Του Ανδρέα Κοσιάρη
Θα περίμενε κανείς, ίσως αφελώς, πως ένα γεγονός όπως η (άλλη μία) φωτιά στο στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Μόρια και ο θάνατος της 49χρονης Faride Tajik, θα προκαλούσε στους κυβερνώντες τουλάχιστον την ανάγκη να φανούν επικοινωνιακά σεμνοί. Όχι από ειλικρινή μεταμέλεια και αίσθηση ευθύνης για τον ρόλο τους στην τραγωδία που ζουν καθημερινά πρόσφυγες και μετανάστες στις «δομές φιλοξενίας», αλλά έστω για το θεαθήναι, για να μη δώσουν την εικόνα αναλγησίας και απανθρωπιάς.
Θα περίμενε κανείς πως κάποιος «πηαριτζής» μέσα στο Μαξίμου θα πίεζε προς αυτήν την κατεύθυνση. Όμως, στη ΝΔ μάλλον κρατάνε τις επικοινωνιακές συμβουλές για την (αποτυχημένη) προσπάθεια ανάδειξης της «απλότητας» του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Στην περίπτωση των ανθρώπων που στοιβάζονται σε απάνθρωπες συνθήκες στα νησιά – και συχνά πνίγονται στα νερά του Αιγαίου πασχίζοντας για την ελπίδα της αποφυγής ενός πιο σίγουρου θανάτου πίσω στην πατρίδα τους – η ακροδεξιά πτέρυγα της ΝΔ αποφάσισε να βγει μπροστά και να δείξει τα δόντια της. Το δόγμα «να τους κάνουμε το βίο αβίωτο» είναι και πάλι εδώ, ως επίσημη κυβερνητική πολιτική.
Πρώτα ο εν Ελλάδι εκπρόσωπος της alt-right ιδεολογικής κουλτούρας, της χίπστερ ακροδεξιάς που έκανε τον μασκαρεμένο νεοναζισμό fashion statement, ο βουλευτής Μπογδάνος, έπαιξε πρώτο βιολί σε παρτιτούρες Όρμπαν και Σαλβίνι.
Ο @kmitsotakis έχει πλήρη συναίσθηση της βαρύτητας του μεταναστευτικού -όχι προσφυγικού. Αλλάζουμε λοιπόν άμεσα τη διαδικασία ασύλου, ενισχύουμε τη φύλαξη των συνόρων, στοχεύουμε σε μαζικές επαναπροωθήσεις κι έχουμε λόγους να εκτιμούμε πως η έξαρση των ροών σύντομα θα υποχωρήσει. pic.twitter.com/XgDSBoIZIa
— constantinosbogdanos (@bogdanosk) September 30, 2019
To «επιχείρημα» της παγκόσμιας ακροδεξιάς γίνεται στα ακροδάχτυλα του πρώην δημοσιογράφου βεβαιότητα και αφορμή για προαναγγελία σκλήρυνσης της κυβερνητικής πολιτικής. Η πλειοψηφία (αν όχι το σύνολο) των ανθρώπων που αφήνουν τα σπίτια τους, το κάνουν όχι επειδή είναι αναγκασμένοι, όχι επειδή κινδυνεύει η ζωή τους, αλλά επειδή απλά αποφάσισαν να μεταναστεύσουν. Με τη λογική του Μπογδάνου και των ομοίων του, ρισκάρουν τη ζωή τους για ένα καπρίτσιο.
Ίσως και λόγω των περιορισμών του μέσου, ο Μπογδάνος δεν μπόρεσε εδώ να εμβαθύνει. Ανέλαβε από τον νέοπα η παλιά καραβάνα της ελληνικής ακροδεξιάς, ο πάλαι ποτέ τσεκουροφόρος Μάκης Βορίδης (η υπογράμμιση δική μας).
«Η ανάλυση των συγκεκριμένων ροών είναι 65% Αφγανοί, 15% από χώρες της Αφρικής, 10% από την Τυνησία, το Μαρόκο κλπ, υπάρχουν Τούρκοι που ζητούν άσυλο γιατί διώκονται από τον Ερντογάν και οι Σύροι είναι πλέον ελάχιστοι. Αυτοί λοιπόν είναι παράνομοι μετανάστες και δεν δικαιούνται ανθρωπιστικής προστασίας. Έχουν ανθρώπινα δικαιώματα, τα οποία πρέπει να γίνουν σεβαστά κατά την εξέταση της αιτήσεως του ασύλου, αλλά ως εκεί.
