«Δεν είμαι προσκολλημένος σε κάθε λεπτομέρεια του προγράμματός μου. Είμαι έτοιμος για συμβιβασμούς». Αν η παραπάνω φράση έβγαινε από το στόμα του Αμερικανού προέδρου, Μπαράκ Ομπάμα, στο τέλος της πρώτης του θητείας ίσως να ακουγόταν λογική. Το γεγονός όμως ότι περιλαμβάνεται στην ομιλία που έδωσε σε λιγότερο από 24 ώρες από την τελική καταμέτρηση των ψήφων μόνο τρόμο μπορεί να προκαλεί για τις προθέσεις του ένοικου του Λευκού Οίκου.
Ο Ομπάμα αναφερόταν στις υποχωρήσεις που είναι διατεθειμένος να κάνει απέναντι στους ρεπουμπλικάνους για την φορολογική πολιτική ώστε να εξασφαλίσει ότι οι πλατείες μάζες των φορολογούμενων θα συνεχίσουν να σηκώνουν το βάρος της οικονομικής κρίσης ενώ θα υπάρξουν νέες φοροελαφρύνσεις για το μεγάλο κεφάλαιο – πολιτική η οποία ακούσει στον οργουελικό τίτλο «αναπτυξιακή φορολόγηση». «Πέρυσι εργάστηκα με δημοκρατικούς και ρεπουμπλικάνους για να περιορίσω δαπάνες ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων και φέτος θα προχωρήσουμε ακόμη περισσότερο» εξήγησε ο Ομπάμα, κηρύσσοντας μια νέα σταυροφορία λιτότητας.
Στη νέα οικονομική μεταρρύθμιση που εξήγγειλε δεν υπήρξε κουβέντα για την αύξηση της φορολόγησης σε εισοδήματα άνω των 250.000 δολαρίων, που αποτελούσε σαφή προεκλογική δέσμευση, ενώ δόθηκε μόνο μια ασαφής υπόσχεση ότι οι πάρα πολύ πλούσιοι του 2% «θα πληρώσουν κάτι παραπάνω».
Ουσιαστικά, παρά τις προεκλογικές υποσχέσεις, ο πρόεδρος μένει πιστός στο φορολογικό πρόγραμμα το οποίο είχε καταρτίσει το 2010 η επιτροπή Σίμπσον-Μπόουλς, και το οποίο αποτελεί συνέχεια των φορολογικών επιλογών του προέδρου Μπους. Μεταξύ άλλων η επιτροπή είχε προτείνει αύξηση του φόρου στα καύσιμα κατά 15%, κατάργηση των ελαφρύνσεων στα στεγαστικά δάνεια και περιορισμούς στα κίνητρα προς τους εργοδότες για την ασφάλιση νέων εργαζομένων. Πρόκειται δηλαδή για μια αντίστροφα αναλογική φοροκαταιγίδα που θα αναδιανείμει τον πλούτο από τους πολλούς προς τους λίγους.
Βγαλμένες από τη «νέα γλώσσα» του Όργουελ – όπου ο «πόλεμος είναι ειρήνη» και το άσπρο μπορεί αν είναι ταυτόχρονα και μαύρο – ήταν και οι εξαγγελίες για τις κοινωνικές παροχές και το σύστημα υγείας. Ο Ομπάμα εξήγησε ότι θα προχωρήσει σε δραστικές περικοπές στον προϋπολογισμό της υγείας για να ενισχύσει τα προγράμματα δημόσιας και δωρεάν υγείας!
H εγκατάλειψη των προεκλογικών υποσχέσεων σε διάστημα λίγων ωρών από την επανεκλογή είναι ένα επίτευγμα που θα ζήλευε ακόμη και Έλληνας πρωθυπουργός και θέτει το σκηνικό για τα επόμενα τέσσερα χρόνια της προεδρίας Ομπάμα.
Παρά την εικόνα θριάμβου που επιχειρούσαν να οικοδομήσουν προοδευτικά έντυπα όπως το περιοδικό Nation η πικρή αλήθεια για τους δημοκρατικούς είναι ότι έχασαν σχεδόν οκτώ εκατομμύρια ψήφους σε σχέση με τις προεδρικές εκλογές του 2008. Σε αρκετές πολιτείες η δύναμη της δημοκρατικής παράταξης διασώθηκε μόνο χάρη στην απέχθεια που προκαλούσε σε μεγάλα τμήματα των ψηφοφόρων η παρουσία στελεχών του ακροδεξιού «κόμματος του τσαγιού». Οι μεσαιωνικού τύπου εξαγγελίες, όπως για παράδειγμα η απαγόρευση εκτρώσεων ακόμη και για γυναίκες που έχουν πέσει θύματα βιασμού, δεν άφηνε και πολλά περιθώρια επιλογών σε ψηφοφόρους με στοιχειώδη λογική.
