Πηγή: Claudia Aranda – Pressenza
Η Ελίζα Λονκόν Αντιλέο, δασκάλα στο επάγγελμα από την ιθαγενική φυλή των Μαπούτσε, ανέβηκε στο βάθρο ως η νέα Πρόεδρος της Συντακτικής Συνέλευσης που θα συντάξει το νέο Σύνταγμα της Χιλής. Το αναμενόμενο κείμενο που θα αποτελέσει και νέο επίσημο Σύνταγμα, θα είναι το πρώτο που θα διαμορφωθεί μέσα από μια πραγματικά δημοκρατική και συμμετοχική διαδικασία σε ολόκληρη την πολύπαθη ιστορία της χώρας.
Μπροστά σε όλους, συμπεριλαμβανομένων των μελών της πολιτικής ελίτ του κυβερνώντος κόμματος που αντιμετώπιζαν πάντα τη φυλή της ως εγκληματίες ή παρίες και ανθρώπινα όντα δεύτερης ή τρίτης τάξης, απευθύνθηκε όχι μόνο στα μέλη της Συνέλευσης αλλά και στον λαό της Χιλής, με λόγια γεμάτα συναισθήματα. Το νεοαποικιακό και νεοφιλελεύθερο κατεστημένο σταδιακά ανατρέπεται για να ανοίξει ο δρόμος για τη δημιουργία ενός εντελώς διαφορετικού πλαισίου που μιλά για ισότητα, σεβασμό, βιωσιμότητα, ελευθερία, δικαιοσύνη και αλήθεια. Αυτές είναι και μερικές από τις αρχές πάνω στις οποίες η συλλογική ελπίδα ονειρεύεται να χτίσει τη νέα Χιλή.
Αλλά το όνειρο δεν εγκλωβίζεται μόνο στα σύνορα της χώρας. Η αλληλεγγύη διαχέεται σε όλο τον κόσμο από τη Χιλή μέχρι τον Καναδά, όπου ακόμη ανακαλύπτονται τα χιλιάδες νεκρά σώματα κακοποιημένων και δολοφονημένων αυτόχθονων παιδιών. Θαμμένα κάτω από τις φλεγόμενες πια εκκλησίες των αποικιοκρατών, καταδεικνύουν την ιμπεριαλιστική βαρβαρότητα απαιτώντας δικαιοσύνη.
Η Ελίζα Λονκόν, 58 ετών, εξελέγη σε μία από τις επτά έδρες στις περιοχές που κατοικούν οι ιθαγενείς Μαπούτσε στις εκλογές του Μαΐου με 11.714 ψήφους. Είναι ισχυρή υποστηρίκτρια της επιστροφής της γης πίσω στους Μαπούτσε. Όσον αφορά τη βία στη Λα Αραουκανία, είπε ότι «η κρατική βία κατά των Μαπούτσε είναι πιο βαθιά». Είναι ακαδημαϊκός στη Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών του Τμήματος Παιδείας του Πανεπιστημίου του Σαντιάγο και εξωτερική λέκτορας στη Σχολή Τεχνών του Καθολικού Πανεπιστημίου της Χιλής.
Σε μια συμβολική εκδήλωση, η Ελίζα Λονκόν, Πρόεδρος της Συνταγματικής Συνέλευσης της Χιλής, απευθύνθηκε στο πλήθος στα Mapuzungún, στη μητρική της γλώσσα:
«Feley mari mari mari pu lamngen, mari mari kom pu che….
Χαιρετίζω τους λαούς της Χιλής, από τα βόρεια έως την Παταγονία, από το λαφκέν (Δύση), τη θάλασσα, τα βουνά, τα νησιά, όλους τους λαούς της Χιλής που μας ακούνε. Εδώ είμαστε. Σας ευχαριστούμε για την υποστήριξη των διαφορετικών συνασπισμών που έδωσαν την εμπιστοσύνη τους και έθεσαν τα όνειρά τους στην πρόσκληση που έκανε το έθνος των Μαπούτσε να ψηφίσουν ένα άτομο της φυλής Μαπούτσε, μια γυναίκα, για να αλλάξει την ιστορία αυτής της χώρας. Νιώθουμε χαρούμενοι για αυτήν τη δύναμη που μας δίνουν, αυτή η δύναμη είναι για όλους τους λαούς της Χιλής, για όλους τους τομείς, για όλες τις περιοχές, για όλους τους λαούς και τα γηγενή έθνη που μας συνοδεύουν.