Αυτό που θα πρέπει να κριθεί είναι ο ακριβής νομικός χαρακτηρισμός που θα τους δοθεί. Αν είναι πρόσφυγες ή μετανάστες. Σε περίπτωση που είναι παράνομοι μετανάστες, που αυτό δείχνει το προφίλ τους, θα πρέπει να επαναπατριστούν, άρα και ορθώς μιλάμε για μεταναστευτικό», δήλωσε σήμερα στη ραδιοφωνική εκπομπή του Alpha 98,9, “Ραντάρ” και τους Τάκη Χατζή και Δήμο Βερύκιο.
Ίσως στον Μπογδάνο θα μπορούσε κανείς να χρεώσει άγνοια και ημιμάθεια. Αλλά ο «διακεκριμένος νομικός» Βορίδης δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει την ίδια δικαιολογία. Ψεύδεται συνειδητά και ασύστολα. Ίσως όχι για τα (στρογγυλεμένα) ποσοστά που παρουσιάζει, αλλά για το αν αυτοί οι άνθρωποι μπορούν να χαρακτηριστούν στην πλειοψηφία τους μετανάστες και όχι πρόσφυγες.
Το Αφγανιστάν βρίσκεται σε συνεχή πόλεμο από το 2001. Πλέον 18 ολόκληρα χρόνια Δυτικής εισβολής, βομβιστών αυτοκτονίας, αεροπορικών χτυπημάτων, δράσης των μυστικών υπηρεσιών και, φυσικά, ακόμα περισσότερα χρόνια δράσης των Ταλιμπάν – επίσης με Δυτική στήριξη κάποτε. Η Υπηρεσία Προσφύγων του ΟΗΕ έχει σχεδόν 2,5 εκατομμύρια καταγεγραμμένους πρόσφυγες από το Αφγανιστάν.
Το ίδιο ισχύει και για μια σειρά από χώρες της Αφρικής. Η Σομαλία και το Νότιο Σουδάν, για παράδειγμα, έχουν επίσης πόλεμο, και βρίσκονται στις 5 χώρες με τους μεγαλύτερους αριθμούς προσφύγων.
Άρα λοιπόν, ακόμα κι αν λάβουμε τα ποσοστά του Βορίδη ως αληθή, η πλειοψηφία των ανθρώπων που βρίσκονται εγκλωβισμένοι στην Ελλάδα, προέρχονται από περιοχές όπου υπάρχουν οι συνθήκες για μαζική φυγή «λόγω δίωξης, πολέμου ή βίας», όπως λέει ο ορισμός του πρόσφυγα που χρησιμοποιεί ο ΟΗΕ – τον οποίο σίγουρα ο Βορίδης γνωρίζει.
Αλλά φυσικά, εν τέλει η απόφαση για το αν θα δοθεί άσυλο σε έναν άνθρωπο, είναι πολιτική. Εκεί ακριβώς πατάει η ΝΔ, θολώνοντας την πραγματική εικόνα. Ο Μάκης Βορίδης συνέχισε να σερβίρει ακροδεξιό μίσος ως θεσμοθετημένη αλήθεια. «Δεν δικαιούνται οι παράνομοι μετανάστες ανθρωπιστική βοήθεια, οι πρόσφυγες δικαιούνται. Οι παράνομοι μετανάστες, όπως όλοι οι άνθρωποι, έχουν ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά (…). Η ανθρωπιστική βοήθεια συνίσταται στα λεγόμενα πρόσθετα μέτρα. Αυτό δηλαδή το οποίο βλέπετε. Πάνε σε δομές, υπάρχει σίτιση, υπάρχει μια στήριξη στον πρόσφυγα που είναι κατατρεγμένος. Στον παράνομο μετανάστη δεν θα υπάρχουν. Ο παράνομος μετανάστης από τη στιγμή που θα κριθεί παράνομος θα πρέπει να πάει σε κλειστά κέντρα για να προχωρήσει ταχέως η διαδικασία επαναπατρισμού του».
Η «σίτιση», λοιπόν, δεν είναι μεταξύ των «ανθρωπίνων δικαιωμάτων του παράνομου μετανάστη», είναι στο «αλλά» κομμάτι, που δε θα του παρέχεται. «Κλειστά κέντρα» και επιτάχυνση της «διαδικασίας επαναπατρισμού του».
