Πηγή: Sertan Sanderson – Infomigrants
Μετάφραση/Επιμέλεια: Δήμητρα Μπέη
Στην κεντρική Μεσόγειο, ο αγώνας ενάντια στο χρόνο για να φτάσει κανείς στην ΕΕ μετατρέπεται σε αγώνα ενάντια στην ακτοφυλακή της Λιβύης. Οι αναφορές για διενέξεις μεταξύ των ναυτικών αρχών της Λιβύης και των ΜΚΟ σε διεθνή ύδατα συνεχώς αυξάνονται. Λιγότεροι μετανάστες καταφέρνουν να φτάσουν στην Ευρώπη με την πλειοψηφία να επαναπροωθείται στη Λιβύη.
Το ταξίδι προς την Ευρώπη είναι συχνά ριψοκίνδυνο ήδη από την αρχή της απόπειρας να διασχύσει κανείς τη Μεσόγειο. Η συντριπτική πλειοψηφία των μεταναστών που ταξιδεύουν σε αυτήν τη διαδρομή αναχωρούν από τις ακτές της Λιβύης, χρησιμοποιώντας μικροσκοπικά, ακατάλληλα πλοία, διακινδυνεύοντας τη ζωή τους με την ελπίδα να φτάσουν στην ΕΕ. Μερικά από τα πλοία αναποδογυρίζουν από τα πανύψηλα κύματα και τους ανέμους. Άλλα, απλά παθαίνουν βλάβες στον κινητήρα ή τους τελειώνουν τα καύσιμα, αφήνοντας τους ανθρώπους μέσα σε μια βάρκα, να πρέπει να βασίζονται στην καλοσύνη των ξένων σε ένα αφιλόξενο περιβάλλον.
Εκτός από όλους αυτούς τους κινδύνους, υπάρχει και ο μεγάλος κίνδυνος των αρχών της Λιβύης. Η ακτοφυλακή της Λιβύης προσπαθεί να σταματήσει τα πλοία και τις λέμβους από το να εκπλεύσουν εξαρχής. Ταυτόχρονα προσπαθεί να τα ανακόψει ενώ βρίσκονται στη θάλασσα, είτε κινδυνεύουν είτε όχι. Έτσι οι προσπάθειες να φτάσουν στην Ευρώπη μετατρέπονται ολοένα και περισσότερο σε αγώνα ενάντια στην ακτοφυλακή της Λιβύης. Εάν οι αρχές καταφέρουν να τους αναχαιτίσουν στη θάλασσα, οι πληρωμές χιλιάδων ευρώ από τους μετανάστες σε συμμορίες λαθρεμπορίου πάνε χαμένες μέσα σε μια στιγμή.
Πρόσφατα, υπήρξαν επίσης νέες αναφορές ότι η ακτοφυλακή της Λιβύης παρεμβαίνει ολοένα και περισσότερο στις ενέργειες των ΜΚΟ που πραγματοποιούν αποστολές διάσωσης. Εξαιτίας αυτού διακινδυνεύονται οι ζωές ανθρώπων που θα έπρεπε να μεταφερθούν σε ασφαλή σημεία.
Διάσωση – και μετά βασανιστήρια
Τις τελευταίες ημέρες, η ακτοφυλακή της Λιβύης φέρεται να παρενέβη σε οκτώ τέτοιες προσπάθειες διάσωσης μόνο από το πλοίο της ΜΚΟ Open Arms. Υπάρχουν επίσης αναφορές για παρενόχληση και απειλή του πληρώματος Open Arms στα διεθνή ύδατα της Μεσογείου. Άλλες ΜΚΟ αναφέρουν επίσης αυξανόμενες συγκρούσεις με τις αρχές της Λιβύης στη θάλασσα.
Εκείνοι που παρακωλύθηκαν στη θάλασσα από την αμφιλεγόμενη ακτοφυλακή της Λιβύης – η οποία λαμβάνει χρηματοδότηση και εκπαίδευση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και από άλλες μεμονωμένες κυβερνήσεις για να βοηθήσει στην αναχαίτιση της ροής των μεταναστών στην Ευρώπη – επιστρέφονται συνήθως βίαια στη Λιβύη. Εκεί συνήθως τοποθετούνται σε κέντρα κράτησης, διαβόητα για την εφαρμογή πρακτικών όπως η κακοποίηση, τα βασανιστήρια και η δουλεία.
