Άρης Χατζηστεφάνου για το Sputnik
H 24η Σεπτεμβρίου θα έπρεπε να μείνει στην ιστορία ως η ημέρα των καλών ειδήσεων. Η έναρξη της διαδικασίας αποπομπής του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, και η ακύρωση της – πραξικοπηματικού τύπου – απόφασης του Μπόρις Τζόνσον να κλείσει το κοινοβούλιο, πρέπει να γεμίζουν χαρά κάθε δημοκράτη πολίτη στον πλανήτη.
Πριν βγούμε όμως στα μπαλκόνια για να ανεμίσουμε τα λάβαρα της αστικής δημοκρατίας θα πρέπει να αναλογιστούμε ποιοι κίνησαν τα νήματα για να φτάσουμε στο διπλό χτύπημα απέναντι στους ηγέτες των ΗΠΑ και της Μ.Βρετανίας.
Στις ΗΠΑ, οι αποφάσεις των τελευταίων ημερών δεν φαίνεται να πηγάζουν μόνο από τα γραφεία του Δημοκρατικού κόμματος και της προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων, Νάνσι Πελόσι, όσο από αυτό που ο Αϊζενχάουερ αποκαλούσε «στρατιωτικοβιομηχανικό σύμπλεγμα» – στο οποίο θα πρέπει να προσθέσουμε και το κατεστημένο των υπηρεσιών πληροφοριών. Την τροχιοδεικτική βολή έριξαν επτά στελέχη του Δημοκρατικού Κόμματος, τα οποία ζήτησαν ανοιχτά την έναρξη της διαδικασίας αποπομπής, με επιστολή τους που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα στην Washington Post. Όλως τυχαίως έξι από τους επτά προέρχονται από τις ένοπλες δυνάμεις και τις μυστικές υπηρεσίες (τέσσερις είναι πρώην αξιωματούχοι του Πενταγώνου και δυο είναι πρώην πράκτορες της CIA).
Από την καρδιά των μυστικών υπηρεσιών προήλθε και ο whistleblower, δηλαδή ο πληροφοριοδότης δημοσίου συμφέροντος, που «κάρφωσε» τον Τραμπ. Συγκεκριμένα οι πληροφορίες που οδήγησαν στα σχέδια αποπομπής αναφέρουν ότι ο Τραμπ εκβίαζε την κυβέρνηση της Ουκρανίας για να ασκήσει διώξεις απέναντι στον Χάντερ Μπάιντεν – τον γιό του υποψήφιου για την αμερικανική προεδρία Τζο Μπάιντεν.
Αξίζει εδώ να κάνουμε ένα διάλειμμα για να θυμηθούμε ποια είναι η στάση του αμερικανικού κατεστημένου απέναντι σε αληθινούς whisteblowers, όπως ο Έντουαρντ Σνόουντεν, και σε αυτούς που, συμπτωματικά ή όχι, εξυπηρετούν τα συμφέροντα μιας μερίδας της αμερικανικής ελίτ. Οι πρώτοι έχουν απέναντί τους το σύνολο των πολιτικών και των μεγάλων ΜΜΕ που τους κατηγορούν σαν προδότες της πατρίδας τους και κινδυνεύουν ανά πάσα στιγμή να βρεθούν σε ένα χαντάκι. Οι δεύτεροι αντιμετωπίζονται σαν ήρωες και βλέπουν τις πληροφορίες που διοχετεύουν να φτάνουν σε διάστημα λίγων ωρών στην Ουάσιγκτον.
Για να μην παρεξηγηθούμε: ο πληροφοριοδότης που αποκάλυψε τους εκβιασμούς του Τραμπ αξίζει συγχαρητηρίων. Ο μηχανισμός όμως που τον προστάτευσε και προώθησε τις πληροφορίες του είναι εξίσου σκοτεινός με τον πρόεδρο Τραμπ.
Οι πληροφορίες του Σνόουντεν απειλούσαν το σύνολο της αμερικανικής αυτοκρατορίας, το οποίο υπηρετούν από κοινού Ρεπουμπλικάνοι και Δημοκρατικοί. Αντίθετα οι αποκαλύψεις εναντίον του Τραμπ ενισχύουν κυρίως τις δυνάμεις που θέλουν κλιμάκωση της αμερικανικής επιθετικότητας σε όλα τα μέτωπα (Ιράν, Βενεζουέλα, Ρωσία, Βόρεια Κορέα) και όχι μόνο απέναντι στην Κίνα, όπως φαίνεται ότι είναι το σχέδιο του Τραμπ.
Καθώς όμως τα νήματα για την αποπομπή του Τραμπ κινούνται από την κορυφή και όχι από τη βάση της αμερικανικής κοινωνίας πρόκειται για μια κίνηση με τεράστιο πολιτικό ρίσκο, η οποία αν αποτύχει ενδέχεται να οδηγήσει σε περαιτέρω πολιτική ενίσχυση του Τραμπ.
Η κατάσταση είναι λιγότερο περίπλοκη αλλά εξίσου σκοτεινή και στη Μεγάλη Βρετανία. Η απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου να χαρακτηρίσει παράνομο και άκυρο το κλείσιμο του κοινοβουλίου από τον Μπόρις Τζόνσον, είναι προφανώς σωστή. Ανατρέπει μια απόφαση που απειλούσε την πεμπτουσία του βρετανικού κοινοβουλευτισμού και της δημοκρατίας. Το ερώτημα είναι αν θα κατέληγαν οι δικαστές στην ίδια απόφαση εάν σχεδόν το σύνολο του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου του Λονδίνου δεν είχε αποφασίσει να άρει την εμπιστοσύνη του στο πρόσωπο του Μπόρις Τζόνσον. Όπως εξηγούσε ο Βρετανός αναλυτής (και πρώην συνεργάτης του Κόρμπιν) Κρις Νίνεχαμ, ο Βρετανός πρωθυπουργός είναι ίσως ο πρώτος ηγέτης των Συντηρητικών ο οποίος κυβερνά χωρίς τη στήριξη της κυρίαρχης τάξης της Βρετανίας – πρωτίστως δηλαδή των χρηματιστών από το Σίτι του Λονδίνου.
Για άλλη μια φορά το πολιτικό ρίσκο της ηρωοποίησης του Τζόνσον είναι τεράστιο καθώς η πλειοψηφία των Βρετανών φαίνεται να στηρίζει ακόμη το Brexit και δυστυχώς αρκετοί βλέπουν στο πρόσωπό του τον μόνο άνθρωπο που τιμά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος
Σημαίνουν μήπως όλα αυτά ότι πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί απέναντι στην προσπάθεια αποπομπής του Τραμπ και το «άδειασμα» του Τζόνσον; Κάθε άλλο! Ακόμη και αν λαμβάνονται από τους λάθος ανθρώπους, πρόκειται για σωστές αποφάσεις που δίνουν την ευκαιρία σε προοδευτικούς πολιτικούς, όπως ο Μπέρνι Σάντερς στις ΗΠΑ και ο Τζέρεμι Κόρμπιν στη Βρετανία να αλλάξουν τους όρους του παιχνιδιού προς όφελος των πολλών και σε βάρος των λίγων.
Αν όμως πιστέψουμε έστω και για μια στιγμή ότι το σύστημα της αστικής δημοκρατίας στις ΗΠΑ και τη Βρετανία απέκτησε ξαφνικά την ικανότητα να αυτοθεραπεύεται από τις δομικές του ανωμαλίες, το αύριο ενδέχεται να είναι εξίσου σκοτεινό με το σήμερα.