το 1993 ως το 2008, το χρέος παρέμεινε γύρω στο 110% του ΑΕΠ. Συνοψίζοντας, 30 μονάδες αυξήθηκε το δημόσιο χρέος επί Ανδρέα Παπανδρέου, όταν για πρώτη φορά βελτιώθηκε θεαματικά το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων εργαζομένων και αγροτών. Στη συνέχεια, 40 εκατοστιαίες μονάδες αυξήθηκε το δημόσιο χρέος επί Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, χωρίς να υποστεί πτώση το βιοτικό επίπεδο. Καθόλου, κυριολεκτικά καθόλου δεν αυξήθηκε το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ τόσο επί Κώστα Σημίτη όσο και επί Κώστα Καραμανλή, επί 14 συνεχή χρόνια, όταν ο ελληνικός πληθυσμός έζησε τη μεγαλύτερη ευημερία του στα σχεδόν 200 χρόνια ύπαρξης του σύγχρονου ελληνικού κράτους! Αντιθέτως, 45 ολόκληρες εκατοστιαίες μονάδες αυξήθηκε το δημόσιο χρέος αυτή την τελευταία ολέθρια τετραετία του Μνημονίου, όταν καταβαραθρώθηκαν οι ζωές σχεδόν 10 εκατομμυρίων Ελλήνων! Είναι εμφανέστατο ότι το πρόβλημα είναι πολιτικό, δεν είναι απλά οικονομικό.
*Δημοσιεύθηκε στο “ΕΘΝΟΣ” την Τρίτη 19 Νοεμβρίου 2013