Ο Τσάκ Νόρις «ψήφισε» Νετανιάχου

«Ίσως να νομίζετε ότι είμαι σκληρός άντρας. Αλλά σε μια “ζόρικη” γειτονιά σαν τη Μέση Ανατολή, το Ισραήλ έχει το δικό του σκληρό άντρα. Και τον λένε Μπίμπι Νετανιάχου». Το διαφημιστικό μήνυμα, που είχε ετοιμάσει ο Τσακ Νόρις για την προεκλογική εκστρατεία του ισραηλινού πρωθυπουργού, έμοιαζε βγαλμένο από το Χόλιγουντ της δεκαετίας του ’70. Δεν ήταν μόνο η γραφική φιγούρα του ίδιου του Τσακ Νόρις, ο οποίος είναι πλέον γνωστός μόνο σε ανέκδοτα, αλλά και ο τρόπος που παρουσίαζε το «έργο» του ισραηλινού πολιτικού: Ο Βενιαμίν Νετανιάχου εμφανιζόταν με ύφος «ράμπο» σε φωτογραφίες από τη στρατιωτική του θητεία να κραδαίνει ένα αυτόματο όπλο, χειροβομβίδες, κιάλια και άλλο στρατιωτικό εξοπλισμό, με τον οποίο θα δυσκολευόταν να περπατήσει ακόμη και για απόσταση μερικών μέτρων.
Παρά το γεγονός όμως ότι το συγκεκριμένο προεκλογικό βίντεο χάρισε άφθονο γέλιο, ακόμη και σε αμερικανικές χιουμοριστικές εκπομπές, ο Νετανιάχου κέρδισε τις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές στο Ισραήλ. Οι ακροδεξιές και θρησκευτικές παρατάξεις, όμως, που απάρτιζαν τον προηγούμενο κυβερνητικό συνασπισμό υπό την ηγεσία του απέσπασαν πλειοψηφία μόλις μιας έδρας βλέποντας τη δύναμή τους στην Κνεσέτ να πέφτει από τις 42 στις 31 έδρες. Το γεγονός αυτό ανάγκασε τον πρώην πρωθυπουργό να ξεκινήσει αμέσως την αναζήτηση νέων εταίρων για το σχηματισμό σταθερής κυβέρνησης.

Παραδόξως και ο δεύτερος πρωταγωνιστής της εκλογικής μάχης, ο ηγέτης του κόμματος «Υπάρχει Μέλλον», Γιαΐρ Λαπίντ, ο οποίος κατέκτησε τη δεύτερη θέση με 19 έδρες, είναι σαν να βγήκε από κάποιο στούντιο του Χόλιγουντ. Ο Λαπίντ είχε εργαστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα στην αμερικανική βιομηχανία του θεάματος στο Λος Άντζελες ενώ τα τελευταία χρόνια ήταν παρουσιαστής ειδήσεων στην ισραηλινή τηλεόραση. Η μετεωρική εμφάνισή του, σε ρόλο ρυθμιστή των εξελίξεων, παρουσιάστηκε στα διεθνή μέσα ενημέρωσης ως η «επιστροφή της μεσαίας τάξης και του πολιτικού κέντρου» στην πολιτική σκηνή του Ισραήλ. Πόσο διαφορετικός είναι όμως στην πραγματικότητα ο νέος αστέρας του ισραηλινού κοινοβουλίου από τους προκατόχους του;

Από τις πλατείες στο κοινοβούλιο

Η εκτίναξη του κόμματος «Υπάρχει Μέλλον» στη δεύτερη θέση αποτελεί τον απόηχο του ισραηλινού κινήματος των «αγανακτισμένων», που συγκλόνισε το Τελ Αβίβ και άλλες μεγάλες πόλεις το καλοκαίρι του 2011. Οι εκλογές βρήκαν μεγάλο μέρος της ισραηλινής κοινωνίας σε κατάσταση απόγνωσης για το κόστος διαβίωσης που αυξάνεται με τρομακτικούς ρυθμούς. Το Ισραήλ έχει πλέον το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό ανέχειας στον ανεπτυγμένο κόσμο με το 20% του πληθυσμού, δηλαδή περίπου 1.8 εκατομμύριο ανθρώπους, να ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Παράλληλα η στρατιωτικοποιήση της βιομηχανίας και κυρίως η ανάπτυξη του τομέα οπλικών συστημάτων υψηλής τεχνολογίας συνέβαλε στη δημιουργία μιας νέας ολιγάριθμης τάξης εκατομμυριούχων και διεύρυνε τις ανισότητες. Σήμερα, καθώς οι 20 πλουσιότερες οικογένειες ελέγχουν το 50% των επιχειρήσεων, η ισραηλινή κοινωνία παρουσιάζει ορισμένα από τα υψηλότερα επίπεδα ανισότητας στον πλανήτη.
Ο Λαπίντ, όμως, αν και άσκησε σκληρή κρητική στην πολιτική λιτότητας του Νετανιάχου δεν φαίνεται να έχει παρουσιάσει ένα συγκροτημένο σχέδιο για έξοδο από την οικονομική και κοινωνική κρίση. Ένα τέτοιο σχέδιο θα απαιτούσε ριζοσπαστικά μέτρα αναδιανομής εισοδήματος προς τα χαμηλότερα στρώματα. Αντ’ αυτού ο Λαπίντ προωθεί μια νεοφιλελεύθερη ατζέντα ιδιωτικοποιήσεων η οποία πιθανότατα θα μεγαλώσει αντί να μικρύνει το εισοδηματικό χάσμα στην ισραηλινή κοινωνία.
Σε πολιτικό επίπεδο, εάν το κόμμα «Υπάρχει Μέλλον» ήθελε πραγματικά να κόψει τον ομφάλιο λώρο με το πολιτικό κατεστημένο και να προωθήσει φιλολαϊκά μέτρα θα μπορούσε να το κάνει άμεσα συνεργαζόμενο με τα αραβικά κόμματα του ισραηλινού κοινοβουλίου, τα οποία εκπροσωπούν το 20% του εκλογικού σώματος και κατέχουν 12 έδρες στην Κνεσέτ – από 11 που απέσπασαν στις προηγούμενες εκλογές. Μια τέτοια συνεργασία όμως θεωρείται αδιανόητη για το σύνολο των εβραϊκών κομμάτων στο Ισραήλ, γεγονός που φανερώνει το αδιέξοδο στο οποίο οδηγείται σταδιακά ολόκληρο το πολιτικό σκηνικό και οι δημοκρατικοί θεσμοί της χώρας. Ο ίδιος ο Λαπίντ είχε διευκρινίσει πριν από τις εκλογές ότι «σιχαίνεται» τους Άραβες πολιτικούς, όπως την Χανίν Ζοάμπι – τη βουλευτίνα που συμμετείχε και στο στόλο της ελευθερίας για το σπάσιμο του ισραηλινού αποκλεισμού στη Λωρίδα της Γάζας.