Η διατήρηση πάντως των ισορροπιών με τους ρεπουμπλικάνους, στα δυο σώματα της αμερικανικής βουλής φαίνεται να βολεύει σε ορισμένες περιπτώσεις την παράταξη του Μπαράκ Ομπάμα αλλά και του τμήματος της αστικής τάξης που τον στήριξε. Η επιβολή σειράς αντιλαϊκών μέτρων που θα ροκανίσουν τα εισοδήματα και τα προνόμια των χαμηλότερων στρωμάτων θα επιβληθεί τώρα με πρόσχημα τις «ισχυρές πιέσεις» της αντιπολίτευσης. Τα δυο κόμματα βέβαια θα δυσκολευτούν να πείσουν ότι κάνουν κάτι περισσότερο από το να υπακούν τυφλά στην εντολή που τους έδωσαν πριν από τις εντολές οι διευθύνοντες σύμβουλοι των μεγαλύτερων επιχειρήσεων της Γουόλ Στριτ.
Σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής ο Ομπάμα φαίνεται ότι θα εκμεταλλευτεί την επανεκλογή του για να κλιμακώσει την επιθετική πολιτική της Ουάσινγκτον εναντίον της Κίνας. Καθώς η ανερχόμενη οικονομική υπερδύναμη βρίσκεται σε φάση αλλαγής ηγεσίας ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε ότι θα πραγματοποιήσει την πρώτη του επίσημη περιοδεία στο εξωτερικό σε μια σειρά χωρών που μέχρι πρότινος ανήκαν στην κινεζική σφαίρα επιρροής. Ιδιαίτερης συμβολικής αλλά και πρακτικής σημασίας είναι η επίσκεψη που θα πραγματοποιήσει στη Μιανμάρ ακολουθώντας το δρόμο που άνοιξε η Αμερικανίδα υπουργός εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον. Μετά τις διακοσμητικές αλλαγές που πραγματοποίησε το στρατιωτικό καθεστώς ο αμερικανικός Τύπος φάνηκε να ξεχνά αίφνης τις βαριές καταγγελίες ποιυ εξαπέλυε εναντίον της χώρας – όταν δηλαδή βρισκόταν ακόμη στην οικονομική σφαίρα επιρροής της Κίνας. Σήμερα η Μιανμάρ ανοίγει και πάλι τις πόρτες της σε αμερικανικές πολυεθνικές, οι οποίες στο παρελθόν έχουν χρησιμοποιήσει κατοίκους της χώρας σαν πραγματικούς σκλάβους με τις ευλογίες του καθεστώτος.
Παρόμοια χαρακτηριστικά έχει και η επίσκεψη που θα πραγματοποιήσει ο Αμερικανός πρόεδρος στην Ταϊλάνδη η οποία επίσης αλληθώριζε για χρόνια πότε προς το Πεκίνο και πότε προς την Ουάσινγκτον. Η περιοδεία Ομπάμα, θα κορυφωθεί με την παρουσία του στην Καμπότζη για τις εργασίες της Συνόδου Ανατολικής Ασίας. Πρόκειται για ένα σαφές δείγμα των νέων προτεραιοτήτων της Ουάσινγκτον που είναι η οικονομική, στρατιωτική και πολιτική περικύκλωση της Κίνας. Οι κοινές στρατιωτικές ασκήσεις με την Ιαπωνία, οι οποίες πραγματοποιούνται ενώ κορυφώνονται οι διεργασίες για την αλλαγή ηγεσίας στο Πεκίνο, είναι μόνο ένα ελάχιστο δείγμα της στρατηγικής της έντασης που οικοδομούν οι ΗΠΑ μαζί με σειρά χωρών που έχουν εδαφικές και άλλες διαφορές με τον κινεζικό δράκο.
Ο πρόεδρος Ομπάμα χρειάστηκε λοιπόν μερικά μόνο 24ωρα για να γίνει… ρεπουμπλικάνος, ή τουλάχιστον για να γίνει όλα όσα ο ίδιος δήλωνε ότι απεχθάνεται κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. Στην πραγματικότητα απλώς παρέμεινε ένας από τους δυο εναλλακτικούς ηγέτες του «κόμματος των επιχειρήσεων» που κυριαρχεί εδώ και δεκαετίες στο «μονοκομματικό» πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ.
Αρης Χατζηστεφάνου
ΠΡΙΝ 11/11/2012
Σχετικά θέματα:
