«Όταν διαβάζουμε για τις επιχειρήσεις των αμερικανικών ειδικών δυνάμεων στη Σομαλία» έγραφε πριν από μερικές εβδομάδες το περιοδικό Newsweek, «στα αυτιά μας ηχούν στίχοι από τον πατριωτικό ύμνο με τίτλο η “Η Αμερική είναι όμορφη”». Εντυπωσιακός πραγματικά τρόπος για να περιγράψεις τα ανδραγαθήματα στρατιωτικών ομάδων που έχουν χαρακτηριστεί από αρκετούς αναλυτές σαν τα “σύγχρονα τάγματα θανάτου της αμερικανικής αυτοκρατορίας”. Οι συντάκτες του Newsweek όμως δεν αρκούνταν στην μουσική εξύμνηση του Πενταγώνου: «Η Seal Team 6 (η ομάδα που εκτέλεσε τον Οσάμα μπιν Λάντεν) αποτελεί πολύ πιο αναγνωρίσιμο σύμβολο της αμερικανικής ισχύος ακόμη και από τις στατιστικές για την πορεία του αμερικανικού ΑΕΠ» κατέληγε το άρθρο του Newsweek.
Μέσα από το μιλιταριστικό του παραλήρημα το περιοδικό κατάφερνε να περιγράψει με εξαιρετική λιτότητα τις τάσεις που κυριαρχούν τα τελευταία χρόνια στο στρατηγικό σχεδιασμό της υπερδύναμης. Καθώς η οικονομική κυριαρχία δείχνει να ξεθωριάζει απέναντι στην ανάδυση των οικονομικών γιγάντων της Ασίας η Ουάσινγκτον φαίνεται να στηρίζει όλο κι περισσότερο τη γεωπολιτική της κυριαρχία στη δύναμη των όπλων. Και στην καρδιά αυτής της στρατηγικής βρίσκεται πλέον η διαβόητη Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων (SOCOM) – ένας γιγαντιαίος μηχανισμός που σύντομα θα διαθέτει 70.000 στρατιώτες σε 120 χώρες του πλανήτη..
Η SOCOM δημιουργήθηκε το 1987 σαν απάντηση στο διεθνή διασυρμό που είχε υποστεί η Ουάσινγκτον σχεδόν μια δεκαετία νωρίτερα, όταν επιχείρησε να απελευθερώσει τους ομήρους που κρατούνταν στην αμερικανική πρεσβεία στην Τεχεράνη. Μέσα σε λίγα χρόνια η SOCOM ανέλαβε τον συντονισμό των πιο επίλεκτων ομάδων ειδικών αποστολών από όλα τα σώματα του Πενταγώνου. Οι περίφημοι “πράσινοι μπερέδες” και οι “ρείντζερς” του στρατού ξηράς, βρήκαν κοινή στέγη δίπλα στους Navy SEALs του πολεμικού ναυτικού και τους Air Commandos της πολεμικής αεροπορίας. Οι αποστολές που αναλάμβαναν ξεκινούσαν από τη συλλογή πληροφοριών πίσω από την πρώτη γραμμή εχθρικών δυνάμεων και έφταναν μέχρι την εκπαίδευση ξένων στρατιωτικών και παραστρατιωτικών ομάδων. Οι επιχειρήσεις όμως που έδειχναν το πραγματικό πρόσωπο της SOCOM αφορούσαν συνήθως τις εν ψυχρώ εκτελέσεις συγκεκριμένων στόχων. Ο Ταξίαρχος ε.α Τζον Ναγκλ, αναφερόμενος στους εκατοντάδες στόχους των μυστικών επιχειρήσεων είχε χαρακτηρίσει κάποτε τη δράση της διοίκησης σαν μια “βιομηχανικού τύπου αντιτρομοκρατική μηχανή θανάτου».
Η γιγάντωση της SOCOM θα πραγματοποιηθεί μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις του 2001 όταν ο πρόεδρος Μπους κηρύσσει την λεγόμενη σταυροφορία εναντίον της διεθνούς τρομοκρατίας. Μέσα σε σχεδόν μια δεκαετία ο αριθμός των στρατιωτών που υπάγονται στη Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων διπλασιάζεται για να φτάσει τους 66.000. Την ίδια περίοδο ο προϋπολογισμός της Διοίκησης ανεβαίνει από τα 4.2 δισ στα 10.5 δισ δολάρια. Το μεγαλύτερο τμήμα των χρημάτων κατευθύνεται στις πιο σκοτεινές μονάδες της SOCOM, όπως τη Διακλαδική Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων (JSOC) η οποία αναλαμβάνει ένοπλες αποστολές στο εξωτερικό. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ειδικές αυτές διοικήσεις ήταν οι μοναδικές που έβλεπαν τον προϋπολογισμό τους να αυξάνεται ακόμη και όταν ο πρόεδρος Ομπάμα πραγματοποιούσε μειώσεις στο συνολικό αμυντικό προϋπολογισμό του Πενταγώνου. Παρά το γεγονός μάλιστα ότι η γιγάντωση της SOCOM αποδίδεται συχνά στον πρόεδρο Μπους, στην πραγματικότητα ήταν ο Ομπάμα που έδωσε το πράσινο φως για την αύξηση της επιχειρησιακής ικανότητας της συγκεκριμένης διοίκησης. Αρκετοί αναλυτές κάνουν πλέον λόγο για δυνάμεις «πραιτοριανών» του Λευκού Οίκου, αφού η συγκεκριμένη διοίκηση είναι η μοναδική που μπορεί να αναλάβει ένοπλη δράση στο εξωτερικό χωρίς ρητή έγκριση του προέδρου και χωρίς να υπόκειται σε οποιασδήποτε μορφής ελέγχου από το Κογκρέσο. Ακόμη και οι ειδικές επιχειρήσεις της CIA, που επίσης έχουν αυξηθεί με δραματικούς ρυθμούς επί προεδρίας Ομπάμα, υπάγονται σε συγκεκριμένες διαδικασίες ελέγχου από το οβάλ γραφείο και το νομοθετικό σώμα των ΗΠΑ.
