«Εσείς πιστεύετε ότι υπάρχει εταιρεία που δικαιούται να καταστρέψει έναν τόπο, να μολύνει το περιβάλλον, να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή των κατοίκων;» «Η νομιμότητα είναι ένα εργαλείο του συστήματος για να εξυπηρετεί τα συμφέροντα των εταιρειών. Εμείς έχουμε το δίκιο!», τονίζει σε συνεντευξή του στον Χρήστο Αβραμίδη, στο Πριν, ο Βασίλης Κάρλας, διωκόμενος για τη δράση του ενάντια στην εξόρυξη Χρυσού.
Στις 9 Ιουνίου δικάζονται 21 άνθρωποι, οι οποίοι κατηγορούνται για τον εμπρησμό του εργοταξίου στις Σκουριές. Με αφορμή αυτό αναφέρεστε στις ανακοινώσεις σας, ως επιτροπές αγώνα, σε βιομηχανία διώξεων. Τι εννοείτε;
Ο εμπρησμός του εργοταξίου των Σκουριών στις 17 Φεβρουαρίου 2013 άλλαξε ουσιαστικά τη ζωή μας. Από εκείνη την ημέρα και έπειτα -όχι βέβαια ότι πριν δεν υπήρχε καμία άλλη δίωξη, τουναντίον- ξεκίνησε η ακραιφνής ποινικοποίηση όλων όσοι συμμετείχαν στο κίνημα ενάντια στην εξόρυξη. Απόδειξη αυτού είναι ότι ήδη μετράμε περίπου 450 διωκόμενους και δεν ξέρουμε πού θα σταματήσει ο αριθμός! Άνθρωποι αρπάζονταν από τα σπίτια τους και οδηγούνταν στην Ασφάλεια για κατάθεση, μαζικά καλούνταν για να δώσουν DNA, συλλήβδην ονομαστήκαμε «τρομοκράτες» μέχρι και «εχθροί της πατρίδας» (Φωτεινή Πιπιλή). Για την τότε κυβέρνηση ήταν επαρκές στοιχείο ενοχής η αντίθεση με την εξόρυξη. Ο στόχος ήταν προφανώς η διάλυση του κινήματος και η κατατρομοκράτηση της κοινωνίας. Ποιος μπορεί να ξεχάσει την εισβολή εκατοντάδων πάνοπλων αστυνομικών την Τσικνοπέμπτη του 2013, που έπεσαν χημικά ακόμα και στο σχολείο; Ποιος από μας δεν ξέρει ότι κάθε κινητοποίησή μας είχε ως συνέπεια ακόμα μία δικογραφία;
Τι ακριβώς συμβαίνει αυτή τη στιγμή στο βουνό; Γίνονται τα έργα και ποια είναι η στάση της κυβέρνησης;
Η εταιρεία μοιάζει να τηρεί στάση αναμονής, έχοντας μάλλον στρέψει αυτήν τη στιγμή το βλέμμα της στην Ολυμπιάδα. Η κυβέρνηση δίνει άδειες που χαρακτηρίζει δευτερεύουσας σημασίας και επικοινωνιακά τονίζει ότι οι σοβαρές άδειες, εννοώντας το flash smelting, δεν έχουν ακόμα δοθεί. Δεν θέλω να είμαι μάντης κακών, αλλά αν επαναπαυθούμε σε αυτό, θα είναι ολέθριο σφάλμα. Η κυβέρνηση μπορεί να παίζει επικοινωνιακά με το flash smelting, αφήνοντας το χρόνο να περάσει, αλλά στην ουσία δεν καταπιάνεται με το ζήτημα, μην έχοντας την πολιτική βούληση να το κάνει. Αυτό σημαίνει ότι είναι πολύ πιθανό να σηκώσει γι’ άλλη μια φορά τα χέρια και να υποκύψει, αν πιεστεί.