Για όλα τα αδέρφια μας και τις οργανώσεις, αυτός ο χαιρετισμός και οι ευχαριστίες αφορά επίσης και την έμφυλη ποικιλομορφία. Αυτός ο χαιρετισμός απευθύνεται στις γυναίκες που αντέδρασαν σε κάθε σύστημα κυριαρχίας, για να τις ευχαριστήσουμε για το γεγονός ότι αυτή τη φορά εγκαθιστούμε εδώ τον τρόπο των πολλών, τον τρόπο της δημοκρατίας, τον τρόπο της συμμετοχής. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αυτή η σύμβαση που είναι η σειρά μου να προεδρεύσω, θα μετατρέψει τη Χιλή σε μια πολυεθνική Χιλή, μια διαπολιτισμική Χιλή, μια Χιλή που δεν επιτίθεται στα δικαιώματα των γυναικών, μια Χιλή που φροντίζει τη μητέρα γη, μια Χιλή που καθαρίζει τα νερά από κάθε κυριαρχία, αδέρφια μας.
Γι ‘αυτό, αδελφοί και αδελφές, όλοι εσείς που ακούτε, αυτό το όνειρο είναι ένα όνειρο των προγόνων μας, αυτό το όνειρο γίνεται πραγματικότητα. Είναι δυνατόν, αδελφοί και αδελφές, σύντροφοι, να ξαναβρούμε αυτή τη Χιλή, να δημιουργήσουμε μια νέα σχέση μεταξύ του λαού Μαπούτσε, των αρχικών εθνών και όλων των εθνών που απαρτίζουν αυτήν τη χώρα. Σε αυτό το πλαίσιο, αυτό είναι το πρώτο σημάδι ότι αυτή η Σύμβαση θα είναι συμμετοχική. Ότι σε αυτήν την εκλεγμένη Σύμβαση, εμείς ως γηγενείς λαοί, αποδείξαμε ότι επρόκειτο να εγκαθιδρυθεί μια ανακλητή ηγεσία, μια συλλογική ηγεσία, που δίνει χώρο σε όλους τους τομείς που εκπροσωπούνται εδώ. Όλοι μαζί, μαζί, θα ανακαλύψουμε ξανά αυτήν τη Χιλή.
Πρέπει να διευρύνουμε τη δημοκρατία, πρέπει να διευρύνουμε τη συμμετοχή, πρέπει να καλέσουμε κάθε γωνιά της Χιλής να γίνει μάρτυρας αυτής της διαδικασίας, να την κάνουμε μια διαφανή διαδικασία, ώστε να μπορούν να μας δουν σε κάθε γωνιά του λαού μας, και στις μητρικές μας γλώσσες που έχουν παραμεληθεί σε ολόκληρο το κράτος της Χιλής.
Για τα δικαιώματα των ιθαγενών μας εθνών, για τα δικαιώματα των περιφερειών, για τα δικαιώματα της μητέρας γης, για τα δικαιώματα στο νερό, για τα δικαιώματα των γυναικών, για τα δικαιώματα των παιδιών. Θα ήθελα επίσης να εκφράσω την αλληλεγγύη μου στους άλλους λαούς που υποφέρουν. Έχουμε ακούσει στην τηλεόραση τι συνέβη με τα αυτόχθονα παιδιά στον Καναδά. Είναι επαίσχυντο το πώς η αποικιοκρατία επιτέθηκε στο μέλλον των αρχικών εθνών. Είμαστε λαοί αλληλεγγύης, γι ‘αυτό, αδερφή και αδερφέ, έχουμε βάλει ένα στοίχημα.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω την Μάτσι Φρανσίσκα Λινκονάο (ακτιβίστρια ανθρωπίνων δικαιωμάτων), για την υποστήριξή της. Ταυτόχρονα θέλω να αποδώσω και ευγνωμοσύνη και στη μητέρα μου που με παρακολουθεί από την κοινότητά μας τη Λεφελουάν. Μια μητέρα που έκανε επίσης δυνατή αυτήν την κόρη για να είναι εδώ σήμερα. Ευχαριστώ όλες τις μητέρες που αγωνίζονται για το μέλλον των παιδιών τους, αδέρφια μου. Τέλος, θα ήθελα να στείλω χαιρετισμούς στα παιδιά που μας ακούνε.
Είθε να ιδρύσει μια νέα Χιλή, πλουραλιστική, πολύγλωσση, με όλους τους πολιτισμούς, με όλους τους λαούς, με τις γυναίκες, με τα εδάφη. Αυτό είναι το όνειρό μας για τη σύνταξη αυτού του νέου Συντάγματος.
Mañun pu lamngen, MARRICHIWEW, MARRICHIWEW, MARRICHIWEW, MARRICHIWEW! (Εκατό φορές θα νικήσουμε αδέρφια!)».
