σκουπίδια

Ζητούνται σκουπίδια

Για χιλιετίες οι ανθρώπινες κοινότητες ζούσαν με ένα φόβο: Πως να διαχειριστούν τον ολοένα και μεγαλύτερο όγκο σκουπιδιών που παρήγαγαν. Τι γίνεται όμως όταν τα απορρίμματα αρχίζουν να μειώνονται; Όπως αποκαλύπτει ένα νέο ντοκιμαντέρ της ΠΟΕ-ΟΤΑ, τότε εργολάβοι και ιδιωτικά συμφέροντα αναλαμβάνουν να τα δημιουργήσουν.

«Εάν θέλετε να δείτε πως μοιάζει η κόλαση» φέρεται να είπε κάποτε ο Ιησούς «πηγαίνετε να δείτε την κοιλάδα της Γέενα». Ο ιός του θεού, σύμφωνα πάντα με τις γραφές, αναφερόταν στην τεράστια χωματερή που είχε δημιουργηθεί έξω από την Ιερουσαλήμ και στην οποία οι κάτοικοι έκαιγαν σκουπίδια αλλά και πτώματα ανθρώπων και ζώων. Όταν άλλαζε η κατεύθυνση του αέρα ένα πυκνό κύμα καπνού και δυσοσμίας κάλυπτε ολόκληρη την πόλη, μια εικόνα βγαλμένη από τις αναπαραστάσεις της κόλασης του Ιερώνυμου Μπος.

Αρκετούς αιώνες νωρίτερα στην Αρχαία Αθήνα είχε δημιουργηθεί η πρώτη χωματερή της ιστορίας σε μια προσπάθεια να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα διαχείρισης απορριμμάτων που δημιουργούνταν από τη συνεχή ανάπτυξη της πόλης. Στο Μεσαίωνα τα σκουπίδια απειλούσαν να καταπιούν ολόκληρες πόλεις προκαλώντας κρούσματα χολέρας και άλλων ασθενειών. Το Παρίσι μάλιστα έφτασε στο σημείο να χάσει κυριολεκτικά τα οχυρωματικά του έργα τα οποία καλύφθηκαν από σωρούς σκουπιδιών.

Τα βουνά των αντικειμένων που πετάμε είναι μεγαλύτερα από αυτά που χρησιμοποιούμε.
Τζον Στάινμπεκ

Αυτό το αίσθημα ασφυξίας από τη γιγάντωση του όγκου των σκουπιδιών κατατρύχει έκτοτε την ανθρωπότητα σαν μια αντεστραμμένη αφήγηση των θεωριών του Μάλθους – του φόβου δηλαδή ότι οι πόροι της Γης δεν θα επαρκούν για να θρέψουν τους κατοίκους της, οι οποίοι απλώς θα παράγουν απορρίμματα σε ανεξέλεγκτους ρυθμούς. Η απάντηση σε αυτά τα προβλήματα φάνηκε να δίνεται με την κυριαρχία της βιομηχανικής επανάστασης όταν οι νέοι οικονομικοί κυρίαρχοι του πλανήτη ανέθεσαν στο κράτος να αναλάβει κεντρικά το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων για να διευκολύνει την ανάπτυξη των αστικών κέντρων και τον έλεγχο των βιομηχανικών αποβλήτων.

Τα προγράμματα ιδιωτικοποίησης των τελευταίων δεκαετιών, όμως, δημιούργησαν μια νέα πραγματικότητα καθώς οι μεγαλύτεροι εργολάβοι ανακάλυψαν ένα νέο μέσο γρήγορου πλουτισμού. Η «πίτα» των σκουπιδιών ήταν τόσο μεγάλη ώστε σε αρκετές περιπτώσεις προσέλκυσε ακόμη και το οργανωμένο έγκλημα. Στην Ιταλία η καμόρα της Νάπολης ανέλαβε τον έλεγχο της διαχείρισης απορριμμάτων φροντίζοντας να «εξαφανίζει» με διάφορα μέσα όσους εξέφραζαν εναλλακτικά μοντέλα διαχείρισης.

