Πώς πρέπει να αντιδράσει ένα μέσο ενημέρωσης όταν περνά από το ρόλο του παρατηρητή των εξελίξεων στο ρόλο του δημιουργού;
Εφημερίδες και τηλεοπτικοί σταθμοί σε όλο τον κόσμο βρέθηκαν πολλές φορές σε αυτή τη δύσκολη θέση είτε όταν δέχθηκαν κατηγορίες για τον τρόπο κάλυψης γεγονότων είτε για εσωτερικά τους ζητήματα (μαζικές απολύσεις προσωπικού, εμπλοκή σε σκάνδαλα κτλ).
Πρόκειται για μια από τις πιο δύσκολες περιπτώσεις για τους δημοσιογράφους που εργάζονται σε αυτά τα μέσα καθώς καλούνται να καταγράψουν, με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη πληρότητα, πρόσωπα και καταστάσεις στο δικό τους χώρο εργασίας.
Ζήσαμε μια τέτοια δοκιμασία τo 2003 στο BBC World Service όταν ξέσπασε η περίφημη υπόθεση του καθηγητή Ντέιβιντ Κέλι. Το BBC βρέθηκε σε ολομέτωπη σύγκρουση με την κυβέρνηση του Τόνι Μπλερ όταν ο δημοσιογράφος Άντριου Γκίλιγκαν δημοσιοποίησε συνομιλία του με τον Κέλι, στην οποία ο ειδικός σε θέματα βιοχημικού πολέμου επιστήμονας αμφισβητούσε την επίσημη γραμμή της κυβέρνησης για τα όπλα μαζικής καταστροφής του Ιράκ.
Όταν ο Κέλι βρέθηκε νεκρός η υπόθεση έλαβε τεράστιες διαστάσεις τις οποίες καλούμασταν να καλύπτουμε σε καθημερινή βάση. Για τα δεδομένα της ελληνικής δημοσιογραφίας, τα οποία είχα γνωρίσει μέχρι τότε, ήταν ένα πραγματικό σοκ. Το BBC World Service, το οποίο χρηματοδοτούνταν από το Φόρεϊν Όφις (δηλαδή το υπουργείο εξωτερικών μιας χώρας που βρισκόταν σε εμπόλεμη κατάσταση) έπρεπε να καλύπτει την αντιπαράθεση του BBC με την κυβέρνηση.
Το να ξεσκονίζουμε καθημερινά τον μεγάλο τόμο με τους κανόνες δεοντολογίας του οργανισμού ήταν το λιγότερο που μπορούσαμε να κάνουμε. Ακόμη και αυτό όμως ήταν μάλλον ανεπαρκές μπροστά στις πρωτοφανείς συνθήκες που βίωναν δημοσιογράφοι και αρχισυντάκτες.
Κάποιοι συνάδελφοι στην τηλεόραση του BBC βρέθηκαν σε παρόμοια κατάσταση και πριν από μερικούς μήνες όταν αποκαλύφθηκε ότι στελέχη του οργανισμού είχαν εμποδίσει τη διεξαγωγή έρευνας σχετικά με τις καταγγελίες παιδεραστίας του τηλεοπτικού παραγωγού Τζίμι Σάβιλ.
Μάλιστα το Panorama ετοίμασε ειδική εκπομπή για το σκάνδαλο του BBC. Κατ’ αναλογία θα ήταν σαν να στρέφεται η εκπομπή “Έρευνα” του Π.Τσίμα εναντίον της εκπομπής “Ανατροπή” του Ι.Πρετεντέρη ή των “Πρωταγωνιστών” του Σ. Θοδωράκη.
Και τώρα ας προσγειωθούμε στην ελληνική πραγματικότητα. Την Παρασκευή 4 Δεκεμβρίου το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση εναντίον του τηλεοπτικού σταθμού MEGA, τον οποίο κατηγορεί για στήριξη του Βενιζέλου και προνομιακή μεταχείριση από το τραπεζικό κατεστημένο της χώρας. Στην ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ απευθυνόταν μάλιστα συγκεκριμένα στον κ. Πρετεντέρη.
Χιλιάδες τηλεθεατές περίμεναν το ίδιο βράδυ το διάσημο τηλεσχολιαστή να κατακεραυνώσει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης… και περιμένουν ακόμη.
Η αξιωματική αντιπολίτευση απευθύνεται στον μεγαλύτερο τηλεοπτικό σταθμό της χώρας και αυτός σιωπά στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων.
Τρία ενδεχόμενα υπάρχουν: Το πρώτο είναι ότι οι δημοσιογράφοι του Δελτίου δέχθηκαν ασφυκτικές πιέσεις από τους ιδιοκτήτες του σταθμού να σιωπήσουν – προκειμένου να μην δοθεί περαιτέρω δημοσιότητα στις καταγγελίες για εμπλοκή του βασικού μετόχου του MEGA στη λίστα Λαγκάρντ. Το δεύτερο ενδεχόμενο είναι ότι… έχασαν την είδηση, για την οποία βοούσε το πανελλήνιο. Το τρίτο είναι ότι δεν είχαν το θάρρος να αντιμετωπίσουν τις κατηγορίες.
Στην πρώτη περίπτωση ο κ. Πρετεντέρης θα έπρεπε να είχε υποβάλλει την παραίτησή του. Στη δεύτερη θα έπρεπε να είχε απολυθεί. Στην τρίτη να εγκαταλλέιψει τη δημοσιογραφία.
Υπάρχει όμως και ένα ακόμη σενάριο. Ακολουθώντας το παράδειγμα του BBC άλλοι παραγωγοί του σταθμού θα έπρεπε να είχαν ετοιμάσει ειδικά αφιερώματα για το θέμα, βοηθώντας τον κ. Πρετεντέρη να αποφασίσει αν θα ήταν καλύτερα να απολυθεί ή να παραιτηθεί. Περιμένουμε αυτές τις εκπομπές με αγωνία.
Άρης Χατζηστεφάνου
Σχετικά θέματα:
