Πριν από χρόνια είχα παρακολουθήσει μια εξαιρετική έκθεση στο εβραϊκό μουσείο του Βερολίνου για τη ρατσιστική απεικόνιση των Εβραίων από τα έντυπα του Τρίτου Ράιχ.
Σε αντίθεση με τις κλασσικές εκθέσεις όπου οι διοργανωτές απλώς αναρτούν τα σκίτσα από τη δεκαετία του 30 και του 40, η έκθεση αναζητούσε τους μηχανισμούς δημιουργίας στερεοτύπων στο σήμερα – από την αναζήτηση της σεξουαλικότητας των τελετάμπις μέχρι τις απεικονίσεις των μουσουλμάνων γυναικών στα έντυπα της Δύσης.
Το μήνυμα ήταν σαφές: Αυτά που έγιναν στα χρόνια του ναζισμού μπορούν εύκολα να επαναληφθούν.
Και στη χώρα μας επαναλαμβάνονται. Αυτή τη φορά από τα μέσα ενημέρωσης της οικογένειας Αλαφούζου. Μετά τα σκίτσα του Χαντζόπουλου, που συνέκριναν τους πρόσφυγες με σκουπίδια σε μια χωματερή, ήρθε η σειρά του Τάκη Θεοδωρόπουλου να χαρακτηρίσει τον διάσημο Κινέζο καλλιτέχνη Ai Wei Wei, «πιθηκόμορφο Κινέζο performer» (διαβάστε περισσότερα στο πολύ ενδιαφέρον άρθρο του Δημήτρη Κανελλόπουλου στην efsyn).
Η σύγκριση των Εβραίων και των μαύρων με μαϊμούδες ήταν σχεδόν καθημερινή στα χρόνια της ναζιστικής Γερμανίας από έντυπα όπως η εφημερίδα Der Stürmer.
Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι μετά τον πόλεμο αυτού του είδους οι συγκρίσεις θεωρήθηκαν τόσο σημαντικές στη δημιουργία του κλίματος που οδήγησε στο ολοκαύτωμα ώστε οι δικαστές της Νυρεμβέργης διέταξαν την εκτέλεση του εκδότη της εφημερίδας.
Λίγες ημέρες νωρίτερα ο επιφανέστερος των αναλυτών της Καθημερινής, Πάσχος Μανδραβέλης, πόσταρε στο Ιντερνετ τα άψυχα σώματα γυναικών που εκτελέστηκαν από τους ναζί και τους συνεργάτες τους – από την εποχή δηλαδή που η Καθημερινή (υπό άλλη φυσικά διεύθυνση) υποστήριζε με όλες τις δυνάμεις της τη ναζιστική Γερμανία του Χίτλερ.
Ένα ατόπημα, συγχωρείται. Ίσως και δυο. Όταν όμως ο ίδιος όμιλος ΜΜΕ (που μας καλούσε να ευχαριστήσουμε τη Χρυσή Αυγή, που πρότεινε συγκυβέρνηση με το ναζιστικό μόρφωμα, που προσκαλούσε στο στούντιο τους ναζιστές όσο κανένα άλλο μέσο ενημέρωσης, που δίνει εκπομπές και σελίδες στους αναθεωρητές της ιστορίας όταν επιχειρούν να δικαιώσουν τους ταγματασφαλίτες) επανέρχεται με τέτοια συμπεριφορά, δημιουργούνται ερωτήματα για τις ιδεολογικές θέσεις των ιδιοκτητών, κάποιων διευθυντών και αρχισυντακτών του.
Το πρόβλημα όμως δεν σταματά στην βαθιά ρατσιστική συμπεριφορά. Στο κείμενό του ο Θεοδωρόπουλος χειροκροτεί την επίσκεψη του Πάπα στη Λέσβο καταδικάζοντας ταυτόχρονα την επίσκεψη της ηθοποιού Βανέσα Ρεντγκρέιβ και της ειδικής απεσταλμένης της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες Αντζελίνα Τζολί.
Γιατί όμως οι άνθρωποι της εκκλησίας έχουν για τον συντάκτη της Καθημερινής μεγαλύτερη σημασία από τους καλλιτέχνες (και μάλιστα τους συγκεκριμένους, που έχουν να επιδείξουν συγκεκριμένο έργο στην υπεράσπιση των προσφύγων); Ποια φονταμενταλιστική, χριστιανική λογική προτιμά το σκοταδισμό των θρησκειών από την τέχνη και τον πολιτισμό (ακόμη και στις μορφές που δεν μας αρέσουν και δεν μας εκφράζουν);
Ως πότε θα ανεχόμαστε τη επαρχιώτικη, μαύρη ψυχή ανθρώπων που δηλώνουν Ευρωπαίοι ενώ ασελγούν σε βάρος του ευρωπαϊκού και του παγκόσμιου πολιτισμού;
Άρης Χατζηστεφάνου
