Όταν απεργούν οι cheerleaders

Υπάρχει χώρος για όλους στην κορυφή. Πρέπει όμως να μάθεις να γελάς καθώς σκοτώνεις
Τζον Λένον Working Class Hero

Σε κάθε χώρα υπάρχουν ορισμένα επαγγέλματα στα οποία δεν θα περίμενες ποτέ να υπάρξουν απεργιακές κινητοποιήσεις. Για τις Ηνωμένες Πολιτείες ένα από αυτά είναι να είσαι τσιρλίντερ και να χορεύεις ημίγυμνη στα διαλείμματα των μεγάλων αναμετρήσεων του αμερικανικού ποδοσφαίρου. Στην άλλη άκρη του πλανήτη μπορείς να είσαι ένας από τους ιθαγενείς του Νεπάλ, που συνοδεύουν τους αλπινιστές στην υψηλότερη κορυφή του κόσμου. Κι όμως, την εβδομάδα που μας πέρασε και οι δυο αυτοί επαγγελματικοί κλάδοι αποφάσισαν να τα βάλουν με τα αφεντικά τους, δεκδικώντας καλύτερες συνθήκες εργασίας.

Η πρώτη σχετική είδηση έφτασε, κυριολεκτικά από την κορυφή του κόσμου, όταν οι περίφημοι σέρπα, οι οδηγοί που βοηθούν τους ξένους ορειβάτες, ανακοίνωσαν ότι κατεβαίνουν σε απεργία ύστερα από μια κατολίσθηση που στοίχισε τη ζωή τουλάχιστον 16 συναδέλφων τους. Η ολιγωρία των κρατικών μέσων διάσωσης, η αστεία αποζημίωση των περίπου 300 ευρώ που υποσχέθηκε η κυβέρνηση στους συγγενείς των θυμάτων και κυρίως η αδιαφορία των ξένων αλπινιστών για το πένθος των σέρπα ήταν αρκετή για να εξοργίσει τους επαγγελματίες οδηγούς του Νεπάλ.

Η δουλειά ενός σέρπα έχει υπολογιστεί ότι είναι 12 φορές πιο θανατηφόρος από αυτήν ενός Αμερικανού στρατιώτη που πολέμησε κατά τη διάρκεια της εισβολής και κατάληψης του Ιράκ. Για την ακρίβεια, η εργασία του γίνεται όλο και πιο επικίνδυνη όσο η αναρρίχηση στο Εβερεστ αποκτά χαρακτηριστικά μόδας και αρχίζει να προσελκύει αρχάριους ορειβάτες που μπορούν να ξοδέψουν έως και 100 χιλιάδες δολάρια για να βγάλουν τον εαυτό τους μια φωτογραφία με το κινητό τους (τα περίφημα selfies) στην υψηλότερη κορυφή του κόσμου. Οσο πιο άσχετοι είναι οι ορειβάτες τόσο αυξάνει ο κίνδυνος για τη ζωή ενός σέρπα, τον οποίο χρησιμοποιούν ούτε λίγο ούτε πολύ σαν… δίποδο μουλάρι σε ένα από τα πιο επικίνδυνα σημεία του πλανήτη.

Ο μισθός ενός σέρπα μπορεί να φτάσει έως και τα 2.500 δολάρια τον μήνα σε μια χώρα που ο μέσος μισθός δεν ξεπερνά τα 700 δολάρια τον χρόνο. Αναλογικά όμως με το καθημερινό ρίσκο που αναλαμβάνουν θεωρείται σαν μια από τις πιο κακοπληρωμένες δουλειές που μπορεί να κάνει άνθρωπος στον πλανήτη Γη. Πολλές φορές ο δρόμος για την κορυφή, που ακολουθούν οι ξένοι αλπινιστές, περνά ανάμεσα από παγωμένα πτώματα Νεπαλέζων οδηγών, τα οποία μένουν άταφα καθώς το κόστος για να επιστραφούν στις οικογένειές τους θεωρείται ιδιαίτερα υψηλό. Οταν ένας ξένος ορειβάτης βρεθεί σε κίνδυνο, συνεργεία διάσωσης θα κάνουν τα αδύνατα δυνατά για να τον φέρουν πίσω με ασφάλεια. Για τους σέρπα η διάσωση είναι μια πολυτέλεια, στην οποία δεν μπορούν να ελπίζουν.

