Οι εχθροί του τον γνώριζαν ως τον επικεφαλής της πιο αιμοσταγούς ναζιστικής οργάνωσης που έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα μετά το τέλος του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου. Για την κυβέρνηση της Ουκρανίας και τους συμμάχους της σε ΗΠΑ και Ε.Ε όμως είναι απλώς ένα πολύτιμο στέλεχος στη μάχη απέναντι στη ρωσική επιρροή. Ο Ντμίτρο Γιάρος, αρχηγός των φασιστικών ομάδων κρούσης του Δεξιού Τομέα θα είναι πλέον σύμβουλος του υπουργείου Άμυνας της Ουκρανίας. Η αποστολή του, όπως ανακοίνωσε τόσο το υπουργείο όσο και ο Δεξιός Τομέας θα είναι να «διαδραματίζει ρόλο διαμεσολαβητή ανάμεσα στα τάγματα των εθελοντών και το γενικό επιτελείο». «Θέλουμε να είμαστε ενωμένοι έναντι του εχθρού και στόχος μας είναι ο συντονισμός και η ένταξη των ταγμάτων εθελοντών στους κόλπους των ενόπλων δυνάμεων» δήλωσε χαρακτηριστικά Ολεκσίι Μαζέπα, εκπρόσωπος του Αρχηγού του ΓΕΕΘΑ της Ουκρανίας.
Ουσιαστικά ο Γιάρος θα εξασφαλίσει την σταδιακή εγκόλπωση των ναζιστικών ταγμάτων εφόδου στους επίσημους μηχανισμούς του ουκρανικού κράτους. Όπως είχαμε την ευκαιρία να διαπιστώσουμε κατά τη διάρκεια της αποστολής στη Λαϊκή Δημοκρατία του Ντονιέτσκ, ο Δεξιός Τομέας αποτελούσε ούτως η άλλως την εμπροσθοφυλακή των ουκρανικών δυνάμεων στις σφοδρές συγκρούσεις που πραγματοποιήθηκαν για τον έλεγχο του αεροδρομίου της πόλης αλλά και σε πολλές ακόμη μάχες στην περιοχή. Σε ορισμένες περιπτώσεις το Κίεβο ήταν αναγκασμένο να στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά στις ναζιστικές δυνάμεις καθώς – μεταξύ άλλων προβλημάτων – οι δικοί του στρατιώτες εγκατέλειπαν μαζικά τις ένοπλες δυνάμεις όταν καλούνταν να μετακινηθούν προς την πρώτη γραμμή των συγκρούσεων.
Παρά το γεγονός ότι τα φασιστικά και ναζιστικά κόμματα δεν κατάφεραν να διατηρήσουν τις δυνάμεις τους στην τελευταία εκλογική αναμέτρηση, τα στελέχη τους έχουν παραμείνει σε θέσεις κλειδιά του κρατικού μηχανισμού – κυρίως σε σώματα ασφαλείας, μυστικές υπηρεσίες κτλ. Παρόλα αυτά δεν κατείχαν θέσεις εκλεγμένων αξιωματούχων – όπως συνέβαινε με τους έξι εθνικοσοσιαλιστές υπουργούς, με παρότρυνση και εντολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην περίοδο μετά το πραξικόπημα.
Η απροσχημάτιστη επιστροφή των ναζιστών σε κυβερνητικές θέσεις συμπίπτει χρονικά με την εμπλοκή των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων σε προγράμματα εκπαίδευσης Ουκρανών μαχητών. Όπως ανακοινώθηκε στις αρχές Απριλίου, τουλάχιστον 290 μέλη ειδικών δυνάμεων από την 173η αερομεταφερόμενη ταξιαρχία του Πενταγώνου, θα εκπαιδεύσουν δυνάμεις εθνοφρουράς «για την άμυνα αλλά και την εσωτερική ασφάλεια της Ουκρανίας». Πρόκειται για την πρώτη επίσημη παραδοχή ότι οι ΗΠΑ όχι μόνο θα ανέχονται αλλά και θα εξοπλίζουν παραστρατιωτικά τάγματα, τα οποία μέχρι σήμερα αποτελούνταν ως επί το πλείστον από δυνάμεις ναζιστών. Τη χρηματοδότηση των συγκεκριμένων ομάδων, στις οποίες κυριαρχούσαν δυνάμεις του Δεξιού Τομέα, είχαν αναλάβει μέχρι σήμερα τοπικοί ολιγάρχες. Παράλληλα Ουάσιγκτον και Λονδίνο εξασφάλιζαν τον οπλισμό αλλά και την εκπαίδευση των επίσημων ουκρανικών δυνάμεων με τη βοήθεια και «μεσαζόντων» όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τα οποία χρησιμοποιούνται συχνά για τη διοχέτευση αμερικανικού και βρετανικού οπλισμού σε εμπόλεμες ζώνες.
Όπως φαίνεται όμως μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον Αρσένι Γιατσενιούκ, τον άνθρωπο που είχαν υποδείξει στελέχη του Στέιτ Ντιπάρτμεντ μετά την πραξικοπηματική ανατροπή του Γιανουκόβιτς, οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις θα στηρίζουν πλέον ανοιχτα και τα παραστρατιωτικά τάγματα. Ουσιαστικά η Ουάσιγκτον μεταφέρει και σε ευρωπαϊκό έδαφος τις πρακτικές που ακολουθούσε για δεκαετίες στη Λατινική Αμερική, όταν εξόπλιζε και εκπαίδευε παραστρατιωτικές ομάδες αλλά ακόμη και τους βασανιστές που χρησιμοποιούσαν για τις ανακρίσεις τους.
Οι αμερικανικές δυνάμεις θα σταθμεύουν στην ουκρανική πόλη του Γιαβόριβ σε πολύ μικρή απόσταση από τα σύνορα με την Πολωνία και περίπου 1.000 χιλιόμετρα από την γραμμή των συγκρούσεων με τις ρωσόφωνες δυνάμεις. Το κόστος της εκπαίδευσης θα προέλθει από το ειδικό Ταμείο Παγκόσμιας Ασφάλειας, που δημιούργησε ο Μπαράκ Ομπάμα το 2012 με προφανή στόχο να ενισχύσει την παρουσία των αμερικανικών δυνάμεων σε θερμά μέτωπα του πλανήτη.
Παράλληλα για τους επόμενους μήνες προγραμματίζεται σειρά στρατιωτικών ασκήσεων με τη συμμετοχή 1.500 Αμερικανών στρατιωτών, 600 από άλλες χώρες του ΝΑΤΟ και 2.200 μελών των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων. Οι ασκήσεις με τη γενική ονομασία Ατρόμητος Φρουρός, θα διεξάγονται μέχρι και το Νοέμβριο του 2015, γεγονός που αναμένεται αν αυξήσει επικίνδυνα την ένταση στην περιοχή και να δώσει αρκετά προσχήματα για ακομα πιο ενεργή εμπλοκή νατοϊκών δυνάμεων στις συγκρούσεις με τις ροσώφωνες δυνάμεις της ανατολικής Ουκρανίας.
Επικεφαλής και συντονιστής όλων των σχετικών κινήσεων, από την πλευρά της αμερικανικής διπλωματίας, παραμένει η Βικτόρια Νούλαντ από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ η οποία σε συνεργασία με την αμερικανική πρεσβεία στο Κίεβο πιστεύεται ότι έπαιξαν τον πιο καθοριστικό ρόλο για το πραξικόπημα. Η Νούλαντ προετοίμαζε για μήνες το έδαφος της νέας στρατιωτικής συνεργασίας, η οποία επισημοποιήθηκε το περασμένο διάστημα με τις επίσημες επαφές του προέδρου Ποροσένκο με τον Αμερικανό αντιπρόεδρο Τζο Μπάιντεν.
Η ενίσχυση της εμπλοκής του Πενταγώνου αποτελεί, όπως όλα δείχνουν ένα από τα τελευταία καρφιά στο φέρετρο της συμφωνίας του Μινσκ για την κατάπαυση του πυρός. Βαθιά ενοχλημένες από την αποκλιμάκωση των συγκρούσεων, που παρατηρήθηκε τους τελευταίους μήνες, οι ΗΠΑ θα κάνουν ότι περνά από το χέρι για να ξαναβυθίσουν την περιοχή στο αίμα με την ελπίδα να επιτρέψουν στις δυνάμεις του Κιέβου να ανακαταλάβουν ορισμένα από τα εδάφη που έχασαν το τελευταίο διάστημα. Απώτερος στόχος όμως, όπως έχουμε εξηγήσει αρκετές φορές στο παρελθόν, είναι να δυναμιτίσουν οριστικά τις σχέσεις της Μόσχας με το Βερολίνο και έτσι να αυξήσουν την ενεργειακή εξάρτηση ολόκληρης της Ευρώπης από τα φιλοαμερικανικά καθεστώτα του Περσικού Κόλπου.
Άρης Χατζηστεφάνου για την εφημερίδα ΠΡΙΝ
