Μετά την επιβεβαίωση ότι η καμπάνια των 1101 δεν είναι παρά μια ακόμα απόπειρα συλλογής χρημάτων από τον Κώστα Εφήμερο, ιδιοκτήτη του ThePressProject και της εταιρείας πληροφορικής Bits’n’bytes, οι υπογράφοντες το κείμενο αυτό, πρώην συντελεστές του TPP και του αδελφού MSfree, αισθανόμαστε την υποχρέωση να μιλήσουμε δημόσια:
Για το τι είναι και τι δεν είναι το ThePressProject.
Για την εργασιακή πραγματικότητα στο TPP, όπου διαχρονικά ο κανόνας είναι η απλήρωτη και ανασφάλιστη εργασία.
Και φυσικά για την προηγούμενη καμπάνια crowdfunding του TPP, κατά την οποία μαζεύτηκαν χιλιάδες ευρώ με σκοπό την έκδοση ενός περιοδικού το οποίο ουδέποτε εκδόθηκε.
Ακριβώς ένα χρόνο μετά, ο Κώστας Εφήμερος ζητάει και πάλι χρήματα από τους καλόπιστους αναγνώστες του TPP σαν τίποτα από τα παραπάνω να μην έχει συμβεί…
Η ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΚΑΜΠΑΝΙΑ CROWDFUNDING ΤΟΥ TPP
Τον Νοέμβριο του 2014, δημοσιογράφοι του ThePressProject ανέδειξαν με σειρά ρεπορτάζ την ελληνική πτυχή του σκανδάλου LuxLeaks, την οποία είχε αποσιωπήσει σχεδόν το σύνολο του ελληνικού Τύπου. Τότε το TPP ανακοίνωσε πρωτοβουλία συλλογής χρημάτων για την έκδοση ενός τεύχους περιοδικού με το όνομα TMP (TheMagazineProject) όπου θα δημοσιευόταν αυτό το υλικό.
Το κοινό ανταποκρίθηκε με ενθουσιασμό και σε λίγες μέρες συγκεντρώθηκε από εκατοντάδες φίλους του σάιτ άγνωστο ποσό, αρκετά μεγαλύτερο πάντως του αρχικού που είχε ζητηθεί (4.700 ευρώ).
Το TMP είχε ανακοινωθεί ότι θα κυκλοφορήσει «τις πρώτες μέρες του Δεκέμβρη» [2014]. Το περιοδικό δεν εκδόθηκε ποτέ. Οι όροι διαφάνειας που είχαν συμφωνηθεί δεν τηρήθηκαν (π.χ. δεν εκδόθηκαν αποδείξεις). Ο Εφήμερος έγραψε ότι τα χρήματα επιστράφηκαν σε όλους όσους τα ζήτησαν πίσω (συνεπώς όχι στους υπόλοιπους) αλλά ούτε αυτό φαίνεται να ισχύει καθώς διαψεύδεται από αρκετούς “συνεκδότες” (= δωρητές του περιοδικού) στο σχετικό φόρουμ .
Για τη μη έκδοσή του περιοδικού ο Κώστας Εφήμερος έχει διατυπώσει μια σειρά από απίθανους και εντελώς αντιφατικούς μεταξύ τους ισχυρισμούς. Μια μικρή μόνο γεύση, πριν από 10 μήνες:
« Το πρόβλημα της καθυστέρησης οφείλεται αποκλειστικά στην άρνηση των μεγάλων τυπογραφείων να τυπώσουν το περιοδικό. Τελικά μετά από ένα βουνό γραφειοκρατίας και τρικλοποδιών από εφορία, πρακτορεία και τυπογραφεία τυπώσαμε το TMP στη Βουλγαρία και αυτή τη στιγμή βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη όπου θα ξεκινήσει η διανομή. Την Πέμπτη το φορτηγό θα φτάσει Αθήνα και θα ξεκινήσει η διανομή.»
Φυσικά, τίποτα από αυτά δεν συνέβη. Ούτε Βουλγαρία, ούτε Θεσσαλονίκη, ούτε Αθήνα. Το ομολογεί ο ίδιος αρκετούς μήνες αργότερα, στο faq των 1101:
“Αποφασίσαμε να μην προχωρήσουμε σε μια σίγουρα αποτυχημένη εκδοτική δραστηριότητα μόνο και μόνο για να βγάλουμε την υποχρέωση, αφού άλλωστε όλο το περιεχόμενο που θα περιλάμβανε το περιοδικό ήταν ήδη αναρτημένο στο ειδικό μας αφιέρωμα”
(Όποιος έχει διάθεση, ας ανατρέξει στο φόρουμ «συνεκδοτών» εδώ).