Διαδικασία που ο Βορίδης περιέγραψε ως κομμάτι της συμφωνίας ΕΕ – Τουρκίας, και ως ολιγοήμερη. «Το μεταναστευτικό εξετάζεται κατά προτεραιότητα και στη συνέχεια, απορριπτομένης της αιτήσεως, η οποία μέχρι πρότινος έκανε 8 μήνες, εμείς λέμε ότι θα τελειώσει μέσα σε μερικές μέρες. Θα επαναπατρίζονται με βάση της συμφωνίας της ΕΕ στην Τουρκία. Στη χώρα από όπου ήρθαν. Απορριπτομένης της αιτήσεως λοιπόν, ο παράνομος μετανάστης θα πρέπει να οδηγηθεί σε κλειστό προαναχωρησιακό κέντρο. Αν επιθυμεί να κάνει δεύτερη προσφυγή, αυτή η δεύτερη, η οποία επί ΣΥΡΙΖΑ κρατούσε δύο χρόνια, πλέον θα ολοκληρώνεται σε 9 μήνες. Ωστόσο, σε αυτούς τους ανθρώπους θα υπάρχει δυνατότητα αιτήσεως ακύρωσης. Η αίτηση αυτή δεν θα αναστέλλει τη διαδικασία επαναπατρισμού».
Η διαδικασία εξέτασης των αιτήσεων ασύλου είναι αδύνατον να γίνει σε διάστημα «μερικών ημερών», τουλάχιστον με τη σημερινή στελέχωση των Υπηρεσιών Ασύλου και φυσικά, αν πρόκειται να γίνει ουσιαστική εξέταση, και όχι απλά «ξεπέτα» και μαζικές απορρίψεις.
Όσον αφορά την προσφυγή σε δεύτερο βαθμό για εξέταση αίτησης ασύλου, είχαμε μεταφέρει πριν λίγο καιρό τις ανησυχίες που εξέφρασε το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, για την πιθανότητα κατάργησής του, και την υπενθύμιση των υποχρεώσεων της χώρας υπό το διεθνές δίκαιο. Αυτό που περιγράφει ο Βορίδης μπορεί να μην είναι κατάργηση της διαδικασίας, αλλά σίγουρα παραβιάζει τις υποχρεώσεις της Ελλάδας, καθώς μία από αυτές είναι η προσφυγή σε δεύτερο βαθμό να αναστέλλει, μέχρι την εξέτασή της, την απέλαση του αιτούντος.
Άρα λοιπόν η ακροδεξιά πτέρυγα της ΝΔ προαναγγέλλει την εφαρμογή εν τάχει απορρίψεων αιτημάτων ασύλου (χωρίς ουσιαστική εξέταση), εν τάχει απελάσεις στην Τουρκία (ακόμα κι αν υπάρχει προσφυγή για εξέταση σε δεύτερο βαθμό), και όλο αυτό παρουσιάζεται ως πολιτική της «κοινής λογικής», ως κάτι το καθόλα νόμιμο.
Όλο αυτό το διήμερο κρεσέντο, σε συνδυασμό με την προσπάθεια απόδοσης ευθυνών στα θύματα της τραγωδίας από τους ίδιους κύκλους, δεν είναι παρά άλλο ένα επεισόδιο στη συνεχιζόμενη έγχυση μίσους προς τους φτωχούς ξένους στο εσωτερικό της ελληνικής κοινωνίας. Ο ελληνικός λαός επέλεξε την θεσμοθέτηση και την κανονικοποίηση της ακροδεξιάς λογικής στην αντιμετώπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Όσο λιγότερα και για όσο λιγότερους, τόσο το καλύτερο.
Ζούμε στην ακροδεξιά φούσκα για το πώς είναι ο κόσμος μας. Δεν υπάρχουν πρόσφυγες, κι ας φλέγεται ο πλανήτης από πολέμους, συγκρούσεις και βία. Είναι όλοι τους παράνομοι μετανάστες και οι παράνομοι δεν δικαιούνται ανθρωπιστική βοήθεια, όπως για παράδειγμα κάτι να φάνε. Ίσως επειδή είναι… Πώς το λέγανε μωρέ εκείνα τα παιδιά που φέρονταν στη αδερφή του Πρωθυπουργού «με το σεις και με το σας»; Α, ναι, «υπάνθρωποι».