Στην άλλη άκρη του πλανήτη μια άλλη επαγγελματική ομάδα που δεν είχε απασχολήσει ποτέ τους συντάκτες του εργατικού ρεπορτάζ αποφάσισε να προχωρήσει στις δικές της κινητοποιήσεις. Αρκετές τσιρλίντερ, σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες ομάδες του αμερικανικού ποδοσφαίρου, αποφάσισαν να οδηγήσουν τους εργοδότες τους στα δικαστήρια, ζητώντας αύξηση μισθού και καταβολή δεδουλευμένων.

Η Λέισι, λόγου χάρη, που χορεύει για την ομάδα των Οκλαντ Ράιντερς στο Πρωτάθλημα Αμερικανικού Ποδοσφαίρου (NFL) καταγγέλλει ότι δεν λαμβάνει ούτε τον βασικό μισθό (και αυτό με καθυστέρηση αρκετών μηνών), πως η αμοιβή της μειώνεται από πρόστιμα που της επιβάλλονται αν παχύνει έστω και για μερικά γραμμάρια, ενώ πληρώνει μόνη της όλα τα «έξοδα εμφανίσεων» – από τις ψεύτικες βλεφαρίδες μέχρι τις επισκέψεις σε κομμωτήρια. Λίγες εβδομάδες αργότερα αρκετές ομάδες οδηγούνταν στα δικαστήρια από τσιρλίντερ που καταγγέλλουν ότι λαμβάνουν λιγότερα από 2,85 δολάρια την ώρα, γεγονός που σημαίνει ότι ο συνολικός μισθός τους για μια ολόκληρη σεζόν ξεκινά από τα 105 δολάρια για να φτάσει τα 1.800. Ο συγκεκριμένος μισθός συχνά περιλαμβάνει ατελείωτες ώρες, στις οποίες περιφέρονται σε καζίνο και μπαρ για να διαφημίσουν κάποια ομάδα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, η δουλειά τους ξεπερνά τα όρια της κονσομασιόν, αφού προσφέρονται από τις ομάδες τους σαν «έπαθλο» σε διάφορες διοργανώσεις για να κάθονται στα γόνατα των νικητών.

Προφανώς και μόνο η σύγκριση των συνθηκών στις οποίες εργάζονται ένας σέρπα του Νεπάλ και μια Αμερικανίδα τσιρλίντερ θα μπορούσε να θεωρηθεί ύβρις. Οι περιπτώσεις τους, όμως, έχουν ένα συνδετικό κρίκο – είναι ενδεικτικές του τρόπου με τον οποίο ένα οικονομικό σύστημα αντιμετωπίζει εργαζόμενους σαν αναλώσιμα εργαλεία. Τα 105 δολάρια ετήσιου μισθού μιας τσιρλίντερ, αν συγκριθούν με τα 44 εκατομμύρια δολάρια που λαμβάνει ο επικεφαλής του NFL, είναι ενδεικτικά για το μέγεθος της οικονομικής ανισότητας στην Αμερική του 21ου αιώνα. Και ίσως η εικόνα των εύπορων ορειβατών, που πατάνε ανάμεσα στα πτώματα των οδηγών τους στον δρόμο για την κορυφή, να είναι η χαρακτηριστικότερη εικόνα του σύγχρονου αμερικανικού ονείρου.

INFO
Διαβάστε
Χωρίς οξυγόνο (εκδόσεις Πατάκη)
Ο αθλητικός συντάκτης Τζον Κρακάουερ περιγράφει την προσωπική του εμπειρία από την εμπορευματοποίηση της αναρρίχησης και ένα τραγικό δυστύχημα το 1996.

Επισκεφθείτε
Inequality.org
Μια από τις πληρέστερες καταγραφές δεδομένων για την οικονομική ανισότητα σε ολόκληρο τον πλανήτη με προτάσεις κειμένων αλλά και βιβλίων.

 

Άρης Χατζηστεφάνου

Εφημερίδα των Συντακτών 26/4/2014

inffowar logo

Βοήθησε το INFO-WAR να συνεχίσει την ανεξάρτητη δημοσιογραφία

Για περισσότερες επιλογές πατήστε εδώ