Περισσότερες διενέξεις στη θάλασσα
Τη στιγμή που η ακτοφυλακή της Λιβύης και οι διεθνείς οργανισμοί έρχονται αντιμέτωποι στη θάλασσα, μερικά από τα μικρά σκάφη καταφέρνουν να περάσουν απέναντι.
Ένα αγόρι τριών μηνών από το Καμερούν με το όνομα Μοΐζ ήταν ένα από τα παιδιά που το ισπανικό διασωστικό της Open Arms κατάφερε να μεταφέρει σε ασφαλές σημείο τις τελευταίες ημέρες, μαζί με τη μητέρα του, σύμφωνα με το Associated Press (AP). Η πεντάχρονη Τίμι από την Ακτή Ελεφαντοστού και η μητέρα της, επίσης διασώθηκαν επιτυχώς από το διασωστικό της Open Arms πριν από λίγες μέρες «κάτω από το εκφοβιστικό βλέμμα της ακτοφυλακής της Λιβύης λίγα μέτρα μακριά», σύμφωνα με το AP.
Η Τίμι και η μητέρα της είχαν ξεκινήσει το ταξίδι τους πριν από έξι μήνες, διασχίζοντας την έρημο. Είχαν φύγει από τη χώρα τους για να μην υποβληθούν σε ακρωτηριασμό γυναικείων γεννητικών οργάνων (FGM). Σύμφωνα με τη UNICEF, περισσότερα από τα μισά νεαρά κορίτσια επηρεάζονται από αυτή την πρακτική. Και δεν είναι λίγες οι φορές που αυτή καταλήγει σε θάνατο.
Μετά από τρεις σκληρές μέρες στη θάλασσα, συνολικά 146 άτομα διασώθηκαν από το διασωστικό της Open Arms την περασμένη εβδομάδα. Ήταν η 80η αποστολή του στην κεντρική Μεσόγειο. Κατάφεραν να φτάσουν σε ασφαλές λιμάνι στη Σικελία της Ιταλίας, και ανάμεσά τους ήταν παιδιά όπως η Τίμι και ο Μοΐζ.
Η λεπτή γραμμή μεταξύ τύχης και τραγωδίας
Όσοι φτάνουν στη Σικελία πρέπει πρώτα να τεθούν σε καραντίνα για δύο εβδομάδες. Αν και αυτό μπορεί να είναι άβολο και να προκαλεί κάποιες πρώιμες απογοητεύσεις στην αρχή της νέας ζωής που είχαν ονειρευτεί αυτοί οι μετανάστες, εξακολουθεί να είναι μια πολύ καλύτερη μοίρα από αυτή που περιμένει κάποιους άλλους.
Από τις αρχές του 2021, τουλάχιστον 160 άνθρωποι έχουν πεθάνει προσπαθώντας να διασχίσουν την Κεντρική Μεσόγειο. Η πιο πρόσφατη τέτοια τραγωδία στη θάλασσα είχε ως αποτέλεσμα 43 θανάτους στις 20 Φεβρουαρίου. Η πλαστική λέμβος που μετέφερε συνολικά 120 άτομα άρχισε να παίρνει νερό.
Πολλά από τα σώματα των νεκρών εξακολουθούν να αγνοούνται. Πολλοί είναι όμως και οι μετανάστες που παραμένουν αγνοούμενοι στη Λιβύη.
Έχουν περάσει πάνω από πέντε χρόνια μέσα στη λεγόμενη προσφυγική κρίση και δέκα χρόνια μετά την πτώση του δικτατορικού καθεστώτος του Μουαμάρ Γκαντάφι στη Λιβύη. Ελάχιστοι όμως καταφέρνουν να εκπληρώσουν το όνειρο μιας καλύτερης ζωής. Η πλειονότητα αυτών έχουν «κολλήσει» στη Λιβύη και αντιμετωπίζουν μια ζωή δυστυχίας και κινδύνων.