Πριν την άνοδό του στην εξουσία, ο ΣΥΡΙΖΑ υποσχόταν το σταμάτημα της καταστροφής των χρυσοθήρων. Σήμερα αθετεί τις δεσμεύσεις του. Ποια είναι η εκτίμησή σας και ποια είναι η αντίδραση όσων αγωνίστηκαν και αγωνίζονται ενάντια στην καταστροφή;
Ο ΣΥΡΙΖΑ πάτησε προεκλογικά πάνω στην ανάγκη μεγάλης μερίδας του κόσμου, όχι μόνο στη Χαλκιδική, να απαλλαγεί από όσους είχαν την εξουσία τα τελευταία 40 χρόνια και να ακούσει ένα άλλο αφήγημα πέραν αυτού της λιτότητας, του ξεπουλήματος των πάντων κ.λπ. Ειδικά δε για την περίπτωση μιας μεγάλης μερίδας του κόσμου που συμμετέχει στο κίνημα ενάντια στην εξόρυξη, ο δρόμος προς τον ΣΥΡΙΖΑ φάνταζε ως ο μοναδικός, καθώς η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ είχαν ταχθεί ανοιχτά υπέρ της εξόρυξης, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν εναντίον. Κατά συνέπεια, ήταν αδύνατον να μην στηριχτεί ο ΣΥΡΙΖΑ, να μην εναποτεθεί η ελπίδα πάνω του. Η μεταστροφή της ελπίδας σε απογοήτευση ή και οργή δεν ήταν μια αυτοματοποιημένη διαδικασία. Άλλοι πιο νωρίς και άλλοι αργότερα, σταδιακά συνειδητοποιήσαμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ απλώς πάτησε πάνω στο κίνημα και το χρησιμοποίησε. Παρά την απογοήτευση, ξέρουμε καλά ότι δεν έχουμε περιθώρια να σταθούμε σε αυτό. Εδώ διακυβεύονται οι ζωές μας.
Γιατί διαμαρτύρεστε, ποιες είναι οι επιπτώσεις που εκτιμάτε ότι θα έχει η εξόρυξη στη ζωή των κατοίκων της Χαλκιδικής;
Διαμαρτυρόμαστε υπερασπιζόμενοι το δικαίωμά μας να ζήσουμε στον τόπο μας. Αυτό σημαίνει να μπορούμε να πίνουμε καθαρό νερό και να αναπνέουμε καθαρό αέρα. Διαμαρτυρόμαστε γιατί αν αυτό το έργο γίνει ποτέ, η ερημοποίηση της περιοχής θα είναι αναπόφευκτη. Η εταιρεία θα κάνει για κάποια χρόνια τη δουλειά της και μετά θα αφήσει σε μας απόβλητα και επισφαλή φράγματα. Διαμαρτυρόμαστε υπερασπιζόμενοι το δικαίωμά μας να ζούμε στον τόπο μας ελεύθερα. Στηρίζουμε τον ψαρά, τον οικοδόμο, τον μελισσοκόμο, τον αγρότη- όχι τις πολυεθνικές αποικιοκρατικές εταιρείες.
Με αφορμή τις κινητοποιήσεις των μεταλλωρύχων, μεγάλα κοινοβουλευτικά κόμματα σας κατηγόρησαν ότι είστε ενάντια στους εργάτες. Τι λέτε για αυτό;
Εμείς οι ίδιοι είμαστε εργάτες. Άνθρωποι που είναι δίπλα μας, όπως η ΒΙΟΜΕ, οι Ρομπέν του Ξύλου, και πολλά πολλά πρωτοβάθμια σωματεία είναι εργάτες. Αυτοί που είναι και θα είναι απέναντί μας είναι οι εργατοπατέρες της ΓΣΕΕ και οι υπάλληλοι της Ελληνικός Χρυσός, των εφημερίδων και των καναλιών. Και με αυτό εννοώ ότι η πλειονότητα των εργαζομένων στην εταιρεία, στήριξε όχι τα συμφέροντά της, αλλά τα συμφέροντα μιας πολυεθνικής. Το πρόβλημα στους εργαζόμενους δεν το προκαλούμε εμείς που αγωνιζόμαστε, αλλά η εταιρεία που τους χρησιμοποιεί. Όσον αφορά τα μεγάλα αυτά κοινοβουλευτικά κόμματα, είναι περιττό μάλλον να σχολιάσει κανείς τις θέσεις όσων ανοιχτά έχουν πει ότι θα στηρίξουν τις επενδύσεις με κάθε κόστος, γνωρίζοντας ότι το κόστος θα το πληρώσει μια ολόκληρη περιοχή.
