Λεωνίδας Βατικιώτης
Πηγή: Εφημερίδα Πριν 30 Απριλίου 2016
Ένδειξη αδυναμίας κι όχι επίδειξη πυγμής ήταν η κοινή έκκληση του αμερικανού προέδρου και της γερμανίδας καγκελαρίου, με αφορμή την επίσκεψη του πρώτου στο Ανόβερο, για την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων σχετικά με την Διατλαντική Συμφωνία Εμπορίου κι Επενδύσεων (ΤΤΙΡ) εντός του 2016. Η αλήθεια είναι πως Μπάρακ Ομπάμα και Άνγκελα Μέρκελ έχουν κάθε λόγο να βιάζονται καθώς κατά την θητεία του Ομπάμα οι διμερείς οικονομικές σχέσεις ΗΠΑ – Γερμανίας έφθασαν σε επίπεδα ρεκόρ. Οι ΗΠΑ έγιναν ο σημαντικότερος εξαγωγικός προορισμός της γερμανικής οικονομίας, με το διμερές εμπόριο να αυξάνεται κατά 40%, φθάνοντας τα 235 δισ. δολάρια ετησίας.
Το κάλεσμα των δύο ηγετών αποσκοπούσε στην αντιμετώπιση και την περιθωριοποίηση των ογκούμενων πολιτικών αντιδράσεων και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, ενάντια στην εκτρωματική συμφωνία την οποία ακόμη και υπουργοί μπορούν να τη διαβάσουν μόνον αν επισκεφθούν αμερικανικές πρεσβείες, παρουσία φρουρού και χωρίς κινητό τηλέφωνο! Στις ΗΠΑ 7 μήνες πριν τις εκλογές από τους 5 υποψηφίους μόνο η Χίλαρι Κλίντον τάσσεται υπέρ της εκτρωματικής συμφωνίας, με όλους τους άλλους να την πολεμούν είτε από αντιδραστικές (Ντόναλντ Τραμπ, Τεντ Κρουζ και Τζον Κάσιχ) είτε από προοδευτικές θέσεις (Μπέρνι Σάντερς), προβάλλοντας τα κοινωνικά δικαιώματα.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα ωστόσο για τους οπαδούς του επιχειρηματικού ολοκληρωτισμού, που πρεσβεύει η ΤΤΙΡ, η οποία καταδικάζει τα κράτη σε υποδεέστερη θέση έναντι των επιχειρήσεων, εντοπίζεται στην Ευρώπη. Από τον Ιούλιο του 2013 που ξεκίνησαν εν κρυπτώ οι συνομιλίες οι αντιδράσεις συνεχώς διογκώνονται, χωρίς πάντα να εντοπίζονται στους από κάτω. Στη Γαλλία, ο υπουργός Εμπορίου απειλεί ότι η χώρα του θα αποσυρθεί από τις διαπραγματεύσεις αν δε γίνουν δεκτοί οι δικοί του όροι. Στη Γερμανία ο ηγέτης των σοσιαλδημοκρατών, Σίγκμαρ Γκάμπριελ, και κυβερνητικός εταίρος της Μέρκελ, ολοένα και συχνότερα εκφράζει δημόσια τις επιφυλάξεις του για τις συνέπειες της συμφωνίας σε ζητήματα δημοκρατίας. Στην πραγματικότητα, η αγωνία και των δύο κυβερνητικών κομμάτων απορρέει από την πίεση που τους ασκεί η ακροδεξιά στο πλαίσιο της προεκλογικής εκστρατείας που έχει ήδη ξεκινήσει, έστω και άτυπα, εν όψει των καθοριστικών εκλογικών αναμετρήσεων του 2017. Οι αντιδράσεις ξεπερνούν ωστόσο το γαλλο-γερμανικό άξονα. Χαρακτηριστικά, το Σοσιαλιστικό Κόμμα στην Ολλανδία, που κέρδισε 15 από τις 150 έδρες στις εκλογές του 2012, έχει συγκεντρώσει περισσότερες από 100.000 υπογραφές ζητώντας δημοψήφισμα για την έγκριση της ΤΤΙΡ.
Η μεγάλη αντίφαση πάντως πηγάζει από το γεγονός ότι ενώ οι αντιδράσεις ενάντια στην εμπορική συμφωνία ΗΠΑ – ΕΕ (που πέραν από τους λαούς στρέφεται εξ ίσου έντονα κατά της Ρωσίας και της Κίνας) ξεκίνησαν από τα κάτω και αριστερά, οι πολιτικές δυνάμεις που κεφαλαιοποιούν τις αντιδράσεις βρίσκονται στη διαμετρικά αντίθετη γωνία: Επάνω και δεξιά…