2. “ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ” ΣΤΟ ΤΡΡ: ΙΣΩΣ ΑΠΛΗΡΩΤΟΙ, ΣΧΕΔΟΝ ΠΑΝΤΑ ΑΝΑΣΦΑΛΙΣΤΟΙ
Και αν το μισό πρόβλημα είναι η σχέση του TPP με τους αναγνώστες του, το άλλο μισό είναι η σχέση του με τους δικούς του ανθρώπους, τους «εργαζόμενούς» του. Η αλήθεια είναι ότι παρά το αριστερό-εναλλακτικό προφίλ του, το ThePressProject υστερεί απελπιστικά σε οτιδήποτε έχει να κάνει με τη στοιχειώδη εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας.
Στην παρούσα οικονομική συγκυρία, το να υπάρχουν καθυστερήσεις στις πληρωμές ή ακόμα και να μένουν εργαζόμενοι εντελώς απλήρωτοι αποτελεί απαράδεκτη μεν, πλην όμως συνηθισμένη πρακτική σε πολλά ΜΜΕ.
Τα πράγματα όμως στο TPP είναι ακόμα χειρότερα: Στη συντριπτική τους πλειοψηφία, οι εργαζόμενοι δεν είναι ασφαλισμένοι, δεν έχουν συμβάσεις και γενικότερα υπάρχει μια αποστροφή προς κάθε είδος έγγραφου παραστατικού. Πολλοί από τους συνεργάτες που αποχώρησαν απλήρωτοι όχι μόνο δεν εξοφλήθηκαν αλλά συχνά αντιμετώπισαν τον εργοδοτικό αυταρχισμό και ανοίκεια συμπεριφορά, επειδή τόλμησαν να διεκδικήσουν μέρος των δεδουλευμένων.
Διαπιστώσαμε ότι αυτές οι πρακτικές δεν είναι μόνο τωρινές αλλά επαναλαμβάνονται συστηματικά εδώ και χρόνια. Σε μεγάλο βαθμό, το TPP υποστηρίχθηκε από τα δεδουλευμένα που οφείλονταν στους συντελεστές της Bits’n’bytes και άλλων προγενέστερων μέσων (msfree.gr και automag).
3. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΤΙ ΔΕΝ EΙΝΑΙ ΤΟ TPP
Το TPP δεν είναι κολλεκτίβα ούτε συνεταιρισμός· ανήκει στον Κώστα Εφήμερο (το πραγματικό του όνομα είναι Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος ) — και ως εδώ τίποτα το μεμπτό. Όμως, παρότι μεγάλο μέρος του περιεχομένου του TPP οφείλεται σε απλήρωτη ή εθελοντική εργασία δημοσιογράφων, παρότι η χρηματοδότησή του στηρίζεται σε σημαντικό βαθμό στους αναγνώστες του, όλες οι αποφάσεις λαμβάνονται από τον ιδιοκτήτη χωρίς την παραμικρή διαφάνεια για το πώς δαπανώνται τα χρήματα.
Στην καμπάνια του 1101.gr ο εκδότης του TPP υπόσχεται οικονομική διαφάνεια. Το ίδιο έκανε το 2013 όταν σε μια ακόμα καμπάνια συλλογής χρημάτων δεσμεύτηκε ότι «θα δημοσιεύει μηνιαίο οικονομικό απολογισμό» όμως από τότε δεν δημοσίευσε ούτε έναν! Τώρα δημοσιεύει έναν «ισολογισμό» χωρίς όμως να παρέχει το παραμικρό τεκμήριο ότι τα ποσά που αναφέρονται (“ασφαλιστικές εισφορές”; “φορολογία δωρεών”; “ΦΠΑ”;) είναι πραγματικά.
4. ΕΜΕΙΣ… ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ 1101
Για να βάλουμε τα πράγματα στη σωστή τους βάση: Το TPP δεν είναι φυσικά μεγάλο εκδοτικό συγκρότημα ούτε ο ιδιοκτήτης του καναλάρχης. Δεν έχει πάρει δάνεια εκατοντάδων εκατομμυρίων από τις τράπεζες ούτε χρησιμοποιεί το μέσο του για να παίρνει κρατικά έργα.