Οι «αόρατοι» Παλαιστίνιοι

Αυτή η απέχθεια φέρνει στο προσκήνιο και μια δεύτερη ομοιότητα ανάμεσα στο κίνημα των πλατειών και το κόμμα του Γιαΐρ Λαπίντ. Κανένας δεν ήθελε να θίξει το μεγαλύτερο υπαρξιακό πρόβλημα του ισραηλινού κράτους, το οποίο είναι φυσικά η συνύπαρξή του με τα γειτονικά αραβικά κράτη και κυρίως με τον παλαιστινιακό πληθυσμό που ζει στην περιοχή. Οι «αγανακτισμένοι» του Ισραήλ δεν αναφέρθηκαν ποτέ στην κατάσταση του παλαιστινιακού πληθυσμού. Αντίστοιχα, στην προεκλογική εκστρατεία, το Παλαιστινιακό απουσίαζε με τόσο προκλητικό τρόπο από τη συζήτηση ώστε θα πίστευε κανείς ότι οι εκλογές διεξάγονται στην Αυστραλία ή στη Νότια Αμερική και όχι στην καρδιά της Μέσης Ανατολής.

Ακόμη και έτσι βέβαια οι υποψήφιοι των μεγάλων κομμάτων βρήκαν τον τρόπο να περάσουν στο εκλογικό σώμα το μήνυμα ότι δεν πρόκειται να παρεκκλίνουν ούτε κατ’ ελάχιστο από τη σημερινή πολιτική απέναντι στους Παλαιστίνιους. Ο Λαπίντ, λόγου χάρη, ξεκίνησε την προεκλογική του περιοδεία στον εβραϊκό οικισμό του Αριέλ, στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη της Δυτικής Όχθης – μια περιοχή που αποτελεί σύμβολο του παράνομου εποικισμού που πραγματοποιεί το Ισραήλ. Να σημειωθεί ότι σε παλαιότερα άρθρα του ο σημερινός αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης παρουσίαζε τους Παλαιστίνιους σαν άγριους, οι οποίοι θα έκοβαν τα κεφάλια της οικογένειάς του με τσεκούρια εάν τους δινόταν η ευκαιρία. Ο ίδιος δεν αμφισβήτησε την φιλοπόλεμη στάση του Νετανιάχου απέναντι στο Ιράν, γεγονός που επιβεβαιώνει όσους αναλυτές υποστήριζαν ότι οι εκλογές δεν θα επιφέρουν την παραμικρή διαφοροποίηση στην ουσία της εξωτερικής πολιτικής. Ίσως η μοναδική αλλαγή που αναμένουν αναλυτές στο συγκεκριμένο τομέα να είναι η απομάκρυνση του ακροδεξιού Λίμπερμαν από τη θέση υπουργού Εξωτερικών γεγονός όμως που αναμένεται να αποτελέσει αλλαγή βιτρίνας και όχι ουσίας.
Όσο λαβωμένος και αν βγήκε ο Νετανιάχου από την εκλογική μάχη, η εικόνα που πλάσαρε σαν τον «Τσακ Νόρις της ισραηλινής πολιτικής» φάνηκε να τον ευνοεί. Η ανάδειξη του Λαπίντ ως ρυθμιστή των εξελίξεων μπορεί να χαρακτηρίζεται ως επιστροφή του «κέντρου», μετά την ταχύτατη μετακίνηση του εκλογικού σώματος προς την άκρα δεξιά που είχε συντελεστεί στις προηγούμενες εκλογές, τίποτα όμως δεν μαρτυρά διάθεση για δομικές αλλαγές. Με την εκλογική αναμέτρηση οι Ισραηλινοί ψηφοφόροι κατάφεραν να αλλάξουν το 50% των προσώπων στην Κνεσέτ χωρίς στην πραγματικότητα να αλλάξουν τίποτα από την ακολουθούμενη πολιτική.

Άρης Χατζηστεφάνου

Επίκαιρα Ιανουάριος 2013

Σχετικά θέματα:

Captain Israel καλεί Captain America

inffowar logo

Βοήθησε το INFO-WAR να συνεχίσει την ανεξάρτητη δημοσιογραφία

Για περισσότερες επιλογές πατήστε εδώ