Ακούγονται φωνές που λένε ότι το κίνημά σας, εκπροσωπεί και μεγάλα οικονομικά συμφέροντα της περιοχής ενάντια στην υποτίμηση της ιδιοκτησίας τους. Τι λέτε για αυτό;
Έχοντας απεριόριστο σεβασμό στους αγώνες του ΚΚΕ θα ήθελα να τονίσω ότι αυτή η θέση πέραν από το γεγονός ότι δεν τεκμηριώνεται από πουθενά, προσβάλλει τον αγώνα χιλιάδων ανθρώπων, πολλοί εκ των οποίων, όπως και εγώ ήταν ή εξακολουθούν να είναι άνεργοι, αλλά δεν υπήρξαν πειθήνια όργανα κανενός. Ακούσαμε καθηγητές να μιλάνε για τις επιπτώσεις της εξόρυξης, είδαμε άλλα παραδείγματα ανά τον κόσμο και τέλος την ίδια την εταιρεία να αδυνατεί να αποδείξει ότι η προτεινόμενη από την πλευρά της μέθοδος εξόρυξης είναι εφαρμόσιμη. Αυτά και άλλα παρόμοια επιχειρήματα μας οδηγούν, δεν υπάρχουν όμως οικονομικά συμφέροντα να μας καθοδηγούν.
Σε τι φάση βρίσκεται σήμερα το κίνημα ενάντια στην εξόρυξη χρυσού;
Θα ήταν ψέματα να πούμε ότι διανύουμε την καλύτερη περίοδο. Η αναμονή για την λύση του προβλήματος από την κυβέρνηση και στη συνέχεια η αυξανόμενη απογοήτευση, επηρέασαν τη δυναμικότητά μας, δυστυχώς. Και αυτή δεν είναι κριτική προς τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά κυρίως αυτοκριτική θα έλεγα. Επιπλέον, η Ελντοράντο είναι εδώ, ο τόπος μας δεν έχει απελευθερωθεί και σε μερικές μέρες θα ξεκινήσει η δίκη των Σκουριών. 21 άνθρωποι θα βρεθούν στο εδώλιο και μαζί τους ολόκληρη η τοπική κοινωνία. Αυτό, όπως εύκολα καταλαβαίνει κάποιος, μας δημιουργεί μία τεράστια πίεση. Περισσότερο από ποτέ ίσως, χρειαζόμαστε ο ένας τον άλλον, χρειαζόμαστε τη στήριξη του κόσμου για να ξεπεράσουμε και αυτόν τον σκόπελο.
Πιστεύετε ότι η Ελντοράντο δικαιούται τις άδειες για να πραγματοποιήσει το έργο της;
Εσείς πιστεύετε ότι υπάρχει εταιρεία που δικαιούται να καταστρέψει έναν τόπο, να μολύνει το περιβάλλον, να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή των κατοίκων; Η νομιμότητα είναι ένα εργαλείο του συστήματος για να εξυπηρετεί τα συμφέροντα των εταιρειών. Εμείς έχουμε το δίκιο, τη νομιμότητα την κατασκευάζουν οι εκάστοτε κυβερνήσεις.
Είστε ενεργό μέλος του κινήματος ενάντια στην εξόρυξη του χρυσού πολλά χρόνια. Ποια είναι η πιο όμορφη στιγμή που θυμάστε από αυτόν τον αγώνα;
Νομίζω ότι για τους περισσότερους από μας η απάντηση είναι η ίδια. Η μέρα της αποφυλάκισης των δύο πρώτων συναγωνιστών μας, τον Οκτώβριο του 2013, έχει χαραχθεί στη μνήμη όλων ανεξίτηλα. Το κίνημα μετρούσε μία σπουδαία νίκη μετά από μία 6μηνη περίοδο πένθους ουσιαστικά. Εκείνη τη μέρα δύο συναγωνιστές μας έμειναν στις φυλακές Διαβατών, αλλά μέσα μας όλοι πήραμε δύναμη ότι πολύ σύντομα θα ερχόταν η σειρά τους να αποφυλακιστούν. Τα λόγια δύσκολα να περιγράψουν εκείνες τις στιγμές. Δάκρυα χαράς και πίστη ότι κάνουμε αυτό που πρέπει. Πρέπει να σημειωθεί ότι για όλο το διάστημα της άδικης αυτής προφυλάκισης, αλλά και αργότερα, υπήρχαν στις εισόδους του χωριού φυλάκια όπου ο κόσμος ξενυχτούσε εκεί. Τώρα που πέρασε καιρός, είμαι σίγουρος ότι αυτό που εξυπηρετούσαν ουσιαστικά αυτά τα φυλάκια ήταν την ανάγκη μας να ξενυχτάμε για τους ανθρώπους μας, να μοιραζόμαστε τον πόνο που νιώθαμε και τις αγωνίες μας.