Καθώς όμως ο ιδιωτικός τομέας άρχισε να τοποθετείται στον κλάδο της διαχείρισης απορριμμάτων βρέθηκε αντιμέτωπος με ένα σημαντικό πρόβλημα: ο όγκος των σκουπιδιών άρχισε να μειώνεται στις κοινωνίες της Δύσης. Η ανεξέλεγκτη δημιουργία σκουπιδιών άρχισε να περνά στις ραγδαία αναπτυσσόμενες οικονομίες της Ανατολής που δημιουργούσαν τα δικά τους μεσαία στρώματα. Η ανάπτυξη προγραμμάτων ανακύκλωσης σε συνδυασμό με τη σταδιακή συρρίκνωση των μεσαίων στρωμάτων, λόγω της κρίσης, δημιουργούσε μια νέα πραγματικότητα στην οποία τα γιγαντιαία εργοστάσια διαχείρισης απορριμάτων καθίστανται περιττά.

Η Γερμανία που ήταν πάντοτε πρωτοπόρος στη σχετική τεχνολογία έφτασε στο κωμικοτραγικό σημείο να μην έχει, λόγω της ανακύκλωσης, αρκετά σκουπίδια για να κρατήσει ανοιχτά τα εργοστάσια και να κάνει απόσβεση της επένδυσης. Και η λύση που προτάθηκε; Σε ορισμένες περιοχές της ανατολικής Γερμανίας οι εργολάβοι των σκουπιδιών ήρθαν σε επαφή με την ιταλική μαφία και μετέφεραν τεράστιους όγκους σκουπιδιών με τρένα – τα περίφημα «τρένα της ντροπής».

Ύστερα από αυτή την τραγελαφική κατάσταση χώρες όπως η Γερμανία επιχειρούσαν απεγνωσμένα να πουλήσουν σε λιγότερο αναπτυγμένες χώρες, όπως η Ελλάδα, την παρωχημένη τεχνολογία ενώ παράλληλα οι τοπικοί εργολάβοι αναζητούσαν τρόπους να διατηρήσουν σταθερή τη δημιουργία απορριμμάτων. Και δεδομένου ότι δεν μπορούσαν να δημιουργήσουν σκουπίδια, ο μόνος τρόπος ήταν να ακυρώσουν στην πράξη τα προγράμματα ανακύκλωσης.

Το πρόβλημα φτάνει πλέον και στην Ελλάδα καθώς η οικονομική κρίση αλλά ακόμη και αυτό το αποτυχημένο πρόγραμμα ανακύκλωσης μειώνουν αισθητά τον όγκο των απορριμμάτων τη στιγμή που σχεδιάζονται φαραωνικά εργοστάσια για την επεξεργασία τους.

Απαντώντας σε αυτή την κατάσταση η Π.Ο.Ε – Ο.Τ.Α σε συνεργασία με την INFOWAR productions, δημιουργό τω ντοκιμαντέρ Debtocracy και Catastroika, παρουσίασαν αυτή την εβδομάδα το ντοκιμαντέρ με τίτλο: «Εργοστάσια Απορριμμάτων: το μεγάλο φαγοπότι των εργολάβων». Το ντοκιμαντέρ είναι διαθέσιμο σε υψηλή ανάλυση στις σελίδες www.poeota.gr και info-war.gr, ενώ ήδη διοργανώνονται δημόσιες προβολές σε όλη την Ελλάδα.

Δείτε:
Sopranos
Η αμερικανική τηλεοπτική σειρά με τον αποβιώσαντα, Τζέιμς Γκαντολφίνι, για τη δράση της μαφίας με βιτρίνα μια εταιρεία διαχείρισης.

Trashed
O Τζέρεμι Άιρονς μας ξεναγεί στους σύγχρονους σκουπιδότοπους του πλανήτη σε ένα ντοκιμαντέρ για την παγκόσμια βιομηχανία διαχείρισης απορριμάτων.

 

Άρης Χατζηστεφάνου
Εφημερίδα των Συντακτών Ιούνιος 2013

inffowar logo

Βοήθησε το INFO-WAR να συνεχίσει την ανεξάρτητη δημοσιογραφία

Για περισσότερες επιλογές πατήστε εδώ