Χάρη σε αυτή την άνευ προηγουμένου ασυλία οι ειδικές δυνάμεις της ΣΟΨΟΜ έχουν πραγματοποιήσει ορισμένα από τα πιο φρικιαστικά εγκλήματα για τα οποία κατηγορούνται οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις την τελευταία δεκαετία. Το 2007 η διοίκηση κατηγορήθηκε για εκτελέσεις και βασανιστήρια ιρακινών πολιτών. Ήδη από το 2002 όμως η SOCOM είχε λάβει το τίτλο του «τάγματος θανάτου» όταν ζήτησε τον βομβαρδισμό μιας γαμήλιας τελετής στο Αφγανιστάν προκαλώντας το θάνατο εκατοντάδων αμάχων.
Παράλληλα με τις επιχειρήσεις όμως η SOCOM πιστεύεται ότι οργάνωσε μαζί με τη CIA και το τεράστιο δίκτυο μυστικών φυλακών στο οποίο πραγματοποιούνταν τα τελευταία χρόνια οι ανακρίσεις και τα βασανιστήρια εκατοντάδων υπόπτων για τρομοκρατία. Σύμφωνα με τον ιστορικό και συγγραφέα Νικ Ταρς, ο οποίος μελετά εδώ και χρόνια τις μυστικές επιχειρήσεις του αμερικανικού στρατού, μόνο στο Αφγανιστάν πιστεύεται ότι λειτουργούσαν 20 κέντρα ανακρίσεων.
Στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων οι εκατοντάδες επιχειρήσεις της Διοίκησης Ειδικών Αποστολών παραμένουν επτασφράγιστο μυστικό όχι μόνο για τους δημοσιογράφους αλλά ακόμη και για υψηλόβαθμους αξιωματούχους του Πενταγώνου. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο την ημέρα της εκτέλεσης του Οσάμα μπιν Λάντεν η διαβόητη Seal Team 6 πραγματοποιήσε άλλες 12 επιχειρήσεις μέσα σε έδαφος του Αφγανιστάν για τις οποίες ακόμη και σήμερα δεν υπάρχουν επαρκής πληροφορίες.
Όπως αποκάλυψε πέρυσι η Ουάσινγκτον Ποστ, τα τελευταία χρόνια η SOCOM έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον 2.000 μυστικές επιχειρήσεις σε περίπου 75 χώρες. Πριν περάσουν όμως 12 μήνες από την αποκάλυψη, ο εκπρόσωπος της διοίκησης Τιμ Νάι δήλωσε ότι οι άνδρες των ειδικών αποστολών θα βρίσκονται σύντομα σε 120 χώρες. Μόνο στο Αφγανιστάν έχει ήδη ανακοινωθεί ότι θα παραμείνουν 9.000 στρατιώτες ειδικών αποστολών ακόμη και μετά την προγραμματισμένη απομάκρυνση των νατοϊκών δυνάμεων το 2014. Σημαντική αύξηση αναμένεται όμως και στις αποστολές που πραγματοποιούνται στο Ιράκ και μάλιστα από ένοπλες ομάδες που επιχειρούν με πολιτικά χωρίς δηλαδή κανένα διακριτικό του αμερικανικού στρατού.
Όπως αποκάλυψε μάλιστα η εφημερίδα Νιου Γιορ Τάιμς, πριν από μερικές εβδομάδες, ο επικεφαλής της SOCOM, ναύαρχος Ουίλιαμ ΜακΡάβεν, ζήτησε έγκριση για την ενίσχυση των επιχειρήσεων και σε άλλες περιοχές του πλανήτη, όπως η Λατινική Αμερική, η Ασία και η Αφρική.
Καθώς ο Μπαράκ Ομπάμα μιλά όλο και συχνότερα για την απομάκρυνση της “πλημμυρίδας του πολέμου” από τα μέτωπα του Ιράκ και του Αφγανιστάν ένας “αόρατος” στρατός επεκτείνει μέρα με την ημέρα τη δράση του στις περισσότερες χώρες του πλανήτη.
Άρης Χατζηστεφάνου
Επίκαιρα 7/3/2012