Αυτός ήταν και ο λόγος που οι περισσότεροι από μας συνεργαστήκαμε με το TPP: Βρήκαμε σ’ αυτό μια ανάσα ελευθερίας, πιστέψαμε στη δημιουργία ενός μοντέλου ενημέρωσης διαφορετικό από αυτό των συστημικών ΜΜΕ.
Ήμασταν εκεί για να μεταδώσουμε live εικόνα όταν τα ΜΑΤ εισέβαλαν στην ΕΡΤ αλλά και στις Βρυξέλλες με ανταποκρίσεις από την καρδιά της Ευρώπης. Φτιάξαμε ένα νέο πρωτοποριακό θεσμό, το Ημερολόγιο Ανέργου. Κάναμε πραγματικό (και όχι διαφημιστικό) πολιτιστικό ρεπορτάζ, ζωντανές ραδιοφωνικές εκπομπές και μεγάλα διεθνή features. Και ας μην επικαλεστεί ο Εφήμερος ότι η κριτική που δέχεται είναι κατασκεύασμα της διαπλοκής. Εμείς γράψαμε στο TPP για τον Μελισσανίδη, τον Μαρινάκη και τον Αλαφούζο. Για την Τράπεζα Πειραιώς και την Eldorado Gold. Τέλος, σε μια εποχή που ο υπόλοιπος κόσμος διψούσε για διαφορετική ενημέρωση από την Ελλάδα, ιδρύσαμε τη διεθνή (αγγλόφωνη) έκδοση του TPP.
Είναι αυτονόητο πως σε όλα αυτά η συμβολή του Κώστα Εφήμερου ήταν περισσότερο από καθοριστική. Χωρίς αυτόν δεν θα υπήρχε TPP. Αλλά ισχύει και το αντίθετο: Χωρίς εμάς και άλλους… 1101, αναγνώστες και δημοσιογράφους, εξίσου δεν θα υπήρχε TPP.
Την περασμένη άνοιξη, η υπόθεση του περιοδικού TMP και η εργασιακή πραγματικότητα στο TPP προκάλεσαν μια συζήτηση μεταξύ των συνεργατών του που οδήγησε τελικά στη σιωπηλή αποχώρηση των περισσότερων. Σιωπηλή διότι ορισμένοι θεωρήσαμε τότε πως η δημοσιότητα θα προκαλούσε μεγαλύτερη ζημιά, ιδίως σε εκείνη τη δραματική συγκυρία (διαπραγμάτευση, δημοψήφισμα, κλπ).
Όμως, μετά και την καμπάνια των 1101, δεν μπορούμε να μένουμε άλλο σιωπηλοί απέναντι σε ένα μέσο που διέψευσε με τόση ευκολία την εμπιστοσύνη των αναγνωστών του. Που ενώ λοιδορεί τις συμπεριφορές των ΜΜΕ της διαπλοκής, στο εσωτερικό του περιφρονεί τα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα. Θεωρήσαμε πως όλα αυτά έπρεπε κάποια στιγμή να γίνουν γνωστά. Αλλιώς θα ήμασταν σαν τους άλλους τους οποίους καταγγέλλουμε, που «ξέρουν αλλά δεν μιλάνε». Ακριβώς επειδή εμείς εννοούμε στα σοβαρά το όραμα του TPP περί δημοσιογραφίας.
Οι υπογράφοντες:
1. Ελευθερία Αλαβάνου — υπεύθυνη πολιτιστικού ρεπορτάζ TPP
2. Μυρτώ Αρετάκη — υπεύθυνη αφιερωμάτων TPP
3. Χριστίνα Βασιλάκη — ανταποκρίτρια TPP στις Βρυξέλλες
4. Νίκος Γιαννούλας — υπεύθυνος πωλήσεων & διαφημιστικού TPP & Bitsnbytes
5. Παύλος Ζαφειρόπουλος — editor TPP International
6. Χριστόφορος Κάσδαγλης — αρθρογράφος & συντονιστής TPP
7. Νικόλας Λεοντόπουλος — έρευνες TPP, editor TPP International
8. Κώστας Μποϊδάνης — συντάκτης MSFree.gr & automag.gr
9. Δημήτρης Μπούνιας — editor TPP International
10. Σταύρος Παπαιωάννου — προγραμματιστής, τεχνικός TV & events live streaming
11. Φίλιππος Πετρίδης — ραδιοφωνικός παραγωγός
Ακολουθεί η απάντηση του TPP